fr.
m
U
ONINO
Binnenland.
G-emengd Nieuws
11
s, f!
oping
iuwdi
Zaterdag 17 Augustas Tweede Blad
rom het zeewater zout is.
De St. WUlibrfrdsput
te HeitoJ
I»
'7-
S THmTBnalfViT»i r i HI
N 316.
yfl
SEPTEM1
in het café
ri
idea,
koogerdijk,
to. 94, 97,
Ï3,ïï4, 1x5
I.A.
nsssa.
BRUIN,
lei as.
te Zgpe.
SEN 28
Iod ©a 4
Sg, COMb.
morgeaa
raj. Wed,
■p?n tfëor
i divers#
an bouvv-
«at®' Ha-
■A. 81 A.
a.. boHW-
P. WIS-
in bouw-
[S0H.A.
land, In
geschikt
1 tigsï ge
en aan
iveiia in
1 in&sea,
iet aan-
-ndergen
Noordsche legende.
In oude, overoude, tijden, waren er
twee broeders, van wie de een arm,
de ander rijk is.
Op zekeren keer, dat 'de arme voor
bet kerstfeest geen stukjer gebraad of
brood in buis had, ging; hij naar den
rijken broeder en vfoeg hem, ter liefde
Gods, eenige levensmiddelen. Dit was
niet de eerste maal, dat de rijke hem zou
bijstaan; deze was dan ook volstrekt
niet trotsch op het bezoek.
Ge zult een heele ham hebben,
zei hij, indien ge doen wilt. wat ik
u verzoeken zal.
De arme beloofde aanstonds het te
doen en bedankte bij voorbaat.
Daar, neebi dit, zei de rijke en
wierp hem eenl bam toe, en Loop nu
naar den duivel
Ik heb l|t beloofd en ik zal
woord houden, zei de ander.
Hij1 vertrok en ging1, ging den ge-
heelen dag, to-td;| bij: tegen schemering
kwam op eene p'aats, waar alles schit
terend was. L.
Dit is hoosfljeaarséhijnlijk de hel,
dacht hij'.
In het kreupelhout zag hij' een grijs
aard met witten aard, die Kerstboom
pjes hakte.
Goeden avoél! zeide hij.
Hoeden avo^l Waar moet dat
zoo laat heen?
'ïk ga naar Be hel. Ben ik op
den goeden weg?(
Ja, ge hebtjden goeden weg;
"t is hier. Als ge iet uw ham in de
hel komt, zal iederèen ze willen koo-
pen, want spek is |en zeldzaam ding
daar; maar geef zeiniet dan voor den
handmolen, die achter de poort staat.
Als ge terugkomt, aal ik u leeren hoe
hem te gebruiken; sjje kunt daar veel
voordeel mede behalen.
De man met de lam bedankte voor
den goeden raad en klopte weldra aan
de poort der hel'.
Het gebeurde juist 4ooals de grijsaard
had gezegd; toen de man met de ham
aankwam, schaarden alle duivels, groots
en kleine, zich rondom hem, krioelden
als mieren door elkander en begpnnen
tegen elkander op tf bieden.
Ik bewaarde ze torn er met mijn
vrouw feest mede te hiouden, maar wijl
gijl allen er zoo op vprzot zijt, zal ik
Ze u geven voor den* hhndmolen, die
ginds achter de poort:staat.
De duiveL had veel a
o.eite er toe te
l bood en dong
g eindelijk wal
besluiten; hij loofde
af, maar de man la-
hij: eischte.
Toen hij1 weer buiten was, vroeg bij
den ouden houthakker, hoe hij; deiij
molen moest gebruiker, en zoodra 1;
het geheim geleerd h; d, bedankte ii|
en keerde, zoo snel hij kon, huiswaard
(Toch was het bijna 1(2 uur 'snacfö
v-oordat hij' zijn woning bereikte.
Wat, duivel! waai zij!t ge gefjfe-
-ven? schreeuwde zijn rrouw. Uur fan
uur zit ik hier op u t« wachten flj? ik
heb geen twee talhouraes om e,-ken
kruis van te maken outer den pof om
de kerstgort te koken.j
O. ik kon niet vrcfeger thuis/zijn
ik had belangrijke zak|n; ik hep een
heelea langen weg1 moeten aflagen;
maar nu zult ge wat zifn.
Hij! zette den molen op de iifel en
beval haar eerst kaarser te mal?®, ver
volgens tafellakens, toen spijzenfen bier,
in één woord, alles w it nooipg was
voor een Kerstfeest, e:hij' behoefde
sléchts te spreken om ai nstoncfs te Zijn
bediend. f
De vrouw maakte ke® op keer een
kruis en wilde weten, laar laar man
het wonderbare werktnil gehaald had;
maar hij wilde haar diniet toever
trouwen.
Het kan u weïnii scheLen v,an
waar hij' komt; ge ziet, fct hij goed is
en dat hij!'ons voor df bewaart.
Toen hij spijls en dij uk gereed had
voor den gelxeelen dr.fr der feesten,
ging Wij- zijne kennissen fer 'maaltijd
uitnoodigen.
Als mi de rijkaard aUeuNg. wat er
in huis was, had hij er ®jj't en nijd
van, want hijl wilde in niejjs zijn broer
iets toegeven.
IV.
Laten we nu nagaa».
eeuw ons op dit stuk Wf.'
Merkwaardig is in <W
brief van den Zeeree1'
Geurs, pastoor de Heildj
'1866, géschreven aan
D. H. Lux in Ooother 1rrfJ-
Deze Lux heeft geschfven een Le
vensschets van den H' Willibrordus
en schijnt zich tot pasj
toor van Heilo om inhétagen gewend
te hebben omtrent
wat de 19e
te verhalen,
tijdvak een
aarden Heer
I van 1833 tot
den heer A. J.
nut aldaar gelegen- Ahfans, hij ontving
put, aldaai geiegen. gctoijven B
daarover een ;het volgende:
jn zegt pastoor Geu,sj tpe-ensm-iak
wMiuf26 iPU >ii? a-eprek aan. water, door
°P den grond,
51 tm pdt bestaat nog en
°gelegen acldf de. .gereformeerde
dorpskerk te Jï4- ZfS f h
begin van dit jfomdat de steenen
wat los waren, «kienw goed vooomen
en men heeft fe opgpntotseld,
terwijl toen de fomer van «e Wip tf-
- 'Wie duivel heeft u zoo rijk ge
maakt? vroeg hij hem.
Gij' zelf, antwoordde de meester
van het huis ietwat dubbelzinnig en
zonder er aan te denken hem de oor
zaak te verklaren. Maar 's avonds, toen
hij een beetje opgewonden was. toonde
hij hem den molen.
Daar hebt ge, zei hij, de bron
van mijn geluk, en hij liet alle goede
dingen maken.
Toen de broer dit wonder zag, wilde
hij hem volstrekt hebben en hij' kreeg
hem ook; maar hij moest er driehon
derd kronen voor geven en de andere
behield zich het gebruik ervan voor
tot aan den oogst, want, zoo dacht hij',
tusschen nu en dan zal ik wel den. tijd
hebben provisie te kunnen malen voor
vele jaren.
Men kan wel denken, dat hij' gedu
rende dat uitstel den molen niet^jjjeel
liet rusten. Toen hij' hem den kooper
overgaf, paste hij er wel op te vertellen
hoe de molen moest worden gebruikt.
Het was avond, toen de rijkaard zijne
aanwinst medénam; den volgenden mór-
'gen beval hij zijn vrouw het hooi ach
ter de maaiers te gaan omkeeren.
Ik zal zelf, zei hij, het middag
maal wel gereed maken.
Toen het etensuur naderdp, zette'hij-
den molen op de keukentafel.
Maak mij oogenblikkelijt haring en
rijstebrij.
En de molen aan 't malen: hij' vulde
eerst alle schotels en borden en toen
den grond en het vertrek. De man
greep en beproefde hem te doen op
houden; maar wat Mj' ook deed, het
gelukte niet en weldra liep hijl gevaar
onder golven brij. te worden verzwol
gen. Hijl klauterde op het dak, maar
spoedig wêjs geheel het huis vol en hij'
had alle mbeite om -het zolderluik onder
de golven haring;en brij! te vinden.
Zoodra hjj'ile deur geopend had, vloog
hij' naar luiten, maar de brij en Üe
haringen'golfden hem na en gingen
huizen pv velden bedekken.
De Lübmoeder vond, dat men wel
een bitje lang met het middageten:
bleef Juinen.
$3 is mijn man niet gekomen om
onsüi roepen, zeide zijl tot de maaiers,
laat óns .toch maar gaan; hij' verstaat
nietlheeL veel van de kookkunst; ik
zal jhem een handje moeten helpen.,
ij' sloegen den wegl in. naar huis,
ma»' toen zijl aan de andere zijde van
del heuvel kwamen, ontmoetten zij'
hifflingen, brood en brij, dat allemaal
dor en over elkander stroomde en ook
dm man, die door den vloed vervolgd
wd.
Al hadt. ge elk ook honderd mag^n,
ifep hij, pas op; dat ge niet verzwolgen
Wordt.
En vooruitstormende, alsof de duivel
hem op de hielen zat, wendde hij' zich
aar de woning zijns broeders en jsmeek-
,e hem, om de liefde Gods, den molen
onverwijld terug te nemen.
Want, als hij! nog één uur maait,
voegde hij er wanhopend bij, is het
geheele land door haringen en rijste
brij overstroomd.
Maar deze had er volstrekt geen
ooren naar, of de vluchteling moest hem
weer driehonderd kronen betalen. En
de rijke moest zich er in schikken.
Hu had de arme èn geld èn molen.
Hij' bouwde weldra een huis, dat veel
schooner was dan dat zijns broeders, en
bekleedde het mét gouden platen, die
zijn molen had gemalen, en daar Het
aan het strand der zee gelegen was,
zagen de zeevarenden het reeds van
verre schitteren. Niemand, van die daar
voorbij' voeren, kon nalaten aan wal
te gaan om het g'oudeii liuis te bezoe
ken en allen wilden den wondermolen
zien, want zijh faam .had zich ver uit
gebreid, en er was niemand of Hij' had
er van hooren spreken.
Langen tijd daarna kwam er ook een
schipper, die den molen verlangde te
zien. Nadat hij! gehoord had, dat de
molen ook zout kon maten, Wilde hij
hem tot eiken prijis koopen, want zoo
dacht hij als ik hem hezat, behoefde
ik de gevaarlijke zee niet meer over
te trekken om ladingen zout te halen.
De eigenaar wilde in het eerst zich
er niet van ontdoen, maar de zeeman
bad en smeekte zoolang, totdat hijl hem
voor vete duizenden kronen kreeg. Zoo-
dra 'hij hem m handen had, vertrok
hij, want liij was bang, dat de verkoo-
per berouw- zou krijgen, zonder zelfs
te .vragen, hoe hij' zich er van moest
bedienen. Hij' nam hem mede op zijd
Schip, en toen hij! goed en wel in zee
was, liet hij' hem draaien.
Maak snel en goed zou^ zeide lljj'.
genomen is, omdat de jongens er mee
speelden. Aan het water van den put
wordt eene bijzondere geneeskracht toe
geschreven, doch meestal bij uitwendig
gebruik. Het wordt zeer veel aange
wend, ja-, er gaat geene week om; of
er komen m-enschen van andere plaat
sen, o-m het te halen. Die goede zielen
doen dan een klein gebed bij den put
tot vereering van den heilige. Sommi
gen bidden den ganschen weg, "dien zij
afleggen. Dit is eigen devotie, maar
het gebruik of da overlevering zegt, dat
zij, die liet water gebruiken, dagelijks
de litanie van d-qn H. .Willib-rordus moe
ten lezen."
Na deze bijzonderheden, verhaalt de
pastoor een voorbeeld' van de wonder
bare geneeskracht van het water. En dit
is Wel het belangrijkst gedeelte van
den brief:
„Wat nu de kracht ter genezing! aan
gaat, aldus pastoor Geurs, kan ik U
een staaltje, mij' goed bekend, melden.
Zekere vrouw alhier, kreeg een onge
mak aan het been, hetwelk toenemende
zoo verre ging, dat er tot 10 a 12
gaten tegelijk in vielen. Daar het haar
aan geen geld ontbrak, liet zij' niets
onbeproefd, ging naar verschillende ge-
neesheeren, ja zelfs in de stad wiönen;
En de moten ving aan zout te braken.
ïpen je zeeman cqn lading had, wilde
hij hem do-en ophouden, maar het liielp
niet hoe hij-' zij'n best ook deed, het
instrument werkte' maar door, de hoop
zout werd grooter en hoo-ger en zwaar
der, totdat eindelijk het schip er van
zonk.
Nog ligit de- molen op den bodem der
zee en maalt er zout, En zoo komt het,
dat zeewater ook den bekenden zouten,
smaak heeft.
NEDERIAXD EN DE OORLOG.
Getorpedeerd voor onze
kust.
Naar men uit goede bron verneemt,
zijn er 2 Engelsche torpedo booten, wel
ke het Donderdag binnengekomen En
gelsche convooi beschermden, ongeveer
dwars van Scheveningen getorpedeerd,
waarbij' 4 schepelingen verdronken.
Nader verneemt men, dat de aanval
op de torpedobooten geschied zou zijln.
bij de verwisseling van de in- en uit
gaande eonvooien.
Het zeegevecht bij
Ameland.
De 17 leden der bemanningen van
de lichte Britsehe mot-orbooten, die Zon
dag 1.1. aan land werden giebracht, zullen
geïnterneerd worden. Drie van hen zijn
geWond, waaronder -een zeer ernstig.
Deze is naar Nieuwedi-ep- getranspor
teerd. De beide anderen zij'n in het hos
pitaal te Terschelling o-pgenompn.
De 14 ongewonden Worden naar Den
Haag- o-vergebracht. Van de bemannin
gen der motorvaartuigen is een der
opvarenden vefdi-omken.
De redding der meesten geschiedde
door Hollandsche torpedoboote-n.
CRISISMAATREGELEN.
Paard en vlees ch voor
ziening.
Blijkens med-edeeling van den alge
meenen secretaris van den Ned. Bond
van Paardenvle-eschho-uwers is- het re-
geerin:g!sontwerp inzake paardenvleesch-
voorziening gereed en kan de ministori-
eele beslissing ieder oogenblik afkomen.
Brotodkaart 63e tij'-dvak.
De directeur van het Rijkskantoor
voor Brood maakt bekend, dat de brood
kaart van het 63ste tijdvak geldig! is
van 16 tot en met 22 Augustus.
Bo-terkaar t.
De Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel maakt bekend, dat de
bon 10de week van de boter-, melange
A- en H- en margarinekaarten voor
het eerste tijdvak geldig is van 14
Augustus tot- en met 23 Augustus.
Kaarsen.
Bij de toewijzing voor de maanden
September en Öcto-ber zal in de eerste
plaats rekening worden gehouden met
de voorziening van kaarsen voor d-e a-g.
lichtlooze gezinnen. Deze gezinnen kun
nen voor deze beide 'maanden te zamen
slechts- één pak kaarsen per gezin ont
vangen.
Behalve voor gezinver lichting zullen
nog kaarsen worden verstrekt voor o.a.
veestallen, land- en tuinbouwbedrijven
en schippers.
Maximumprijzen oogst 1918.
De Minister heeft maximumprijzen
vastgesteld Voor producten van den
oogst 1918, geleverd voor zooverre het
betreft de 'sub a. genoemde producten
daar, waar zulks door den Regeerings-
commissaris voor de Rijksgraanverza-
meling wordt giewenscht:
a. winter- en zomertij?we f25, spelt
f23.50, rogge f26, haver f20,
evene fl8.5Ö, wintergerst en vierrijige
zomergerst f20, tweerij'igie zomergerst
f21, boekweit f35, kanarieza-ad f28,
erwten (alle soorten) f34, veldboonen
f26.50, stamboonen (alle soorten) f32,
lijnzaad f40, koolzaad (raapzaad, boter-
zaad, dederzaad) f 45, blauwmaanzaad
f60, geel mosterdzaad f35, bruin mos
terdzaad f50, karwijzaad f44;
b. aardappelen voor tafelgebruik ge
schikt van kklei-, zand- en veengron
den, geleverd in het najaar van 1918
en voorjaar 1919 f6.50, uien f8.50.
Voorts zijn vastgesteld de navolgende
maximumprijzen voor produkten van
den oogst 1918, welke niet wbrden ge
leverd d aar waar zulks door den Regee-
rings-commissaris voor de Rijksgraan-
verzameling wordt gewenscht: winter
en zo-mertarwe f 17.50, spelt f 16, rogge
f 18.50, haver f 12.50, evene f 11, winter
gerst enj .viierrijige zomergerstf 12.50,
tweerij'ige 'zomergerst 'f 13.50, boèkwieit
f27.50, kanariezaad f 20.50, erwten (alle
o-m dagelijks onder hunne behandeling
te kunnen zijn; dit duurde circa 7 a 8
maanden: men won niets; integendeel
het werd veel erger., en m®n sloeg
haar voor het been af te zetten! Hier
toe niet kunnende overgaan, ging zij
weder naar huis, nam hare toevlugt
tot het water van den put (de overleve
ring houdt het ervoor, dat de lijders
het zelve moeten halen, zoo zij eenigs-
zins kunnen en daarbij bidden, gelijk ik
zeide), ondernam dagelijks, schoon met
moeite, den to-gt derwmarts, Waschte zich!
er mede, bad dagelijks de litanie, en
zie, na verloop van eenige -weken, was
haar been geheel genezen, terwijl zij
geen and-er middel had gebruikt, als
schoone windsels om het te omwinden;
zij heeft nu nog geen het minste beletsel
daarvan gevoeld. Dit getuig ik als waar,
daar ik haar ken en haar dagelijks
in de kerk zie. Voor het overige zul
len er w-elligt, ja zeker meerdere zijn,
w-ijl het Water zoo menigvuldig wordt
gehaald." t
We weten echter o-mtrent dit voorval
nog meer, dan hetgleen pastoor Geurs
heeft meegedeeld. In het parochie-ar
chief te '|l-eilo< bevindt zicih van den
zooeven aangehaalden brief een gedeel
telijk afschrift van de hand van pastoor
soorten) 26.50, veldbftoheja f 19, staia-
boonen (alle soorten) f24.50, lijnzaad
f 32.50, koolzaad (raapzaad, boterzaad,
dederzaad) f 37.50, blauwmaanzaad
f52.50, geel mosterdzaad, f27.50, bruin
mosterdzaad f42.50, karwijzaad f37.50.
Garantieprijzen «ogst 1918.
De Minister heeft garanti-eprij'zen
vastgesteld voor landbouwproducten van
den oogst 1919
winter- en zomei-tarwte f 30, spelt f 20,
rogge f 33.50, haver f 20, levene f 18, (win
tergerst en vierrijige zomergerst f24,
tweerijige zo-mergerst f 25, boekweit f 36,
kanariezaad f20, erwten (alle soorten)
f 34, veldboonen f26.50, stamboonen (a-I-
te soorten) f30, koolzaad (raap-, boter
en dederzaad) f50, blauwmaanzaad f60,
geel mosterdzaad f35, bruin mosterd
zaad f 50, .aardappelen voor tafelgebruik
bestemd, van klei-, zand- en veen gron-
gronden, geleverd in het najaar van
1919 f7.50, uien f5, suikerbieten f30,
voederbieten en mangelwortelen f 13,
koolrapen, knolrapen en knollen f14,
paardenepen f16, alles per 100 K.G.
Gecondenseerde melk.
Daar de geest van zijn beschikking
van .13 Juli 1918 wordt ontdoken, door
herhaalde aflevering van hoeveelheden
van 5 K.G., heeft d-e Minister met in
gang van 15 dezer de hoeveelheid, wel
ke maximaal vrij mag worden afgele
verd en vervoerd, beperkt tot 1 K.G.
Aanvulling s broodkaarten
voor de politie.
De Minister heeft bepaald, dat aan
de lager eI>olitiebeambten tot en met
den rang van brigadier, voor zoover zij'
nachtarbeid verrichten, -eene tweede
aanvullingsbroodkaart kan worden uit
gereikt.
t Zeep.
De Minister heeft de burgemeesters
in kennis gesteld met zijn beschikkin
gen, dat met ingang van 1 September
1918 alle zeep, dus ook toiletzeep,
scheerzeep en medicinale zeep-, slechts
zal mogen worden verkocht, als de ver
pakking en/of de zeep zal zijln gemerkt,
o-p de wijze overeenkomstig de aanwij
zingen van het Rijkskant-oor voor zeep.
Met ingang van 1' September 1918
■zij'n vastgesteld de volgende maximum
prijzen voor toiletzeep en scheerzeep:
Toiletzeep- kleinhandelprij's f0.40 per
stuk, elk stuk wegende ten minste 75
gram netto-.
Scheerzeep kleinhandelprij's f 5 per
K.G. netto;
bepaald, dat voor zoo-ver bij' het in
werking treden van de hierboven vast
gesteld© maximumprijzen nog stukken
toiletzeep in 'den handel mochten zijn.
die een minder gewicht hebben dan 75
gram netto-, daarvoor een maximum-
kleinhandelprijp in rekenmg mag wor
den gebracht van f0.30 per stuk.
Verbod van inzouten
van garnalen.
Da Minister heeft verboden het in
zouten van garnalen.
Ontheffing van dit verbod zal kunnen
worden verleend door den directeur van
het'Rijk'skantoor voor Visch te IJmui-
den.
„Pak maar vast aa-nl" Men schrijit
wit Wceinsel d.d'. 13 AugustusIn den nacht
van Zaterdag op Zondag zagen een twee
tal ag-enten alhier een drietal beruchte in
brekers blijkbaar survei-lleeren voor ae fa
briek van den heer Bak. De lagenten joegen
hen weg; namen hun plaatsen lm, iem Walk
ten op -de dingen, die kamen zoude,m
Even daarna hoorden zij1 gekraak in de
fabriek; een persoon k'wam in het duister
;te voorschijn, en fluisterde hun tegen:
„Hier heddle al een pafc Rak maar vast
a-a-ni".
De agenten, paikten aan; -en ,t bfce-k een
gestolen pak sigaren te zijin- In-tusschen
had de dief lont geraken aam wie hij de
sigaren had overgereikt, en trachtte hij
te ontsnappen. Een tweetal schoten w-erden
hem nagezonden, doch zomldier resuHa-at.
Men had bij ,-t schijnsel vam een electrisch
lantaarntje den dader herkend, zoodat hij
nog denzelfden macht vam zijln b-edl kom ge
licht worden.
Sod a-ex tract. Een nieuwe oplichters
truc -te Rotterdam in 'de laatste adgen al -een
keer of vijf toegepast, is als volgt: Een
meisje bezorgt een pakje, vertelt er bij-,
dat -een der familieleden, van wie men blijk
baar weet, dat hij; of zij niet thuis is.onder-
weg de jhamd heeft weten te leggen op een
bijèonder koopje, maar geen geld bij zich
had. Of !de 'bezorgster het bedrag, dat
varic-eert van een gulden of ze-s to-t vijf
tien, maa-r direct mag ontv-angen. Verschik
lande inwoners der staldl zijin- er al ingeloo-
WWIBMMIWWW——
Roelvink, die hier de parochie bestuurde
van 1866 to-fc 1877. Deze heeft aan di)
afschrift eenige bijzonderheden toege
voegd, -wélke hij zqlf vernomen had, van
eene -oude vrouw, die haar zeer. goed
hacl gekendi
Hjj vertelt ons bijvb., dat de vrouw
heette Trijntje Arisze Dekker en ge
trouwd was met Jan Arisze Basterman.
Heiteers herinneren zich deze namen
van de eeuwige memorie, welke op de
hoogfeesten afgelezen wordt. Ziji gaf
tijdens haar leven verschillende ge
schenken, o-.a. in 1836, een zilveren Jkelk,
Zij' overleed in November 1860.
Hare genezing is inderdaad Wonder
baar. Zij Was te Alkmaar onder behan
deling van den dokter; deze wilde ten
slotte het been, dat aangetast was-door
koudvuur en geheel zwart en vol giaten
was amputeeren. Zij- wilde daarvan niets
weten en 'ging! naar ihuis terug.
Op zekeren dag zeide zij to-t hare
meid: „ik ga eens loopen", nam een
kruikje mee en kroop naar den put,
haalde zelf water en moest onderwteg
verscheidene malen rusten.
Ondertusschen komt haar man thuis
en schrikt, dat zijne vrouw, de deur
Uit is. Hij begrijpt w,aarheen, en gaat
haar, na, e;n ontmoet ze in het Hoi Ie
pen, beta,ajden het gevraagde om "dan tot
de conciuisie te komen, Üat het afgeleverde
pakje in-iets a-nders inhield dan enkele flesch-
jes soda-extract.
Inbraak. Te Leerdam is ingebroken
len bn-reele van den luit-kwartiermeester.
Ds -ad-ministrafiekist werd- -den volg'enden
morgen in een sloot aan een perceel Pa-
rallenweg teruggevonden. Een -onderzoek
met politiehonden wordt ingesteld;.
Het gestolene wo-rdt geschat op f 7000.
N De verbinding met Vliela-nQ
De verbinding van Vli-eiainid met den vas
ten wal is, zeer gebrekkig geworden door
net stilliggen der motorboot wegens olie-
gebrek. In den dienst wordt voorzien door
ren zeilvaartuig, dat weinig ges-chikt is
voor-het vervoer vair passagiers.
Het spoorwegongeluk te Mork,
Men meidt uit Nijmegen:
Naar wij vernemen is- de toestand der
be-ide biji -het spoorwegongeluk te Vork ver
wonde spoorweginannen goed vooruitgaan
de. De ios-remmer P., die in het Canisius-
ziekenhu-is wordt verpleegd zal spoedig ge
heel hersteld zijn.
Verduistering, Naar '.Het Volk"
verneemt, is een verduistering gepleegd
tot een gezamenlijk biedr-ag van ongeveer
f3500, ten nadeele van het .Rijksdis tribiutie-
b-ureau vo-o-r huiden en leer, dlo-or den a-d-
ruilnistrateur der leervereenigi-ng Van
Schooneveld. D-eze was- -een ja-ar hij- het
distributie-bureau in dienst en deugde
zoo goed voo-r zijn w-erk, dla-t men hem ten
slotte de belangrijke positie had' toever
trouwd, d:-e hij het laatst bekleedde. Van
Schoonewdd nog jonge ma,n van ongeveer
25 jaair, heeft den- kassier insgelijks een
nog jonge man, bewegen hem voorschot
ten te geven, o-nd-er m-edadieeltng. dat de
president-directeur v-an het bureau erv.an
ar wist. Daarom boekte- de kassier deze
poste-n niet, maar nam eenvoudig een. kwi
tantie er voo-r. Door het Rijksbureau wer
den w-e-1 Ide bescheiden gecontroleerd; maar
niet de kasgelden zelf.
Terwijl de kassier der leervereeniging 14
dagen werkzaamheden verrichtte voor het
Rijksbureau, m-atn Van Schooneveld het kas
beheer" waar. Toen d-e kassi-er weer aan zijn
gewone werk ging, wiide Van Schoo-nevel-d
het kasboek -niet teruggeven, zeggende dat
hij- het in Rijswijk had, waar h;ij woonde
V-an de zijde via-rr het bureau kon nje-t lan
ger vvo-rden gewacht en werd ten slotte het
boek usit zijn woning gehaald, terwijl de
brandkast van 'die leervereeniging werd
opengebroken. Than-s bleek de fraude. Te
vens 'kwamen uit de lessenaar van Van
S-chaoiuevald rekeningen te voc-rschrj'n, die
bewezen dat die man uitgaven ltadl gedaan,
die «nnrogeiij-k konden warden bestreden
tfti zijn maiandèlljlksiüh inkomen vam f200.
Zoo had hij voo-r f8000 kaïn mentalen be
steld en voo-r f1000 aan eleciris-che Echt-
i-nisita-ila-tie's.
De leveranciers werden, voor zoo-ver be
kend,, gèwia-a-rsidiuiwd'. Voor zoo-ver mogetijk
hebben zij -een deel dier goed-eren uait de
d-e woning te Rijswijk teruggehaald.
Van S-ühooneveiM w-'e.dl op het Rijlksibiurea-u
ter verantwoording geroepen. De heeren
Verwoerd en R-c-o-s-enbie-rg, -respe-dtieveEjlk
voorzi'tte-r -en secretaris de;r leervereeniging,
wilden Van Sdiooneveld' a-a-n-vankelijk niet
gerechtelijk vervolg-en, maar deze toonde
niet alleen geen berouw, maar o-ntkende Id'at
hij iels verkeerds had gediaan. Om een deel
van het tekort aan te zui-veren, Wilde Van
Schooneveld a-an het -Rij'ksibureau f 1700 -ter
ha-nd stellen, ma-ar al sjwedig Maek dat
hij dit bedrag -ouder v-oorwendseïs bij een
leerhan-delaa-r t-e Rotterdam liaiJ opgestreken.
Toen he-t b-ureau weigerde dlit bedrag te
accepteeren, heeft Van S-chooneveld er par
ticuliere -s-chulde-n uit betaald, aldus ocik
den lee.handela. r to: zij'n sla-chtc-fKr maken
de. Zoo moet hij verschillende menschen
hebben opgelicht, to-t oen gezamenlijk niet
te -schatten bedrag.
Groote sommen besteedde hijl aan de
vei'bouwiimg van zijln weelderig ingerichte
woning -te Rijswijk. Zijn leveranciers maakte
h-iji wij-s-, dat hij blij1 'het -Rijks-kantoo-r een
cautie v-a-n i 12.000 bad staan. Ook wilde
hij' een 'krant te Rijswijk oprichten, waar
voor reeds journalistieke medewerkers hem
hun h ulp hadden toegiezegdi en waarvoor
een- drukker ree-ds voo-r een belangrijk b-e-
nragi m-aieriaa! hald- b-e-site-ldl Van dien druk
ker -leende hij terloop-s even f500.
Vam zijn fraude Hij het Rijk-skantoor
is aangifte bij de politie gedaan, waarna
een bevel tot in hechteni-suie-ming tegen
Van S-cho-onevefd is -uitgevaaidiigdL
De fraude werd gejjleegd' ook o-p deze
wijze: Gedurende -die laatste ma-anden loe
pen de rekeningen voor de ieerveineeni'ging
bij" den kassier van het Rij-kskan-toor. V-an
Schooneveld- nam n-u- uit de kas- vara liet
Rijksikan-toor b.v. f300 o-p en stortte hier
van f20 bij den houder va-n 'die kleiüe kas
voor huishoudelijke uitgaven en/, van de
wegje.
Zij kan. nauwelijks meer, maar wil
van gene ondersteuning! weten, en zelf
met eigen inspanning! Weer haar huis
bereiken. i
Weinigen tijd daarna was het been
volkomen genezen. De vrouw leefde
nog 20 jaren na hare genezing en tot
aan haren dood bleef het been gezond.
Een tweeden getuige der negentiende
eeuw vinden we in W. J. Hofdijk, die
in zijn „Kennemerland", uitgegeven
1850, zes balladen aan „Heyloo" wijdt.
In de derde daarvan, getiteld: „De
kracht des geio-ofs", bezingt Hij' den
Willibrordusput. In zijn voorwoord o-p
deze zes balladen schrijft Hofdijk:
„Heyloo, een der oudste en schoonste
Kennemer Geestdorpen in een levendige
en lommerrijke landouwe, ontfing zijn
naam naar den hoo-gen grond, waaro-p
't gelegen is, en die do-or Bisschop- Willi-
bro-rdsput, als gewiij'd werd. Vandaar in
de oudste -stukken Heylichloe."
De ballade is te groot-, om ze geheel
■over te nemen; we zullen, in een vol
gend artikel, slechts aanhalen de laatste
strofen, volstrekt -niet als proeve van
woordkunst, maar als schakel in de
keten der overlevering.
Heilo. H, ULLEMAN, kap. j
1
4
B
