No, 89
Dinsdag 30 Juli
12e Jaargang1
R.-K. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR'NOORD-HOLLAND
De wensch van velen.
Een edel hart.
in en om Alkmaar
Buitenland
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
OMS BLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal franco hulsf 1.15
Met geïll. Zondagsblad bij vooruitbetaling f 1.55
Afzonderlijke nummers van de courant f 0.05
het Zondagsblad f 0.05
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regelsf 0.75
Elke regel meer1 0.15
Reclames per regel1 0.4-26
Rubriek vraag en aanbod per plaatsing f 0.40
lx Jai
In de laatste dagen van September zal
„Ons Blad" omgezet worden in een
katholiek dagblad. Of liever in HET
katholieke dagblad voor Alkmaar en voor
Noord-Holland boven het Noordzee
kanaal.
Met vuur en geestdrift, maar ook met
diep besef van onze verantwoordelijk-
beid, hebben wij, nadat de vroegere
eigenaren van „Qns Blad" de courant
aan ons hadden overgedragen, deze niet
gemakkelijke taak, het verzorgen van
een katholiek dagblad voor Alkmaar en
omgeving, op ons genomen.
Wij rekenen daarbij1 op de huLp van
allen, die de, kracht der Rooinsohe pers
en haren ontzaglijken invloed op heel
ons godsdienstig en maatschappelijk
leven, mèt ons erkennen en inzien.
Krachtig en toch met gematigdheid,
geen stap achteruitgaande, waar wijken
of aarzelen in strijd zou zijn met de
plichten van den lioomschen courantier,
zullen wij opkomen voor alles, wat ons
godsdienstig! leven kan bevorderen, en
bestrijden, wat het dreigt te schaden.
Maar met niet minder ijver hopen
wij ons er toe te zetten, als Alkmaarsoli
katholiek dagblad ook de stoffelijke be
langen van stedeling en plattelandbewo-
ner naar vermogen te bevorderen.
Meer nog dan, door den bescheiden
omvang, tot nu toe in de courant „Ons
Blad" kon geschieden, willen wij aan hel
nieuwe dagblad geven een sterk plaat
selijk en geestelijk cachet.
Zeker,' onze lezers zullen met recht
en reden van ons mogen verlangen, dat
wij hen omtrent de voornaamste buiten
en binnenlandsche gebeurtenissen, om
trent landspolitiek en verder wat be
treft het breede terrein der z.g. „Sociale
kwestie" getrouw en volledig inlichten.
Maar toob, uiteraard hebben onze
lezers (en daardoor ook Wij) toch meer
belangstelling voor gebeurtenissen en
toestanden vlak aan onze daur, dan voor
datgene wat op verren afsfand gebeurt
en waarvan alleen de hoofdzaken binnen
het bestek eener plaatselijke courant
yallen.
Zal „Ons (Blad" als katholiek dagblad
succes hebben?
Dat staat aan katholieken van
Noord-Holland.
Het is betrekkelijk niet zoo moeilijk
eien dagblad te stichten. Eenigie zet
machines, die de berichten door redac
teuren en medewerkers verzameld en ge
ordend, mot een senlheld, waar men vroe
ger geen begrip van had, tot bladzijdcn-
in-l-ood voor do courant maken, een
flinke rotatie-pers, die een acht- a tien
duizend couranten per uur netjes ge
vouwen aflevert om in alie richtingen
te worden verzonden en rondbezorgd,
dat is, wanneer men er eenmaal het
noodige geld aan besteden kan, niet zoo
moeilijk. En het is zelfs in dezen voor
de industrie zoo critieken tijd niet on
mogelijk gebleken.
Als we geen tegenslag krij'gen, zal op
15 September onze papierversiindende
rotatie-pers gereed staan om bare taak
in dienst van de katholieke journalistiek
en tot heil van Roomsch Noord-Holland
aan te vangen.
En daarna of eigenlijk reeds mü,
lezers is het woord aan u.
Een katholiek dagblad, flink opge.zet,
FEUILLET ON
'Omgewerkt naar het Fransch'.
68.
Gij ziet de zaken altijd te erg in,
zeide zij hem.
Ik ga 'heel den dag met Diane om,
geen enkel harer gedachten blijft voor
mijl verborgen, ik stel thans met blijd
schap vast, dat ze braaf is zoo braaf
als^ik aan God gevraagd heb in mijne
geileden.
Nog altijd bekommerd, antwoordde
mijnheer de Rhodes
Als uw engelenziel maar niet in
dwaling wordt gebracht door een nieu
we comedie 1
En daar zij' protesteerde, antwoordde
hij:
Omdat de zwakheid van Margue
rite mij dit kind opgedrongen heeft,
wensch ik vuriger dan wie ook, dat
Diane's bekeering oprecht zij; maar ik,
neen, beiden moeten Wij haar toch in
't oog houden.
En met pnbeschrijfelijken angst dacht
hij:
Is zij bekwaam geweest om te
ontsnappen aan de bekoring van den
honger, de ijselijkste van alle, om een
doel te bereiken, zou zij heden, met het
oog op hetzelfde doel, niet in staat
(wezen te weerstaan aan de bekoring
des kwaads?... En is haren aard in
den grond veranderd?
En, nochtans, zij,- was niet meer de-
dat merkten zelfs vreemden og,
kan niet bestaan en bloeien met enkele
duizenden lezers.
Wij aarzelen niet het te zeggen: alle
Roomsche gezinnen boven het Kanaal,
waarin een dagblad levensbehoefte is ge
worden, moeten wij als abonnè's heb
ben op onze straks herboren Roomsche
courant voor Alkmaar en zijn wijde
omstreken.
Geen 60 of 80 o/o, maar allen.
Natuurlijk mag en moet men van
ons eischen, dat de courant goed i3
in alle opzichten. Dat hare inhoud uii
het leven gegrepen zijn, dat haar redac
teuren staan midden in het volle en rijke
Roomsche leven. Dan is de. courant van-
zeil' voor ieder belangwekkend en frisch.
Maar daartegenover mogen en moeten
wij verwachten, dat in alle Roomsche
gezinnen het nieuwe dagblad de gaarne
en met vreugde verwelkomde dagelij k-
sche gast en vriend zij.
Geen katholiek werk moet méér wor
den gedragen door de sympathie van
heel het Roomsche volk dan juist het
katholiek dagblad.
En zell's moeten wij met ernst en na
druk vragen, dat men n,et eersi „de kal
uit den boom kijke", zooals wijze be
dachtzaamheid pleegt te doen, maar dat
men gul en royaal den vollen steun van
zijn abonnement, zijn invloed en mede
werking aan bet nieuwe dagblad geve
Zoo kort na de verkiezingen van 3
Juli, die ons de kracht van het katho
lieke leven in Npord-Holland hebben
doen kennen, behoeven wij waarlijk iniet.
uitvoerig de beteekenis der katholieke
courant voor ons katholiek staatkundig
en maatschappelijk leven uiteen te zet
ten.
,.it;
D&t durven wij, zonder overschatting
van eigen Werk en taak zeggerrc het
gezin waar dagelijks de katholieke bom
rant (en géén andere) wordt gelezen,
is voor zichzelf en het opgroeiende ge
slacht behouden voor ons Roomsche
leven.
Wie "deze waarheid erkent, zal ons
helpen om, tot zegen van Alkmaar en
Noord-Holland, ons nieuwe katholieke
dagblad groot te maken I
G.
De Entente denkt er nog steeds an
ders over: zij meent over eenige jaren
de overwinning te jjebben bevochten.
Kranig!
Maar of 't dan vrede zal zijn? Hier
opent zich een zeer ruim ooriogspers-
pectief! Als de strijd in Europa be
ëindigd is, dan pas schijnen America
en Jappan aan de beurt te zullen komen.
Een bijzondere correspondent bericht
aan de V'oss. Zeit." een uitlating van
Daniels, den Amerikaanschen secreta
ris van marine, die hem van absoluut
betrouwbare zijde werd medegedeeld.
Zijn zegsman was er n.l. bij tegen
woordig, dat Daniels in intiemen kring
het volgende zeide betreffende het „gele
gevaar": „Die president zal den strijd
voortzetten tot het Angeisaksiche ideaal
in de .wereld verwezenlijkt is. Wan
neer dan Europa en Amerika slechts
naar dit eene principe geregeerd wor
den, wanneer de naties der beide wereld-
deelen door dit eene regeenngsideaal
nauw. vereenigd zijn, dan kan de groot
ste en laatste aller oorlogen, de oorlog
van het blanke ras tegen het gele, uit
gevochten worden. Onze regiering is
er zich ten volle van bewust, dat deze
strijd niet meer ver af is. Duitsohland
moet zoo verzwakt worden, dat het n.et
als helper van den gelen man kan op
treden. En het zou dit zeker doen, wan
neer het in zijn huldigen staat uit den
oorlog 'zou treden. Aan ons departe
ment. van buitenlandsche zaken is be
richt, dat er grond bestaat voor de
veronderstelling, dat er draden worden
gesponnen tusschen Duitsohland en Ja
pan. -Het. spreekt ygpzeif, dat, ngngggi;
Japan eèn poging, gaat doen om merótoi;
T Zijn zeer recente gevallen: enkele
uit de vele.
Is het noodig voor den dienst, dat
onzen gemobiliseerden bij de oefeningen
dergelijke gevaren dreigen?
De ouders, die hun jongens zien ver
trekken naar den dienst, hebben toch
reeds zooveel „bedenking"; moeten
zij nu ook nog in dit'opzicht over hun
jongens ongerust zijn?
ven
dit
Ji M
i, Waar1 Japan -zal steunen. opdat
zijn doel zal bereiken. Is Duitsch-
ONZE KAASMARKT VERDWIJNT?
Menschen met een helderen en rui
men blik pp gi'oot-oeconomisclxe aan
gelegenheden, menschen. die uit het ver
leden en uit het heden vermogen ai'
te leiden, hoe in grbote lijnen
de handel in de toekomst zich ont
wikkelen zal, zij voorspellen vrij
zeker van hun zaak dat de Allc-
maarsehe kaasmarkt zalverdwij nen i
Dat er eens een tijd zal wezen (de
Alkmaarder kan zich zooiets haast niet
voorstellen) dat de met handworp
toegegooide kaasjes Donderdagsavonds
niet meer in lange en breede rijen op
het kaasmarkt-terrein zullen worden
neêr-gepast; dat de waker niet meer
gedurende den Vrijdagnacht zijn lang
zamen, stillen gang Langs de overdekt
liggende stapels houden zal, en,
dat de kaasmarkt op Vrijdagmorgen geen
vertier meer vertoonen zal van mecha
niek-stappende kaasdragérs, van met
handslag handelende kooplui, van wik
ken en wegen ènvan bewonde
rende, geïnteresseerde binnen- en bui
tenlandsche toeschouwers.
Wie weet. wat de kaasmarkt sinds
ïuwen voor Alkmaar beteekend heeft.
- wie weet. dat Alkmaar voor een groo
land echter buiten geS gest^Tn
er nog volgt.
wat
bestaat er voor ons geen „geel gevaar"
meer. Want het geheele blank ras zou
dan als één man onder leiding van,
Amerika en Engeland strijden."
Het blanke ras wil zich tegen het
gele sterken, en daartoe moordt
het zichzelf ïiu reeds sinds vier jaren
uit.
Hoe lang zal die moordpartij nog
moeten duren, vóór men sterk genoeg
is om het gele ras te weerstaan?
Over énkele dagen viert de oorlog
weer een verjaardag: de oorlogil wordt
dan vier jaarl
'n Respectable leeftijd voor een zóó
akelig wangedrocht, dat bij: de geboorte
aanstonds afgemaakt bad moeten wor
den.
Thans - te krachtig voor bedwang
geworden belieerscht het wange
drocht bijna heel de wereld: het drilt
keizers en koningen, het verhindert hen.
wanner zijl in goede oogeublikken eens
terug zouden willen; het doet menschen-
massa's moordend tegen elkander op
trekken, en het grijnslacht over de
dood-bloedende wereld.
Wie ter w.ereld nog in staat is tot
kalm en bezadigd denken, die verfoeit,
den oorlog en ziet smachtend uit naar
vrede, vooral in deze dagen, nu er
weer een vol jaar oorlog bij kwam.
't Is thans vier jaren,hoe lang
zal 't nog duren?
Er valt niets van te zeggen: dit mee-
nen wij met von Kuhlmann te moeten
gelooven, dat de strijd met de wapenen
niet uitgestreden zal komen.
Tegenover de dienstboden was zijl g;oed
geworden; g;een spoor meer van haar
onverdraaglijke laatdunkendheid.
Tegenover de armen en ongelukkigen,
die zij vroeger verfoeide, dezelfde ver
andering.
Zij vroeg nu zelf om hen hulp te
brengen en als mevr. de Rhodes haar
ergens eene hut binnenleidde waar Veel
ellende was, was het Diane, die do
terugstootendste diensten bewees, zulke,
die haar vroeger kreten van wederspan-
nigheid en walging hadden ontrukt.
Zoo stonden de zaken reeds eemge
maanden, toen zekeren dag mijnheer de
Rhodes onverwacht te Astarac aankwam
hij; had eenigen tijd te Bordeaux
vertoeft voor 't in orde brengen zijner
zaken.
Op weg naar 't kasteel, meende hij
van verre te bemerken, dat de ven
sters gesloten waren. Het groote huis
scheen eenzaam en verlaten, zooals des
tijds het kasteel van Montégut, toen hij
zijn bruid kwam opzoeken in de ge
boortestreek.
Zijn 'hart beklemde, hij durfde bijna
niet meer zijn weg te vervolgen, toen
hij de wachthonden hoorde blaffen, en
Mathieu Püyloo haastig naar hem toe
zag komen.
Om niemand te storen, had Jacques
zijn terugkomst niet g;emeld en kwam
te voet van het station.
O! heer graaf Istotterde die
rentmeester zoo ontroerd was hij,
dat hij vergat, dat Jacques niet wilde
aangesproken .worden met zijnen adel-
fctel. j j i lil
roekeloosheid?
Telkens en telkens ontvangen en lezen
wij berichten omtrent- ongelukken bij
militaire oefeningen, en telkens weer
doet zich bij ons de vraag op, of deze
al dan niet do-odelijke ongelukken niet
dU5Ul ttC'i1üüll|. vllv V11 Oy pvmV wil y vX
Rröt ioo èélit géfréiarfijke,' hclsclie- instru
menten de gelukkig!"-- toch ihaar
schijnbare gevechten, enz. maken laat.
Te Besoyen heeft Vrijdagavond een
soldaat zijn kameraad, die naast hem
in het gelid stond voor avondoefenin-
gen, bij 'ongeluk doodgeschoten, en
bij oefeningen in het werpen van hand
granaten door de commissie voor proef
nemingen, is Zaterdagmiddag in de dui
nen nabij liet Wassenaarsche Slag, een
luitenant van de copagnie aanspanbaar
geschut, door een verdwaalde granaat
scherf ernstig aan het achterhoofd ver
wond, zoodat hij opgenomen moest wor
den in het militair hospitaal.
Wat is er, Mathieu, vroeg hij', meer
er. meer ontsteld, want hij had een voor
gevoel, dat er een ongeluk gebeurd was,
wat is er?
Men heelt u dezen morgen een
telegram gezonden, hebt gij het niet
ontvangen?
Neen. 't Is zeker aangekomen na
mijn vertrek uit Bordeaux.
Maar zegt dan toch wat u zoo ge
weldig ontroerd.
Welnu! gisteren,- mevrouw..
Jacques werd bleek als een lijk.
Is mevrouw iets overkomen? vroeg
hij hijgende.
-J a.
Mijn Godl wat toch?
Ik (weet het niet juist. ZijiVas met
de twee jonkvrouwen gaan wandelen,
oog al ver, om een arm huishouden te
bezoeken. Een helling afdalende, langs
een smal pad, dat zeer stijl Loopt, is
zij gevallen en heeft bloed gespuwd,
veel bloed, dat jonkvrouw Diane schrik
kreeg.
De Rhodes rukte de haren uit zijn
hoofd.
Mijn Godl... Mijn God!... Er zal
een ader gesprongen zijn in hare borst l
En wat is er verder gebeurd?
De kinderen, alleen staande, hebben
zeker het hoofd verloren?...,,
Jonkvrouw Marguerite, ja. Maar
niet jonkvrouw Diane. Dat is een flink
meisje. Toen zij mevrouw in dien toe
stand zag, ze was in bezwijming ge
vallen, naar het schijnt, heeft zij Mar
guerite opgedragen bjj! hare moeder te
blijven, en zij is naar de, oude mar-
narkten geworden is tot de stad, zoo-
ils wij' die kennen. hij zal zich
)ij de hierboven weergegeven voorspel
ing een oogenblikje „stil" en tot over
jveging gestemd voelen worden
Alkmaar immers zal wanneer dn
Kaasmarkt verdwenen is tón deele
*een Alkmaar meer zijn, zóó innig,
rnó onafscheidelijk denken wij' ons Alk
jnaar en kaasmarkt aan elkander ver
'londcn.
Wat de eeuwen tezamen voegden...!
Het tijdstip, -sinds wanneer de boeren
uime kazen binnen Alkmaar ter markt
lijn komen brengen, het ligt om-
ie veld in -het ver verleden: onbekend,
(^geweten: maar 't zegt ons genoeg,
'anneer wij uit Alkmaar's oude geschie-
nis vernemen, dat 'de kaasmarkten
stroeks het jaar 1365 reeds zeer druk
ebt werden.
Hoe vele en hoe groote inkomsten
heeft de kaasmarkt aan Alkmaar al n e
geschonken sinds die onheugelijk verre
tijden, als wij bedenken, dat omstreeks
1400 de Waag (een waarschijnlijk toen
nog zeer primitieve weeggelegenheid)
reeds beduidende winst o-pbrachtl
En vooral hoe is de stad en
hoe zijn de bewoners met de kaasmarkt
gegroeid en welvarend geworden!
Hoe veel neringen zijn hier opge
bloeid. hoeveel winkels en koffiehuizen
hebben bier door de talrijke marktgan-
gers eeuwen lang aan velen een rijk
bestaan opgeleverdI
Als de Alkmaarsche kaasmarkt ver
dwijnt, dan zal Alkmaar iets missen, dat
der stad door de eeuwen als voor alle
kiezin geloopen, wier kasteel zij' op eeni
ge boogschoten van daar bereikte.
Welke markiezin?
Mevrouw d'Argeiles.
Hoe, waren zij' zoover van huis?
't Schijnt toch, mijnheer.
Dan, -wat gebeurde er verder?
Mevr. de markiezen, hoewel zelf
slecht uit de vpeten kunnende, heeft aan
stands volk te zamen geroepen en is
zelf medegegaan naar de „lande" waar
mevrouw lag.
Nu, zij' achtte mevrouw te ziek om
ze naar hier te laten vervoeren en heef
haar naar Argelles doen overbrengen.
Waar zij! nog is?
Ja, mijnheer, zij wordt daar op
gepast door Annette en Catharine, en
door de twee jonkvrouwen, die haar
niet verlaten hebben.
Span het lichtste onzer rijtuigen
in, beval Jacques, en kom naar mij'
toe dwars door het veld; dit is weg
en tijd gespaard, Mathieu, want ik kan
nu geen oogenblik wachten. Spoed u
wat," ik sterf van angst.
Het rijtuig staat gereed, want ik
verwachtte een telegram van mijnheer
om hem af te halen. i
Goed, dan begeven wij ons dadelijk
óp weg.
Zij' stegen beiden in een zeer hoog'en
phaëton, welks groote wielen zoo snel
moesten gaan als de wind over het stol'
Van den weg.
Een flink paard uit Tarbes trok he
lichte rijtuig. i
Als mijnheer 't mij veroorlooft, zei
Mathieu, zullen rojjj de groote weg ne-
tijden geschonken was, dan zullen
wij in onze stads samenleving een hin
derlijke, een niet aan te vullen leegte
gevoelen, en het heerlijke Waaggebouw!
zal er staan, als een herinnering]
nog steeds aan voorbije, mooie tijden,
toen de kaasmarktbedrij vig,heid rondom
hetzelve nog tierde
Wij willen gaarne èn om de kaas
markt-eigenaardigheid èn om de kaas
markt-opbrengsten voor stad en bur
gerij hopen, dat Me noodlottige voor
spelling niet, pf althans niet geheel en
al, bewaarheid zal worden, doch wat
wij in deze tijden zien gebeuren, is
niet zeer hoopvol.
Nog steeds breidt zich de coöperatie-
lust van boeren in een fabriek en van
fabrieken onderling uit, en ivelen
dro-omen het zich als een mooie toe
komst dat alle boeren in fabrieken
samenwerken, dat de fabrieken alia
kaas zelf opslaan en de fabrikanten zelf
handelaars en exporteurs zijn, den ge-
heelen kaashandel alléén beheerschend.
De oorlogsomstandigheden bevorderen
de coöperatie-lust natuurlijk zeer, en
zoo zal de oorlog de groote drijf
veer van alles gedurende de laatsta
jaren misschien bespoedigen, wat 'oe-
conomische en handelskundige zienera
zich in de toekomst ais vanzelf doch;
dan meer geleidelijk te-gebeuren
voorstelden.
Of inderdaad pnze kaasmarkt vrij'wel
geheel verdwijnen zal? De beantwo-o-r-
iding van deze vraag; met een boud „ja"
of „neen" laten wijl aan meerbevoegden
over; wij hebben bij voorbaat, mis
schien wel vijftig, misschien wel hon
derd jaren vóór datum, onzen diepge-
Voelden spijt over ,een (eventueel) zoo
betreuren s Wi a a r d i g e, zij het ook
in 'swerelds loop natuurlijke ver
dwijning willen betuigen.
00RL0GS0VERZICHT
Scheen het ons de vorige week toe,
(lat het offensief der geallieerden aani
het westfront ging! verslappen, zooalsi
het reeds zoo- ménig offensief vergingl
het Fransch-Amerikaansche succes tus-
schen de Marne en de Aisne blijft zichi,
dan zij hardnekkige vorderingspogingen,
uitbreiden.
Het Duitsche leger'oericht meldt, dat
in het ivoorterrein van nieuwe Duitscha
stellingen -gevechten werden geleverd:
uit het Engelsohe legerbericht blijkt,
waar die stellingen gelegen zijn, waar
dus de vorderingen der geallieerdent
plaats vonden, n.l. tusschen de Ourcq
en de Ardre.
De Duitschers trekken hier zeer snel
en zeer ordelijk terug.
Na de Duitschers genoodzaakt te heb
ben over de Marne terug te trekken,
hebben de Fransch-Amenkaansche troe
pen thans de Duitschers tot over de
Ourcq teruggedreven. De zuidelijke
oever van de Ourcq werd reeds door
Fransche troepen bereikt, de Amerika
nen hebben die rivier overschreden, en
bevinden zich in de lijn NeslesSergy.
Rouchères.
Fère-en-Tardenois is bezet door de
Amerikaansch-Fransche troepen, zoodat
in het gebied tusschen Chateau-Thierry,
en Reims de opmarsch der geallieerde^
al meer en meer in oostelijke richting
men, de weg is wat langer, maar we
winnen het dubbel uit in de snelheid.
Doe uw zin, antwoordde Jacques.
Twintig minuten later kwam graaf de
Rhodes in de nabijheid der woning van.
haar, die door 't volk der streek de
„markiezin" genoemd werd.
Argelles was, vergeleken aan de prin
selijke pracht :va-n Astarac, maar een
groot heerenhuis, met een gekanteelden
toren.
Van voren nog twee klokketorentjes,
die hun spitsen kop verhieven midden
van 't liooge geboomte van het park.
Groote terrassen waren geschraagd'
door muren, gemetseld met steenen uit
het gebergte, met kelen uit de rivier,
ofwel met brokken marmer van aller
lei kleuren, wat van verre de begoo
cheling gaf van een overgroote tapijt-
teekening.
Puyloo, wij zijn ér!Wat is die weg
lang geweest!
Eindelijk! zei Jacques tot Mathieu
We zijn er nog niet, antwoordde»
de rentmeester, we moeten nog heel het
park doorrijden.
Inderdaad, dat park liep van den voet
des heuvels, tot op den top, waar het
kasteel gebouwd stond, steunende, om
zoo te zeggen, tegen de eerste zij'rug-
gen van het gebergte. Weldra vernamen
Jacques en zijn gezel het bruisen van
water, en reden voor een oude, be
moste brug, onder welke een schui
mende bergstroom voortholde naar de
vallei.
Overal in 't ronde lagen landen braak,
1 i i i (Wordt vervolgd.)