No 70
t> X. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOL?AND
Prachtig Cabinet-Pcrtret Cadeau.
LAMESTRAAT 90 tegenover het Stadhuis,
Zaterdag 29 Maart 1919
13e Jaargang
i
Csbinet-Portretten Cedsau.
De Alkmaarsche Kamer van
Koopiiendel.
Buitenland.
Verschijnt dagelijks.
Bureaux: HOF 6, ALKEV8AAR. - Telefoon:
Zij, die zich met i Aprs! op dit
blad wenschen te abonneeren, ont
vangen de tot dien datum verschij
nende nummers
GK ATIS.
wkm
V Wijs bestier.
En en em Alkmaar
Dit den Alinnaarschen Raad.
De
HONGARIJE
.zegeningen" van de revolutie
Abonnementsprijs!
Per kwartaalper agent t 1.6Ómet geïllustreerd
Zondatrnblad f 2.10; franco per poet f 1.85 franco met
«ttlJtreerd Zondagsblad 1 2.30; afzonderlijke nummers
van de courant 5 ct.; van het Zondagsblad o cti
ADMINISTRATIE 433.
REDACTIE 633.
Ad vertentieprijs:
Yan 15 regels i 0.75; elke regel meer i 0.15;
Kec'ames per regel 1 0.42j^ Rubriek „Vraag en Aan
bod" per plaatsing f 0.40.
f~Aan eüe Efccr.né'V wordt o^anvr^g gratte een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van x GOO,-, f 403, f 200, f 103, 60, f 35, f 15,
ontti ekken van perceelen.
Vooral ook het voorstel van laatstge
noemd raadslid om het kbhier van den
hoofdelijken Omslag openhaar te doen
zijn, waarmede de voorsteller aatuu--
lijk bedoelde: het kohier H. 0.yin druk
voor belangstellenden tegen behoorlijken
prijs beschikbaar te stellen.
Den heer Verkerk werd door den voor
zitter medegedeeld, dat B, en W. reeds
fiink gevorderd zijn met de samenstelling
\an een voorstel tot invoering van den
8-uiigen werkdag, en dat reeds in de
eerstvolgende Raadsvergadering over dit
meerdere gevallen geenszins „valsch
schaamtegevoel niet ontzien?
Moet een gemeentebestuur zich niet
verheven achten boven het profijt trek
ken uit den nood van hen, die orn
welkereden ook k'.j openbaarheid van
het kohier zouden rueenen, hun inkomen
eenigszins „geflatteerd" te moeten voor
stellen? -
Inderdaad is het v o al ook! met het oog
op de kinderkaraktervorming ten zeerste
ongewenscht, het belastingkohier aan
openbaarheid prijs te geven, zóó als de
heer Westerhof het verlangt.
De Minister van BinnenlandscKe Za
ten heeft tot de Commissarissen der Ko-
jungir, in de Provinc e's een aanschrijving
gericht welke waard is in meerdere Krin
gen onzer samenleving bekend gemaakt
en overwogen te worden.
Het is den Minister uit klachten van
verschillende fabrikanten gebleken, dat èr
een algem.eene neiging bestaat om met
allen aankoop en met alle bestelling aan
fabrieken te wachten, tot de prijzen ge-
tiaald zullen zijn, tot men voor minder
fgeld dan op heden zich het be.noodugde
gal' kunnen aanschaffen.
Zeer verklaarbaar acht de Minister dit
Verschijnsel, doch hij vreest hiervan (en
^atuurlijk niet ten onrechte) het nood
lottige gevolg, dat de industrie zóó ernstig
geschokt za. worden, dat de fabrikanten
'nua bedrijven binnenkort niet lanzer
gaande zullen kunnen houden en massa's
zubeiders zonder werk d. w. z. ten
laste der gemeenschap zullen komen.
'I Is een gezonde redeneering van den
Minister, dat het thans op de aangeduide
wijze méér uit te geven geid heel wat
beter besteed wordt door de bedrijven
"in gang (en de arbeiders aan het werk)
te houden, dan door later steun te ver
benen aan hen, die tengevolge van
slopzetting der bedrijven werkloos en
noodlijdend worden
'De Minister, doet door middel der Com
missarissen een beroep op de gemeente
besturen: dat deze door het doen van
geregelde bestellingen (al zijn deze ook
zeer matig) de industrie naar best ver
inogen door den zwaarsten tijd zullen
héén helpen.
Wij twijfelen niet, of dit woord zal wel
willend gehoor vinden.
De gemeentebesturen immers weten.
\vat het zeggen wil, een grooter of klei
ner aantal werkloozen geldelijk te moe
ien ondersteunen; zij weten, dat dit
allemaal maar „achterop" is, en dat het
veel verkieslijker moet heeten, te trachten,
,lden arbeider aan 't werk te houden of
Ie krijgen.
Wij zouden 's minister's woord echter
feaarne in vvijderen kring weerklank hoo-
ren vinden: dat ieder voor zoover liet
hém aangaat en voorzoover hij de door
tien' minister bedoelde medewerking kan
,verieenen het van wijs bestier getui-
jgendc woord van onzen Minister over-
>vege en ter harte neme en toone door
jdrden (door ondanks de nog ietwat
hooge prijzen tóch te koopen en te be
stellen) dat hij het waarachtig belang
tier gansche samenleving goed begrijpt
ten naar vermogen behartigen will
- s, L
e.t §r,oolsie.,aeeI van aen gemeentelij-
Ven tijd heeft de Alkmaarsche Raad Don-
beS,teed aan de verwerking
h n 23-tal ingekomen stukken, die vobr
t grootste deel zondet- eenige opmeitcino
t>nder den hamer dóórgingen, doch waar
kan enkele een niet onbeduidend weer-
«tandsvermogen bleken te bezitten.
Zoo b.v. het schrijven van den" heer
kiv, 1 waarbij, deze verzocht aan B
ten W. vragen te mogen stellen betreffen-
oe invoering van den 8-urigen werkdag
&ent van het werkliedenreglt
ïerho? ;0n°7ki-de. nlotie Van den ffteer '"'es-
hot inzake het aan hunne bestemming
VANAF MEDEN, ALLEEN DEZE WEEK BIJ
12 Tip-Top foto's één.
12 Ansichten, twee -
voorstel beslist zal kunnen worden;
gaarne had wethouder de Wit in diezelfde
Raadszitting ook voorstellen tot herzie
ning van het werkliedenreglement willen
doen behandelen, doch tengevolge w-i
tegenwerkende omstandigheden zulle P.
en W. eerst in de tweede vergadering
na deze met de verlangde voorstellen
kunnen komen.
De heer Verkerk verklaarde zich" door
beide mededeelingen volkomen bevre
digd, wat oj. niet anders dan billijk
is, dewijl thans blijkt, dat B. en W.
ondanks hun overdrukke werkzaamheden
deze zeer ingewikkelde kwestié's zeer
voortvarend en per slot van rekening nog
met behoorlijke vlugheid hebben'weten
op te lossen.
De heer Westerhof kan zeer tevreden
zijn over de ontvangst, welke aan zijn
motie inzake woningnood beoogeno
geen woongelegenheid meer tot pakhuis
te laten bestemmen van de zijde van
B. ei» W. en van de zijde van den Raao
teu deel vieL
De motte toch' werd zonder hoofdelij
ke stemming aangenomen, nadat de
voorzitter de effectieve waarde daarvan
in het juiste licht had gesteld, door erop
te wijzen, dat men bij verordening wei
voorkomen kan, dat bewoonde perceelen
tot pakhuizen worden omgeschapen, doch
dat men daarmede het leeg-laten-staan
van bewoonbare perceelen nog niet kan
be.etten.
Zoodat niet al te veel heil van een der
gelijke verordening yervvacht mag wor
den.
Niettemin kan de motie in de praktijk
o.i. wel wat goeds uitwerken: men maakt
eenvoudigweg één van de smoesjes, waar
van huiseigenaren zich bedienen om een
huis leeg te krijgen en duur te kunnen
veikoopen, in de toekomst onmogelijk.
Alle maatregelen, die ertoe kunnen
strekken, den te Alkmaar heerschenden
woningnood (zij het ook nóg zoo weinig)
te reduceeren, juichen wij van ganscher
harte toe, zoodat wij hopen, dat üe
Raad spoedig in de gelegenheid; zal zijn.
een verordening in den geest der Don
derdag aangenomen motie vast te stellen.
Immers: woningnoodverordeningettzijn
nog geenszins uit den tijdl
Al is de oorlog ook ten einde, jyan
woningnood genieten we nogl
Daar kunnen wij zelfs nog gerui
me n t ij d en niet zoo zuinigl plei-
zier van beleven!
's Heeren Westerhof's voorstel om het
Kohier H. O. openbaar te doen zijn, in
dién, zin, dat het kohier in druk voor
eeii ieder verkrijgbaar gesteld wordt,
vond begrijpelijkerwijze 'niet een
zoo algemeene instemming als de hier
boven besproken motie.
Tegenkanting ondervond de heer Wes
terhof van twee zijden, op geheel
velschillende gronden.
De heer Prins opperde prineieiëele be
zwaren tegen deze openbaarheid, de
voorzitter was er principieel niet tegen,
doch wenschte om utiliteitsredenen het
kohier, dat een lijvig boekdeel vormt en
pl.m. f900 aan drukkosten vraagt, dit jaar
(bij wijze van proef) n i e t te doen arok-
ken, doch voor i ederen belangstellende in
geschrift ter visie te leggen.
Velen zullen veronderstellen wij -
instemmen met de bewering van den
heer Prins: dat er principiëel tégen
de openbaarmaking (de „op-straat-bren
ging" zouden wij willen zeggen) van
het gemeentelijk belastingkohier véél te
zeggen' valt.
Is het niet' een den Raad onwaardige
houding: alie Alkmaarsche burgers onder
elkaar verklikkertje te laten spelen ten
profijte van- de gemeentekas?
Moet het voor vele ingezetenen niet
pijnlijk wezen, te weten, dat Jan en Al
leman in 'n soort „chroïiique scandaleuse"
kan na-snuffelen, hoè zij ervóór zitten?
Zijn er niet velen, die zich schamen
™>rhun finantieele omstandigheden en
djte bij bekendmaking van die. omstandig
heden groot nadeel te duchten hebben?
En moet een gemeentebestuur dit (its
De meerdere baten van een en atttler
voor de gemeentekas zouden per slot
van rekening ook nog wel eens heel
dubieus en illusoir kunnen blijken.
Hoe vaak immers komt het niet voor,
dat wanneer de Raad een belasting
aangifte onjuist verklaart eii het inkomen
van den aangever hóóger aanslaat de
betrokkene reclameert en..jjjde lènad moet
retireerenl
Heeft de gemeente geen controle ge
noeg, nu zij de rijkskohieren mag naslaan
en-.er toch ook een Qverigen contro
ieur op na houdt?
De heer Westerhof betwijfelde het
wij moeten het ni sschien óók betwijfe
len, wij weten het niet.
Doch dat weten we wel, dat een zich
zelf respecteerend gemeentebestuur en
een dito burgerij niet gediend moeten wil
len zijn van- hater ice /erklikking, waar
bij de heer Wqferhof schaamde zich
niet, dit gevolg v®„ èventueele ooenbaar-
miking tc noem:- de kinderen de
ouders zullen -
De meerderheid van den Raad bleek
deze meening toegedaan: 's heeren Wes
terhof's voorstel immers kelderde met 10
stemmen tegen.
Het (Voorstel van den voorzitter daar
entegen om het Kohier dit jaar niet
te doen drukken vond algemeene in
stemming.
Wie zou er in onze dure tijden, met
het oog op den penibelen toestand 'der
gemeentekas, ook niet vóór zijn, een uit
gave van f900 uit. te sparen indien het
goedschiks mogelijk is?
Edoch! Bij informatie blijkt ons, dat
de meening van den voorzitter als
zoude het drukken van het kohier f 9UO
moeten kosten - op een misverstand
berust.
Men verzekert ons, dat de Bond van
Drukkerspatroons voor dit werkje niet
nreer dan f400 vraagt.
'n Verschil van f500 liefst!
Niet onmogelijk achlen wij het, dat de
Raad thans nog op haar besluit van Don
derdag wat betreft het niet doen
drukken van het kohier terugkomt, en
het gemak, dat de Raadsleden ervan heb
ben, wanneer zij het kohier thuis rustig
in te zien en te bestudeeren- krijgen,
met f400. niet te duur betaald yinden.
Wie weet!
i 1 ii.
Lafeti Wij alvorens na le gaan, Koe
de Alkmaarsche Kamer van Koophandel
gebaat zal wezen bij totstandkoming der
wettelijke reorganisatie heel in 't kon
even een overzicht geven van de belang
rijkste wijzigingen, welke (wordt het wets
ontwerp tot wet) in samenstelling, be
voegdheid, enz. van de Kamers van Koop
handel zullen wordett aangebracht.
Vooreerst zullen de Kamers alsdan op
andere wijze en door andere autoriteiten
worden opgericht: de Regeering bepaalt
het aantal Kamers, dat Nederland behoeft,
en wijst de plaatsen aan, waar deze ge
vestigd moeten worden.
Een groot voordeel: een heel Nederland
beheerschende autoriteit zal overzichtelijk
te werk kunnen gaan; in bepaalde cen
tra zullen Kamers van Koophandel ont
staan, welke de handelsbelangen van heel
de streek te behartigen krijgen, zoo-
bat na verloop van tijd wanneer in
derdaad gehandeld wordt iru den geest
dezer wet in de gezamenlijke Ka
mers van Koophandel, de handelaren en
industrieelen van héél ons land zich ver
tegenwoordigd zullen weten; iets.
waaraan tot op heden nogal wat ontbrak,
doordat de oprichting van een Kamer
afhankelijk was van het inzicht der ge
meenteraadsleden, die zich bepaalden en
ook moésten bepalen tot handel en in
dustrie van de eigen gemeente.
't Is duidelijk, dat hierdoor een weinig
gewenschte toertsnd ontstond, dat n.I. dè
handelaren en industrieelen van een stad
inet een Kamer van Koophandel hun ver
tegenwoordiging vonden in genoemd in
stituut, terwijl talloos vele platteiarrus-
industrieën "bij gemis van een Kamer
gewoonweg zonder vertegenwoordi
ging bleven, terwijl de laatst bedoel
de industrieën in belangrijkheid toch
waarachtig niet bij die der steden be
hoeven ten achter te staan, terwijl zij
deze in belangrijkheid niet zelden over
treffen.
Een tweede belangrijke factor in het
wetsontwerp is, dat de Kamers indien
de voorgestelde reorganisatie tot stand
komt samengesteld zullen moeten wor
den uit twee afdeelingen, één voor het
groot- één voor het klein-bedrijf, in 't
algemeen m.e' een gelijk aantal leden.
De beide afdeelingen zijn als 't ware
ttvee commissie's van het ééne groote li
chaam, zoodat iedere commissie op zich
zelf bepaalde belangen óf van het groot-,
óf van üict klein-bedrijf zal kunnen dienen,
terwijl zij te zamen niettemin voor alle
handelsbelangen in 't algemeen opkomen.
Kiezers voor de Kamer van Koophandel
zunen wezen bedrijfsleiders en met hen
ge.ijkgestelden; de kiezerslijst wordt op
gemaakt volgens het Handelsregister; de
verkiezing zal plaats vinden volgens her
stelsel van evenredige vertegenwoordi
ging, zonder stemplicht voorloopig.
Verreweg het voornaamste in de voor
gestelde reorganisatie achten wij even
wel lie rechtspersoonlijkheid en de uit
gebreide bevoegdheid, welke aan de Ka
mers toegekend gaat worden.
De Kamers zullen niet langer finanti
eel van het gemeentebestuur afhankelijk
zijn; zij zullen eigen inkomsten kunnen
hebben, inkomsten, welke zij kunnen
heffen op inschrijving in het Handelsre
gister; zij zullen zich in dit opzicht dus
reeds aanstonds veel vrijer gevoelen en
laten we hopen, dat de praktijk oris
gelijk geeft zichzelf niet onbeduidende
uitgaven kunnen permitteeren, wanneer
deze gevergd worden in het belang van
de vertegenwoordigde standen.
De Katners zullen trouwens, g e i e g e n-
heid krijgerr V2ii het oesthiku*,-.-. gew
een goed gebruik te maken, immers
haar adviseerende taak behoudend.
erlangen zij bestuursbevoegdhe
den. ze mogen b.v. inrichtingen ten
dienste van handel en industrie stichten
en beheeren, ze mogen subsidje's venec-
neiiaan handelsinrichtingen, welke
naar haar oordeel subsidie verdienen
en noodig hebben.
Verder mogen ze maar daar is geen
geld voor noodig verklaringen en lega-
iisatie's van handteekeningen afgeven, re-
tributie's heffen voor bewezen diensten,
enz.
Deze en dergelijke handelingen zuilen
onderworpen zijn aan de goedkeuiing
der Regeering, hetgeen er alweer op
wijst, dat de Kamers van Koophandel op
end' op R ij k s zaak worden.
Zoo ziet men, dat de wetgever een
zeer beduidende reorganisatie van de Ka
mers van Koophandel beoogt, een re
organisatie, die ill staat zal blijken de tor
op heden zoo zwakjes-levende instituten
nieuw leven in te storten.
„Indien de wetgever tenminste niet ver
zuimt. aan de Kamers de door haar in te
nemen plaats in de maatschappelijke orga
nisatie stiptelijk aan te wijzen en af te
bakenen, en haar levendig te doen functi-
onneeren in en met de vrije, uit hri'mlei
en industrie zelf ontstane organisatie's."
't Zal een lang niet lichte organisatori-
rische taak wezen, de Kamers van Koop
handel te doen beantwoorden aan het
groote doel:
Handel en Nijverheid volledig en cven-
redig naar algemeen genoegen te
vertegenwoordigen. Maar gebeurt dit
niet, dan vreezen wij evenals deAlg.
R. K. Werkgevers-vereeniging blijkens
eens dezer dagen door haar gepubliceerd,
bericht dat de Kamers kostbare li
chamen zullen worden, die den doodsteek
toebrengen aan de vrije organisaties van
industrie en handel
Hetgeen natuurlijk' allerminst de bedoe
ling isl
TÜSSCHEN OORLOG EN VREDE
De ver doorgevoerde omwenteling in
Hongarije waarover men elders in dit
nummer nadere bijzonderheden vermeid
kan. vinden heeft naar het schijnt toch
dit goede gevolg gehad, dat de stemming
te Parijs van meer toegevendheid jegens
de vijanden begint te getuigen.
Men vreest blijkbaar het verder door
dringen van het Bolsjewisme naar het
westen en nu kon het wel eens er op
uit oopen, dat de geassocieerden ter be
scherming van Frankrijk tegen het naar
het Westen opstuwend Bo.sjewisme de
hulp van Hindenburg noodig hebben om
dien Bolsjewistisch ea opmarsch te stui
ten.
Men zal daarom bijtijds met Duftsch-
land op een beteren voet moeten komen
tnnu blijkt men dan als eerste toe
nadering geneigd met Duitschland over
den vrede teonderhandelen.
De Duitsche delegatie zal dan niet al
leen naar Parijs ontboden worden om
de voorwaarden der Geallieerden ót aan
te nemen óf te verwerpen, maar om nief
de vertegenwoordigers der Geallieerden,
in overleg te kunnen treden. Dit werd
bevestigd door maarschalk Foth, die op
een desbetreffende vraag van den voorzit
ter der Duitsche wapenstilstandscommissie
te Spa heeft medegedeeld, dat nóch Lloyd
George, nóch Pichon verklaringen hebben
afgelegd, waarover de Duitschers zich in
dit opzicht ongerust behoeven te maken.
Er zal dus met de Duitschers worden
beraadslaagd en dit is een lichtpunt in
de vredesverwachtingen, die zoo lang
juist in dit opzicht in het duister ble
ven hangen.
Een ander lichtpunt mocht worden ont-
dekt in een verklaring van President VC il-
son, namelijk dat de neutrale tanden zon
der uitzondering den wensch te kennen
hebben gegeven om zich bij den Volke
renbond aan te sluiten en dat het herzie
ne ontw rp van den Bond zoo goed als
gereed is.
De Vo.aerenbond zal dus zonder eenige
verwikkeling in het vredesverdrag opgo
nomen kunnen wonden.
Te Parijs neemt men reeds maatrege
len om de organisaties van den hond zoa
spoedig mogelijk in werking te laten kc*
temen dienst ten spoedigste vaststel'ei?
en regelen, opdat de bond zijn werk
zaamheid zal kunnen beginnen omniidek
lijk na het teekenen van de vredesver
dragen.
Ais wij hierbij dan nog herinneren aan
het bericht, dat de vredesprehminairen
vermoedelijk vandaag nog gereed zullen
komen, of toch uiterlijk a.s. Maandag, dan
mag men toch hieruit concludeeren, daj
nu toch eindelijk blijkt, dat wij op den
goeden weg zijn naar den vrede.
Als wij nu óók maar op den, ,weg. zijn
naar een „goeden" vrede!
In tegenstelling met de methods, der vrer
desgedelegeerden te Parijs otm, door ge*
hei.>il.->udmg der besprekingen en besluip
ten, 'z»o min mogelijk van ziek te late»
spreken, zorgt de nieuwe proletariërs-ra
geering van Hongarije er voor juist zoop
veel mogelijk het onderwerp der beepnq
kingen te zijn.
ill© nuddeLen neemt zij te baat tvm d«
aandacht van de geheele wereld tot z.oh tt,
trekken en aizoo reclame te maken vocn
den tueuwen, in Hongarije ingetreden, toet
stand.
Oo vervallen-verklaring van den troon
van ©x-konuig Karei is in de groote rij va»
beslissingen nog wel zoowat de minsfr-be-
teekende daad der sovjet-regieering ge
weest Practised tach al heeft de koning
voor -ach bij de dynastie niet vrijwillig
afstan willen doen van zijn troon-reckten*
had hij al niet» meer in te bz-engen en
veranderde dus de toes Land met.
Neen, vóól erger en van dieper ingrijpen
den aard zijn vele der drastische maatiego-
ien, /elke genomen werden ten aanzien
van de burgerlijke samenleving; maatre
gelen, die zelfs den socialisten van Duusch.
(los ten rijk en van Duitschland vóól te ver
gingen en van dien kant de waarschuwing
uitlokte: Hongarije in zijn Bolsjewistische
omwenteling niet te volgen.
Om een, zij het maar vaag, beeld te ge
ven van de zegeningen waarmede de bevol
king van Hongarije nu door kaar proleta-
riërs-regeering overladen wordt, zullen wij
hier een greep doen uit de v.ele beslui
ten die reeds werden genomen, waaruit
blijkt dat de dictatuur van het pro
letariaat reeds is ingevoerd.
In de Hongaarsche r aden-republiek zullen
goen adeldom en.titels of onder-
scheidingen meer erkend wouden.
„Afdoende"- maatregelen zijn getroffen
om te .waarborgen, d;at de bedrijven
niet stilstaan en plichtsverza-
ki-ngensabotageverhinderdwoi'
den.
Alle bed rij ven waarin op 22 de
zer meer dan 20 menschen werk
teli, worden onder controle de{
arbeiders en wettel ij ke leiding
gesteld.
De verordening.over het recht op ar-
betti en de verplichting to-t aiv
beid zegt: Terwijl de staat de afschaf»
fijng van het privaat eigeriddom
daarmede begint, dat hij alle ondernemin
gen, die niett oit het kleinbedrijf bohooren'
en de woonhuizen in staatseigendom
overneem t, heeft in den proletariërs-
staat sl©chts diegene recht te le
ven, die geestelijken of handarbeid tot in
standhouding dor maatschappij verricht.
De Radenrepubliek voert een alge mee
ne verplichting tot arbeid in;
maar stelt daartegenover het recht op ar
beid. De staat is verplicht allen' te •onder
houden, die tot arbeid in sta,at zijn, als
mede hen, die arbeiden willen, wanneer de
staat bun geen arbeid kan .verschaffen.
