Na 78
Donderdag|20 Juni 1018
12e Jaargang
Uitgave van de Naamlooze
Vcfittootschap „ONS BLAD"
ALKMAAR.
BREEDSTRAAT 12.
TeJefooc No. 433.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIÉN:
DIT BLAD VERSCHIJNT DINSDAQ,
DONDERDAO EN ZATERDAG.
Algem, Vergadering
van Aandeelhouders
N.V. „Ons Blad",
op MAANDAG 1 JULI 1918,
v DE economische bond ook
een gevaar.
Een edel hart.
v de proef op de som.
ONS
Per kwartaal franco huis. J 1,15
Met gexJl. Zondagsblad
bij vooruitbetai&&.
Afzonderlijke nummers:
van de courant
van het Zondagsblad
II, BS
10.06
50.06
- aifo.'A" 4.^. 1
Van l—ft regels0,75'
Elke regel meer0.15}
Reclames pér regel f 0.42*
Kleine adv.: 80 woorden bü vóoruitbet. j 0.48*
van de
R. K. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland,
des avonds 8 uur,
ten huize van den heer PROOT.
Xe behandelen:
1, Verkoop van het uitgeefreoht aan de
N. V. Drukkerij „De Spaarne.tad".
2. Ontbinding der N. V. „Ons Blad".
Het Bestuur:
H. P. M. KRAAKMAN.
H. KENTER.
J, E QUAX.
N.B. Voor de beslissing op punt 2 is
noodig, dat minstens 3/^ van het ge
plaatste aandeelenkapitaal vertegen
woordigd is. -
Er zijn er onder de onzen velen, die voor
de aanstaande verkiezingen alleen stemmen
verlies duchten door de volhardende actie
der socialisten.
Dat geldt welverstaan voor de arbeiders
kiezers. Doch, een niet geringer gevaar dreigt
stemmen te rooven in de kringen van han
delaars en fabrikanten.
Voor deze laatsten is de Economische
Bond de lokkende sirene.
Ooed in elkaar gezet als organisatie, voert
de Economische Bond een weloverlegde en
goed voorbereide actie, gesteund door zeer
ruime geldmiddelen.
Laten wij ons niet wijsmaken, dat de
Economische Bond een nieuw onbeduidend
partijtje is naast eenige, die als ïe zwak
ke kindertjes kort na de geboorte over
lijden.
Levensvatbaarheid heeft de Bond zeker
o.a. tengevolge van de zedelijke verwording,
waarvan de droeve tijdsomstandigheden de
schuld dragen.
Wel zal het stemmen-cijfer van Treub's
nieuw partij eenige duizenden minder be-
loopen, dan zijne partij-genooten" hopen,
maar toch staat het te vreezen dat het ver
leidelijk lied van Treub ook in den Katho
lieken Middenstand slachtoffers maakt.
Zoo men ten- minste niet ter dege in hef
oog houdt, dat het streven van den Bond
'van .Treub mogen wij zeggen den Staats-
socialist haast even verwerpelijk is als
dat van de socialisten zelf.
Daargelaten d!at Treub tenminste achting
betuigt voor het hoogere leven en hooger
geestelijk leven onmisbaar acht voor het
volksgeluk zoeken beiden Economische
Bond en socialisten het heil voor ons
FEUILLETON.
Omgewerkt naar het Fransch.
53.
O! o! riep Manaar geestdriftig, pa
reloesters! En ronde, schoone en bree-
de!... Al wat prachtig is
Laat zien, zei Jacques ongeduldig,
zijn mes te voorschijn halende, om er een
te openen.
O! neen! sprak de Hindoe, ge moet
de parel niet prijsgeven, dit zou een mis
daad zijn die om-wraak riep!
Jacques zag hem verbaasd aan.
Wat wilt gij zeggen? vroeg hij.
Dat de schelpen in vierkante gaatjes
moeten gelegd en met matten overdekt
worden; dan heeft men te wachten totdat
de oesters dood zijn. Ten laatste flpent
men ze, en de paarl gaat vanzelf los van
het parelmoer, zonder te lijden of bescha
digd te worden.
Maar wie kan al die bewerkingen
verrichten?
Wij beiden, 'meester, Aripo en, ik.
Wlees daar niet om bekommerd, laat dat
maar aan ons over, dit zooals 't overige.
's Anderendaags in den morgen lagen
de vijftien eerste oesters in. hunne holten,
waar ze niet meer uit zouden worden ge
haald dan als hun schelp vanzelf in stuk
ken vieL
Aripo ging voort met duiken en vis
sollen. Na een maand' had hij tusschen, de
«rijf en zes duizend weekdieren bovetige-
vaderland ad leen in vermeerderde
stoffelijke welvaart.
De Bond stelt zich voor de oplossing
van alle staatkundige en maatschappelijke
vraagstukken te verzekeren door het Econo
mische leven zoo hoog mogelijk op tc
voeren.
Als straks na den oorlog honderden nieu
we fabrieken het land overdekken, als nieu
we verkeerswegen geopend staan voor den
handel, als sr maar eindeloos meer geprodu
ceerd1 wordt dan is- het heil van Neder
land verzekerd.
Zeker is het, dat alle krachten moeten
worden ingespannen om straks na den oor
log de nationale welvaart te herstellen.
Maar daar willen alle p ia r tij en toe
medewerken,-"de rechtsche zoo goed als
de linksche.
De overtuiging dat dit gebiedend nood
zakelijk is, dringt eiken dag dieper door
bij alle n.
Daarvoor is eene nieuwe partijvorming
waarlijk niet noodig.
Maar daar alleen het oog op richten,
verraadt bedenkelijke eenzijdigheid van in
zicht
Beginselvaste Katholieken doen daaraan
niet mede.
Voor ons klinkt de waarschuwende ver
maning van Leo XIII:.
„Sommigen meenen, en. hun, gevoelen vindt
bij de lagere klassen ingang, dat de Sociale
kwestie gelijk zij haar noemen, enkel en
alleen een economische kwestie is; terwijl
integendeel vaststaat, dat zij allereerst een
zedelijke én godsdienstige kwestie is. En
nu zijn tot het geluk der staten vooral
deze'dingen dienstig: vroomheid van zeden,
gezinnen naar juistheid en orde gevestigd,
beoefening van godsdienst en rechtvaardig
heid, publieke lasten zoowel matig geeischt
als billijk verdeeld, bloei van nijverheid en
handel, welvarende landbouw, en andere
dergelijke dingen yan de zelfde soort; alles
zaken waardoor de burgers des. te beter en
gelukkiger leven, naarmatè men ze met meer
kracht bevordert."
Zooais men ziet, ook de Katholieke partij
■houdt het oog geopend voor de s t o f f e 1 ij
le e belangen voor bet volk. Al onze
Katholieken Kamerleden zullen "in
de nieuwe Kamer gereed staan om elke
rechtvaardige poging om stoffelijk welzijn
te bevorderen, te steunen, onverschillig van
welke zijde deze wordt aangewend.
Maar meer verlangt ons Program dan
dit alleen. De godsdienstige en zedelijke
belangen van ons volk moeten ook behar
tigd' worden.
Dat vergeet de Economische Bond al
te veel.
Even gevaarlijk als de holle frazen van
de socialisten voor de Roomsche arbeiders
zijn, even gevaarlijk is voor de Room-
schen Middenstanders het eenzijdig stre
ven van den Eoonomischen Bond.
Daarbij, de Economische Bond is neu
traal.
haald; 't waren prachtige oesters, schoon,
rond, en daar de eerste welke Aripo opge
haald had, gereed waren om geopend te
worden, kon men nagaan wat ze bevatten.
Doch nauwelijks had Manaar er eenige
geopend, of hij slaakte een kreet.
't Waren meest „Paramgons", 't fs te zeg
gen, de zeldzaamste en kostbaarsste die er
bestaan. Zij waren rond, groot en hadden
een zaohten, satijnachtigen weerschijn, ge
lijk opgevangen lichtstralen, waarin al de
tinten van het prisma in spelen en dansen.
Het visschen werd dapper voortgezet.
Op korten afstand' der eerste bank, had
Aripo een andere ontdekt, grooter, en een_
die meer groenachtige oesters bevatte, van'
ongewoon voorkomen:
Zoo waar ik leef, verklaarde Manaar,
daar zitten schatten in!
Inderdaad, bij 't openen) kwamen er pa
rels te voorschijn van de zeldzaamste et*
duurste soort; de eene waren geel, fijn en
doorschijnend als bewerkt goud; de andere
waren rose en rein als-een dageraad in
Mei; nog andere waren zoo WaiuW als de
Oostersche hemel, die boven hun hooE
hing.
Mijnheer de Rhodes wilde de opbrengst
deelen.
Er waren in 't geheel ongeveer vijf dui
zend parels.
Drie duizend hadden geen groote waar
de, maar de andere waren allerschoonst
en allerkostelijkst.
Denkt gij dat het vierde van dit alles
voldoende zij voor uw deel? vroeg hij aan
de Hindoes.
't Is te veelt verklaarden beiden.
Wje is nog aief genoeg om daaraan niet
te gelooven?
AU straks principieele vraagstukken in
de Kamer aan de orde komen, hangt het
verkiezingskostuum van de Economische
Partij al lang in het archief-bureau, waar
Treub een reuzenverzameling van bijge
zette belasting-ontwerpen aan legde.
Treub of liever de Economische Bond
neutraal want Treub dat is de E. B.
laat zich even moeielij'k denken als Dr.
Kuijper geloofd zou worden als hij ver
zekerde neutraal te zijin.
Wie zou het gelooven?
De Algemeene Staatspartij is een der
nieuwe partijen, die de neutral:teitsvaan voor
op dragen.
Hoe weinig er van die neutraliteit te
recht zal komen ziet „De Gelderlander''
al duidelijk voorspeld in een der aankon
digingen van deze nieuiwe partij.
Van onze gezindheid om de gelijkstelling
van Openbaar en Bijzonder Onderwijs, die
art 192 van de gewijzigde grondwet ons
waarborgt, zoo volkomen mogelijk en zoo
spoedig mogelijk door te voeren, blijkt
niets.
Dat is vóór de verkiezingen al zoo
gesteld-.
N a d'e verkiezingen nu ja dan gaat dit
parade-paard naar stal tot een volgenden
keer.
V zo° DOM ZI IN DE BOEREN
NIET.
Veel meer nog dan bij vorige verkie
zingen wordt nu het platteland bewerkt.
De „domme" boeren zooals zeer ten on
rechte onze plattelands-bevolking gewoon
lijk wordt aangeduid, verheugen zich in
deze dagen in eene ongekende belangstel-
lendj vooral van links.
Wij voor ons gelooven niet in de „dom
heid" van de boeren. Wie er vaak mee in
aanraking komt, weet bij ondervinding over
wat een benijden® waardig verstand een boer
met zijn ruigen, blozenden kop dikwijls be-
sohikt.
Maar onvergeeflijk dan zouden onze boe
ren mu'doen als zij op 3 Juli links stem-*
den.
Heel de boerenstand de kleiboer en
d'e zandboer is ontevreden over "de Distri
bution aatregelen.
Bij eene overwinning van links gaat
men zonder mankeeren weer in de oude
fout van jarenher vervallende e e n z ij-
dige bevoorrechting van Handel
en N ij ver h eid.
Die hebben de liberalen wel beschermd
en bevorderd.
Maar land en tuinbouw, een der voor
naamste levensbronnen voor ons volk, daar
hebben de liberalen zich nooit veel om
bekommerd.
De boeren en tuinders hebben hoofdzake
lijk zich zelf moeten redden.
Neen, gij hebt mij geholpen, zelfs
veef'geholpen, het verheugt mij u te kun
nen feloonen.
19 't ons geoorloofd een vraag te
doen? zei Aripo, die met Manaar beraad
slaagd' had, in de taal hunner geboorte
streek.
Ik luister.
Geeft gij ons parels, men zal ze on»
ontstelen, ofwel wij kunnen ze niet verkoo-
pen aan het twintigste deel hunner waarde.
Neem alles met u naar Europa, "tracht het
te verkoopen, en, zijt ge tevreden over de
opbrengst, stuur ons dan een kleine som,
die ons veroorlooft gelukkig te gaan, leven
in ons geboorteland.
Hoeveel is er ten uwent noodig om
rijk te wezen?
Tien duizend francstwintig dui
zend', ten hoogste.
't 19 gezegd. Gij zult hebben hetgeen
gij wenscht. Intussschen behoudt gij) de
schuit, gij kunt er uw brood mee verdie
nen.
Maar toen hij naar Europa vertrok,
schonk Jacques de Rhodes hun niet alleen
de boot, maar nog twee duizend francs
als handgeld, zoodat zij wachten konden
totdat alles verkocht en het geld opgezon
den was.
De parels werden zorgvuldig geborgen
in eenen reiszak, dien Jacques geen oogen-
biik uit het oog verloor. Hij nam dan af
scheid van zijne vrienden, reisde tot Bom
bay, en kwam na een week of drie te
Marseille aan.
Maar daar stapte hij geenszins op den
trein naar Bordeaux. Hij nam te Maweille
De fouten tegenover land1- en tuinbouw
begaan, zijn ni#t zoo maar in eens te her
stellen.
En het komt er op aan den goeden
dokter te kiezen, als het met de „boeren"
beter moet gaan.
Zal dat Posthuma kunnen zijn? Maar
die schrijft altijd hetzelfde recept: com
missies en weer eens commissies: De boeren
krijgen' het benauwd van al die commissies,
die faun op het lijf vallen.
Zal de socialist dan de goede dokter
wezen?
Die kan tenminste het mooist praten en
't royaalst beloven.
Maar daar zal de „boer" in geen ge
val qp stemmen.
Ze moeten juist ontkomen aan den dwang
en tyrainie ran allerlei commissies en on
handige controleurs.
Zij willen hun eigendomsrecht ongeschon
den bewaard zien en hun vrijheid zooveel
mogelijk hersteld- zien.
Omdat te bereiken stemt een verstan
dige „boer" 3 Juli rechts, een room
sche „boer" op no. 1 van de 3de lijst I
in den kieskring den Helder en op no.l
van de Ude lijst in den kieskring Haar
lem.
In geen geval stemt hij' links.
Dan kwam hij zeker onder het gezegend
bestuur van een socialistisch Minis
ter van Landbouw.
Zoo dom zijn de boeren niet.
BINNENLAND.
PROTESTVERGADERING KA-\S-
GROSS1ERS.
In hotel „de l'Europe", te Utrecht, werd
Dinsdagmiddag een protestvergaderiag van
kaasgrossiers gehouden, bijeengeroepen dooe
de Vereeniging voor den Binnenlaudscheö
Kaashandel te Amsterdam, de 'R. K. Kaas
handelaren-Ver. te Gouda, de Ver. van Bo
ter- en Kaashandelaren in Friesland te Leeu
warden en de Huizer Kaasventers-Ver. „de
Endracht" te Huizen.
De vergadering was drujk bezocht
DE DIENSTREGELING OP DE
SPOORWEGEN.
Volgens de tegenwoordige zomerdienst-
regeling bedraagt bet aantaltreinkilometers,
dat per dag op de NederlandisChe Spoor
wegen wordt afgelegd, ongeveer 41.000. In
1917 was dit aantal ongeveer 65.000 en
in 1914 ongeveer 95.000.
KAMERVERKIEZINGEN.
Ia het belang van de eenheid in de
R. K. Staatspartij, dringt ondergeteekende
er bij alle R. K. kiezers In den Kieskring
Amsterdam op aan, Op 3 Juli hun stem
uitsluitend te willen uiitbrengien op No. 1
van de Katholieke lijlst, den heer J. B.
van Dijk.
J. G, C. VRIENS,
No. 2 op genoemde lijst.
HET MINISTERIE NA DE VERKIE
ZINGEN.
De „Tel." zegt uit betrouwbare bron te
hebben vernomen, dat minister Gort van
der Linden, onmiddellijk na cfe verkiezin
gen, ongeacht den uitslag daarvan, het ont
slag van zijn kabinet aan de Koningin z&i
aanbieden.
AAN HEEREN WERKGEVERS.
Denk om 3 Juli, zöuden we U nu
reeds willen toeroepen, 't Zou immers kun
nen zijn, dat U de werkzaamheden, aan uw
bedrijf verbonden, zoo regelde, dat enkele
werknemers, in ruiw dienst, op dien datum
ergers anders werkzaam Waren dan op de
plaats, waar zij hun stemplicht moeten ver
vullen en zij dus hun stem niet zouden
kunnen uitbrengen!
Niet wegens de boete, Welke daaruit voor
de betrokkene voortvloeit is 't, dat we 0:1s
tot U richten, maar omdait we 't zouden
betreuren^ dat er, al was 't ook maar één
stem, verloren ging. Elke stem heeft waar
de, elk stem legt gewicht in de schaal,
elke stem kan beslissen over een zetel
voor de partij meer. of minder. Dit ge
lieve U wel te bedenken. Daarom het be
leefd verzoek: zendt uw werklieden op 3
Juli niet naar elders, tenzij dezen des on
danks in de gelegenheid worden gesteld
van hun stemrecht gebruik te maken.
K.
Mr. TROELSTRA NIET NAAR
ENGELAND.
Naar uit betrouwbare bron vernomen
wordt is de Engelsche regeering niet be
reid mr. P. J. Troelstra vergunning te
verleenen naar Engeland te komen.
li HUI—mmammm■WPwmumr
den sneltrein naar Parijs, waar-hij den yol-
genden morgen ongeveer half tien aan
kwam.
Reeds in den namiddag bood hij zich
aan bij een der rijkste juweliers der rue
de Ia P«ix.
Hij had zijn Arabisch perkament op zak.
zijn eigendomsakte, en toonde zijn parels,
na -uitgelegd te hebben hoe hij er aan
gekomen was.
De oogen van den juwelier blonken van
bewondering.
Vooral negen parels waren zoo schoon
en zoo zuiver, dat de juwelier er direct
tweehónderd duizend francs voor bood.
Maar nog iets, zeidé Jacquets, wat
wilt ge mij voor de geheele partij betalen?
De juwelier deed lange berekeningen. Hij
sorteerde de parels tot reeksen, mat ze.
woog ze, bekeek ze met een vergrootglas:
Ik geef een rail li oen voor de heele
partij, zei hij eindelijk. Mogeiijk is het wat
meer waard, maar dan moet ge loopen,
wachten, de gebeurtenissen ondergaan. Ter
wijl ik u betaal met gereed geld, zonder
korting, op d'e-Bank vart Frankrijk.
Gij moet er tweehonderd duizend
francs bijdoen, voor de juweelen mijner
bruid, zei Jacques, en de zaak is klaar.
't Is te veel, zet de koopman, die
anders al schrik had dat het zaakje hem
zou ontsnappen. Maar ik zal u een paar
ooiknoppen geven, een ruig, eene speld
en een armband! met diamanten bezet, die
de helft waard zijn, 't is te zeggen, hon
derd duizend francs maar honderd da
zend francs, geschat door den deskundige
ea niet dooi den verkooper. Gaat gij daar-
NEDERLAND EN DE OORLÜU,
Nederland en de vredes
bemiddeling.
Naar aanleiding van het voorstel van de
afgevaardigden Dreseelhuys, Kooien en Rut
gers, om de Nederiandsche Regeering be
middelend 'tusschen de oorlogvoerenden te
laten optreden, teekent de „Vorwarts" aan,
dat genoemde afgevaardigden misschien door
een te groot optimisme geleid worden, doen
dat hun daad de grootste sympathie van
het blad geniet en dut miiiioenen het met
hun streven eens zullen zijn.
CRISISMAATREGELEN.
Vroege aardappelen:
De kleinhandelprijis van vroege aardap
pelen is vastgesteld' op 12 cent per K.G,
Nieuwe aardappelen.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening kan tegenspreken het
d'agbladbericht volgens hetwelk reeds zou
vaststaan, dat 60 percent der nieuwe aard
appelen naar Duiitsehland zullen, worden uit
gevoerd: Er is zelfs nog niet besloten of
van het teveel aan nieuwe aardappelen, dat
ons land pleegt voort te brengen, zal wor
den uitgevoerd.
Huisslachting.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
Na 20 Juni a,s. zullen voorloopig geen
andere vergunningen voor huisslachting wor
den gegeven dan aan landbouwers ten be
hoeve van maaiers en oogsters: Daarvoor
is echter noodig een door den burgemeester
gelegaliseerde verklaring, dat de slachting
met dit doel zal geschieden.
De Telegraafdienst
De Minister van Landbouw heeft den
gemeentebesturen een circulaire giericht,
waarin hij verzoekt geen onnoodige tele
grammen te verzenden als de zaak per
brief kan behandeld worden.
Het sturen van een telegram geeft toch
geen voorrang in behandeling.
I Eieren.
Het vervoer van kippen- en eendeneieren
is verboden;
het verbod is niet van toepassing op het
mee accoord?
Hier zijn de parels, zei mijnheer de
Rhodes, geef den koopprijs.
Een kwartier later verliet Jacques het
magazijn van den juiweiier, eene cheque
van één millioen op zak en schrijnen wel
ke de kostbaarste versiersels bevatten eener
koningin waardig, juweelen die hij, met
zijn twee schoonste pa,reis, de kleine As-
schepoetster wilde anbieden, die, be
schroomd, ongeduldig en verlaten hem ver
beidde in de geboortestreek.
Maar 's anderendaags was zijn eerste
werk naar Manaar en Aripo niet twintig
duizend, maar de voor hein iabelachtige
som van honderd duizend francs op te
stuuren; aldus werd Sta, midderlerwijl ge
huwd met Aripo, de rijkste vrouw van
Colang, haar geboortestreek.
IV. MOEDER SAINT DOMINIQUE.
I
Toen Jacques de Rhodes te Bordeaux
terugkeerde, heette Céline Depasse mevr,
Pastourelle.
Haar man was jong, schrander en, bo
venal, beminde haar.
Ik weet wat ik u schuldig ben, sprak
hij tot Jacques; willen wij vrienden zijn?
Heel gaarne, antwoordde de graaf,
gelukkig als allen wie de kans toelacht.
Blijft ge bij mij, Rhodes? vroeg hem
denzelfden dag Victor Depasse.
Neen, mijnheer, ik ga mij voor eigert
rekening inrichten.
Uw onderneming is dus geslaagd?
(Wordt vervolgd,)j
