IS 58.
ilaas
»VI.
ZILVER. I De vlag van den Waagtoren
leaux.
e Korenbeurs",
raai,
:olt,
alkmaar
tfo. 137.
Dinsdag 25 Nov. 1913.
7e Jaargang
KatlL Nieuws- en Advertentieblad
voor NoorcMBolland.
>adeauxi
Wie volgt?
5 ct.
's Boekhand»
BOOMZADEN.
i« en
ten*
hotbank
n 10—11 uur.
Aehterdam).
Verschijnt DINSDAG. DONDERDAG en ZATERDAG.
iaf 325—.
gbrouwerstraat- j
ille soorten
ebogen, enz.
|P'e onder-prefect toog naar de marict
d.e menschen vrees in te boezemen
geheele 'compagnie grenadiers stond
de hoofdwacht) door hen te wijzen
kR,
J Co. te Arnhem,
w a vel ter bestrijding
sldingen-
K KLUFT.
ONS
BLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
j5 ct fm 3 maanden, franco huis; 105 ct met geiilustreecd
I Zondagsblad. Te betalen In het Begin yan ieder kwartaal,
(Wonderlijke nummers van de courant I3 cent,
Do het Zondagsblad f 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLADf\
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. R. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433,
ADVERTENT1EN
Vain 1—5 regels30 oeint.
Elke regel meer 6
Riectomes per regel15
Kleine advertenties van 130 woorden, Bij vooruitbiet 25
In dank ontvingen wfl voor het Miasieweik
I van den Pritetsr-Mieeionarit J. Schipper te
I Awnlatiplalle in Britach IndlB
Totaal vorige lijsten f 552,IS6
N, N. 2,-
j B, Heemikerk, Jubilé^ift 0,50
J., Alkmaar, uit dankbaarheid 1,
lot iekere intentie 1,—
Voor een verkregen gunat 0,50
00 hal ve centjes voor de *warte
rentjei, tot zekere intentie, N. N
Egmondbinnsn 1,
fan iemand, die niet onder water
ia gegaan 0,25
[Van een vrouw uit Heer Hugo-
waard. tot zekere intentie 0,50
I A. Zter eere v. d. H. Antonins 0,50
I Ter eere van den H. Joief 0,25
I Gecollecteerd door 5 neefjes op
I grootmoeder', verjaardag, Beemster 1,38
Van 4 personen nit B. 2,50
I Doorb. v. o, agent te Heemskerk
Tan B., tot zekere intentie 1,—
I Alkmaar. Kaartclub >Ons Genoegen1,40
I Ter intentie mijner dierbare over-
edenen. Bergen. 0,60
14 zusjes met een broertje 0,50
N. N, Jubllégiftje 0,15
Totaal f 567,16s
i. BOOM.
bekend, dat zijn
is en voorzien van
jend.
.AGE PRIJZEN.
GROENLAND.
3rd 39. Alkmaar-
IBEKMAOSINBS
aten.
an Orgels en Pianos^
ILEND.
n, ook dit jaarwede
Artikels voor 4 ct.
lieren, die bij ande
tils 10 cent kosten,
inderstaand adres
ftbaar.
De Paus van Bome
nog niet wee'1
ide dit goed.
'ên worden dooi
verhooging vM» P J jj.
nt men verkiest, o
tsing opgezonden.
Lasigfj
zeD,Scheerpotjes
Morgen, den 26 November 1913, is een
Ivoor Alkmaar gedenkwaardige dag, omdat
jhet op dien dag een eeuw geleden is, dat
[voor het eerst weer de vaderlandsehe drie
kleur van den W(aagtoren wapperde, ter
wijl van dat oogenblik af de s tad Alkmaar
[zich openlijk verzette tegen de Fransche
overheersohing om zich te verklaren voor
Prins van Oranje.
i het nummer van Zaterdag hebben
[onze lezers kennis kunnen neinen van de
„Proclamatie", welke 'H. M. onze geeer-
Bedigde Koningin op den 21en dezer richtte
Ban Haar Volk.
Zij herinnerde daarbij aan de proclamatie
vóór honderd jaar door Van Der
Juijn van Maasdam en Qijsbert Karei van
iogendorp gericht aan alle Nederlanders.
Laatstbedoelde proclamatie was oo-k ont
vangen door den onder-prefect dezer stad,
"di hij achtte het niet geraden ze af te
ondigen voor 'het volk.
Ook de maire had de proclamatie ont
jagen, maar ook hij vreesde voor de
fransche soldaten, die nog altijd in. Dien
Welder lagen; de bedreiging van den Fran-
Ifchen admjraal Ver Huell, dat hij de stad
KW laten plunderen, zoodra hij de vlag
wapperen, was danook voldoende om
fn onder-prefect èn maire te doen rillen
|n de ontvangen proclamatie maar zoo
prborgen mogelijk te houden.
Pc bewoners dezer stad waren evenwel
de hoogte geraakt van den stand van
?ken te 's-Gravenhage.
„Het volk" was van eene andere ge-
lachte dan het stadsbestuur; zekere Geldolf
l^driaan De Lange, een vischafslager, die
■evens kapitein-commandant kvas der gre-
^diers-eompagnic der Nationale garde stond
"oman in 'de beweging.
„He schippers" gaven op luidruchtige
ppe hunne ontevredenheid "te kennen en
ongeil er hij den onder-prefect op aan
f mogen Vlaggen.
Dit werd tenslotte toegestaan. En de
■storie verhaalt, 'dat, zij toen zij naar de
jadswerf trokken 'om de vlag te halen,
uin 'zenuwachtigheid een verkeerde vlag
fenamen en 'weldra de Fransdie vlag van
Accijnstoren wapperde.
Biet volk
meende hierin opzet tezien,
asten, - _nn
n verschillende
Top Lijstjes aan*
Bome-
De Paus van
at er een opstootje ontstond op de
Pr,ade, dat spoedig verliep, toen de Fran-
IT tloor de nationale vlag werd vervangen
|pn de boeren 't was dien dag markt-
2 waren niet minder Oranjegezind. Z)ij
pen op 'de kaasmarkt ook al ongeduldig
G trokken naar de Waag om daar „on-
pwagd ongeweigerd" de „groote klokte
Pen luiden.
op de plundering van Wjoerden door Fran
sche soldaten en te zeggen, dat generaal
Molitor hem geschreven had, dat hij de
plaatsen, die de vlag' op den toren hadden
laten zetten, zou laten verbranden en. uit
plunderen.
Teruggaande werd hij echter door eene
dreigende menigte gevolgd, zoodat hij op
den hoek van de Houttil en Langestraat
zich verplicht vond stand te houden en
de ijveraairs tot voorzichtigheid aan te
manen.
„Hoewel^ onstuimige kreten van sommi
gen blijkgaven dat men zijne houding mis
trouwde, vonden zijn redenen bij meerde
ren ingang en kon hij veilig zijne woning
bereiken; dan nauwelijks was hij daar
aangekomen, of een aantal schippers, door
zijn last om de poorten te sluiten nog
meer opgewonden, kwam met onstuimigen
en herhaalden aandrang, de vlag voor den
waagtoren eischen, hetgeen ten laatste noch
toegestaan, noch geweigerd maar voor hun
ne verantwoording gelaten werd. Nu snelde
men naar de stadstimmerwerf om de ge-
wensdhte vlag te halen, en vandaar naar
de Waag om haar van den toren, te doen
wapperen. De toegang tot den trap gestoten
zijnde, bond een rappe gast, Johannes Dou-
wess knecht van Schipper Brouwer, zich
de vlag om het lijf en bestond hij het
waagstuk van, ten aanschouwe van honder
den stadgenooten, en vreemdelingen, die
hem met spanning gade sloegen, den toren
buiten om te beklimmen en het doek aan
>den stang t e bevestigen, hetgeen een lang
gerekte juichtoon deed opgaan. Nu het
eenmaal zoover gekomen was, gaf de onder
prefect last 's lands oude vlag ook van de
de torens van de Groote Kerk en het Stads
huis te doen wapperen, hetwelk den volgen
den dag, tot kennelijk genoegen der boeren
gebeurde." 1)
Van den Wjaagtoren. wapperde dus voor
..'t eerst weer de nationale vlag op den
26 November 1813, dus morgen een eeuw
geleden. 2)
Zooals wij in den aanvang van dit ar
tikeltje sdhreven is het dus morgen een
gedenkwaardige dag voor Alkmaar.
Wel zullen er geen festiviteiten plaatsvin
den op dien dag, wel is het jammer, dat
het oorspronkelijk plan van het Feestcomité,
dat dezen zomer het Onafhankelijkheidsfeest
zoo schitterend deed slagen, n.l. om een
gedenksteen te plaatsen in het Wiaagge-
bouw, vanwege de finantiën niet ten uit
voer wordt gebracht, toch hopen we,' dat
de vlag morgen van den Waagtoren zal
wapperen als voor honderd jaar.
Toen in 1863 het halve-eeuw-feest van
Neerlands Onafhankelijkheid werd gevierd,
vergat men ook niet op den 26en Novem
ber het historisch feit, zooeven door ons
gememoreerd, te herdenken.
Johannes Douwes, toen een ongeveer 70-
jarige grijsaard, was „de held van den
dag."
Niet „buitenom" maar nu mocht hij langs
den trap naar boven om ook weer de
vlag „boven van den Wiaagtoren" te doen
wapperen en de Alkmaarders van toen wed
ijverden met elkaar den ouden Douwes
te komen opzoeken en hem de hand te
reiken; eene flinke sorn, 'bestaande uit bij
dragen van schier alle ingezetenen der stad,
werd hem dien dag geschonken, om Dou
wes een goeden ouden dag te bezorgen.
Niet lang mocht hij er pleizier van heb
ben, reeds 3 jaar later stierf hij op75-
jarigem leeftijd.
Douwes is heengegaan, wij moeten thans
feestvieren zonder „een held van den dag"-
Maar laten wij morgen feest
vieren in ons hart, dankbaar zijn
jegens God, dankbaar tegenover het huis
van Oranje, dat aan Nederland in 1813
werd teruggeschonken.
In 1863 was de feestviering algemeen,
onze vaderen zijn ons voorgegaan in
hunne uitingen, van dankbaarheid.
Laten wij daarin hunne voetsporen vol
gen.
Belangrijk voorzeker is de positie, die de
Katholieken krachtens ons positief recht
innemen, sinds 1813 verbeterd.
Mr. Dr. J. van der Grinten zegt danook
aan het slot van zijn hoogst lezenswaar
dig artikel over jDe rechtstoestand der
Nederlandsche Katholieken 1813-1913" 3):
„Met dankbaarheid kan voorze
ker het eeuwfeest van onze na
tionale onafhankelijkheid ook
door de Katholieken worden g e-
v i er id
1) Uit eene Bijdrage van onzen gemeente
archivaris, den heer C. W. Bruinvis, tot
de vervolmaking van het „Historisch Ge
denkboek der Herstelling van Neerlands
Onafhankelijkheid in 1813."
2) "Niet de 27e zooals onlangs ver
meld is maar de 26c Nov. is de juiste
datum, waarop dit historisch feit plaats
vond. 'W|ij hebben ons daarvan vergewist
ten geineente-arcliieve.
3) „Het Katholiek Nederland 1813-1913"
Uitgave L. C. S. Malmberg, Nijmegen.
BINNENLAND.
„LOCAL OPTION".
Naar de „Nieuwe Haarlemsche Courant"
meldt heeft de Z.Eervv. heer L. Beijsens,
algemeen adviseur van den R. K. Bond
voor Drankbestrijdersvereenigingen in het
Bisdom Haarlem, aan de Eerw. heeren ad
viseurs van Kruisverbonden en Mariaver-
eenigingen, na raadpleging van het hoogste
Kerkelijk Oezag, een circulaire gericht, waar
in hij dezen adviseert hun invloed aan te
wenden o.pdat onze Katholieke drankbestrij-
dersvereenigingen aan de beweging voor
„Local Option" niet met de neutrale en
socialistische vereenigingen zullen meedoen.
De B urgem e e s t ers-va cat ure te
Zaandam. In verband met de vervul
ling van de burgemeestersvacature van
Zaandam wordt behalve het socialistisch
Kamerlid Vliegen ook genoemd zijn partij
genoot Hoejenbos, gemeenteraadslid van
's-Gravenhage.
De vijfde wethouder. Het „Volk"
meldt uit Amsterdam:
Indien bij de aanstaande indiening der
voordracht tot benoeming van een vijfden
wethouder mocht blijken dat de zaken van
het nieuwe wethoudersdepartement zullen
omvatten de zorg voor volkshuisvesting,
en indien daarna een lid der fractie mocht
worden aangezocht voor de functie, dan
eischt de soc.-dem. gemeentepolitiek de be
noeming te aanvaarden.
De Ouderdomsrente. Naar het
„Hibl." verneemt, bedraagt liet aantal aan
vragen om ouderdomsrente ingevolge ar
tikel 369 der Invaliditeitswet tot heden
95.000, De groote stroom der aanvragen
heeft thans opgehouden. Naar schatting
zullen op 3 December a.s. ongeveer 80.000
aanvragen worden toegewezen. Dit aantal
is niet met juistheid op te geven, daar
het aantal afwijzingen toeneemt.
De katholieke Middenstand
gepasseerd. Toen onlangs H. M. de
Koningin een bezoek aan Utrecht kwam
brengen en zij het verlangen had te ken
nen gegeven met vooraanstaande personen
uit Utrecht op middenstands-, handels- en
industrieel gebied kennis te maken geduren
de het bezoek ten huize van den burgemees
ter, mr. dr. A. F. baron van Lynden,
werden door den burgemeester inderdaad
zeer vele personen ten bezoek genoodigd.
Het viel op dat o.a. de besturen der
Utrechtsche Handelsvereeniging en Utrecht-
sche Wiiirkeliersvereeniging, beide neutrale
vereenigingen, werden verzocht, maar de
R. K. Middenstandsvereeniging, de Leover-
eeniging, de oudste R. K. Middenstandsver
eeniging in den lande en de officieele ver
tegenwoordigster der R. K. middenstanders
te Utrecht, werd niet uitgenoodigd in haar
bestuur. Dit hoewel meer dan 1/3 van Ut
rechts bevolking Katholiek is.
I11 de jongste vergadering ^Sin dé Lco-
vereeniging heeft men unaniem daarover
zijn ontstemming en spijt te kennen ge
geven.
Verleenen van verlof. Omtrent
liet verleenen van verlof, meldt de „Avond
post", werd door den Minister van Oor
log o.a. bepaald:
le. éénmaal per maand zal aan alle mi
litairen verlof worden verleend van Zater
dag n.m. tot Maandag y.m,
2e. aan hen, die zich onderscheiden door
gedrag en ijver en doorden graad hunner
geoefendheid, zal meermalen deze gunst
worden verleend;
3e. in sommige tijdperken van het jaar,
wanneer de oefeningen later aanvangen,
kan aan hen, die in of in de nabijheid
van het garnizoen wonen, de gunst om op
Maandag vóór den aanvang van den dienst
van verlof t erug te keeren, in ruime mate
worden verleend.
In onderscheiden garnizoenen worden ver
loven, gevraagd om de onder 2 en 3 ge
noemde reden, in den regel niet verleend.
PLAATSELIJK NIEUWS.
DE RIJP.
Kath. Kring. Zondag a.s. zal er een
ontwikkelingsavond gehouden worden, voor
de leden v.d. Kath. Kring. Als spreker zal
optreden de heer F. A. Moerel, hoofd
der sdhool te Oudewater, over liet onder
werp: „Het Eeuwfeest der Onafhankelijk
heid.
SCHAGEN
Rechterlijke macht. Bij K011. besl.
is aan den EA. heer J. C. Verhoeff, op
zijn verzoek, met 1 Dec., eervol ontslag
verleend uit zijne betrekking van kawton-
rechter-plaatsverv. in het kanton Schagen,
onder dankbetuiging voor de als zoodanig
bewezen diensten.
Geslaagd. De heer A. J. Muhren
slaagde Vrijdag te Amsterdam voor het
examen, vrije- en orde-oefeningen der gym
nastiek. 1
CASTRICUM.
Uitslag aanbesteding. Het ge
meentebest. (herbest.)het bouwen van een
directeurswoning voor de gem. gasfabriek:
O. Borst f3800; J. Weel f3510; J. Vlaair
f3499; Q. Kabel f3419; J. Res f3418; J.
Tromp f 3389, allen aldaar.
BERGEN.
Onderwijs. Bij Kon. besl. is voor
het tijdvak van 1 Jan. tot en met 31
Aug. 1914, benoemd tot leeraar aan de
Rijks- h. b. s. te Hoorn de heer J. H,ir-
sch.ig, alhier.
LANGEND1JK.
Zangkoor. In de Zaterdag gehouden
vergadering van het R. K. Zangkoor werd
als nieuw lid aangenomen de heer R. Vro-
ling, zoodat het ledental thans 13 bedraagt
Als bestuurslid werd herkozen de heer Pi.
Beikhout. Voor de vacature Hi. Leering
verkregen tot tweemalen toe een gelijk
aantal stemmen de heeren P,. Bekker H. Fz.
en P. piuijves, zoodat tenslotte deze ver
kiezing werd verdaagd. Door de leden werd
in de besprekingen aangedrongen dat zoo
veel mogelijk zal gewerkt worden tot ver
krijging van gemengd koor, zoodat voor
jongens gelegenheid bestaat zich hiervoor
aan te melden, en verder, zoo spoedig
mogelijk het nieuwe gregoriaansoh aan te
leeren, als het wordt ingevoerd.
ALKMAAR.
BEVORDERD.
Met ingang van 1 Jan. a.s. is de hr.
K. D. Straasheym, van rijksklerk 3e kl.
ter insp. Roosendaal bevorderd tot rijks-
klerk 2e kl. ter contr. grondbel. alhier.
SUBSIDIE.
Ged'. Staten stellen den Plrov. Staten van
Noord-Holland voor aan de vereeniging tot
oprichting van eene openbare leeszaal en
boekerij te Alkmaar over 1914 een sub
sidie van f300 te verleenen.
GESlLAAOD.
Onze stadgenoot, de heer G. J. A.
Hein, slaagde gisteren te Amsterdam voor
het- examen vrije- en orde-oefeningen der
gymnastiek.
ZAAK VERPLAATST.
In het berichtje, onder dit hoofdje ge
plaatst "in het nummer van Zaterdag, is
een fout geslopen.
De steller hiervan heeft zich in de „Pias
sen" vergist, de aandachtige Jezer zal dit
wellicht reeds bemerkt hebben; wel heeft
de heer Corn. Pllas zijn zaak verplaatst
naar Magdalenenstraat, maar die was vroe
ger gevestigd niet in Payglop doch in
de Ridderstraat.
Corn. Plas heeft dus zijn zaak gevestigd
in de Magdalenenstraat, de zaak van Her
man Plas blijft in de Payglop, die van Joh.
Plas op de Laat en de oude heer Plas
Oudegracht hoek Ridderstraat.
Is het 'n wonder, dat men bij zooveel
firma's, die alle zijn van denzelfden naam
en in hetzelfde artikel: goud- en zilverwer
ken enz. handeldrijven, wel eens een „slip
of the pen" begaat!
DOORBRAAK
KAASMARKT—N1EUWESLOOT.
Het raadslid, de heer A- G. den Boes-
te r d, heeft aan den Raad dezer gemeente
het volgende adres gericht:
Ondergeteekende verzoekt vooralsnog niet
in behandeling te nemen het schetsontwerp
van den heer R. N. Leguit, betreffende
de bebouwing van de doorbraak van de
Kaasmarkt naar de Korte Gedempte-Nieu-
wesioot omreden
lo. het hierbij betrokken gemeentebelang
zoo groot is, dat het m.i. onverantwoor
delijk is deze aangelegenheid slechts van
eene zijde worde bekeken. Het geldt hier
niet alleen de schoonheids maar ook
de nuttigheidsvraag van het bouwwerk en
komen dus op terrein van den architect
en van den Ingenieur.
Waar bovendien nog rekening is- te hou
den met het vreemdelingenverkeer ons te
leiden tot vreemdelingen-verblijf, zou m.i.
wellicht ook iets anders dan kantoren, e.d.
meer in het belang der gemeente kunnen
zijn.
2o. hierdoor zouden worden genegeerd
de in Alkmaar wonende Architecten, In
genieurs, Bouwkundigen.
Ten einde nu het best het gemeentebelang
te dienen en de in Alkmaar wonende archi
tecten, ingenieurs en bouwkundigen niet
te negeeren stel ik voor, een prijsvraag
uit te schrijven waarvoor de kosten van
pl.m. f1500 zeker geen bezwaar zullen zijn,
beschouwd in verband met het hierbij be
trokken groot gemeentebelang en ook op-
zidhteus de bouwkosten.
ALKMAARSiCH BIOSCOOP-THEATER
JN DE LANGESTRAAT.
Het hoofdnummer van deze week is, zoo
als de ietwat te kleurige aanplakbiljetten
vermelden: Die tweelingzusters, drama in
2 afdeelingen. De korte inhoud van dit
drama komt qp het volgende neer: Morel,
een violist aan de opera, heeft twee
beeldsohoone dochters, Rose en Blanche,
waarvan de laatste de schilderkunst be
oefent, terwijl Rose zich aan de muziek
wijdt. Uiterlijk gelijken de tweelingzusters
sprekend op elkaar, doch ze zijn zeer ver
schillend van karakter. Rose is wuft en
wereldisiüh, wil van 't leven genieten en ver
laat, om aan haar neigingen te kunnen vol
doen, het ouderlijk huis. Blanche evenwel
is er steeds op bedacht haar vader genoegen
te doen en tracht hem dan ook na 't
vertrek van Rose, het verdriet dat deze
daardoor aan haar vader bezorgde, te doen
vergeten. Dit gelukt haar evenwel niet.
De vader wordt lijdend en sterft spoedig.
Blanche trouwt nu met den schilder Fla-
ment, dien zij in de schilderschool heeft
leeren kennen. Blanche's liefde en schoon
heid inspireeren den schilder bij zijn weik
en spoedig worden zijn schilderstukken be
roemd. Door een ongeluk evenwel, yer-
liest Blanche haar schoonheid. Haar ge
zicht wordt misvormd en zij is niet meer
in staat haar man te inspireeren.
De schilder ziet nu geen kans een mees
terstuk, dat hem rijkdom en roem moet
aanbrengen te voltooien. Treurig en ont
moedigd werpt hij penseel en palet van
zich en zoekt verstrooiing in een café,
waar ëen dames-orkest eenige vioolnum
mers ten beste geeft.
Plotseling bemerkt Flament, dat een der
violisten sprekend op zijn vrouw van voor
heen gelijkt. Hij verzoekt haar tegen goede
belooning tot model voor zijn schilderstuk
te willen dienen, welk aanbod zij met bei
de handen aanneemt.
Blanche, die voor haar man verzwegen
had, dat zij nog een zuster had, herkent
in de violiste haair zuster. Rose vermoedt
evenwel niet, dat de misvormde vrouw
haar zuster Blanche is.
De schilder hervindt de inspiratie en vol
tooid zijn meesterstuk. Blanche evenwel ziet
haar plaats door haar zuster ingenomen
en vergaat van jaloezie. I11 een bijna krank
zinnige aanval van jaloerschheid vernielt
zij de schilderij en beneemt zij zich het
leven.
Ziedaar de inhoud van 't drama, 't Was
een prachtfilm met vele alleraardigste ta-
freeltjes. Vooral het intieme samenzijn in
de ouderlijke woning en later in het ate
lier van den schilder was bizonder mooi
weergegeven. Het slottooneel, waarin de
