S&* Batk Nieuws- en Advertent£elilad
weer 3NToord-ISolla»n&>
No, 29.
Zaterdag- 11 Maart 1916.
10e Jaargang
ijaEngelsebe vrouw.
A. LOH1AH REMCKEMS,
Vérschijnt DINSDAG, PONPERPAfi en ZATERDAG
Slkmaarsche Huishond-
Industrieschool.
en
Ri&DSOViSZICfT.
De doorbraak. Het vtija
huwelijk. Humor.
feuilleton.
Het aangewezen adres
voor elegant, deplij fe en
goedkoop Schoenwerk.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
73 et. p. 3 maanden franco huls; 105 ot. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen In het begin van ieder kwartaal.
'Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
Vin bet Zondagsblad a 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap "ONS BLAD,,.
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk, te Alkmaar,
Telefoon No. 433.
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regel* t 30 cent
Elke regel meer6
Reclames per regel i (l, 15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 89 a
Opleiding ex. Hnttige Handwerken,
desverkiezende 3 H schooltijden per
k, cursusgeld f 40.— duur der
opleiding 10 mnd.
Opleiding ex. Fraaie Handwerken,
cursusgeld f 40.— per jaar; duur der
opleiding 2 jaar.
Schoolgeld voor leerlingen der school
voor beide cursussen f 25.— per jaar.
Aanvang cursussen 3 April e.k aan
gifte t. e. m. 31 Maart Dinsdags 10 -12
en Vrijdags 2—4 uur, i. h B Weeshuis.
Inlichtingen verstrekt de Directrice
J. P. BEUMER,
Zoo is dus Woensdag eene beslissing
(gevallen omtrent het openkomend terrein na
afbraak van de perceelen, aangekocht dioor
tie gemeente voor die doorbraak Wiaagplein-
Nieuwesloot: dit terrein zal wanden, be
bouwd.
De heer v. d. Biasch, die „die kat de bel
aanbond", kan tevreden zijln over dezen
uitslag, al m.oest bijl menig verwijt hoo-
iren: van. te hebben „geliefhebberd", dat
er wel ander „stedenschoon" was enz. enz.
Dat was de onaangename zijidie van het
debat. We kunnen echter niet anders zeg
gen, dan diat de hr. v. di. Bbsch, als hij
zich voor eene bepaalde zaak bijzonder in
teresseert, zich er totaal voor geeft: zijln
geheele persoon, all zijn tijds. toit zellfs
zijn gezondheid.
En zoo iemand het woord „liefhebbe
ren" toe te voegen., is op z'n zachtst
uitgedrukt. een hard verwijlt.
De heer Clloeck heeft minder reiden, tot
tevredenheid; zijn voorstel, hoe kranig het
ook verdedigd, werd, mocht slechts 4 stem
men erlangen.
Terwijl het voorstel van den heer dein
Bcesterd niet gesteund werd, dus niiet eens
'n stemming kwam
Als men ons echter vraagt of we nul veel
verder zijln met die dooflbraakplainnen, d'an
luidt ons antwoord daarop ontkennend.
Vóór Woensdag wanen. Bi. en W» van
'an olm 'die gebouiweim te slaopen en, ge
zien de tijdsomstandigheden, die bebouwing
te stellen.
Na Widelnisidiag gaat faiet plan. van B|.
en W, de gehouwen te sloppen door; biet
ezwaar „.die tijdsomstandigheden," vervalt;
"t openkomelnld terrein zal bebouwd wor-
B'. en. W|. zulllan bet pfan-Leguiit ter
door Rudolf Straitz.
5S
Maar daarmede goot zij 'slechts olie op
jet uiiir. Hij richtte ziiich boos- o.p,
I. „Jelui sport iis beuzelarij1Dient nergens
anders voor dan oirn dien tijd dood te
laan; omdat jelui miiets beters te doen
ebt! H.et maakt .een manisch op diendiuiur
rankzimmlg.,... altijd en .eeuwig hetzeilifdle
jvel je paarden, je lawnitennis en je ge-
ricket..."
„OHeliie!"
Mrs, Bd.ifh Merker, zei. het zacht en ver
ijl end. Zij keek hem. aan., alls of hij niet
Beeferna al1 wij!s was. Er Jag een wereld, in
Be beide woorden. Goed, dat niemand dan
|'j hier in het moederland van die sport
eze beleedtigende uitstag had gehoordHij
sdhoof dichter naar haar toe, en greep
par hanid'.
„Laten wij diat laten, ruisten, kind!" zei
'J- „Daarvoor va.ït met jelui toich. niet
r Praten!Maar zeg zelf: Jeuken je
vmgers dan niet a'ls je m.ij zoo de *dlagen
an onzen God ziet ontstelen Kan je dat
met mij voelen., dat ik snak naar een
,wang„Dat en. dat rnpet je nu doen
pders baal die duivel je...." iln. plaats dat
rnv.ig njets doen.....?"
Zij begreep n.iet, waar hij heen willde.
IJ overdacht bet geval ernstig,, era vond
8TEENENBRUG (VERDRONKENOORD) ALKMAAR.
advisee,ri,hg opzenden naar die Maatschap
pij van Bloiuwkuinst.
Eén stap verder zijln we dus Wpiens-
d'ag geko.rn.en, maa.r 't is ook een stap i.n
h.et duister; immers wel is er beslate» om
te .bebouwen maa.r er is, n«.et besloten wat
er gebouwd zal worden.
Over e enige weken krijgen we dus. weer;
hiet plan-Loom an. naar een schets, van dein
hr. v. 'di. Biosch, het plan-Leg,uii't, hiet pllan
-Groen. En h.et planB|. en Wj.
Ons. lijkt- hiet toch a.li te gek, dat dit
een andèr zal zijln dlan diat van den hr.
Looman. Die heer v. d. Bosch zei het
Woensdag nog: „Ik ben met mijta schetsje
naar -1rfirntifiliirh rintlM'i"1,'v/i"-r-°"
gegaan, want die is toch; feitelijk die aan
gewezen persoon."
iLogi'sch zou het dus zijln. zo.oals het
ook in andere .gemeenten ga.at dat
B|. en Wi. aan, den gemeente-architect opdra
gen een plan te maken.
Welnu, alls hiet college dit n.ui doet, -dian
zal -het 't zelfde plan ktijgen als diat van
den hr. v. d. Biosch. Immers die hr. Looiman
kan nu toch moeilijk met een, andier pllan-
aankomen,
Wiat de stemming betreft over de all of
niet bebouwing, deed het vreemd aan, dat
a Me li eden dier on,Hang's, nieuw inge
stelde raadisc o. nr missie v'o o- r het
marktwezen, .stemden teg en die
'bebouwing; 't waren de heeren:,. Go-
vers, Stoel, Luitihg en Ringers.
Die .perceelen zijn indertijd aangekocht
om de markt te vergrooten ergo om het
marktwezen te verbeteren. de geheele
raad was het hierover eens. Nadien, wend
eene commissie benoemd speciaal voor het
marktwezen. Dleze b'llijlkt in haar geheel te
gen bebouwing te zijln. Wias, het nu, niet
logisch geweest het advies diier commissie
in te winnen. Helaas-, zij zellve deadlgeen
mond open.! Al,Heen, de hir. Stoel wees eir
op, dat eene overdekte ruim-te niet ge
schikt voor markt was, maar overigens
vernamen wij- de meening dier nieuwbakken
commissie niet. 't Dioet vreemd aan!
Want 'dit is met al, dliie bouwplannen, te
veel uit het oog verlorende perceelen,
zijn aangekocht voor bet marktwezen.
D'at was hoofddoel, "al het andere bijzaak.
Terwijl! men den, laats,ten tijd door het
geschrijf en ook uit de debatten, in den,
raad' de gedachte zout krijgen, dat bet
doel. van die doorbraak fs: primo ver
fraaiing der stad, secundo verruiming der
markt. Het laatste is naar onze meening
teveel ,u.it het oog verloren en, wij' vreezen
met grooten vreeze, dat het' aanstonds met
de bouwplannen ook zoo zal gaan: primo
de verfraaiing der stad., secuimdio verruii-
nu, naar zij hoopte, het kalmeerendle- woord:
•Allen teve» todh zoo., HlelDie..,. behalve pa
Waarom jij niet?"
jO.mdat dat Engeteclhien. zijln ten ik
weet lliiet pietmtesdhien 'zit de drang
naar werken, ons,, Diuiiitsiclhiers, te erg' in
die 'beenderen.'"I
„Speculeer een, beetje op die beurs, Hlell-
IfeDat idloem mijlni broers dikwijls, Dat
gleieft velen, afleiding
'Hlijl sdhuidlde wanhopig h.eit hooifdl:
„Goed1 kind: .dat is- tochi altijd koekoek'
aen zang!..Zoo ben julliie:.. W,at haal!
je iln je hioofd? Ja well.... ilk zal gedlufldl
hiehben totdat de Londens-ohe season komt,
en wij weer bij dien een of anderen S.iir
Tripstnill mogen omillumimiellien. Liefste.,, jij'
vindt dat buitengewoon, prettig.hiet zit
miij tot hier.,.. Ik voiell mij ze# eenon
nuttig s,aheipse,l..,. Volkome» onnuttig..
dat is afsohiuwelijlk
„Maar, Hlellfe!"
Zij selhreide bijna,, omdat zij iln, het ge
heel uiiiets, van zijln plbtselmge opwinding
begreep. Zij: meende het toch zoogoed
imiet hem. Hlij had toch allies, wat hij
mien .e.r father om, en die schreef de che
que. Allies was toiChi zio.o giemakkellijik en
eenvoudig, .diat zei zijl ook, wat alleen 'miet
eien afwerende -beweging met 'hiet hoofd
'beantwoord werd
„Luister eens, Bdliith.wijl spreken twee
verschillende tallen en toch spreken wij
bij lUiitzoMdferiÉg eens Duiifsdhi! In Dluitsdh-
lané is het nu ieen.ma.ail anders dan bier!
ming der markt.
Men moet daar evenwel krijgen een bree
dten verkeersweg, waarlangs die ledige ka as-
wagens dier aanvoerders, die nu. nergens
heen .kunnen, van de markt weggereden
worden, zoodlat die markt wordt ontlast;
waarlangs d.e kaastllragers hunne breede
kaasbakken naar die Kanasilikade enz. kunnen
rijden.
Zoo beschouwd staan pilaren, op bouw
plannen ontworpen, het verkeer in eigen
lijken en figuurlijken zin in den weg.
Blovendien verwachten wij: van een over
dekte markt niet veel. Die veehandelaar
koopt li-ever eenkoe buiten, in de open
lucht, daar kan hij- zijn, beest het best
bekijken; de eierenihandleilaar keurt die eieren
liever niet ondier een vaffltohit; de kaas
handelaar kllo.pt en. boort de kaas liever
buiten in. hiet volile lich.t d:an ondier eene
overdekte ruimte enz.
Zoo hopen wij' dus,, diat, n,u eenmaal tot
bebouwing van, hiet opkomende terrein is
besloten, dat plan, zal worden gekozen het-
wélk hiet verkeer -en de verruiming der
markt, het doel waarvoor de perceelen zijin
aangekocht, zoo min mogelijk belemmert.
Laat-men toch voorat de hoofdzaak n.iet
wit hiet oog verliezen.
't Was wel toevallig dat omtrent dienzellf-
den tijd, dat in. den Amsterdamschen Raad
gedebatteerd werd over hiet adres van een.
onderwijzer, dien Bi ei- Wi. niet op de
lijst van bij voorkeur benoembare wilden
plaatsen, en, die tegen 1 Men, a.s. heengaat
ook als tijdelijke onderwijzer, omdat hij
leeft in vrij huwelijk, de Allkmaarsche Raad
in eene soortgelijke kwestie had te be
slissen.
Ben gemeente-werkman, levende in vrij
huwelijk, meende voor zijne natuurlijke,
onwettige kinderen aanspraak te kuinnen
maken ,op kindertoeslag. BI. en W|. volg
den het adivies -der gascommissie en, stel
den den Raad voor te besluiten oim op
het verzoek afwijzend te beschikken,
't Go,ld diuis eene principle,ele kwestie.
Blij de debatten in dien Raad, kwam weer
eens terdege uit, dat hiet niet enkel
wanneer het betreft de Tweede Kamer of
de Provinciale Staten. maar ook wan
neer bet den Gemeenteraad aanbelangt,
een hemelsbreed verschil uitmaakt of. men
een vrijzinnig of socialist afvaardigt dlan wel
een katholiek, a nibi-revo Hultiioininair of christe.
tijk-historisch.
En dat praatjes, zooals rheni die nog all
dikwijls, in tijden van verkiezingen hoort:
,,'t is lood om ouldl ijzer" of „wat kan mij
het schelen of je door de kat of door den.
kater gebeten wordt" vooir die vaak zijln.
Indien ,hiier iemand in Godsnaam wat wil
doen,, dlan doet bijl het op eigen handje.
Hlij staat ale,en. B.ij ons... ik weet het goéd
hoe ik het zeggen zak... wehkt alles, éll-
kaar in die hiaind. Hét is alls bijl 'n groo-
te-n iniiieuiwem aanbouw. Eien maissa mei>
sbhien zijln. aan hetzelfde doel bezig, en
idla.ar zooveilien denzellfdien wiil betobéni wordt
hiet ook wat, en de enkeling kan er trots,ch
op iz.ijin, da.t hij er bij behoordl heeft
Blij oins Ihieeift dat een hieelll andere- betee-
kienls....... hiet woord arbeid.... of zelfs......
dienst.,i
.Hij zeii het laatste onzeker, meer ge
dampt, ate, bang voor zichzelf. Zij' hoorde
hiet wel. Maar zij: dleed met op-zet, of
zij het niet hoorde. Hiet welde heriinine,rin
gen aan Alshieim,, aan die Biergstrasse, aia,n
beladhellijke, klei-nsteedsohe, eigenaardighe
den, aa,n trappelende ordonnansen, met or
derboeken, aan, terloops losgelaten, alige-
mleen-e opmerkingen van dien commandant
bij de thiee, die de uitgenoodiigdie damies
van hiet regiment, onder onderdanig zwij
gen, naar welgevallen op zichzélf konden
toepassenGoddank,diat was, voor
bij Van 'die nabijzijnidei Ierscbe zee
voierde een flinke Noomdsniwiindi een fris-
sdhien, vrijen- zoutaichtigen adlem door dien
nacht. Zij' huilde zich vas-ter in h,aar pells
en vvaidhitte, of hij' nog- wat zou zeggen.
Wérkelijk.,Hlij begon weer.... tuisschien,
de tanden,..,... gedrukt......
„Ed.ithi: over vijif maanden, iis mijn v-eiiof
ten eindeDia-n i® ihietEet vogeil, of
sterf!"
't Mooie ('t was een principieel debat
en dat mogen, we graag) was>, .dlait we over
deze kwestie acbtereenvolgemseen- socialist,
een vrijzinnige, een- katholiek, een anti-re-
volutionnair en een christellijk—historisch
raadslid te hooren kregen.
De socialist, de heer Verkerk, redeneer
de: a priori, Ik geef zelf niets om hiet
burgerlijk huwelijk. De man erkent de kin
deren, hiij is die kostwinner, dus geef hem
kindertoeslag.
Die vrijzinnige, de beer Udo, redeneerde:
ja, 't is jammer diat de man riet' trouwt,
maar de kinderen mogen er niiet ondle-r
lijden.
En wat voor verschil maakt 't feitelijk
voor de toekomst Ais de man, die ge
trouwd is, bij1 zijn kinderen vandaan loopt,
komen ze ook tenlaste van de gemeenschap
iBeidien hechten, dus al heel weinig waardie
aan het huwelijk tenminste zij gaven niiet
te kennen, dat eene samenleving tusschen
man ein vrouw zondier huwelijk voor eene
geordende maatschappij! een. gevaar is. A'ls
die Iheerein eens verder nadenken, dian zulten
zij die consequenties van hun betoog niet
aan,durven.: Gieeft men deb man, die zonder
huwelijk samenleeft, kindertoeslag, dlan moet
tnien ook weduwen- en weezeinpenslaen ge
ven; dan moet m-en de ongehuwde moe
der, als onderwijle,res o,p school toelaten,
Steil niu daartegenover het betoog van
het kath. raadslid, den heer Leesberg, die
het onverantwoord achtte voor de maat
schappij ,en voor zijn geweten om den man
kindertoeslag toe te staan.
Van dein chr. bist. -heer Ringers, die het
absoluut verkeerd vond om iemand,, die
a,an zijne kinderen de burgerrechten ont
houdt, kindertoeslag te verleen,en.
Van idiem, heer Slluii-s, den anti-rev., dlie
in .een helder pleidooi opkwam voor h.et
burgerlijk huwelijk: „In eeme Christelijke
Maatschappij' mag -de 'Overheid het huwe
lijk niet gelijk stelen met een vrije -liai
son. E.r bestaat hier geen wettelijke band
tusschen vader en. kinderen."
Zoo waren het weer de rechtsche raads
leden, die in, die bres sprongen om de wet
te verdedigen tegen de aanvallers en on-
dermijiners,.
En dat mag n.iet worden vergeten ('t
kan 'later tepas komen dat niet één liiid
van 'link-s het durfde1 wagen om zijne mee-
nin.g in deze te uiiten, af te keuren hiet
vrije huwelijk en op te- komen voor het
huwelijk, een der grondslagen eeneir ge,or
de ndle m aatsehappijl.
Die- fiieer Verkerk zinspeelde er op in
zijin antwoord- aan den heer Lee-sherg, alsof
de katholieken weinig waarde hechten aan
het burgerlijk huwelijk.
„Diat is todhi maar .een vorm, Héffllie
troostte zij hem zacht.
„Jie ibe,doelt, diat ik af zoo goedl afc af
getuigd ben uit. hiat legfe'r--Neen,
kindnog lang niet!M.ijin plaatsje is
.nog open. Het hiangt maar van mijl af."
„OHélilie..... dla.t is, todh geen
ernst.,
„Voor den koekoek, waarom, niet?"
Hij was zenuwachtiger, dlan hij zelf wel
wist. „Ik ben nog officier. Ik kan h.et
blijven. En als ik voel: „.ilk moet het
blijven!..,ik bid, je Edithi: beproef niet
mij dat dan te verhinderen,,
„OlhI see.ze,i. zijl Hét klonk
vreemd.aarzelend..toegevend- en te
rughoudend tegelijk. Na een poosje begon
zij vriendelijk: „HeffeToeni wij trouw
den..ben ik niet zonder een-igen te
genstand te ondervinden met je naar
Duitsdhlliand gegaan,, na,air die kleine, war
me plaats met de vele muggen en. ik heb
niet geklaagd is het wel!?"
„N-een."
„En toen je je daar ergerde óver mr.
Greimpe, heb ik eir met geen woord o.p
gezinspeeld om 'het regiment te- vefillatan...
is ihtet wel?"
„Neen;"
En toen, je in Duits öhliamd een lanidi-
'goied wildle koopien, was ik ,er odk toe'
bereid1, ik kan het imiet helpen dat pa er
het geld niet voor af.is het wel?"
„Neen."
„.Wieilj H-elltieDan heb ik toch- het mijinie
gedaan, om met jo-ui ginds te blijven, hoe
Zeker, wij', katholieken, zijn van meening,
dat het huwelijk feitelijk wordlt gesloten
teno-verstaan van een priester G'ods. W>at
té no, verstaan \jan een ambtenaar geschiedt,
achten wij' echter burgerplicht, wij vol
gen -dainook die verplichting getrouw op.
(W;at de adressant echter niet deed! Dat
is het groote verschil!)
Wjij1 taxeeren het burgerlijk huwelijk
heusch niet lager in waarde dlan de heer
Verkerk, die uiit zijln,e woorden te be
grijpen er absoluut n.iet om geeft.
Die katholieken hadden wel degelijk in.
deze zaak recht van spreken,, omdat voor
'hen het huwelijk is een sacrament en om
dat niemand min,dier d'an d,e partijgenoot van
iden heer -Verkerk n,l. de soc.-dem. wet
houder, de heer Wibaut, Woensdag in den
Amsterdamschen -raad zeide „dat al dege
nen, die in 'het huwelijk niet zien een sa
crament, althans eene godsdienstige zaak,
het recht missen te verstaan te geven, dat
onwettelijke huwelijken onzedelijk zijn."
In dien zin begrijpen we het zwijgen van
zoovele vrijzinnige raadsleden.
Intusschen, constateeren we, dat de mees
ten hunner tegen kindertoeslag aan adres-y
sant stemden. Uit hun zwijgen op te maken
deden zij diit enkel uit praotiisdbe overwe
gingen zooals Mr. Sluis oordeelde ten op
zichte van hiet voorstel van BI. en Wj.
Tenslotte zij vermelld, diat de benoeming
van een onderwijzeres met verplichte hoofdi-
acte eenige vroolijke momenten bracht, toen
-de heer den Bloest,erd miet verwondering te
kennen gaf, dat die voorgedragen ondcrwij'-
zeres bij hem geen visite had afgelegd.
Dé ihieer de BI. stelt blijkbaar prijs op
dames-visites-onderwijzeressen, dlie op zijs
stem willen rekenen,, mogen dus nimmer
verzuimen bij1 genoemd raadölid: een bezoek
af te leggen.
Die heer Me'lenbrink achtte het niet ge-
wens, cht, dat aan een school met mannelijk
personeel eene vrouw ate Ie ouderwijiieres
-plaatsvervangend hoofd optrad en, dus de
onderwijlzers feitelijk onder haar komen te
staan.
En .hij zag h,et droombeeld al in, zijne
gedachten oprijzen als een apotheosedie;
man onder die plak van die vrouw.
Diat dit in menig gezin het geval is,
is een feit, maar zelfs op de school!
't Wordt hoe langer boe erger met dien
invloed^der vrouw!
BINNENLAND.
Regeeringsgroenten. Van het Centraal
Administratiekantoor voor de Distributie vain
■Levensmiddelen is bericht ontvangen, dat
rooide en gele- kool niet a,meters, meer dén
in kleine hoeveelheden ter beschikking van
de gemeenten worde.» gesteld.
Die voorzitter der Levensimidldlelencommis-
zeer iik .miijin land ook liefheb. En toen
het dus ginds op geen, enkele manier met
ons ging, hen j,ij| het geweest, die" het
eerst gezegd hebt: Wijl zulllqn ons voor
.eenigen. tijd al® onafhankelijke m-enschen
naar Engelland gaan,,., is het niet zod.?-"
.Ja."
iEjdith, Mp-ker knikte e» besloot„Gloed,
Toen be.n, ik met je n,aar hier gegaan.
Maar nu blijf ik hier......"
„Eldithu...,"
„Ja, Hielliie! Joiuiw vaderland heeft ons
geen vreugde be-zorgd. In, m-ijln geboorte
land heeft me» ons met open airjmen ont
vangen. Hier is het prettig, hier blijlf ik
„Maar, Edithdaarover heb ik toch
'te» be.,:i
„Defhalive will ik van den, zomer naar
Roseimary-Hillte. Father heeft miji illiief. Hij
Ihiseft zeker geweigerd het landlgoedi iin'
Duiitsdhiland te koopen- omdiat- 'hij' mij in
zijn -nabijheid wil hebben. Hier in Enge
lland zal hij- zeker wat voor ons koopen.
Ik zal wachten tot ide koers omhoog gaat,
ien er hem dan, dadelijk om vragen,'Héll-
liiej" I
„Ja-,... en dan?"
H,ij kwam, telkens wieer op dit, voor
baar zoo grappig lijkende: „Eln dan?"te
rug. Zijl zette groote oog,en op.
„Dlan lieven wij daar, totdat wij eens
sterven
„En wat doen wijl tpt zóólang1?"
„O.,.,.... wat .alien doen.,,..,"
fJEordt vmolgdj
