des.
Hz.,
dekoper,
,ING.
IOENEN.
oord-Holland"»
N 29
.ag-asajr*
s
Stilt are
trsetten.
in alle soorten
1IENT 1.
ock, tegen door
aimachines.
achiiies.
etensnijders,
jnkóefcbrekers.
ölens,
benzol, pe
il brongas,
m Kuiper,
eiten der
i - Kampen,
e 3 69.
wordt go vrij
Zaterdag 11 Maart 1916.
TWEEDE BLAD.
Augustinus losephus Gallier,
BISSCHOP VAM HAAILEM,
Over „Vrouwenkiesrecht".
OSS
f en oud
is 10 cts.
aatjes,
jea,
s.
zerken,
s.
EiéJiSE,
PAILLETZIJDE,
kleuren, 11,40 p. el.
sevelend,
2n De Kunst mes t-
op Super, Chili en
levering van de reeds
n gepaard. Gelukkig
stmest leveren, doch
:en. "estel daarom
lar phosphorzuur en
ire kali.
osphorzuur.
AMMONIAK 20%
t.mmoniak nh Chili'
end worden,
litiën.
door de genade Gods en de gunst van
den Apostolischen Stoel
Huisprelaat van Z. H. den Paus, Assi
stent-Bisschopbij denPauselijkenTroon,
aan de Qeeatelilkheid en de fleloo-
sigen van ons Bisdom,
ZALIGHEID IN DEN HEER.
Iii Onzen vastenbrief van het vorige jaar
hebben Wij', BI Gl, m edii korte samien.-
vatting van de Encycliek dies Pausen' over
de oorzaken van dien "Oorlóg, ui Opgewekt
tot dankbaarheidl jegens God1, Die ons tot
dusverre had) 'gespaard voor die gruwe
lijkste gievCJIgeh van dien bijna "a®Sfiïefeirêm
wereldkrijg en Wij hebben op dien plicht
aangedrongen idioor er óp te wfjben, dlat
wijl «liet zooveel minder dan die krijgvoe
rende volkeren schuldig staan aan de over
treding dier christelijke teerlingen en voor
schriften', wélke, gelijk de H, Vadier hadi
aangetoond', de ware oorzaak, van diezen
vreesdijken oorlog is; Wij Wezen er ech
ter ook -op-, dat wit dien plicht van: dank
baarheid aanstonds voor ons vóügdle die dlure
verplichting, om niet den ondiiriisteljfcen, on-
katholieken wereldgeest voor goed te bre
ken. Sinds is meer dla.n een jaar voorbije
gegaan en wij h-alddén mogen verwachten,
dat een opleving van den gobdien ehriiste-
lijketi' geest duidelijk zichtbaar zou zijn ge
worden; te 'meer, omdat wij iim dlit afige-
loopen jaar schier -dagelijks vernamen van
de meest ontzettende verwoesting, over ste-
den en landen neergekomen, van die vrae-
sejijkste slachting, waarbij duiaenrilen en
duizenden menschen het leven verllöreni, zoo-
dat wij als het ware een aanhou
dende en luidkinkende 'pi'èdiikihg hoordien,
om toch dlankbaar te zijin tegenover Glod,
die ons spaarde en dlie dankbaarheid tc
f toonen dioor Hem trouwer té dienen dlan
wij in hiet verledene deden;
Is die verwachting Bi. G'., Vervuld? W,ij
Kunnen óp die vraag niet bevestigend a.nt-
woorden. Over het algemeen is mem aan
al die gruwelen 'gewoon: géwordén en ver-
volgt de wereld haren gewonen ilcop, aüs-
of zij' niet voortdurend een zoo- geduchte
les ontving en Wij1 betreuren het,'
dit te moeten erkennen ook oindier ons
gingen degenen, die gewoon waren meer
naar de wereld dlan naair God: te luisteren,
hun vroegeren gang. W(ij»wijzen slechts
op een paar feiten, waaraan Wij in de
laatste weken werden, herinnerd. Voor één
enkel jaar bedroegen de gemengde hu
welijken in de drie provinciën, -diie bijna,
geheel tot Ons Bisdom, behooreij, meer
dan zeven-en-twintig bowdle-idi, a-Heem imi de
drie grootste steden van Ons Blisdiom meer
dan twee duizend. Welk een ontzet-tendle
minachting spreekt hieruit voor het gezag
onzer door Christus gestichte en met de
leiding dier zielen hekste H, Klerk, die-
deze huwelijken verafschuwt en verbiedt!
Welk een ontzettende- geringschatting ook
voor 'de kostbare gave1, diie- God ons schonk,
voor het heilig geloof, dat in die- huwe
lijken aan zooveel -gevaar is. blootgesteld-
en dat in de kinderen, welke uriit die hu-
I welijken zui'jlen ontspruiten, bijna nooit tolt
een gezond, leven zal kunnen aanwassen:
En wanneer wij iUi nog- mededieeten, dat
er jaarlijks slechts ongeveer vierhonderd
dispensation voor die- huwelijken worden
aangevraagd, -zo-odlat er ve;eï meer dan twee
duizend onwettige samenlevingen ontstaan
door dli-e zoogenaamde huwelijken, die ge-en,
huwelijken zijn, op- welk een gruwelijk: ze
denbederf wijst- -dan niet dit ééne feitEn
dat gaat zoo voort, ondanks Onze voortdu
rende, ondanks Onze telkens herhaalde pre
diking, ondanks de groote- rampen, waar
mede Goidi de wereld straft; het is alsof
Wij opnieuw de geschiedenis beleven van
•Mazes' prediking aan. biet hof van Egyp-
t-és koning, waar wij: na iedere plaag dio or
Mozes aangekondigd en door G:od over
Egypte gebracht, lezen-et imdiratuim- est
eor Phara-onis, -en het hairt van Pharao
werd verhardl.
Ben ander feit, in de- laatste dagem voel
besproken:, dat onze verwachting- zoo bitter
teleurstelde, tooneal etn bioscoop; znjm siindls
lang dit iis a-lgeimieem békend echte
kersohoiten van zedenbederf; zij1 moestem
dus dioor ons, om oimze ziel niet in gevaar
te brengen, wat toch een zware- verplicht
Eng is, met de meeste zorg worden verme
den; wij m0g,6ni 2c stellig niet bezoeken,
wanneer wij niet vooraf zekerheid belbben
Verkrijgen, dat althans dezen keer onze
deugdTgeen ge-vaar loopt. En toch stroomt
men er heen en offert er zijn gelid die
toinidervermogenden zelfs het gelild', dat zij
wet dan, idioor ondersteuning voor hiuin le
vensonderhoud ontvingen of als' een roe-nsch
waardig loon van arbeid afdwongen
om te genieten van die ziietenmoorde'ndle-
vc-rtooni-ngen, zonder eieniig voorafgaand! o:n-
I erzoek, of men er niet zien en hiaaren zal,
wat onder christenen volgens dien Apostel
zelfs 'niet genoemd moest wonden; ja vaak
bij voorkeur ails imien weet, dat men er
voldoening zal vinden voor de meest on
gezonde, voor misdadige nieuwsgierigheid.
En Wij, Katholiiebeiii, maken aliithansi wij
hierop een gelukkige uitzondering? Wij-, \'an
wie .dit terecht mocht woirdle'n verwacht,
omdat wij van jongs af idle zuiverheid heb
ben leeren noemen de hij: uitstek, „beififge
deugidt", wij 'die het voorrecht hebben, eins
te kunnen voeden met het brood der en
gelen, 'dat wij in onze kerken begroeten
jen prijzen als 't brood uiit den hemel,
alle geneugten in- ziidh bevattend? Helaas
BI. 'G., wij kunnen niet met gerechtvaar
digde fierheid het -hoofd opheffen: en zeg-
gen: -die geringschatting- van eer en deugd
•komt onder ons niet voor, althans niet
dan bij -hooge uitzonderingmaar wel dur
ven zij, die deze zondige genietingen den
menschen aanbieden zooats dezer dagen
openlijk verklaard en niet tegengesproken
is ,wel dtirven zij; z-eggeni, dat zij de
.(katholieken -onder de trouwste bezoekers
rekenen-; wel werd er bij- die opënffijkie
beraadslaging over de mogelijkheid van een
„Roomsdhi tooneiel", dus door. goedige-
(Zindem, idii.e het weten kunnen), fcmiaan-
ihcore van het gansche volk alls reden voor
dit beraad opgegeven: dat er ondier oins
izoovelen zijn, die het genot van toomeel!
len bioscoop niet missen willen, zelfs al
varliezen zij- daarbij hun eerbied en- liefde
voor de „heilige dle-ugd". Waarlijk, BI. Gi.,
uw Blissdhop zou zich uit schaamte wel
licht gewacht hebben, dit neer té schrijven
in een open zend,brief, wanneer hetm|iet
reeds openlijk -dioor vreemd en -eigen ge
zegd ware-; mu; behoefde H,ij niet te ver
zwijgen, wat Hij reeds zoo Hanig betreurt
en in deze droevige tijden niet verbeteren1,
wejleer verergeren ziet.
Diit zijn wel de meest sprekende bewij
zen van- geestelijk verval' onder ons, maar
mog v-eie-lï meer BI. GL, is er, wat ofschoon
minder luid klinkend, toclhi ook duiideljik
zegt, .dat bij; menigeen ondier ons het le
ven uit het geloof veel te wenschen over
laat. Wijl noemen- slechts de- sidhuildige ge
woonte van velen die- oradianks de herhaalde
vermaningen hunner geestelijke Overheid
voortgaan met het liezen en steunen der
zoogenaamd neutrale bladen, waarvoor zij1
altijd de verontschuldiging zoeken en. we
ten te vinden, dat zi| anders nadeel lijden
in hurt zakenWij' wijzen er slechts o-p, hoe
velen .nog altijd tot Onze teleurstelling zich
bij voorkeur aansluiten bij zo-ogenaam-d neu
trale vereenigingen, 0111 reden, of ondier
voorwendsel dat daardoor beter voorhiunne
stoffelijke belangen wordt gezorgd; Wij her
inneren slechts aah het niet of slecht vie
ren van Zondagen en Katholieke feest
dagen, waarop wordt gekocht en verkocht
als op gewone dagen, alleen slechts, aan
uitgaan en genoegens meer tijid: dan o-p
gewone dagen wordt besteed; alles ge-vofJ-
gen van onchristelijke genot- en geldzucht.
Wiij1 zullen hierover niet verder uitwei
den, maar als Wij1 zeggen moeten, dia-tde
wereld niet veel Ifaistert naar de ijse-liijk-e
vermaning, die God haar in deze dagen
geeft, dan mag daarbij' volstrekt niet afren
aan de o-ngeloovige wereld worden gedacht.
Nog onlangs drukte dan ook een niet-kia-
tholiek doch. gelloovig dagblad zijne vrees
,uit, dat, als het er straks: om gaan z'aill,
■ent in het open-bare leven te- to-onen dat
m.en christen is en te belijden, dat Godi
niet slechts door den enkelen mensdh in
zijn privaat leven, maar o-ok door de maat
schappij in het openbare leven a'fe koning
moet worden gediend, vele zijner geloofs-
genooten om een geldelijk voordeel!, dat
hun wordt vooigespiegeldl zooals reeds
meermalen gebeurde hunne overtuiging
geweld zullen aandoenen toen bekroop
ook Ons de vrees dat ook wij hetzelfde- te
verwachten hebben van velen onzer katho
lieken, omdat wij de treurige ervaring'neb
ben opgedaan, die door het bovengézegde
maar at te zeer bevestigd- wordt, dat ook
wij katholieken niet genoeg de prediking
van den Apostel Piaulus ter 'harte nemen
nolite confo-rmari huiic sa-eculo, -weest niet
gelijkvormig aan deze wereld, diiie zich ten
allien tijd liet regeeren door zucht naar
genet en naar geld; en dlaaraan aiHes op-
Oiffert, terwijl wij veeteer dat att-S; zoo-
nood-ig, moeten opofferen om Gioids goeden
en welbehageliij'ken én volmaakten wil
(Rc-m. XII, 2) te doen heerschen in- ons
zel-Ve -en over de w-ereldl buiten ons.
Wanneer wij dan toch zoo- gaarne wil
len nadoen, wat anderen ons voordoen, waar
om volgen wij dan niet liever het voor
beeld van die mililioe-nen onder die krijg
voerende volkeren, die nu reeds anderhalf
jaar lang 'hun lieven veil hebben, h-uin bloed
storten en bereidvaardig, velen zelfs met
geestdrift, den dood ingaan, om naarhunne
overtuiging -hun vaderland te verdedigen
Is voor o-ns he-t hemelsche vaderland min
der o-ffers waard dan voor hen het aairdi-
sohe? En zelfs -dat off-er werd tot dus-
'verre nooit van u gevraagd. G:ij hebt, zoo
schreef de Apostel Pautus aan de Hebreeu
wen (XII, 4), gij1' hebt immers strijdende
tégen de zonde, nog niet ten bloede toe
wederstand geboden; dat zelfde kunnen Wij
u schrijven, en, terwijl Paui'iuis er.op wees,
dat -Christus hun toch dit voorbeeld' van
strijd tot den bloede toe had gegeven,
kunnen Wij daarbij nog- wijzen op het voor
beeld van geheete- volken, dié fan, bloede
to-e strijden voor een "vergankelijk go-edi,
dat zij bo-véndïen nog met hun léven ver
liezen en ale-en voor anderen, Vö:or hunne
laii-dge-nooten, Vérdédigen, en wordt van
ons zooveel geringer offer gevraagd voor
'een onvergankelijke kroon, die wij zelve
zullen ontvangen in den hemel En dit alles
klemt te meer, nu wij nog dezer diagen
hebben ondervonden, dat aardsch go-eden
genot binnen een paar dagen kunnen ver-
keere-n in armoede en verdriet, als Hij,
W-ien stormen en zee gehoorzamen,'ons nfet
beschermt en behoedt.
Wij verwachten natuurlijk niet BI. Gl,
dat deze zinsbeschouwimg, ofschoon wel in
staat o-m den zinn-elij-ken en aardschge-
zinden men-soh- tot betere gedachten te
brengen, door ééne voorlezing van diezen
brief een zoo gelukkig gevolg- zulten heb
ben; daarvoor is noodig, dat er over worde
nagedacht, herhaaldelijk en -ernstigen daar
om doen Wij een beroep op ori-ze Geesto-
lijkh'ei'd en op allien, die -eenigen invloed
ten goede kunnen uitoefenen, om het werk
d-e-r gesloten retrait-en, zoo-veel mogelijk te.
bevorderen, vooral in de groote steden.
Immers Wij ontwaren dat verval van -het
geloofsleven .wet niet uitsluitend, maar toch
vooral daar, waar die we raids ebe; die- on
godsdienstige geest als een aanstekelijke
ziekte zooveel erger optreedt- en zoo-veel
gemakkelijker voedsel vindt. Maar ook -doen
Wij' een beroep op al Onze gelcovigen, die
-het go-e-d meenen met het behoud van het
rijke geloofsleven onder ons, oipidiat zij
door hun diagèlij'ksch gebed tot G:od( Die
ook den weerspannigen wiil der menschen
buigen kan, voor de lichtzinnige wereld de
overvloedige genade trachten te verwer
ven, die noodig blijkt om zooveel ver
blinding te genezen en zooveel! weerstand
tegen den H;. Geest te breken. Van dat
voortdurend gebed' der rechtvaardigen ver
wachten Wij' veel, vooral in d-en- aanstaan
den vastentijd, als dat gebed gepaard gaat
met de voorgeschreven en bij' ^iod zoo-weel
vermogende verst-efkhngen en aalmoezen,
waarvoor ons in de-ze 'ongelukkige tijden
zoov-ee'l meer -dan andiers aanleiding en
gel eigenheid- gegeven wordt.
Bij deze gelegenheid vragien Wij volt
gens lofwaardig gebruik tevens een harte
lijk gebed voor onzen H. Vader Bienedio
tus XV, die reedis "zoovele pogingen heeft
gedaan, om dien vredie op aarde terug t-e
brengen en intusschen de rampen van den
ootlog zooveel mogelijk te verzachten, en
die wel een groot verdriet moet gevoe
len over de vete teleursteïingen, dlie Hij'
daarbij' ohdervon-d een hartelijk gebed ook
voor onze geliefde Koningin, dlie dag aan
dag toont, hoezeer zij medeleeft met haar
volk en die bij' allen nood en ontbering
weldoende en troostende optreedt, voor
Haar en Haar Koninklijk huis; -eindelijk
een hartelijk gebed voor de duizenden-in
ons vaderland, door den- watersnood ge
troffen, en voor de ontelbaren, die dage
lijks -door den bitteren krijg worden ge
dood o-f in doodsgevaar verkeerenen
gedenkt dan ook Onzer een weinig in uwe
godvruchtige gebeden.
En zal dit Ons herderlijk schrijven op
(den Zondag Quinquagesima in alle tot
Ons Bisdom behioo-rende kerken-, alsmede
in de kapellen waarover -een Rector is aan
gesteld, op de gebruikelijke- wijze worden
voorgelezen.
Gegeven te Haarlem, den 21 Febr. 1916.
t AUGUSTINUS JOSEPHUS,
Bisschop van Haarlem.
Op last van Z, Q. Hoogwaardigheid,
L. WESTERWOUDiT,
Secretaris.
INGEZONDEN STUKKEN.
Alkmaar, 3 Mrt. 1916.
Aan die Redactie vain „Ons Blad".
Geachte Redactie.
Mag ik U verzoeken aam het volgende
een plaatsje jni uw blad te- wiEle'n afstaan?
Naar aanleiding van hiet stuk, voorkomen
de in ,uw blad van 29 Februari fut, waarin
u melding .maakt van die- bro-dhure: „Ka
tholieken over .Vroiuwenikie'srecht", welke
ik u toezond, wil ik even opmerken, dla,t
er zeker onder die katholieken, e-venalls on
der andersdenkenden' tegenstanders van
Vrouwenkiesrecht zulle-ni zijin. U noemt Z.
Bm„ Kardinaal Gibbons, die zich reeds her
haalde maliën scherp: heeft uitgesproken t e-
g en het vrouwenkiesrecht, maar op grond
waarvan, wordt miet genoemd.
Zoo ook werd die vroegere aanhanger van
het Vrouiwenkiesir. de opperrechter E. Bt
Snell uit Ta-coma door het reisuj'Jtaat vah
de invoering van Vrouwenkiesrecht z»er
ontgoocheld. Welke re,dien bestond er voor
deze -ontgoocheling? Aieen- omdat volgens
verklaring varn den heer Sn-ei de wetge
ving' socialistisch getint werd? Mjj! dunkt,
wampieer door een sociale wetgeving pen
sioen voor ouden van dagen, bescherming
voor de gehuwde arbeidster (in .dengoe
den aim van 't w-ooFdfy-' e.'di., tot stand ko
men, dan is dit een aiigeme-en belang, dat
eerder een groot voordeel dan nadeel zal
rijn.
Ver-der wijs ik op de hoofdstad van
W.ashmgton,: Seattle, alwaar hef reehit van
„recall" bestaat; d.i. terugroeping bij volks
stemming van burgeiriëesters, rechters enz.
Kort nadat de vrouwen in Washington het
kiesrecht hadden-, maakten ze gebruik van
het recht van recall eau zetten meit- be-h-uftp
van 'die wélgezinde mannen den baruicbten
burgemeester van Seattle af, waarvoor ze
in (dié geheefc groote A-mierikaansche- pers
geprezen wende-m
In Wyoming, de eerste staat, die het
Vrouwenkiesrecht bezat, is het echtscbeii-
dihgspercentage' het laagst van 'aiïle staten
van Amerika.
U erkent, dat op zichzélf beschouwd),
Vrouwenkiesrecht' -niet in strijid is met het
Katholicisme. En ui zullt zelf ook wel \ve-
(ten, idat er genioeg Katiholeken zijp, dlie
openlijk -erkennen, dat het Vrouwenkiesrecht
een zegen voor 'de maatschappij' zal zijn,
zooals. o.a. die Pauselijke prelaat, Monseig--
neur Dir. Alexajader Giess-weinn, liidl van
dien Hongaarsche-n Rijksdag.
Wij leden, van de Vere-eniging voor Vrou
wenkiesrecht -kunnen niet liimzieh^ dat 't voor
een R. Ka,th. vrouw bezwaar oplevert, zich
als lid van onze vé-reenigiing op te geven.
Zélfs (heeft een R. Kath, vrouw, pjll Me
vrouw Muildier v. d. Graaf-dle- Blruijin,, er
geien bezwaar in ge-zien, im on-s Hloiofdhe-
stuur zittiingi te neimien. Zoo u 'zeker wel
züllt weten, staat" 'deze- vrouw biji haar ge
loof sgenooten; als een zeer goed katholiek
bekend^ die die- plichten; tegenover haar kerlk
nauiwgeze-t in acht neemt,
Mocht ondanks, dit feit de aanslluiiting der
R. Kathi. vrouwen, bijl oinze neutrale- ver-
e en igiing -een omoverkomelijk bezwaar blij
ven, Haten -de R. Katb. vrouwen -dlam ten
spoedigste een vereeoiging opriebte-n, (zoo-
als er ook reeds bestaan ta Eng-eliamdl,
Ierland', Eegië en, Am'erika), uitsluitend voor
haar géloofsge-ncoten, die 'dlan- naast d-e
groote Vereeniig^ng v. Vrouiw-enkiies,recht
gaat strijden voor de grondlw-ettelijke ge-
lijlcsteili'ng van man. era vrouw.
U beleefddankend voor de plaatsing.
N. CARELS,
S-ecrétaresiSe afd. Alkmaar der Vereen
v. Vrouwenkiesrecht.
Wij willen de geachte inzendster hierop
het vogènde antwoorden
Die Amerikaanscbe opperrechter E. Bj.
Snell uit Taco-ma- werd door het resultaat
van de invoering .van" het vrouwenkiesrecht
ze-er ontgoocheld.
Ook wij vreezen, dat, wanneer de-hui
dige strijdsters voor vrouwenkiesrecht haar
zin kregen, h-et met de sociale- wetgeving
een kant uitging, niet in de richting door
-de katholieke staatspartij' in haar program
vastgesteld doch juist in de tegenover
gestelde. inzendster pleit nu reeds voor
staatspensioen, een eisen,' waartegen de- ka
tholieke partij zich herhaaldelijk heeft ver-
klaard. Ben bewijs dus, dat h-et niet aan
gevaren ontbloot is voor katb. vrouwen
te strijiden met de Vereen,igiing voor Vrou
wenkiesrecht.
Tegenover hiet betoog van Mgf. Giiess-
w-einn staat de meening van Kardinaal Gib
bons, die zich tegen het vrouwenkiesrecht
verklaarde.
W,at nu betreft de katb. vrouw, die er
geen, bezwaar in, zag zitting te- nemen in
het Hoofdbestuur der V. v. V,., o-m een
oordeel ero-ver uit te spreken of de-ze-dame
„ido plichten tegenover haar kerk nauw
gezet in acht neemt" daaraan wagen wij
ons niet, de beoordeeling daarvan laten wij
aan degenen, die daartoe bevoegd zijn over.
Maar wel bevreemdt het ons; dlat zij' heeft
gemeend zitting te mo-gen nemen in eenc
op z'n zachtst -uitgedrukt „neutrale"
v-ereeniging, gezien het Bisschoppelijk
woord in dlit nummer voorkomend over
het lidmaatschap van neutrale vereenigin
gen.
Toetsen wij' 'hare houding' aan de uit
spraken van onzen Bisschop, dan handelt
zij naar onze meening' niet in over
eenstemming daarmee.
En wij1 blijven er dus bij, dlat kath. vrou
wen niet in e-ene neutrale v-ereeniging thuis
belmoren.
Tenslotte verwijzen wij naar hiet antwoord
van het Tweede-Kamerlid, Mr. Dr. Koo-
len, op de vragen door -die Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht aan hem gericht en wélke
zijin aangehaald in eene brochure door
meergemelde v-ereeniging verspreid worden
de: „Ik sta op het standpunt van den
algemeenen Bond van R. IC. Ki-esvereen i-
gingen, ingenomen in zijin algemeewe ver
gadering van 28 Sept. 1908 en acht idkts het
tijldstip, waarop ook aan de vrouwen kies
recht m-o-et wórden verleend, nog niet ge
komen."
DiE REDACTIE.
Utrecht, 4 Maart 1916.
Mijnheer de Redacteur.
In de vergadering van de afdeeling Alk
maar der Ve-reenigiing voor Vrouwenkies
recht bepaalde ik mijl er toe, uit het ge
schrift van Prof. J. Dj. J. Acngenent „de
sociale taak der roomsdhe vrouw in onze
dagen" de woorden aan te balen, die
voorkomen op bi. 30 en aldus- luiden:
„Men heeft onmiddellijk de vraag ge
stéld: is dan het strév-en, naar vrou^
wen-kies-recht tegen, een dogma van het
katholiek geloof?
„Op deze vraag moet ongetwijfeld ont
kennend worden geantwoord;!"
En ik voegde aan. deze aanhaling toe
„men heeft niet zijin toevlucht te nemen
tot aanhalingen uit geschriften' vain buiten
landers om a'an *te""toonein, dat de'meest
bevoegde 'kaflnfliëke schïijvèrs 'óp het stand-
pnnt itaan, dat het .vrouwen-kiesrecht niet
in strijd .is met de 'teer dér kerkde voor
gelezen uitspraak vanr*iPrb-f. Acngenent be
wijst dat voldoende," j
Meer heb ik over Prof. Acngenent niet
gèzegd; omdat- de bespreking van het stand
punt ider Roomsch-Katholieken was toevcr-
trouwd aan' den heer' Ketelaar. Andérs zou
ik' Iniiet nagelaten hébben er o.a. dien na
druk op te léggen; dat Prof. Aengenent^
'zélfs met verwijzing maar die uitspraak" van
Paus Plus X „ik billijk 'dé katholeké^vrou
wenbeweging", als propagandist voor dleze
vrouwenbeweging is opjgfSredèm en het be
zwaar „de vrouw" behoort in haar gezin"
als een verkeerde mieemiing ottér die vrou-
wenbe w eg iinig k ens diets té.
U dankend voor 'de toezending van uw
bladi, verzoek ik u "vnidfidlélijk; dit stukje
VSri mij! lm u-w -eerstvolgend nuimmer te
'willen opnemen.
Onder dian-k voor de plaatsing.
Hoogachtend,
Dr. J. VAN LEEUWEN»
Aan dezen inzender hei volgende
Toen wij iin een verslag in de „Aïk-nt.
Crt." lazen, dat het eoc.-idlem,. Tweede-
Kamierlid, voor Utredht, Dr. J. van Leeu
wen, op de propaganda-vergadieriïig voor
vrouwenkiesrecht had gezegd (we oiteeren)
„Die Ronin.sdien rijta er niet tegen, dat
blaak iweil uit een geschrift van prof. Aein-
genent van Warmond en uit andere feiten",
hebben wijl bedoeld geschrift er direct op
na geslagen en kwamen wijl, zooafe wij in
ons tnum-mer van 2 Ma-art IJL uiteenzetten,
tot eene tegemovergestelide comdlusie.
Ook thans beroept dr. vaini Leeuwen
zich op Prof. Aangewent „als propagan
dist voor -deze vrouwenbeweging."
Die Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
modht echter niet willen, dat ze veel van
zitlke propagandisten hadi!
In het jongste nummer van- „De- Katho
liek" schreef Prof. Acngenent een zeer
belangrijk én, belangwekkend opstetli over
vroiuwenkièsredhit.
Aiereerst vveeriegt de schr. daarin z-ea-
beknopt e-ein viertal (redenen van bestrijding
van het politieke vrouwenkiesrecht': lo; dat
hiet in strijd:zou zijn mét het Katholieke
geloof; 2o. dat he-t in istrijid zat' wezen
met ihet natuurrecht; 3c*. dat de- vrouw
de inte-ltectueeite geschiktheid zou missen
om over de belangrijke vraagstukken, -diie
zidh in de politiek voordloéni, een juist en
doordacht oordeel te vormen en 4o. dat het
Verdeeldheid en tweedracht in het huis
gezin kan brengen, 'indien die politieke ge-
zindheid d-e-r echtgenooten uiteenloopt.
„Zijn ier dan-, zoo- vraagt idle schir. ve-r-«
vólgens-, geen argumenten tegien het vrou
wenkiesrecht iin t-e- brengen?" En hij ant
woordt beslist: „Ongetwijfeld; eb zeer
ernstige zelfs. (Spat. van ons. Red.)
De nadeelen, die aan het vrouwenkies
recht verbonden zijn, zijn voor dien Pro
fessor drie in getal.
-lo. de verzwakking van. de organische
en een versterking van de- 'individualisti-
sch-e staatsidee;
2o. -de verzwakking van die eenheicfóidee
van het huwétijk;
3o. het 'bederf, waaraan die vrouw tenge
volge van het betrokken zijn in de toies-
rechtaatieszal blootstaan.
Dé hooggeachte inzender zal toch zeker
na lezing van bovenstaande, Prof. Acnge
nent niet 'langer noemen alis- propagandist
voor de vrouwenkiesreeht-heweging.
Tenslotte: gedachtig h-et Fransohe spreek
woord „Diu dho'C -dies opinions jaiffiet U
vérité" Jiopen. we, dat bovenstaande poli-
m.iek er to-e heeft bijgedragen o-m die be
grippen der katholieken omtrent het vrou
wen kiesrecht t-e verdui-dlelijkea
DiE REDACTIE.
FAILLISSEMENTEN.
S, Druiven, winkelier, Alkmaar.
Curator: Mr. A. M. de Lange
De Noarderbank, Alkmaar*) f 900.00
Tb. Schonten, dito 8810.95
Dr. J. FormQne dito pref. 41.00
J. Verb er n», dito pref. 4.50
N. V. A. Drieiieee Cacao en
Ohoc. fabr. Botterdam 58 47
ba. Jan Dekker, Wormerveer 90.45
Deie'fde pref. 3850
Soil. Cacao - en Ohoo. fabr, v h.
Benedorp Co., Amiterdam
prof. 818 65
Ter Sast Nlbbrlg, dito 157.18
Fa. de Haaa Breero, Apeldoorn
pref. 117 38
N. V. Mg, v, Waaverwerklng
Erdal fabriek, Ametcrdam pref, 18.06
Oebr. Cati, dito 105.93
Kon. Stoom kof debtUtrecht 88.00
Stgtaelfabr. »De Bijenkorf',
Koog a. d. Zaan. 88.85
Fa. Carl Groen, Amaterdam 148,08
Lonla Dobbelman B'dem 84 09
N. V. Cacao en Ohoc. fabr.
>Alcmaria< Alkmaar
1500
Vogelpoel Noorwegen, A dam.
pref. 80 05
De Levere Zeep MgB'dem 36.60
N. V. Suikerhandel-MijA'dam
pref. 739.91
N.V. W. A. Scbolteni aardap-
pelmeelfabr. Groningen, pref. 306 98
Van den Boacb Ltd., Alkmaar 14.98
L. H v. Heitzfeld, Amaterdam 109,86
N. V. Inleggerg &Maalindnetile
>De Eontt«inen«, dito 8.08
