TWEED® BLAD.
No, 75.
Zaterdag 1 Juli 1916.
Ierland en de Home-Rule-
beweging.
ONS BLAB.
i.
Het koninkrijk; Gro-ot-Brittanië is ont
staan door de vereeniging der dlrie konink
rijken Engeland, Schotland en Ierland', bij
de troonsbestijging van Jacobus VI van
Schotland, zoon van Maria Siuart, als
koning van Engelland1 to 1603, na den
dood van Elizabeth.
Ierland, reeds vroeger onder Hjendlrik II,
i onderworpen aan Engelland, was do slaaf
geworden van Engeland, sinds die Katho-
I jieke bevolking, weigerde te gehoorzamen
aan Hendrik VIII (1527—1547), die aan
vankelijk „defensor fidei" (verdediger des
geloofs) genoemd1, door zijn geschriften
tegen Luther, een scheuring met de Ka-
thdiieke Kerk 'had bewerkt, wegens wei
gering van den Paus om z'n echtscheiding
met Catharin-a van Anragan- goed te keu
ren. Deze vorst verklaarde zichzelf tot
hoofd der Kerk in Engelland (eedl der supre
matie) en onder hem ontstonden de vree-
se'lijke vervolgingen der Katholieken.
Ook 'Ierland bleef hiervan nii-et gespaard,
i maar in tegenstelling' met Engeland, waar
grootste percentage der geestelijkheid
en der bevolking zich aan den koning
onderwierp, bleef het Iersche volk getrouw
i aan het oude geloof, dat slechts één opper-
hoofd erkende, n.-l. den P;aus van Rome.
Het gevolg was, dat de goederen der
leren werdenverbeurd verklaard en ge
schonken ,aan Engeteche protestantsche (1)
Edelen. Dit was het eerste begin van de
verdrukking dus van herland'. Er regeerde
r toen in Ierland een parlement, maar dit
bestondl ook uit Engeteche Edelen, die de
[kerkelijke duprematie van Hendrik Vill
schonden; dieze liet zi'dhi tot hoofd der
Iersche kerk uitroepen (1536). Toen bra
ken er herhaaldelijk oproeren uit, die ten
gevolge hadlden, dat Hendrik in 1542 den
titel van Koning van Ierland aainnam', zoo-
dat hij ook daar een grooter gezag kon
fjitoefenien. hetgeen de Ieren dra gevoelden.
De vervolgingen werden voortgezet onder
Eduard VI, doch zonder dat het volk aan
't wankelen wterd gebracht.
Elizabeth (15581603) wilde met geweld
de nieuwe godsdienst opidlringen en voerde
zoolang zijl teef-die bitteren strijd met de
Ieren, die eindigde niet de onderwerping
van het land', dat onder den druk kwam
te staan van wreede wetten, zoodat het in
een toestand van volledige slavernij! ge
raakte. Hiet volk waren hunne bezittingen
ontnomen, maar de godsdienst hadl men
■hun niet kunnen ontrukken. Zij! waren trouw
gebleven, de Ieren.
Deze toestand duurde ongeveer twee eeu
wen, afgewisseld door nieuwe vervoegingen,
o. a. onder Wiltem III, stadhouder van die
republiek der Nederlanden en koning van
Engeland, sinds hij zijn schoonvader Jaco-
bos II, rechtmatig vorst, van den troon had
estooten. Die Ieren waren Jacobus, die
athoiiiek was, getrouw geble ven, maar wer
den door Wilemi.-o-ndierworp-en na den slag
aan de Bioyne, een rivier ito Ierland, waar
'Jacobus met teen Framsche vloot was ge
land; hij werd echter vers,lagen door zijn
schoonzoon en moest vluchten. Na dien tijd
Werd Ierland aïs een wingewest behan-
jfeld.
Het Iersche parlement (2) was voor de
Ieren van geen waarde.
In 1780 werd de toestand eenigszins
beter, toen Willam Piitt, de Engelsche Pre
mier, aan Ierland eenigszins autonomie en
vrije handel op de koloniën siöhoink,. Dit
"erd in 1800 weer opgeheven, toen de
Engeteche regeering de Ieren begon te
wantrouwen, wegens herhaalde pogingen
Van de Franschen omi in Ierland te landen.
in 1800 kwam de Unie tot stand' tus-
Schen het Engeteche en Iersche parlement,
et-geen eerder ,een achteruitgang dan een
vooruitgang voor de Ieren beteeken de,
Want nu kwant het land nog meer onder
ngel&che invloed1 te staan.
Omstreeks dezen tijd begonnen ook de
•rste stemmen te klinken voor zelfbe
stuur van IeTland'.
Met die voorbeeld'en van twee eeuwen
Voor dogen,, waarin Ierland1, staande onder
Engeteche bestuurd,eren, gebleken was in
geen-en d'eeie daarmee tevreden te zijn en
ook niet te kunnen zijn wie kan, te-
reden zijn met slavernij beschouwende
veelvuldige oproeren;, de aanhoudende
ïsti-ng onder de bevolkingi, en bovendien
armoede-,, ellende en achteruitgang van
het land, durfde Fox, die leider dier liberalen
ïn 1797 fe zaggen:
wik zou willen hebben, dlat het Iersche
ffoitvernement werd' geleid1 door Iersche
'begrippen en Iersche inzichten en ik ge
loof stellig dat, hoe mieer het land ondier
tersch bestuur zal staan, het des te meer
ïjn belangen zal .vereenigen, met die van
bugeland."
In -déze woorden ligt een grondig in-
ht van de zaak besloten: Ierland' is
van ouds onafhankelijk geweest, het was
^n land! met een eigen- volk, eemieigen nati
onaliteit; bovendien had het, 'beschouwd in
verbandl van geheel Oroot-Brittanië, een
*hffen Godsdienst. En nu 'wordt in het
bestuur van dit land eiken eigen invloed
geweerd1: dat kan nooit goed gaan en
Voorat niet als mien te dtaen heeft met
een volk ais de Ieren, van puden Celti-
Schen stam; jnannen van vastberadenheid
en trouw.
Doch bet bleef v-oorldopig slechts bij' deze
Verklaring van Fox; maatregelen in dien
geest werden er door d'e Engeis-che regee-
met genomen. 'I l ffi i'
Het scheen, dat de Engelsche regeering
niet inzag, dat er inderdaad ernstige her
vorming in Ierland noodzakelijk was.
Immers hoe was de toestand omstreeks
1800: Katholiek Ierland werd bestuurd] door
Anjglikanenbet land' was in bezit van
Enjgelscbe landeigenaren, die in Engeland
woonden;, 'waarheen .het geld uit Ierland'
wegstroomde, zonder dat er iets binnen
kwam; daardoor natuurlijk 'aigeimeene ver
arming; strenge uitzonderingswetten zorg
den ervoor dat de Katholieke Ieren geen
enkel staats- of burgerlijk ambt konden
-bckteedep, zelfs niet het minste1. Bovendien
moesten ze geiden bijdragen voor het on
derhoud van d'e Staatskerk, waar ze niets
mee te maken hadden; en wat de grootste
igrief van allen was: een Ier kom geen
zitting riemen iin het parlement, .Volgens
dei Test-act van 1673 was bepaald, dat
alvorens een 'lidl zitting nam in het par
lement, hij eerst een eedl moest afleggen,
waardoor hij duidelijk verklaarde tot de
Angli'kaansche keiik te behooren. Wiitde hij
dus zijn geloof niet verzaken, dan kon
een Ier geen zetel' in 't Lagerhuis (House
of Commions) (3) innemen. Op die manier
konden nooit de werkelijke belangen van
het volk door eigen afgevaardigden wordlen
behartigd, nooit een voorstel worden ge-
dam tot verbetering van den toestand'.
Toen stond er een manj [op onder het volk,
die met geloof in 't hart, verstand in
't hoofd en met de vurigheid van een
echten patriot verandering zou brengen in
het lot van zijn landlg-enooiten. Hij was
een volbloed Ier, hij1 had een groot geloof,
een stalen wil'; hij' bezat de gave der
welsprekendheid. Hij1 wist in meetings zijn
hoorders te boeien en te bezielen miet zijn
eigen kracht; hij had het volk in zijn
hand, maar hij misbruikte het niet. Die
man was, Daniël O'-Connell Door zijn woor
den herleefden d'e Ieren, zagen zij voor
hun geest opkomen betere dagen en die
hoop gaf hun kracht.
(Wordt vervolgd.)
(1) Onder protestant versta men hier
afvallig: Hendrik VIII liet de gebruiken en
voorschriften des geloof» over 't algemeen
behouden; eerst onder Eduardl VI, zijn
zoon, werd het eigenlijke protestantisme
ingevoerd'. Later is dit weer veranderd!
(2) Parlement is een ander woord voor
regeeringslichaam zooals b.v. hier Eerste en
Twieede Kam'er.
(3) Zooveel als bij' ons de 2e Kamer.
BINNENLAND.
VAN HET BINNENHOF.
Vergadering van Dinsdag
27 Juni.
Dat een goed begin niet altijd het halve
werk is, ondervond het voorstel-B| o s c.s,,
inzake de heffing in eens.
De iheer Mar chant, de verdediger van
het ontwerp, mocht beginnen met e«n
prachtsueoes, maar.... leed onmiddellijk
daarna een verpletterende nederlaag.
Nadat de Kamer zonder stemming het
voorstei-M a r c h a n t had aangenomen om
het ontwerp der vrijzinnig-democraten, als
zijnde van de verste strekking, de priori
teit te verleenien boven de Regeerings-
voorstellen, 'werd artikel 1 van het ontwerp
zonder eenige verdere discussie verworpen
met 38 tegen 21 stemmen, die van de soci
aal-democraten, de vrijzinnig-democraten en
de heeren S m e e n g e (U.L.), Hl e e r e s
(U.LL) en Oosterbaan (A,.R.).
Waarmede het lot van het ontwerp
het zou 220 millioen hebben opgebracht
was beslist. Het werd dan ook dadelijk
ingetrokken en cle Kamer kon weer door
gaan met de Verdedigingsbelastingen der
Regeering.
Van het meest belang daarbij waren de
beraadslagingen over de heffingstarieven.
Overeenkomstig haar vorige week gedane
toezegging had de Regeering de tarieven
van Verdedigingsbelasting I (extra Ver
mogensbelasting) en Verdediginigsibelastiing
II (extra Inkomstenbelasting) zoodanig ge
wijzigd, dat dei druk wat zou verschoven
worden van de vermogens, vooral van de
middelmatige, naar de inkomens uit be
roep en ibedrijf en de opbrengst tegelijk zou
stijgen van 80 a 85 millioen tot 95 a
100 imilii'oen. In verband daarmede trok
de heer De Meester zijn amendement
tot tariefwijziging om tot verhoogiing dér
Opbrengst tot ongeveer 10i5 millioen te
komen in.
Zoodat er nog twee amendementen be
treffende het tarief overbleven.
De heer Van den Tempel wilde
namelijk hetRegeeringstarief voor Ver
dedigingsbelasting I, dat bij' een vermogen
van f 5000 wilde beginnen met een hef
fing van 0.075 pCt., om te klimmen tot
2 pCt. bij vermogens grooter dam 15 mil
lioen, vervangen door een tarief, dat reeds
bij f 16000 wilde beginnen te heffen, en
wel 0.16 pCt., om te gaan, tot 2.45 pCt.
bij vermogens grooter dan 5 millioen,; waar
door in verband met de eveneens voor
gestelde wijziging van het tarief van ver
dedigingsbelasting II, de opbrengst der. be
lastingen zou klimmen tot 260: a 270 mit-
lïoen.
Terwijl de heer De Monté ver Le
ren meende, dat ook na de laatste Re-
-geeringswijziginig de druk no|g niet ge
noeg was verschoven van de inkomens
uit vermogen naar die uit bedrijf of beroep
en daarom een tarief voorstelde, dat bij
vermogens van f50000 zou beginnen met
een heffing van 0.05 pCt. om te klimmen
Itot U/2 pCt. bij vermogens, grooter dan
11 millioen. Die totaal opbrengst der beide
belastingen zou door deze verandering niet
noemenswaard veranderen.
De Minister bestréed beide amendementen
en de Kamer schaarde zich in meerder
heid aan zijn zijde.
Hét wijzigingsvoorstel Van d e 11, T e m-
p el' werd verworpen met 38 tegen 17
stemmen, die van de sociaal- en vrijzinnig
democraten; het amendement-De Monté
ver Loren duikelde met 42 tegen 15
stemmen; waarbij met de Linkerzijde en
de aanwezige Chr.-Historische, tegenstem
den de heeren Kolkman (R.K.) en Van
Nis pen tot Se vena er (R.K.),.
Evenmin was een meerderheid te vinden
Voor een amendement-K00Ie 11 (R.K.), dat
de waarde van het omroerend goed niet
steeds wilde doen bepalen naar de ver-
koopswaarde, .maar de vermogenswaarde
wenschte bepaald te zien op' het 25-voud
der zuivere opbrengst, tenzij de eigenaar,
maar dan voor zijn geheele bezit, de voor
keur zou geven aan schatting naar de ver
koopwaarde.
Het werd verworpen met 33 tegen 22
stemmen. Waarbij van. Links alleen voor
stemden de heeren P, a t ij 11 (U.L,) en
N ier strasz (V.L.) en van Rechts alleen
voor d'e heeren Kolkman (R'.K.) en Van
Vuurein (R'.K:).
Verdedigingsbelasting I werd hierop zon
der stemming aangenomen. -
II werd tot den volgenden dlag uitge
steld'.*
Vergadering van Woensdag
28 Juni.
Het nieuwe lid voor Winschoten, de
Vrijzinnig-deimoicratische heer Van Biere-
s t e ij n, die kwaimi om geïnstalleerd te
worden, heeft lang moeten antiohambreeren.
Het duurde namelijk tot drie kwartier na
het aanvangsuur van elven eer de vereischte
51 handteekeningen op de presentielijst
stonden. D'aarna .echter ging het met storm.
Verdedigingbelasting II was weldra zon
der stemming aangenomen. Gepraat werd
alleen over de vraag, tot welke grens de
lagere inkomens moeten worden vrijgesteld.
Da Minister wilde aanvankelijk niet verder
gaan dan vrijstelling van belastbare in
komens tot fSOO. Evenwel nam hij ge
willig een amendement-H e e re s over om
da vrijstelling uit te strekken tolt belast
bare inkomens beneden f 1200. Van het
amendement-V a n d e 11 T e mi pel, dat tot
f 2000 wenschte te gaan, wilde Z.Exc. niet
hooren. j
En da Kamer schaarde zich aan zijn
zijde en verwierp het amendement-V a n
den Tempel met 38 tegen 16 stemmen,
die der vrijzinnig-democraten, en sociaal
democraten.
Weinig parlementairen tijd vroeg ook
het wetsvoorstel tot wijlziging van artikel1
411 der Invaliditeitswet (verlenging van
den invoeringstermijn der Invaliditeitswet
van 3 Dec. 1916 tot 3 Dec. 1919).
De heer Snoeck Hlen k e-tn, an si (C.H.)
drong er op aan, dat Minister LeTy van
het uitstel' zou gebruik maken om eenige
verbeteringen in de wet aan te brengen,
zooals veranderde premie-inning, opneming
der geneeskundige behandeling, betere aan
sluiting Dij de vrijwillige verzekering.
En da heer Nolens (R.K.), met wien
de heer Rutgers (A.R.) het geheel eens
bleek, wees er in ©en scherpzinnig rede-
voerinkje op, dat onafwijsbare gevolgen
vani uitstel zullen zijn, dat de nadeelen,
verbonden aan- de afzonderlijke werking
van de artikelen 360 en 370, zullen voort
duren en dat de ondier de Invaliditeitswet
vallenden nog weer langer niet verzekerd
zullen zijn.
Voorts achtte spr. een uitstel van d'rie
jaar in ieder geval te lang. Evenwel zou
'hij geen amendement indienen, daar dit
toch zou worden verworpen en vooral daar
hij voor geen enkel uitstel de verant
woordelijkheid zou willen dragen. Mocht
echter stemming worden gevraagd over
het ontwerp, dan zou hij tegenstemmen.
Minister Lely ontweek natuurlijk!
een reohtstreekschi antwoord'. Hij' verklaar
de alleen, dat hij de taak dier voorberei
ding met de meeste kracht, op zich heeft
genomen. Het kiesreglement voor de Raden
van Arbeid is dan ook reeds bij dien Raad
van State, evenals de credietaahvrage voor
dei instelling van Raden van Arbeid!
Waf wijziging der Invaliditeitswet be
treft, dienaangaande wil Z.Exc. afwachten
of van een gemeenschappelijke meening
blijkt in het Voorloopig Verslag omtrent
het crediet voor de Raden van Arbeiidl.
Hét ontwerp passeerde zonder stemming
den hamer. 1
Die Minister van Marine kreeg de door
hem1 gevraagde 29 millioen, nadat de hee
ren Duymaer van Twist (A.R.), H'u-
ge n holt z ,(S. Dl A. P.), en D e j o ng
(U.L.) hadden aangedrongen op aflossing
der kustwacht en Minister Ra-m-bonnet
opnieuw had betoogd, dat voor dli© aflos
sing niet genoeg speciaal geoefende man
schappen beschikbaar zijn, doch dat hij
bereid is de mogelijkheid1 te overwegen
die mannen der kustwacht thans te laten
slapen.
Wetsontwerpen tot het langer in dienst
houden van ingelijfd en bij de militie en
dienstplichtigen bij de landweer en tot
verlenging van d'en duur van dein dienst
plicht bij den landstorm, gaven den heer
Ter L a a n (Den H aag) opnieuw ge
legenheid aan te dringen op gedeeltelijke
demobilisatie door onmiddellijke naar-huis-
zending van de geheele landweer. Terwijl
de heer Duymaer van Twist enkele
verbeteringen vroeg in de verlofdagen.
Minister Blos b oom1 kon zich echter den
afgevaardigde van het lijf houden met de
opmerking, dat bedoelde ontwerpen slechts
betrekking hebben op menschien, die reieds
lang met verlof zijn of wat den land
storm betreft nog nooit ond'er de wa
pens zijn geweest. Het doet is alleen de
betrokkenen ter beschikking van de Regee-
ring te houden, als ons land' onverhoopt
in oorlog mocht komen.
De ontwerpen werden zonder stemming
aangenomen.
Te 4 uur was het werkl.ijstje afgewerkt
'en ging de Kamer met een vacanti,etje tot
Dinsdag, om dan te beginnen met de be
handeling van eenige belastingontwerpen:
'statistiekrechit, wijziging der successiebe
lasting, wijziging der wet op de brieven
post,erij', verhooging van den bieraccijns
en dividend- en tantièmebelasting, welke,
behalve ricg eenige ontwerpen van andieren
aard, o. a. de Levensmiddelenvoorziening,
neg voor het groote reces moeten worden
afgedaan.
De Voorzitter rekent er echter op vóór
Augustus er doorheen te komen.
ALKMAAR.
NED. BOND VAN HORLOGEMAKERS.
Woensdag 28 Juni j.l! is hier ter stede
opgericht eene Afd. van den Nod. Bond'
van- Horlogemakers, de Afd: Alkmaar en
Om streken. Het bestuur bestaat uit de hee
ren: Th. v. d. Klei, voorzitter; Jac. M.
Boom, secretaris; O. Pedroii, penningmeest-
ter.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Een taschje Inb'. penhouder, een zilveren
broche, een taschije inh. portemonnaie met
g-eid', een gouden broche, een tortelduif,
een scharnier v. e. kinderwagen, eenige
sleutels, een gouden damesring, een zil
veren dameshorloge (gevonden te H-eer-
Hugowaard), een bruine langharige lnond'
(smous), twee rozenkransen, een wit kin-
der mutsje, een portemonnaie met geld,
een zliveren armbandje, een dasspeld', een
mes in étui en een kindertaschje.
TIJD. ARBEIDSBEURS. STADHUIS.
Correspondentschap der Intercommunale
Arbeidsbemidideting. Tel. 1'58.
Spreekuur iederen werkdag, b.h. Zaterdag,
van 10—12 uur v.m.
1 Juli.
Gevraagd worden
1 boerenknecht (kunn. melken), jongens,
1 kelner, 1 perronkellnér 18 j.), 1 land
arbeider, 1 loopjongen, 1 monteur (elect.),
1 swidsleerling, 1 stoker. 1 voerman, werk
lieden (los).
Bieden zich aan
1 kassier, 1 metselaar, 2 reizigers, 1
leerling-stoker, 2 timmerlieden, 1 werkman
(los), 2 werkvrouwen, 1 werkmeisje.
ARROND.-RECHTBiANK ALKMAAR.
Uitsprak ©n
J. D., koopman, Alkmaar, overtreding leer
plichtwet©i6dhi f4 boete subs. 2 dagen
hechtenis; vonnis dito.
H. A.. mietseJIaaTj Z-u'd'scharwoud-e, belee-
dig.ing; ©li-sioh f3 'boete -subs-. 3 dagen hech-
tenis; vonnis dito.
E. O., koopman, H-aider, inkoop van goe
deren zonder vermelding «in register; eisch
3 x f 25 boete s-ubs. 5 dagen hechtenis
vonnis dito.
iN. B!, werkman, Wervershoof, mishande
ling; «isch f 15 'boete subs. 10 dagen hech
tenis; vonnis dito:
lP|. B|., (landbouwer, W:iiening©rwaard, een
koieienlcwestiieeisch 14 daigen gevangenis
straf; vonnis f30 boete s-ubs. 14 da-gen.
D. V., k-ooipmian, Amsterdam; wederrech
telijk -toieëi'genen- van een andermans goed;
eisch 3 maanden gevangenisstraf; vonnis
f60 boete s-ubs. 1 maand hechtenis.
'C. de W., rietdekker, Texel( beleediging
eisich f 15 boete subs. 10 dagen hechtenis;
vonnis f5 boete, subs. 5 dagen.
A. Ji. D|., vis schor, Hoorti; vernieling;
ejsich- 1 Cmaamd gevangenisstraf; vonnis dito.
Th. Hl. P„, Amsterdam, verzetzaakeisch
3 weken gevangenisstrafvonnis- dito.
D. O!, vissoher, IJimuiden, Kinderwetten-
zaak.
J. O;., veehouder Wiestwoud, mishande
ling; leisqh 7 dagen gevangenisstraf; vonnis
dito.
Zitiing 27 Juni;
iM: T. v. O., Ilos werkman, zwervend,
was op 14 Mei ontstegen uit het Rijks
opvoedingsgesticht, was teen aan 't werk
gekomen aan de ijzerfabriek, doch kreeg
daa-r op 18 Mei kwestie over het loon,
met gevp'Ilg, dat bekt. niet Hanger wilde
werkenhij huurde- -een fiets- van W. P.
die Bloer aan die Gie-est, reed over Haarlem
naar Amsterdam, waar -hij de fiets ver
kocht voor f 10,—.
Oétuige W. IPi de Boer was -niet ver
schenen; tegen 'bekt. werd 3 maanden ge
vangenisstraf geëitscht.
Mr. Leesberg, alls verdediger, wees op
bieki's jeugdigien leeftijd en vroeg voor
waardelijke veroordieeldng.
K. S„, landbouwer te I Iarerfkarspel, had
op 20 Meii W|. Korveir miishandéM, door
helm met ©en paal -oip het hoofd te slaan.
Getuige Wi. Korwer. arbeider, verklaarde
©en kwestie met bekli te he-bbcn gehad;
-pp 20 Me-i was deze hem achter-op' ge
komen en had hem zoo geslagen, dat hij
10 daigen miet e-en verband om het hoofd
heeft gélooipen en -er nog veel last van
heieft.
Blek'l. deed een- heel vertin-a-lj hoe hij' hier
toe gekomen- was; maar dé Off. e-ischte
14 dag-en gevangenisstraf tegen bekl.
RAADSOVERZICHiT.
Dank zij het wat de heer Fortuin
noemde „onsmakelijk gerecht", dat de
heer Cloeck ate „cadeautje" den midden
stand toegedacht heeft, was de Voorzitter
in de gelegenheid het lid' van
d-eni Raad, dat zooalsi idle Voor
zitter z-eide j,n'iet alleen die belangen
van dén middenstand, maar ook die van
Alkmaar's burgerij" gedurende 11 jaarlang
heeft behartigd, een dankwoord- toe te
spreken
't Was een smakelijk dessert na meer
dere onsmakelijke gerecht-en.
Of getuigt het wel van de eenheid van
gedachte, di-e twee voormannen van den
handéldrijvenden en industrieeliem midden
stand bezielt, wanneer mem den- een hoort
pleiten voor, den ander tegen met-erhuur?
.'I-ni arbeiderskringen verkoopt men zulke
rariteiten niet! Of men stelt der
gelijke zaken niet aan den Raad voor!
Maar allesbehalve verheffend is het, wan
neer men dén Raad de geschikte plaats
acht om elkander eens geducht den mantel
uit te vege-n. Was het dé heer Fortuin
niet, die zei „dat hij; voor d'e laatste maal
ter raadszi-tti-ng was gekomen om te helpen
verwerpen het yoors-tel-Cloe-ck, ten-einde
daarmee den middenstand een dienst te
bewijzen, zooals hij zooveel gedaan- had"?.
Die heer Cloeck sprak van het kiatste
schot, dat door den heer Fortuin op hem
gerich( was. l
Of het schiot raak was? De heer Cloeck,
die .volgens zijn vakgenoot door
zijn- grooten woordenvloed de kunst ver
staat, „eene vergadering onder hypnose
te brengen, gelijk men het een klein
kindje doet, als. men het 'n- presentje be
looft" gunde den heer Fortuin „het pl-ei-
zier, dat hij er in heeft, h-ein nog eens
aan te vallen".
Ziet eens, zulke debatten, die door liet
persoonlijke in waarde dalen tot minium,
achten Wij geenszins in het belang van
den middenstand en allerminst in, den Raad
op hun- plaats: ze verhitten de gemoede
ren en blijven zonder -eenig resultaat. Dat
ze de gemoederen verhitten, b'ie-ek weer
Woensdag.'t Verging- den heer 'Cl-o-eck als
Duitschland: Rusland -mobiliseerde en
Duitschland verklaarde den oorlog, eerst
aan Rusland, toen aan Frankrijk; daar
op volgde het ultimatum aan Blelgië gericht.
Zoo g'ing, het den strijdvaardigen heer
CReck als een- Wilhelm- „met de hand aan
het zwaard in de schede": die heer For-
tuin waagt het hem aan te vallen, de heer
Cloeck verklaart hem den -oorlog: „Ais, ik
wil spreken tot den- -middenstand, dan richt
ik mij tot den heer Ringers" (patsmaar
even later, in de hitte van den strijd,
verklaart hij den oorlog aan het college
van Bi en W. Wie lie-m durft tegen
streven, krijgt een ultimatum thuisgestuurd
wethouder Zaadnoordij'k is 't eerst aan de
b-eurt, daarna wethouder Lubbe -en tot
d© -orde geroepen door dien Voorzitter,
als Duitschland do-or Engeland bijt hij
dezen toe: „Als men mijn woorden ver
draait, kan ik niet zwijgen!"
Hier stuit de vergelijking en gaat ze
mank: Kaiser Wilhelm zal zich niet aan
insubordinatie schuldig mak-en!
D« heer Cloeck had dus Woensdag zijn
dag ni-et!
Dat de verordening op het heffen een-er
belasting op openbare vermakelijkheden her
ziening behoeft, staat o. i vast-. De prak
tijk heeft het bewezen -en wi© daarvoor
doof i-s, doet 't beste zijn gehoororganen
aan een grondig onderzoek te onderwer
pen: „Bilderdijk" behoeft geen 'belasting
te betalen voor hare uitvoeringen, omdat
z« zooveel leden h-eeft, dat z-e geen entrée
behoeft te heffen. „Toonkunst" wordt ech
ter als -een publieke vermakelijkheid gere
kend. Onlangs hi-eld de Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht in de Biuitensoci-ëteit een
openbare bijeenkomst, waarbij een spreker
optrad: Ook een kwartet deed' zich hoo-ren;
alléén door dit laatste feit kwalificeerde
dé fiscus deze propaganda-vergadiering als
eene „publieke vermakelijkheid". Als- de
afd'. Alkmaar vaii de RiK. Vereeniging voor
den Volkszang een propaganda-vergadering
houdt, -dan wordt natuurlijk het vo-ik zingen
geleerd! Hioe geschiedt dat? Welj door
het volk voor te zingen. Hoe wil je anders
keren zingen? .Wefn-u, als, de vereeniging
daartoe iemand uit Haarlem of Utrecht
Iaat komen, een deskundige, iemand die
daar slag van heeft en daarvoor bekend
staat; dat alles ami het valk te ke
ren zingen, dan -komt de fiscus en- zegt:
„Betalen zal je, Vereeniging voor dén Volks
zang, want je-lui zijt houder eener..
publieke vermaikel ijkhe.id."
Op die manier toegepast, wordt toch
die verordening op het heffen e-ener be
lasting op openbare vermakelijkheden eene
openbare vermakelijkheid
Volkshuisvesting gaat haar vierde com
plex woningen bouwen aan den Westerweg
achter de Van -der Woudestraat. De raad
stond daartoe een voorschot van f 41250.
uit de gemeentekas toe (het Rijk betaalt
dat geld later terug).
De heeren G. Rip-piing, P( dé Lange,
Mr. Cohen Stuart en Dr. Noordiuijn hadden
zich garant gesteld bij den aankoop van
het -land van de familie De Koning. De
•woningnood i-s gro-ot, zoo groot, dat, zoo
als de Voorzitter ze-ide: „Als Volkshuis
vesting- niet bouwt, de gemeente moet gaan
bouwen."
De heer Ringers nam- de gelegenheid
tebaat om den heer Van den- Blosoh-, den.
vertegenwoordiger van den- Raad1 in „Volks
huisvesting", de bo-odschap mee te geven,
dat -bij d-e' aanbesteding meer rekening zal
worden gehouden met de belangan der ge-
meent-enaren. (Blijkbaar doelde hij hier op d-e
biefcendekwestie, dat niet 'n Allcmaarsche ar
chitect de plannen iheeft ontworpen.) De heer
v. dl Bo-s-ch wees den heer Rin-gers- op
het verleden, de andere huizen zijn door
Alkmaarders gebouwd en de heer Leguit
wenschte n-iet meer ais architect in aan
merking te komen.
.Wij meenen, dat het 't Bestuur van
Volkshuisvesting niet euvel mag worden
-geduid, als het, wanneer 't iets bijzonders
i. c. een tuindorp wil' bouwen, zich wendt
tot deskundigen, d. z. idde aroihtecten, w-elke
reeds proeven van bekwaamheid op' dat ge
bied' hebben afgelegd.
„Volkshuisvesting" is opgericht "om het
volk goedé huisvesting te verleenen, wat
is er nu- tegen, dat er 'ami 'haar doel
te bereiken haar licht eens gaat ontsteken
buiten- den kring van Alkmaarsche- archi
tecten? Wie- 't mooiste en beste levert
voor het minste geld, dat is de man
Dé wtnsch mag daarbij worden .geuit,
d-at hij ©en Alk-maarsohe architect is, .maar
mag eene- vereeniging! ais- „Volkshuisves
ting", -die haar doel nastreeft, dit als- eisch
stellen?
Dé tol' van den weg van- Alkmaar naar
Egmond aan den Hoef en Egmond1 aan Zee
zal worden -opgeheven, een- s-ympathiek be
sluit van den Alkmaarschen Raad het Rijk
en de Provincie gingen voor met het op
heffen van tollen, d'e gemeenten dienen te
volgen: eerst de -groote, dan de kleine.
Moge de gemeente Biergen weidra volgen
en het tol o-p den Biergerweg opheffen.
Minder verstandig komt ons 's Raadis be.
LU UolUU J Li -L..Ü 1,1 ='l IJ
