Ui. Katk Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
Idig veroordeeld, a
IjMLOG.
c. a.s.
tfo. 146
Dinsdag 16 Dec. 1913.
7e Jaargang
scfaotbank
iar.
sehoeften.
alle soorten
lebogen, enz.
Gratis en franco
Nieuw Feuilleton.
/an 10—11 uur,
EELST.
at.
igbrou werstraat, j
sch Turkije, g
;ine Zwerfster, gl
Separatie in de vak
beweging.
^BINNENLANDS
Een Ned. R.K Middenstandsbond?
:t,
ng Achterdam).
m.
ELEND.
I rep 6" J
r een Dames zakdoek. g
Komisch.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
25 ot, fik 3 maarnieten franco fijuls; 105 ct. met geiUustreena
Zondagsblad, Te Betalen in het Begin yan leder kwartaal,
Afzonderlijke nummers yan ie courant 3 cent^
|fin Bet Zondagsblad 5 cent,
Verschijnt DINSDAG, DOi^EBDAG so ZATERDAG.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
AD VERTENTIEN
Vam 15 regels30 cent,
Elke regel meerd
Reclames per- regel .15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, Bi} voorultbet. 25
ontvangen degenen, die zich per 1 Jan.
a.s. op „Ons Blad" abonneeren, de voor
1 Jan. verschijnende nummers.
Dus geef u nu op als nieuwe
abonnee, dan leest u een halve
maand de courant gratis.
ik een buitengewoon dl
itig programma:
ige natuurbeelden.
Drama.
SI VAK POLWÏs
urront van Gtian-eloup. g
looidnummerJI
1 drama in 2 doelen, g
ize film speelt Louifl P
snier, Neerlands groot- II
olspeler, de hoofdrol-
iel van Firmin g
Komisch.
io momenten uit deze» g|
loogat belangwekkend® g
tafereelen. g
GIOOI SGHIHDUL «I
slo pennion in i"eP
der avondvoorstelHn3erl g'
5 uur.
oopende voor*tel"n9-
der plaatsen 25, 35 I
50 cent.
DE DIRECTIE- I
77p viool"
Ui ff ÏANDOLg
-S Gitaar en b«
Alkm. Blaasinstm®
Begin van het nieuwe kwartaal
vangen wij aan met een nieuw feuil
leton.
Nieuwe abonnees gelieven daarmee
wel rekening te houden.
In den Alkmaarschen Raad (die zoo lang
zamerhand een Tweede Kamer in miniatuur
wordt) sprak de heer Lubbe zijn spijt
erover uit, dat zoo-als hij dan beweer
de de kracht der vakorganisatie werd
gebroken door de separatie in de vak
beweging.
't W|as -een zijdeliingsöh. verwijt aan 't
adres der Kath. geestelijkheid, die immers
Wenscbt, dat de Kath. arbeiders zich organi-
seeren in Kath. vereenigingen.
De heer v. d, Bosch snapte al heel
spoedig, „waar de heer Lubbe heen wilde"
en antwoordde daaro-p zeer juist, dat de
Kath. geestelijkheid de Kath. arbeiders lie
ver niet in vakvereenigingen- ziet, die bij.-
kans leiden tot 't lidmaatschap van den
soc.-dietn. bond.
Waar ditzelfde verwijt van separatie den
laatsten tijd meermalen is geuit, wilden
wij -etr -even op terugkomen»
ln 't algemeen Wordt de vraag gesteld:
Ja, waarom nu toch die scheiding], waarom
niet in éene neutrale vereenigjing alle ar
beiders
Het Nederlandsch Verbond van Vak
verenigingen ,(N. V. V.) wordt dan. aange
wezen ,als je n-eu-trale vereenigin-g.
En -niu was het juist toevallig: geen kath.
blad of christelijk blad, dat onlangs voor
die zg. neutrale vereeniiging waarschuwde,
't ,W|as het liberale -orgaan „de Nieuwe
Courant" uit Dien Haag.
Diat blad schreef o.a. dit:
,,Die oorzaken waarom de neutrale ver
eenigingen zich zoo gaarne bij h-et N. V.
V. .aansluiten:, zijn van louter stoffelijken
aard, en om die reden, zal nu ook de
Typografenbond in het N. V. V. treden.
H-et N- V. V. 'beschikt over ruime middelen
en dat trekt aan»
Voortgaande in die richting treden straks
een aantal 'leden tot dei Si D|. partij toe
om -daardoor in de politiek hum vakin-
vloe-d te versterken. Vak^egois-me dus, het
geen -door den- Typografenbond ronduit
wordt -erkend."
He schrijver in de „N. C-rt." vertelt
I v-erder hoe in den, Transportarbeidersbond,
die-eveneens is aangesloten- bij het N. V. V.,
de leden eenvoudig door het bestuur wor
den aangespoord, naar de S. D. A. P!. over
j te loopen, om aldus gemakkelijker voor-
dit geholpen te worden.
En vierder:
I „De zoogenaamd neutrale vaikorganisa-
1 We is een gro-ote sociali-stenlkweekplaats'".
't Is een liberale courant, die; dit
Schrijft
En waar zij dan- belanden? W|at die so-
1 oi-alist-enkweekplaats beteekent, schreef Vlie
gen in het Volk van 3 Juli 1908:
„Alsof h-et zich stellen op het standpunt
I-Van den klassenstrijd n-i-et iemands he-eie
politieke meening beheerscht! Maar als men
l'zi-oh plaatst op het standpunt van den
Iklassestrijd, spreekt men meteen een polii-
ti-eke geloofsbelijdenis u-it en wel een so-
loial-istische! Hoe kan men dan den onzin
■ver-kondigen (let weh 't is de- socialist Vlie-
1 ken> di-e dit schrijftde arbeiders te organi-
J seeren ondanks hun- politieke meemingsver-
I schillen. Tusschen de s oei a lis ti
ls che en n iet-socialistische a rb ei-
d e r s is juist de beschouwing van
den klassestrijd het essenti-eele
verscihil.",
i i
Tenslotte willen wij pogen n-ogeens
duidelijk uiteen te zetten,, waarom voor de
Roomsch-e arbeiders de neutrale of socialis
tische -organisatie niet verkieslijk is:
Er zijn twee mogelijkheden:
lo. de 'wereld en alles- wat bestaat, is
er gekomen 'krachtens Qod's almacht:
2o. of alles is voortgekomen uit de na
tuur noodzakelijke ontwikkeling van- den
stof.
Gaat %i en van de eerste stelling uit, dan
moet men consequent dat beginsel- doorvoe
ren en ook de Goddelijke- zedenwetten- als
grondslag en richtsnoer erkennen. Immers
het doel van den mens-ch is dan: God te
dienen op aarde om Hem te aanschou
wen in den Hemel.
in 'het tweede geval, dus als men
God -niet tot richtsnoer kiest voor al zijn
daden is -h-et zaak hier op aarde zien
binnen te krijgen zooveel mengkam,, zoo-veel
mogelijk te genieten _„,waint er is- toüh
geen hiernamaals!" zoo redeneeren zij.'
Een middenweg bestaat niet: neutraliteit
is niet mogelijk: „W|ie niet voor mij
is zegt Christus is t e g e n mij."
Die Kath. vakvereeniging voert strijd maar
bij dien strijd zal ze in het oog houden
God's wetten van liefde en rechtvaardig
heid.
De neutrale organisatie zal dat niet doen,
omdat ze zooals wo-rdt beweerd
zich niet met den godsdienst (dat is toch
de dienst van God!) bemoeit.
Een groot verschil!
Een oordeel over het voet
bullen, van iemand die het kan
weten.
De bekende voetballer L. Often al
dus het „Vad." is aan de Amsterdam-
sclie universiteit gepromoveerd tot dokter
in de geneeskunde op proefschrift: Be
schouwingen omtrent -de verbreiding en-
besmettingswijize van pest in verband met
waarneming en proefondervindelijk onder
zoek op Java»
Achter dit proefschrift vonden wij een
twaalftal stellingen en Otten zou Ottem
niet zijn als hij er niet éen van- de twaalf
aan de sport had gewijd, waarin hij zoo
op den voorgrond is getreden.
De stelling luidt:
„H-et aan de beoefening van het voet
balspel noodzakelijk verbonden wedstrijd-
systeem maakt de propaganda der voet
balsport uit een medisch oo-gpunt onver
dedigbaar.
i 'tl*
H-et deed ons genoegen dit deskundig-
oordeel te lezen.
Ons bezwaar tegen het voetballen ligt
juist ook in het „wedstrijdsysteem": niet
tegen h-et voetballen zijn we maar tegen
de wedstrijden op bondag-, wat strijdt te
gen -de Zondagsrust van zoovelen,
dat zelfs bevordert het verzuimen der H.
Mis of anders„gauw naar een Vroegmis-je
anders haal -ik den trein niet" en- verder
zien ze den geh-eelen Ziondag de kerk plet
meer.
H-et wedstrijdsysteem dat hebben wij
juist tegen de voetbalsport.
No-g eens: 't doet ons genoegen, dat een-
deskundige er ook zoo o-ver denkt.
Wat is liberaal
De chr. hist, heer de Siavornin -Lohman
heeft er Vrijdag in de Tweede (Kamer
nog eventjes a an herinnerd, hoe „liberaal"
de liberalen zijn. Hij wees er op, dat men
in Leiden vroeger de gewoonte had om
van id e lijst van sollicitanten voor betrek
kingen in den raad eenvoudig als minder
geschikt eerst te schrappen a,l de Roomsch-
Katholieken.
Tegenover deze „liberale" daad, stelde hij
de houding der 'katholiek-en en spreker
zeide„Ik kom uit een, gemeente als de
„b-eeren het precies willen weten: uit de
„stad Groningen waar men indertijd
„uit -den gemeenteraad iederen Roomsoh-e
„weerde, -en ik heb- pas geleerd wat we
zenlijk liberalisme was; toen ik in 's-Her-
„tog-enibosc-h kwam, waar bijna alleen
„Roomsoh-Katholiekem woonden en toch
„altijd éeni of twee Protestanten in den
„raad zat-eni. In de. vrijzinnige stad Groni-m-
„g-en heb ik dat niet geleerd" (BJdz. 757
der Handelingen).
'Wie zijm er nu liberaal?
In „het Centrum" vSn 12 Diec. lazen wij
onder dit opschrift een artikel van den
heer A'. Kellenae-rs, waaraan wij het vol
gende ontleenen
Na de geschiedenis der uittreding pit
den neutralen Middenstandsbond verhaald
te hebben-, beantwoord: schrijver de vraag:
Hoe moet n-n zulk een organisatie (n.I, een
Ned. R. K. Middenstandsbond) zijn inge
licht.
Schrijver zou een geheel afzonderlijken
R. K. N-ed. Middenstandsbond met dezelfde
rechten tegenover de Regeering als de
neutrale Bond, als het ideaal beschouwen.
Deze organisatie zou -dan niet vijani»
dig tegenover den neutralen Bond be
hoeven te staan.
Verre van daar.
In zaken van alge-meen belang zoo
ais o.a. wetgeving tegen oneerlijke con
currentie, requesten aan de Regeering in
zake onrechtmatige grondslagen der be
lasting, gemeenschappelijke instellingen,
oprichting van keuringsdiensten, enz., enz.,
zou op de meest loyale wijze met den. neu
tralen Bond kunnen samengewerkt worden.
Maar, waar het meer intieme zaken be
treft, zooals cfed-ietbank, scholen, vakor-
ganisatie's en dergelijke instellingen, waar
beginselen bij te pas Aorhen, is geheel af
zonderlijk optreden niet alleen gewensaht,
maar door den- drang der omstandigheden,
■zelfs noodzakelijk.
O, wat zou op deze wijze zulk een- Bond
veel goeds kunnen tot stand brengen. Wat
zou hij een machtig middel kunnen worden
ter versterking van den.'geheelen R. K.
Middenstand!
En ook de reeds bestaande instellingen
der verschillende Diocesane organi-satie's,
de gilden en coöperatieve vereeiii-g-ingeu
-de ciredietb-aniken en informatie- en in-
casso-bureau's, de handelsscholen en cur
sussen-, in een woord, al deze nuttige
instellingen zouden door 'samenwerking van
alle katholieke Middenstanders van Ned-er-
Jand tot een ongekenden bloei kunnen
gebracht worden» En ook bij den wetgever,
bij de hooge Regeering zou de stem van
den R. K. Middenstand eerder en beter
gehoord worden, als zij klonk namens eene
nationale Rooms-che organisatie.
De heer Keilen,aers sluit met den wensnh
dat met Kerstmis^ 'het feest van- den vrede,
alle kleine moeilijkheden, die tot nog toe
mochten bestaan voor goed verdwijnen en
crat de Roomsche federatie totstandkome.
Standbeelden voor de De W|,it-
t e-ni. De Koningin heeft een gift geschon
ken a.an het Comité voor een Johan de
Wiitt-stapdbeeld te 's-G;ravenhage, en aan
dat voor -een standbeeld Voor Gebr. de
Wiitt, te Dordrecht.
Het 25-ja.rig jubilee van de N. H,
T r a, m w-e-g-M ij. 't Was Zaterdag 25 jaar
geleden, dat de eerste stoomtram van d-e
„Noord-Hollamdsch-e Tramwegmaatschappij"
pij" door het Noord-Hollandsche polderland
naar Eidam reed.
T-er gelegenheid van het 25-jarig jubilee
w-a-r-eni de stations versierd.
Er waren vijf jubilarissen, n.I. de sta
tionschef te Volen-dam, de lieer W» Brou
wer, een werkmeester, een ma-ohinist, een
wiss-eiwa-ohter en een onderploegbaas.
Onze Koloniën en de Mogend
heden. De H-aarlemsche berichtgever van
de „Tel." weet het volgende te me-lden:
Dje heer W,. A. van Aken, gepens. zee
officier en schrijver van de brochure ,,'s
-Lands welvaart in gevaar"!, heeft Vrij
dagavond in een voordracht over de Ne-
derlandsdhe marine voor de Hiaarlemsche
afdeeling van „Onze Vloot" o.tn. mede
gedeeld, dat hij uit betrouwbare bron had
vernomen dat Amerika -en, Australië, die
b-eide belang hebben bij het Nederlands-ch
blijven van onze koloniën in Azië_, de toe
zegging zouden h-ebben. gedaan, Nederland
bij een eventueelen aanval op- Oost-lndiië te
steunen, wanneer onze vloot in behoorlijken
staat zou worden gebracht.
Art. 369 Invaliditeitswet. Naar
het vVad" meldt, zijn tot nu toe voor het
geilede land 81.000 renten van twee gul
den 's weeks door de rijksverzekeringsbank
betaalbaar gesteld. De kosten zullen dus
voor 1914 ongeveer 81/3 millioen bedragen.
Bij Koninklijk B-es luit zijn be
noemd:
in d-e p-ro-vimcie Noordholland; tot heem
raad van het ambacht van Wiestfriesiand,
genaamd Direchterland, voor de Wiester-
kO'gge J. Hoek Spaans, te Grosthuizen,
en vo-or de Ziuiderkogge D. Koster te Schel-
linkho-uttot hoofdiin-geland-plaatsvervanger
van Wiestfriesiand^ vanwege het ambacht
genaamd Direchterland, Pi. Kistemaker Jr.,
t-e H-em, en ambacht genaamd dei Sicha-
g-er. en Niedo-rperkogg-en J^. Stammes, te
Nieuwe Niedorptot heemraad van de,n
polder Assen-delft, Si. Vrouwe, te- Assen-
delft: in het bestuur van het hoogheem
raadschap van den H-o-ndsbossche en Dui
nen to-t Pletten^ tot dijkgraaf jhr. Mr. p.
van- Foreestv t e Heiloo en tot hoogheem
raad J. Wildschut, te Jiisp, en J. Ko-omen
Hz. t-e Wlinkel.
D-e Burg em e e s ter s v a nature te
Zaandam. Naar bet „Vad." verneemt,
heeft de sociaaLdemocratische- Raadsmeer-
derhieid te Z-aandaip,, aan den Minister van
Binn-enlandsche Zaken verzo-cht, dein heer
'K. Ter Laan, lid van de Tweede' Kamer
voor 's-Gravelihage, I, te benoemen tot
burgemeester van Zaandam.
Sit a a t s com miss i-e betreffende
het o n d e r w ij's Naar de Msb. mededeelt
heeft de anti-revoltitionaire Kamerclub gis
terenmiddag vergaderd en verklaard van
meening te zijn- dat na het antwoord van
den Minister van Blrine mand sch e Zaken
Zaterdag gegeven, de bezwaren zijn wegge
nomen tegen het zitting nemen in de
Staatscommissie inzake onderwijs.
Van de Heeren uit den Haag.
Een belangrijke dag.
't Is Zaterdag een- -hoogst beteekeiiiisvoli-e
dag geweest dn, onze politieke geschiede
nis. En -d-e hoop is niet -uitgesloten, dia-t d-e
d-oor diezen dag ingeluide p-e-ri-ode zal wor
den bekroond door een uitslag, welke niet
alleen belangwekkend en belangrijk, doch
ook zegenrijk zal zijn voor heel ons land,
dat reeds zoovele jaren getuige is geweest
van een schoolstrijd,, waarvan- hiet einde
door ver de overgroote meerderheid van
ons volk m-et verlangen wordt tegemoet
g-ezien.
Reeds Vrijdag gaf de heer Lobman- te
kennen, d-at de Cbristelijk-Hiistorisicbe-n te
genover de tegemoetkoming van den pre
mier inzake -de herziening van art. 192 der
Grondwet, geen afwijzende houding weni-
sdh-en aan te nemen.
H-oewel het mooier zo-u geweest zijn-,
zeide sp-r., ais de Reg-eering, om aan 'h-et
R-echtsche rechtsgevoel te voldoen, dearti-
80 en 192 der Grondwet had samengekop
peld, met het voornemen om, wanneer de
Staten-Gen-eraal daar niet aan zouden wil
len-, de kiezers uitspraak te laten doen-
doen,, kon -sp-r. zich wel plaatsen- op het
standpunt van h-et Kabinet.
Dit standpunt heeft misschien ook het
voordeel, dat het de quaestie losmaakt van
politieke combinaties. Het wordt nu g-een
pprt-efeuillequaestie, -doch een quaestie voor
de Kamer.
Bovendien is de herkenning van, het uit
vogels van diverse vrijzinnige pluimage
samengestelde Kabinet, dat het verlangen
van R-echt-s rechtmatig is, veel waard Daar
om moet het Kabinet niet met wantrouwen
wordien bejegend, al spreekt het vanzelf,
d-at R-echt-s ïi-n deze belangrijke zaak de
noodiig-e voorzichtigheid moet in acht nemen.
De Katholieken weigeren niet meer
zitting te nemen in de Staatscommlis'e
Zat-erdiag nu volgde hierop een n-og meer
onomiwoiidlen verklaring van Katholieke zijde
De heer Loeff, wien-s rede in de grootste
spanning werd aangehoord, begon met een
bepaling van -dien toestand van het oogen-
blik.
Die 'toestand is, dat de premier den
Katholieken heeft gevraagd: Kom terug op
uwl aanvankelijke weigering om zitting te
mem-en in -de Staatscommissie; overigens
zullen we vrij staan itegen-over elkander;
al leven we bet den. in de hoop, dat de po
gingen tot een bevredigend resultaat zul
len leiden»
De weg n-aar Grondwettelijke regeling
en gelijkstelling is n-iet volstrekt afgesne
den. De Minister is inderdaad concilianit
geweest ,i-n verschillende uitingen. Hjj heeft
gezegd: in wezen zijn we het eens,, at ver
schillen we in methode.
Spr. was dan ook overtuigd, dat de Ml.
nister meent tot een bevredigdende oplos
sing te kunnen komen» En, ook van de over
zijde zijn bevredigende klanken vernomen.
Onder die omstandigheden zou het van
onze zijde niet oirbaar, niet verstandig en
n-iet politiek juist zijn, als wij vasthielden
aan onze aanvankelijke weigering om zit
ting te nemen- in de Staatscommissie.
De weigering werd dus terug
getrokken..
On deze verklaring volgde van meerdere
Linksche banken instemmend applaus.
De houding d«r anti revolutionairen
is gereserveerd
Zooals na het bekend worden van, Dr.
Kuyper's meening kon verwacht worden
de eigenlijke leider -der Anti-Revolutionairen
woont nog steeds in- de Kanaalstraat te
's-Gravenhagededen de Anti-Revolutio
nairen n-iet mee.
De re-de van den heer van der Voort van
Ziijip was evenwel in zooverre een meevaller
voor Minister C-ort van der Linden, dat
spr. nog niet bepaald decideerde, doch nog
een gereserveerde, hoewel zeer weinig be
lovende, houding aannam.
Spr. verklaarde met erkentelijkheid kennis
te ih-ebben genomen van de verkiaringeni
der Rege-erin-g i n zake herziening van art.
192 der Grondwet. Hij wensdbt-e m-et de
R-egeening tot beëindiging van deni school
strijd te komen en waardeerde d-e p-ogingen,
daartoe door de Regeering gedaan. Maar
toch zijh alle wolken nog niet wegge
vaagd. Gaat, vroeg spr., de toenadering
zoover dat er zal zijn fin-ancieele gelijkstel
ling zonder dat de paedagosiohe vrijheid
-der bijzondere school zal worden aangetast?
Spr. wilde dienaangaande klaarheid, opdat
-de Anti-Revolutionairen hun houding om
trent hun -deelneming in de Staatscommissie
nader kunnen -bepalen»
De premier zeide echter met beslistheii|d
-geen verdere beloften te kunnen, doen (en
ziiidh niet te kunnen binden aan een be
paalde eindbeslissing. Het is nu een quaestie
van goeden trouw geworden. Als mem niet
tot -overeenstemming- komt, zal de toestand
weer juist zijn als nu. Dit wilde Z.Ex. even-
wet nog wel zeggen: Hij zou niet aan, de
zaak begonnen zijn, als hij niet dacht, dat
er goed-e kans van slagen is.
Bidden -en hopen we, dat de Sitaatsaom-
mis-sii-el van wier arbeid zoo ontzaglijk veel
afhangt^ inderdaad haar besprekingen, tot
■een bevredigend einde zal brengen.
Dit -en afwachten is h,et eenige wat
voorloopig onzerzijds kam worden gedaan.
De bevredigende klanken van de over
zijde, 'waarop de heer Loeff terecht wees,
waren g-eu-it door de heeren Bos, d-e Meester
en Tydem-a-n, die, ais woordvoerders -van
Vrijzinnig-Democraten, Unie-Liberalen: en
Vrij-Liberalen, la lie drie verklaard hadden
in t-e stemmen met de wijze, waarop de Re
geer,ing-een -einde wil maken aan, den, school
strijd en daartoe loyaal te willen medewer
ken.
Ten isllotte dient nog melding gemaakt van
een persoonlijk feit.
De heer Troelstra vroeg daarom het
woord om te erkennen door mededee-Iingert,
uit -de Afdeelingen d-e goede parlementaire
traditie te buiten te zijn gegaan, wat t-e'
m-indier in hem te verontschuldigen, was,
nu -h-ij geroepen is zelf nu en, dan de orde
in -de Kamer te handhaven. Hij bood, de
Ka-m-er deswege zijn verontschuldiging aan;
ondier -de allermerkwaardigste belofte dat
hij zich niet meer zal schuldig maken, aan
'hiet gewraakte feit„zoolang hij in
zijm tegenwoordige functie verkeert."
Dan -en dius nu ook voor zijm fractie-
genooten komt h-et er blijkbaar niet zoo -
'eng op aan
JUSTITIE.
Maandagmiddag kwam Justitia aan d-e
■beurt, dat tot dusver nog slechts zeer
weinig belangrijks opleverde.
Wje vermelden dat de lieer van Hamel
er in het algemeen op aandrong, jdat
de leden van de parketten en de rechterlijke
macht spaarzaam zullen zijn met preventie
ve hechtenis en dat de Minister een circu
laire zal richten tot de betrokkenen waarin