r
Na 77
Binsaag 2 Juli 1918
12e Jaargang
DIT BLAD VERSCHIJNT DINSDAG,
DONDERDAG EN ZATERDAll
Ét. K. NIEUWS» EN kDVERTENTUEBLAD VOOR NOORD-HOLLANO
.S33
Voor hei laatst!
D© linkerzijd© ©n d@
social© wetgeving.
Verknoaide Staats-;,
bedseling,
Uit d© Para
Uitgave van de Naamlooze
Veuflootscha'p „ONS BLAD"
ALKMAAR.
Bar.: BREÈDSTRAAT 12.
Telefooa N& 433.
W Aa \-'r -
;"!r5fev5p
A.«|1 - 25
iS&s- --■
ABONNEMENTSPRIJS:,
Per kwartaal franco huls. l.iS
Met getll. Zondagsblad 11.65
bij vooruitbetalü&.
Afzonderlijke nummers:
van de courant I 0.051
van het Zondagsblad 0.05
ADVERTENTIE:
Vau 1—5 regels
Elba regel meer.
Reclames per regel 4
Kleine adv.: 80 woorden bij vooruitbet. j 0.48*
!0.76J
't Is voor de laatste maal, dat wij
vóór de stemming! tot onze kiezers
spreken:
nog éénmaal zal de zon voor ons onder
en opgaan, ende groote dag is ver
schenen.
De groote dag, welke getuige zal wezen
van den strijd, waartoe .wlij1 ons reeds sinds'
maanden bereidden.
Mannen-kiezers! vVeest of wordt u
zelf bewust op dezen vooravond: de uit
slag van den strijd, welken gijl morgen uit
te kampen krijgt, zal voor langen tijd
beslissen over het vóór-of-tegen Pod
ïn onze Nederlandsche samenleving! en o v e r
het lot van ons, Zijne dienaren op
aarde.
Voor langen tijd....
Het nieuwe kiesstelsel immers houdt ge
heel de Kamer onvoorziene omstandig
heden daargelaten voor een tijdperk van
vier jaar gekozen; tussdhemtijdsche ver
kiezingen zullen wij niet beleven, daar bij
hedanken of overlijden van een der Kamer
leden, aanstonds de tevoren reeds aange
wezen plaatsvervanger optreedt; voor den
tijd van vier jaren dus zal ons volk ge
regeerd worden in den geest van de meer
derheid, welke morgen gekozen wordt.
Vier jaren! Mannen, bedenkt het wel!
Zorgt toch, dat gij later geen berouw moet
gevoelen over den dag van morgen; zorgt
toch, dat later geen zelfverwijt in u knagen
moet, wanneer door een niet hopelijk
in meerderheid linkscihe Kamer debatten ge
voerd of besluiten genomen worden, die u
ergeren,
Is eenmaal de strijd: van morgen beslist,
aan valt er voorloopig niets aan te ver
anderen: de uitslag van dezen strijd zal
zich doen gelden gedurende vier-jaar!
Vier jaren, gedurende welke door een
reebtsche meerderheid véél gpeds en véél
heilzaams voor de christelijke maatschappij
zal kunnen bereikt worden tot meerdere eer
en glorie van God, vier jaren, gedurende
welke een linksche meerderheid! God de Hem
toekomende eere zal weigeren, Qod zal
pogen te verbannen uit onze samenleving
en Qod zal hoonen in ons, die in Hem
geloovcn,
Och, mannen-kiezers, weet het toch wèl:
in deze dagen, nu iedere partij „om de
gunst" der kiezers verzoekt, nu belooft
iedere linksche partij bet schoonste;
nü willen zelfs socialisten het doen voor
komen, alsof onze Roomsche belangen bij
hen volkomen veilig zijn, nu willen ai'.e
linksche partijen haar anti-godsdienstig ka
rakter gaarne verbergen'door te betoogen,
dat er bij haar niet gelet wordt op verschil
van religie,.
Doch, mannen, daar komt een andere tijd
en om maar eens één voorbeeld uit
de komende Kamer-periode te noemen
gij zult u deerlijk beklagen, wanneer bij
linksche meerderheid in de Kamer over de
uitvoering van het grondwetsartkiel inzake
onderwijsgelijkstelling gedebatteerd en.,..,
gestèmd zal worden,
Laat u door schooije beloften in de tal
rijke circulaires, welke de linksche partijen
verspreiden, niet om den tuin leiden-: ge
weet het toch zoo goed uit het verleden:
noch van socialistische, nóch van liberale
zijde, nóch óok van de merkwaardige groe
pen, en groepjes, welke zich van het libe
ralen-dom afscheiden, is er voor ons1, chris
tenen, Roomsohen^ als zoodanig ook maar
iéts goeds te verhopen.
Zorgt, dat wij die overwinning bevechten,
dat wij gedurende de jaren, die ons wach
ten, Qod in de maatschappij de eere kun
nen geven, welke Hem toekomt, ciat ons
volk onder Christelijk bewind door zijn maat
schappelijk leven Qod moge erkennen en
huldigen.
Dan ook zullen wij in staat zijn ons te
vrijwaren tegen de tekortdoeningen, welke
linkscb ons ook nu weer bereidt, dan zul'
len wij het in onze' handen hebben, dé
eerlijkheid ten opzichte van onszelf te be
trachten, dan zullen wij om hij' on$
eerste voorbeeld te blijven op éérlijke
wijze het grondwetsartikel der onderwijis-
gelijkstelling kunnen uitwerken en defniij-
tief overwinnen in onzen edelen strijd om
fle schoone ziel van het kindll
iWelaau dan, malmnen, ter stemming!
Matkt morgen op het stembureau het
witte stipje in het bovenste hokje van de
derde lijst (het witte stipje voor den naam
Bomans) zwart, en ge hebt aan uw
Roomschen plicht' voldaan, gij hebt üw
wapen in den strijd alsdan krachtig gehan
teerd
Doet uw eigen plicht, spoort ook ieder
ander tot de vervulling van dien Room
schen plicht aan, en met vertrouwen
moogt gij de beslissing van den strijd
afwachten.
Doen wij onzen christelijken, onzen Room
schen plicht, Qod zal verder helpen!
tegen de verzekeringswetten, en made wil
werken aan uitvoering der sociale varzeke
ring, stemme daarom aanstaanden Wcensda-g
alleen en uitsluitend op den eersten can
didaat der Katholieken.
WAT HEB IK MORGEN (WOENSDAG)
TE DOEN?.
HET WilTTË STIPJE IN HET BOVEN
STE HOKJË VAN DE DERDE LIJST
(VÓÓR DEN NAAM BOMANS) ZWART
TE MAKEN.
In 1913 werd door links een felle cam
pagne gevoerd tegen rechts. De stormloop
ging niet in de laatste plaats tegen de
sociale wetgeving van Minister Talma. Bij
een linksche overwinning zouden de zege
ningen eener sociale wetgeving aan bet
Nederlandsche volk ten deel vallen. Werd
het rechtsdhe beleid gehandhaafd, dan was
stilstand in de sociale wetgeving te vreezen.
Links kwam in de meerderheid en wat is
er terecht gekomen van alle beloften?
Op het gebied der sociale wetgeving is
de achter ons liggende periode zoo onwrik
baar mogelijk. Van de uitbreiding der onge
vallenverzekering tot landbouw, zeevaart en
zeevisscherij is niets gekomen. Nadere j
regeling der collectieve arbeidsovereenkomst
bleef .achterwege. Van een regeling of af
schaffing van den bakkersnachtarbeid was
geen sprake. Van maatregelen tot regeling
der huisindustrie kwam evenmin iets te
recht .Deze punten vain groot gewicht zijn
thans opgenomen in het program van actie
der Katholieke partij.
Dit alles stemt te droeviger, indien men na
gaat wat in deze vijf jaren haid kunnen ge
schieden. In die periode had die ouderdóms-
en invaliditeitsverzekering ingevoerd kunnen
zij». Het had nu zoover kuinnen e» moeten
zijn, dat reeds sinds December 1916, wan
neer -een arbeider stierf, zijn weezen een
rente zouden krijgen, dat de invaliditeits-
rente zou wprden uitgekeerd; en dat voor
de geneeskundige verzorging al datgene
werd gedaan wat krachtens de wet had
behooren te geschieden. Wanneer de inva
liditeitswet was uitgevoerd wat reeds
jaren geleden had moeten geschieden
zouden de weezen van arbeiders reeds een
rente van f3 of meer moeten ontvangen.
Evenveel zouden de invaliditeiitsrenté be
dragen. Van dit alles is [niets gebeurd. Het
dagblad „Het Volk" had gelijk toen het in
November 1913 schreef: „Wiat staat de
vakbeweging op het gebied van de sociale
wetgeving te wachten van deze regeering?"
Door de herziening der verzekeringswetten
wordt haar aandacht in beslag genomen,
ook nu weer komt dus dé arbeidersbesscher-
ming jn de verdrukking. In de vijf jaar is
niets tot stand gekomen dan één uitsitef-
wetje van den termijn van uitvoering der
invaliditeitswet. Dit is het geheele uit
gevende resultaat van het beheer dier soci
aleverzekering door de Ministers Treub
en Lelij.
Links komt met ledge ihanden. voor de
kiezers. Rechts eischt, blijkens ons pro
gram, onmiddellijke invoering der invalidi
teitswet met uitbreiding tot de zelfstandig
werkenden, alsmede onmiddellijke invoering
der ziektewet mat uitbreiding tot genees
kundige behandeling. De eisch is ook op
genomen jn het program der sociale wet
geving van alle landen. Op het in October
1917 gehouden congres te Bern van de
internationale conferentie vain vertegen
woordigers der vakbeweging werd als pro
grampunt opgenomen: „Landen-, die hog
geen verplichte verzekering voor alle arbei
ders tegen ziekte, beroepsongevallen^ invali
diteit, ouderdom en werkloosheid hebben
ingevoerd, zijn verplicht deze in den kortst
mogelijken tijd döor te voeren.
Wie «en einde wil maken aan dé sabotage
E)e socialisten be\yeren voorstanders te
zij» va» het premievrije staatspensioen. Vrij
zinnig-democraten en liberalen willen bij
de socialisten niet achterblijven en maken
hunne kiezers warm voor het staatspen
sioen.
Hetzelfde lied als in 1913 wordt op de
zelfde toonen door de heeren van links
gezongen, ofschoon links vijf jaren heeft
geregeerd, is het staatspensioen ondanks
de beloften van 1913 niet gegeven. Mocht
links weder,overwinnen, dan zal het staats
pensioen evenzeer uitblijven als in tie vijf
jaren van linksche regeering.
Niemand hier te lande wil in ernst staats
pensioen. Het staatspensioen zóu natuur
lijk beteekenen pensioen voor allen, zon
der onderzoek of controle, als een wettelijk
recht. Dit pensioen wordt hier niet voor
gesteld en daarover spreekt niemand. Hier
te lande wordt voorgesteld het armenpen-
sioen. Men maakt geen onderscheid tus-
schen arbeiders en behoeftigen. Volgens de
socialisten zijin alle arbeiders behoeftig en
alle behoeftigen arbeiders. Of men werke
lijk arm is, wordt onderzocht door het
gemeentebestuur. Men hangt volkomen flf
van de "beslissing van ambtenaren.
De arbeider wordt door da socialisten
gelijk gesteld met den baliekluiver en door
brengen. Wa-nt met de arbeider, die ge
zwoegd en gespaard heeft, maar de door
brenger wordt voor zijn zorgeloosheid! be
loond met een aalmoes van twee gulden.
In bet stelsel-Talma kreeg en behield de
arbeider j-uist de uitkeering als een wette
lijk en onvervreemdbaar recht. De arbeid
en niet de.behoeftigheid vormde den- grond
slag der uitkeering. De wetgeving Talma
wil den arbeidersstand scheiden van d:e
klassen der paupuis, hem honden uit de
handen der bedeeling. Elke werkman moet
gevoelen, dat het bedeelings-ontwerp den
arbeider omlaag drukt. Als heden dit stel
sel werd voorgsteld- voor de ambtenaren
van het Rijk, Provincie of Gemeente, dan
zou men het terecht als onwaardig ver
werpen; maar voor Hen werkman acht men
het goed genoeg.
De Katholieke partij wil aan den- arbei
der gevên geen verknoeide armenzorg, maar
zekerheid van ziekengeld; zekerheid van in-
vabditeltsuiitkeering, zekerheid van pensioen
op den ouden dag en dat alles als recht
en eigendom.
Om hiertoe te geraken zullen arbeiders
op 3 Juli allen hun stern uitbrengen op
den eersten candidaat der Katholieke lijst.
Mr. PAUL J. REIJMER.
BEDENKT HET W-EL:
MORGEN (WiOENSDAQ) MOOQT Oil
SLECHTS EEN HOKJE ZWART MA
KEN; WEEST OOK VOORZICHTIG, DAT
OIJ GEEN ONNOODIOE: PUNTEN,
STREPEN OF, STREEPJES OP UWi
STEMBILJET AAbl'BiRENQT.
ALS GIJ MEER DAN EEN HOKJE
ZWART MAAKT OF ALSOIJ ONNOO
DIOE PUNTEN, STREPEN OF STREEP
JES OP UW STEMBILJET ZET, DAN
WORDT UW. BILJET ONGELDIG VER
KLAARD.
kc mende Ministerie, een taak dis door
meedoogenloozs critiek, met wellicht hevige
uitbarstingen van ontevredenheid zal wor
den beoordeeld en veroordeeld, en dat te
scherper, omdat socialistische partijpolitiek
rechtsche hoofden aansprakelijk zal trach
ten te stellen voor de vosJselmisére.
De mannen aan wie deze week het schip
van staat zal worden toevertrouwd, kun-
ne% er van overtuigd zijn, tenzij er een
hsel spoedige keer komt in den wereld
oorlog, dat zij voorgoed eigen populariteit
er aast geven, en de partijen die zij ver
tegenwoordigen, staan, juist om die om
standigheden, heel wat zwakker, dan de
niet in hun critiek bedwongen tegenstan
ders.
Wanneer wij dan toch ons bereid ver
klaren, de regeering op ons te nemen, ca;
is dat in de overtuiging dat een rechtsche
meerderheid een levenskrachtig ministerie
vormen kan, dan doeq we dat omdat we
weten dat we de geschikste maanen bezit
ten, dan doen we dat, omdat hoog plicht
besef, groot verantwoordeJuikeheidi gevoel
ons daartoe dwingen, cok wanneer dat
niet is ten voordeele van eigen partij.
Dan doen we datcm ons beginsel
opoffering ten spijt!
W|IE HEULT MET HET SOCIALISME,
VERRAADT ZIJN KERK EN ZIJN GE
LOOF.
Katholiak stemman «san gewetens
plicht.
In het Bisdom Haarlem is den geloo-
vigen mededèeling gedaan van het volgende
schrijven:
Bisdom van Haarlem.
Haarlem, den 11 Juni 1913.
Mijnheer.
In antwoord op Uw schrijven, waarin .Gij
verzocht Onze meening te mogen verne
men aangaande den plicht der Katholieken
om hu» stem uit te brengen op. de Katho
lieke lijst, nemen Wlij gaarne deze gelegen
heid te baat UEd. in kennis te stellen met
Ons gevoelen, dat de Katholieken i n g e
weten verplicht zijn op 3 JuJi a.s. te
stemmen op de katholieke lijst, terwijl het
overeenkomstig een goede partij-discipline
is, dat de Katholieken bij het u-itbrengan
van hun stem op de katholieke lijst reke
ning houden met het advies der katholieke
kiesvereenigingen.
Met de beste wen-schen voor Uwen ar
beid in de eerstkomende dagen, verblijven
Wjj inmiddels
U;w dienaar in O. H.
,t AUOUST1NUS JOSEPHUS,
Bisschop van Haarlem.
Aan den Weledelen Heer G1. J, Braak
huis, Voorzitter der Propaganda-Commissie
in den Rijkskieskring; Haarlem, té Haarlem.
WANNEER MEN ZICH BIJ HET UIT
BRENGEN VAN ZIJN STEM VERGIST
HEEFT, WAT GEMAKKELIJK GE
BEUREN KAN Blij HET OMVANGRIJKE
STEMBILJET DAN KAN MEN EEN
MAAL EEN NIEUW! BILJET BEKOMEN
VAN DEN VOORZITTER VAN HET
STEMBUREAU,
v OM ONS BEGINSEL!
Het klinkt wel heel gewoon, a's wij zeg
gen, dat bij eventueel rechtsche meerder
heid de rechterzijde bereid is tot aanvaar
ding der regeering, doch zoo héél gewoon
is het nietl
Voor een partij of voor een groep van
partijen is de aanvaarding der regeering
ih deze tijden niet alleen een zorgelijk be
ginnen, doch tevens een gevaar.
We hoeven er eigenlijk niet belust op
te zijn, straks wegens onze regeeringsmeer-
detheid de regeering van Cort van der
Linden over te nemen.
Een uiterst ondankbare taak wacht het
Een krachtig woord.
„Op uitdrukkelijk verlangen" van 2.D.H.
den Bisschop van Roermond richt zich in
de „Nieuwe Venlosche Courant" de gees
telijkheid van Venlo tot de katholieken van
die stad om Tien op te wekken trouw de
katholieke lijst (en no. 1) te stemmen.
Over het Liberalisme en het Socialisme
sprekend zegt het stuk het volgende:
„Onze tegenstanders zijn het Liberalisme
en Socialisme. Ook de kleinere partijen, die
allen d« belangen van bepaalde standen op
het oog hebben, rekenen, wij tot de Lin
kerzijde. Zij zetten zich schrap tegen de kath.
partij en hellen allen min of meer ovei
tot het Liberalisme of Socialisme.
Het Liberalisme met zijn vele vertakkin
gen, zooals Vrijzinnig-Democraten en Eco
nomische Bond, predikt bandelooze vrijheid
op alle gebied. Het Liberalisme draagt groo-
tendeels de schuld van de namelooze ellende,
die zoo lang onder de arbeidersbevolking
geheerscht heeft. Het Liberalisme wil het
Christendom terugdringen naar de kerk en
de binnenkmaer. Het Liberalisme wil Gods
Naam schrappen uit de wetboeken, der vo.-
keren, Ood bannen uit het Staatsbestuur,
onder voorwendsel dat politiek en Gods
dienst niets met elkaar hebben uit te sitaan.
Dat Liberalisme is door de Pausen herhaal
delijk als een verderfelijke dwaling) gebrand
merkt. Een katholiek, die daaraian zij» stem
schenkt, heult met de vijanden: der Kerk.-
pleegt verraad aan de zaak van Christus,
Het socialisme in zijl* velerlei schakee-
ringen is de andere vijand. Het socialisme,
dat als eerste punt op zijln programma heeft
geplaatst: H. M. onze geëerbiedigde Ko
ningin" van den 'troon Harer Vaderen te
verdrijven en de republiek uit te roepen,
Het socialisme, dat overal ontevredenheid
zaait, dat alles afbreekt en niets op
bouwt, dat den werkman een gouden
toekomst voorspiegelt, dat door op
ruiende taal alle Gezag ondermijnt dat
geweld en revolutie in, zij» vaandel schrijft.
Het socialisme, dat spot met hemel en helj
dat Gods bestaan loochent, dat
gloeit van haat tegen de Kath. Kerk,.
dat al wat heilig en rein is, doo cjhet slijk
haalt.
Wie het socialistisch program onderschrijft,
heeft daardoor gebroken met zijn Kath. Ge
loof; hij is een afvallige geworden en zoo
lang hij zich niet oprecht bekeert, kan
hij geen Sacramenten ontvangen. Zij stem
geven aan bet goddeloos sodalisma, is dan
ook een zwaar vergrijp tegen onze H. Moe
der de Kath. Kerk.
Om het volk te lokken beweren de so
cialisten, dat zij geen vijanden zijn va» den
Godsdienst en dat men tegelijk socialist
en goed - Katholiek kan zijn. Dat is volks
bedrog. De katholieke en socialistische leef
staan lijnrecht tegenover elkaar. Wiaar het
socialisme den voet heeft gezet, sterft alle
Godsdienst. Wie de socialisten, volgt, ver
liest binnenkort alle Geloof. Het is een feit,
dat onder de principieele socialisten geen
enkele practiseerend Katholiek gevonden
wordt. .iv
Katholieke manneq, gij zij't er nu van
overtuigd, dat het iederen Katholiek ten
strengste verboden js op een socialist of
op een liberaal, vrijzinnig-democraat: of op
een anderen Candida,at der linkerzijde te
stemmen, hoe bekwaam, en verdienstelijk
de candidaat overigens moge zijn.
Ten sjotte zegt het schrijven:
Katholieke mannen, de hoogste belangen
van ons Geloof staan bij deze verkiezing
oip het spel. Zonder aarzelen durven wij
dan ook verklaren, dat een Katholiek, die
wetens en willens op een socialist, liberaal
of vrijzinnig-democraat of op. een anderen
Iinkschen 'candidaat zijn stem uitbrengt, zich
aan zware zonde schuldig maakt.
Ieder Katholiek, rijk of arm, is jn ge
weten verplicht, op de Kath. lijst te stem
men. Ons program is zoo rijk en alom
vattend, dat alle standen daarin hum wen-
schen zien neergelegd. Noch patroon, noch
arbeider, noch middenstander, noch land
bouwer behoeven tot een andere partij hun
toevlucht te nemen: het Kath. program
bevat, al het goede, wat de andere partij
programs vermelden. De ICath. partij belooft
al wat wenschelijk en bereikbaar is. Zij
belooft niet zooveel als het socialisme, maat
zij geeft veel meer.
De Kath. candidate», uiit alle standen
voortgekomen, doen. voer geen andere
onder in bekwaamheid en liefde voor den
arbeider. De klinkendste namen, di.e iedere
partij tot sieraad zouden strekken, komen,
op onze lijsten voor.
Het is zeker raadzaam, dat wij, als man
nen van beginsel en organisatie, stemmen
op den
EERSTEN,
BINNENLAND.
HET SUCCES DER STADION
MEETING,
Overweldigend!.,
Dat is da totaal indruk, welks ieder van
de grootrche Roomsche meeting Zondag
in het Stadion te Amsterdam bijbleef, en
welke reeds onmiddellijk werd gevestigd,
toen men die eco. me ruimte betrad, met
de matsaas van duizenden en duixenden
gevuld.
Dat was een Écht Roomsch-Katholieke
meeting! Rocmsch Katholiek ia massale
ontplooiing van eenheid en kracht, Roomsdi-
Katholiek in de gemeenschappelijke belij
denis van Christus, Raomsch-Katholiek in
de veelheid der verkondigers van de Ka
tholieke strijdleus, maar in de eenheid van
hun aller willen en streven.
Een onvergetelijk oogevblik was het
moment der opening zelf, toen daar te
midden der honderden zangers, wier massaal
loflied zoo heerlijk ten hemel heeft ge
klonken, de leider der propaganda, de heer
B. Th. de Wolf, wiens krachtig stemgeluid
door den scheepsroeper viermaal naar de
verste uithorken vaa het Stadion werd ge
dragen, deze bijeenkomst der tienduizenden
opende met den Christelijken Groet: „ge
loefd zij Jezus Christus 1"En toen daar,
onder het oprijzen der massa, de juichbede
doer de luchten terüggoifde: „In ale
eeuwigheid, Amen!"
Dsar zijn schitterende redevoeringen ge
houden; daar is het woo-d gevoerd opeen
wijze, welke de hoorders opvoerde tot
groote geestdiift; klaar en met klemmende
redenen is uiteergezer, waarom" alle katho
lieken op de Roomsche lijst, en op nummer
een vsn de Roomsche lijst moeten stem
men. Maar wa3 het woord van iederen
spreker beperkt tot slechts één deel van
het Stadion, boven allen en alles ging he)
