KUNST EN KENNIS
NIEUWS.
ENCYCLIEKMEETINQ.
TE AMSTERDAM.
Men schrijft:
Woei komt de Roomsche arbeidershewe-
gins met heel Haar actie tiaar buiten.
De Èncycliek-optocht gaat dit iaar weer
door, op 25 Mei a.s. des namiddags orri 1
uur vertrekt de kleurige Roomsche optocht
Vanuit het Oosterpark naar het terrein
van de IJsclub, waar de meeting gehouden
wordt
Daar zullen een viertal sprekers liet
.woord voeren, voor de zooveelste maal de
geweldige beteekenis van de Encycliek
„Rerum Novarum" uiteenzetten, en mu
ziek- en zanggezelschappen zich laten bóó
ten.
Staten-Generaal
SCHRIFTELIJK BEANTWOORDE
VRAGEN.
Op ds vragen van hel Kamerlid Kollladc
antwoordt Minister Ruys de Beercnbrouck
het volgende:
He! is uit dc ingewonnen ambtsberichten,
gebleken, dat te Almelo op den dag der can-
didaatstelling voor de raadsverkiezing geen
lijsten van candidaten der socialistische par
tij zijn afgewezen wegens liet ontbreken van
do verklaringen, bedoeld in art. 39 dor Kies
wet.
Bij de inlevering van de candidateillijst
van' die partij voor den kieskring III der
gemeente is degeen, die deze lijst aanbood,
er op gewezen, dal er zich ter gemeente
secretarie verklaringen bevonden, als bedoeid
in art. 39 der Kieswet; door den burgemees
ter geleekend, terwijl de eandidateniijsten,
waarop die verklaringen betrekking hadden,
nog niet bij den voorzitter van het hoofd1
stembureau waren ingeleverd. Daarbij werd
belanghebbende er aan herinnerd, dat de
inlevering moest geschieden dienzelfden dag
vóór vier uur namiddag.
Ondanks deze voorlichting had de inleve
ring op den wettelijk aangewezen tijd niet
plaats.
De beslissing omtrent de vraag of lijsten;
van candidaten al dan niet als ingediend" zijn
■te beschouwen, of omtrent de geldigheid1
van de candidaatslelling, staat niet aan den
Minister vim Binnenlandscho Zaken.
NEDERLAND ka Drift utiRLUU
Verdreven Duit sellers.
Het Engelsche s.s. „Orita", lti April van
Kaapstad en 20 April van Wa!\ischbaai ver
irokken, heeft ingescheept 133 m -urnen, 45
vrouwen en 44 kinderen, aiicii c-ifSchvrs,
welke te Rotterdam zullen warden (eian.i.
Het s.s. „Antiloehus", van Cnina naar
Rotterdam, met repalrieerende Düiiscliers,
wtordt 20 Mei té Rotterdam verwacht.
De K e i z e r k w e s 11
De „National News", te I,ouden verneemt
lit Den Haag, dat de Nederhmusctu? regee-
ïing besloten zou henben den ex-keizer uii
te leveren.
Dit bericht schijnt ons echter zeer on
waarschijnlijk Alvorens de regoering een de
finitief besluit zal nemen, zal df- regeering
wel eerst een officieel verzoek lot uitleve
ring afwachten.
Crisisaangeiegermeden
l)e in a x i i n a m p r ijS e n.
De Min. heeft bepaald, dut «ie maximum
prijzen, vastgesteld voor de periode van 20
Mei lot eii met t'7 -Juni, dezelfde zullen
zijn als die vastgesteld voor de period© van
ia Febr. tot en met 24 ivlaart.
C risis.auiiiisn ar cn.
Het Bestuur vaa u0u Aigemeouen Xeaer-*
iandscheu Lend van CrUisumliiciuiran heelt
zien namens 2700 icdaii gewend lot da beide
Kamers der Stalca-Genoraifi met hel ver
zoek de belangen der cri isamirienareu ia 't
Parlement te wiileii verdedigen. Let ver
wijst daarbij naar ccU verzoekschrift aan
den Minister van Landuouw, Nijverheid eh.
Mandei, Waarin erop wordt aaiigedrongeil
ie leden van den Boud bij voorkeur in a in
werking ie doen komen voor Rijks-, Pro
vinciale- en Gemeentelijke iusLeiliiigetlaan
hen, die niet op deze wijze kunnen worden
geholpen, een langduriger uiiLjcring loe te
kennen en aan tiet bondsplaalsingsbureaat
een subsidie van 3003 por jaar ie verteenen.
WAPENS EN BiUNi iTE iN BESLAG GE-
NGAIEN.
Door de marechaussee werdkn Zaterdag
ai een café te V ai tl en nabij Venlo in
beslag genciubii drie kisLn geweren, „OuO
boa ijzers, auit fristen hetirigranaten, een
massa :;a.i.,ri pa.ronen, petroleum enz.
aides het ,,iiuixf'.
riet ach ij .ii dat. er vele van dergelijke
bewaarplaadeii Lags deze grens zijn.
EEN CNF; ,'S-INCID-FNT.
Volgens een N. F. A.-telegrarn bericht de
Bmsselsche „f-'euple" dat in de omstreken
van i irden op de Ncderlandsch'e grens
een fNrierlnndsch soldaat gevuurd heeft
op twee ontwapende Belgische soldaten.
d:c langs de grens wandelden. Een der
sc.'dafen werd dcodeiijk gekwetst.
De Sdgiache en Nederlandsche militaire
autoriteiten hebben een onderzoek' inge
steld.
DANKBETUIGING VAN H. K. H
PRINSES JULIANA.
Bij mevr. -Dijdctreester-Wintgeiis en me
vrouw üumon Tak-van Trigt, die op 30
Aprd het geschenk der Zeeuwsche vrou
wen cn kinderen aan Prinses Juliana heb
ben aangeboden is het volgend schrijven
ingekomen:
6 Mei 1919 Huis ten Boself.
Lieve Mevrouw,
a .„j" aJle geefsters en gevers, groot en
klein dank ik hartelijk voor de mooie ge
schenken, waarmee U mij zdo blij heeft
gemaakt. Hoe aardig is het, dat heel uw
mooie Zeeland er aan heeft meegedaan'
Het maakt mij ook zoo blij, dat de over
gebleven dubbeltjes aan zieke en arme
kinderen zullen wonden besteed.
Wat heeft Zeeland toch veel beroemde
mannen opgeleverd, ik' vind het boek zoo
aardig!
Ik zend U en de andere dames veel
hartelijke gToeten. Wilt U ook allen, die
aan de geschenken gewerkt Kobben na
mens mi] vriendelijk bedanken.
JULIANA.
LANDARBEIDERS-STAKING.
[To Warffum werd geconfereerd tusscheo
de vertegenwoordigers van den neutralen
en Christelijken werkgeversbond en van
den neutralen, christelijken en katholieken
landarbeidersbond. Aangeboden werd ver-
hooging van uurloon met 5 ct. gedurende
twee maanden en' overigens met 2tri cent.
vrouwenloonen met 3 en 11/2 cent. Dit
vonden de moderne landarbeiders onaan
nemelijk en zij verlieten de conferentie.
De anderen zetten de onderhandelingen
voort.
DOOR EEN ZAAGVISCH
AANGEVALLEN.
Een gezelschap uit Paramaribo vermaak
te zich aan het strand bij Braamsput, toen
eensklaps een hunner, de heer K. R. Wirth,
directeur van het leerlingen-tehuis der fir
ma C. Kersten en Co., die zoowat vijftig
meter in zee was, om hulp riep. Sommi
gen gingen hem tegemoet, maar toen ze
hem bereikten verloor hij het bewustzijn
Het bleek, dat de ongelukkige, vermoe
delijk door een zaagvisch, het linkerbeen
tot de knie was afgesneden, terwijl het
andere been een diepe sneewonde ver
toonde en hem ooi: eenige vingers waren
afgesneden. Hij werd onmiddellijk naar
het hospitaal vervoerd, doch overleed reeds
een paar uren later. Tot het gezelschap
aan het strand behoorde ook de echtge-
noote van deii heer Wirth.
ONGELDIG VERKLAARDE LIJSTEN.
I11 Schoonhoven is de lijst der Liberale Unie
voor de Raadsverkiezingen ongeldig verklaard
om een dier vormgebreken, welke ook in eenige
andere gemeenten tot nietig verklaring van de
door een S.D.A.P.-aldeeling of door andere par-
tijen ingediende lijsten leidde.
Dientengevolge zouderg de vrijzinnigen in
genoemde gemoeide vau vertegenwoordiging
in den Raad uilgesloten zijn. De atdeeiing
Schoonhoven der S. D. A. P, heeft zich nu in
overeenstemming met het advies van het par
tijbestuur bereid verklaard om er toe mede te
werken, dat een nieuwe verkiezing moei wor
den uilgeschreven, waaraan dan alle politieke
groepen kunnen deelnemen. Zij heeft de afdée-
lirig van de Liberale Unie in overweging ge
geven in overleg te treden met de kiesvereeni-
gingen, dje een lijst inleverden, ten einde Ie
bereiken, dat geen der op de lijsten genoemde
kandidaten zijn geloofsbrieven inzend.
Indien dit geschiedt, heeft de gemeente
Schoonhoven in September geen gemeenteraad
meer.
Wat in deze omstandigheid geschieden mot!,
is hij de wijziging der kieswet n;et geregeld.
Maar eon noodwetje, dat voor dit geval het
uitschrijven van een nieuwe verkiezing gelast,
kei spoedig nagenoeg in deze leemte voorzien.
Lereiils 11 c. nze Kamerfrakie in overweging
eegeven lot don minister van Binnenlandscho
Za::en do vraag to richten, of hij eventueel he
re; I zou zijn aan een spoedige oplossing in de
zen zk: mede to werken.
(„Het Volk")
KLEIN ALLEELEI
N a a r vernomen wordt, hebben
N .Nrbnriers, die met Néderlu'ndsche
«•rhepen rrar Nedériandsch-Indië -reizen,
neen Er.vri rii pasvisv.m noodig, indien
zij geen Brit h grondgebied betreden.
Te 2e E1 c ermond is een burger
wacht opgericht rnet aanvankelijk 35 le
den.
Te Voorst is een burgerwacht onge*
richt, welks thans 269 Icri.'n telt.
Te Vla a r d i n g e n is het rand Hoog
straat 37, waarin cr.a grcentenhandel is
geverfigdj geh'eel uitgebrand, Verzekering
dekt de gebade. Ce brand was ontstaan,
doerdst wacch'goed, Eat boven een oliestel
hing te drogen, vlam had gevat.
Te-Oirschot (N.-Br.) is eene bur
gerwacht sterk 300 rr.an opgericht, terwijl
120 personen tot den vrijwilligen land
storm toetraden.
Tc Ha vel te is ongeveer 15 H. A.
bosch en heide, toebehoorende aan den
lieer R. Meeuwes, verbrand. Oorzaak het
wegwerpen van een brandende lucifer.
Te Dalf sen (O.) wordt de melk duur
der nog betaald dan in de groote steden,
en wel met 18 cent per liter afgehaald
Onder de ingezetenen heeft dit groote
ontevredenheid gewekt, zoodat de Room
boterfabriek is aangezocht, melk te gaan
leveren. Verlagen de boeren hun prijzen
niet aanzienlijk', dan zal de fabriek aan dit
verzoek' voldoen.
Zaterdagnacht is uit den winkel
van den heer Hakkert aan de Westewa
genstraat te Rotterdam door het inslaan
van een ruit van zijn etalagekast een in
1525 vervaardigde viool, afkomstig uit
Brescia, gestolen. De inbrekers zijn aan
gehouden. De kam van de viool is gevon
den, maar de viool zelf is nog zoek',
Nietdegeheele bemanning van den
verongelukte sleepboottreiler „Pro et Con
tra" is te IJmuiden geland. De stoker
W. Grobbe uit Amsterdam is bij bet on
geval verdronken.
Zaterdagmiddag is te Ter-Apel de
klcmpenfabrielc van den heer De Boer
afgebrand.
De Bankassociatie te Amsterdam
is, door middel van een valschen wissel,
opgelicht voor een bedrag van f 10.000.
Te Reusse 1 is de boerderij van A
met .vier stukis vee en bijna Keel den
inboedel afgebrand.
Een schildwacKt bij Ket vliegkamp
te Ede legde spelenderwijze zijn geweer
aan op een kleinen jongen. Het schot
ging plotseling af en de kógel floot den
jongen langs het hoofd. De soldaat en
de jongen schrikten hevig.
De douane te Hansweert Keeft op
de sleepboot „Maassluis" verstopt gevon
den 90 kruiken ouden jenever, met het
doel deze naar België te smokkelen. De
kruiken zijn in beslag genomen, terwijl
de stoker dezer boot naar Middelburg
zal worden gebracht, om aldaar in verze
kerde bewaring te worden gesteld.
iVAN ALLE TIJDEN.
De 'direotie van het letterkundig tijd
schrift „Van alle tijden'.', staande onder
Leiding van A. B. EL Gr:! *1 S. J„ <l*iolt in
het jongste nummer med egens de enor
me opdrijving der drukpri,_©tQ, genoodzaakt
te zijn de uitgav© voorioopig te staken en
wel totdat „de heieren drukkers het abnor
male van hun eischen, inzien en daardoor
wat toegeef cl ijker worden".
Kerk en Schooh
Z. Dl Ef. den Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot kap. te Amsterdam (H. Ga-
tharina) den weïeterw. heer B. E. Kosters,
thans kap. te Bpaarnwoude aan do Licda,
TOt kap. te Langeraar de welaerw. Jn.
Omtzigt, tot kap. te Warmond de,weleerw.
heer W. P. J. Janus, tot kap. te Amsterdam
(H. Bonifacius) de weleierw. heer L. J. J.
Schamper, tot kap. te .Voorburg de weleorW.
heer J. Sommier," tot kap. te Rijpwetering
de weleerw. hoer B. N. Terra, die kap. was
te Boelofsarendsveen, tot kap. co Neder-
horst-den-Berg de weleerw. heer D. J. van
Noord en tot assistent ta Vlissingen de
weleerw. heer L. J. M. v. d. Piuijm die
assistent was te Rotterdam (H. jjambertus).
EXAMENS L. O.
Geslaagd te Haarlem de dames W. Ben-
nink, Alkmaar; A. S. R. Duburck, Zuid-
scharwoude; M. G. van Dijk, Alkmaar;
C. Sijbrands, Alkmaar; N. H. Zaal, Broek
op Langendijk.
MACHINISTEN-EXAMENS.
Geslaagd te 's-Gravenhage voorl. üipl.
H. Alberts, Helder.
Luchivaartverkêar
NAAR KOPENHAGEN.
Naar het „Hdbl." verneemt zullen eerst
daags de le luitenant-vlieger J. G. C.
Dtiinker met als passagier de le luitenant
A. C. Perk en de le luitenant-vlieger H. G.
van Voorthuysen met als passagier de ka
pitein-waarnemer G. A. de Brauw per vlieg
tuig vertrekken naar Denemarken. Zij zul
len gebruik maken van twee Rumpler-
vliegtuigen en vertrekken van het vlieg
kamp te Soesterberg.
Leg*r en Vloot.
CENSUUR- VOORSTELLINGEN VOOR DE
TROEP.
Bij legerorder is nogmaals dj aandacht
voor de troepen-commandanten er op ge
vestigd, dat het uitdrukkelijk verlangen
van den Minister van Oorlog is, dat do voor
stellingen, die op initiatief der militaire
auioriteit-n voor d.n troep gegeven wor
den, aan zoodanige eisohen van fatsoen en
zedelijkheid mort-n voldoen, dat de uitvoe
ringen aan niemand aa.-: stoot kunnen wven.
Vcórafgaande ccmirolj 'varf deu tekst der
voordrachten enz. is hiervoor noodig.
Degen©, dto hier -censuur uitoefent, hoeft
niet slechts na to gaan, hoe hij ze If over
dergelijk© voordrachten d nkt, maar welke
indruk het 'voorgtdrageiie kan maken op
menseden, dra wellicht scherper En hun oor
deel zijn dan hij).
Tevens zal bij -do uitvoeringen stteeds
een officier aanwezig moeten zijn om in
te kunnen grijpen, wanneer zulks noodig
mócht blijken.
De officier van administratie der tweede
klasse, M.' J. CL Klaassen is met 3 Juni
aan boord van H. M. Wachtschip te Wil
lemsoord geplaatst?.
A LI IA AR
KatboMo Kiezirs m
Brengt bij de Gemeenteraads
verkiezingen van a.s. Donderdag
JJw stem uit op Rlimnier I van
de Katóoïiëke Eiist.
In Kieskring I is de Katholieke
lijst de 2e; in Kieskring II de 1a,
en in Kieskring III de 6e lijst van
het stembiljet.
Kiezers in KieskHsig I maken dus
het witte stipje vóór den naam LtSCS-
ïïCTg zwart; kiezers in Kkskriiig I
en l J het witte stipje vóór den
naam vai? den Bssch.
LEZING VAN B. TH.. DE WOLF,
(Vervolg.)
Sppeker releveert nog hoe de socialisten
geijverd hebben voor het Algemeen Kies
recht, het Vrouwenkiesrecht en de E. V.;
doch nu zij zien, dat het in hun nadeel
is, trekken zij zicli terug en zijn ©r niet
meer voor. Troelstra was op het laatste
Paaschoongres ook niet' meer voor het Vrou
wenkiesrecht. De S. D. A. P. is bang van
de Roomsche vrouwen. Ook wij zijn niet
voor het Vrouwenkiesrecht, omdat het mee-
rendcel der vrouwen het niet wenscht, doch
bang om aan onze Katholieke moeders, die
zoo vol zorg zijn voor hun kinderen, dat
zij toch den goeden weg mogen bewande
len, om deèe moeders het kiesrecht te geven
zijn wij niet.
De materieel© kant van het socialisme be
handelde spr. hierna, evenals de heillooze
beginsel-en der soc, voor «ie arbeiders. De
revolutiebedreiging houdt aan, getuige de
woorden van Troelstra. Ja, we krijgen geen
gewelddadige revolutie, als w© alles maar
gewillig afstaan. Als we onze goederen, onze
kerken, ons geloof gewillig afstaan, komt
iar geen gewelddadige revolutie. Zij ziülen
^e priesters niet wegjagen, als ze zelf maar
vrijwillig willen heengaan. Onze vrouwen
en dochters zullen niet tot staatseigendom
gemaakt worden, indien we ze maai- vrij
willig afstaan. Dan wordt er afgegeven op
onze ministers. Zij willen geen socialisatie
dsr bedrijven, neen, maar -wel verheffing van
den arbeid, de invoering van het collectief
arbeidscontract. Zij willen den arbeiders niet
alleen de téstcn van den arbeid laten, doch
hen ook doen deelen in de lusten van deq
arbeid. Wij willen een samengaan van pa
troons -en arbeiders, alleen dan kan de toe
stand verbeteren.
Welaan dan, ge staat voor den stembus
strijd. Daar zuilen ook twee wegen zijn,
n.l. links en rechts. Aan den ©enen kant
zal men u voorgaan met de roode vaan,
laten .wij gaan met het kruis, het teeken
dei- overwinning, voor ons en ook iu «lit
teeken onze overwinning behalen.'
Een daverend en langdurig applaus volgde
op deze rede.
De heel- Westerhof (S.D.AP.) kreeg hierna
een ihalf uur het woord om le debatteren.
De heer Westerhof is het er niet mee
eens, dal men aan den eeuen kant de Ka
tholieken heeft en aan den anderen kant
de liberalen met d© socialisten. De soci
alisten staan fel tegenover de Katholieken
zoowel als de liberalen.
Dat er kracht, eensgezind beid en moed
zal moeten bestaan is spr. met ilea heel
de Woll' eens. Ue Katholieken zuilen een
zwaren strijd te voeren hebben, want vol
doen zij niet aan de billijke eischen vau den
arbeider, dan zal er een slrijd ontetian en
zullen ook de Katholieke arbeiders zich
tegen hun leiders verzetten. (Rumoer in de
zaal.) Dat dit zoo is kan spr. bewijzen
uit hetgeen iiij in Brabaul ondervond, c eefi.
Daar liepen eersl da arbeiders mei do Ka
tholieken mede, doen nu volgen" zij de
S. D. A. P.
De S. D. A. P. haeil zich nooit tegen
tien godsdienst verzet. Zij laat ruimte .voor
iedere geloofsopvatting. Maar wat be teek ent
do godsdienst? Als de mensch den Nazara-
ner volgde, dan was de wereld beter dan
thans.
Da lieer Westerhof had gemeend heden
avond te hooren spreken over de Gemeente
politiek van Alkmaar. Dit is hem tegengeval
len. Hij had den heer Leesberg naar voren
willen hooren brengen de practische ge
meente politiek.
D-e spreker van dezen avond heeft niets
nieuws gebracht. Alle Katholieke bladen heb
ben reeds oneindig veel over de toestan
den in Rusland en Duitschland geschreven.
Het is een donderrede tegen de revolutie
gebracht. Veel meer zouden de menschep
zich geïnteresseerd hebben voor het werk
der gemeente Alkmaar.
Het blijkt, dat de Katholieken nog nooit
een Gemeente-program gehad hebben, elk
heeft naar eigen inzicht gehandeld Nu is
er oen behoefte aan zoo'ii program, omdat
zeer zware eischen zuilen worden gesteld.
Hei program bevat goede dingen, inaar in
hoeverre zal hieraan d© hand worden ge
houden? De Vrijzinnigen hadden ook een
program, maar dit was voor hen niet meer
dan -een leiddraad. Spr. hoopt, dat het voor
de Kath. meer dan een leiddraad zal zijn.
Spr. heelt hier het w-erk gezien van de
Entli,, dv?c.ii 2SÏ3 hwamon niet op voor \igJi
arbeider. Neem b.v. de volkshuisvesting. De
woningnood is hier vreeselijk, hetgeen wij
allen in „Ons Blad" hebben kunnen lezen.
Doch spr. heeft gedacht, wat deden de Ka
tholieken hier voor-den woningbouw? De
gemeente mo-et woningen gaan bonwen en
het program zegt, dat dan alleen d© ge
meente ingrijpt, als het particulier initia
tief geheel weg blijft. Dit program zal, wat
de woningbouw betreft, niet veel brengen,
uw vertegenwoordigers zullen in den Raad
niet veel voor den woningbouw doen. En
toch ge weet hoe treurig hel er mee staat.
Gaat de gemeente niet bouwen dan wordt
hel hier een onhoudbare toestand.
Da socialisten hebben het ©ersl wat be
treft de gemeentelijke woningbouw zich doen
hooren, maar het was als „de slem eens
roependen in de woestijn." B. en W. heb
ben wel woningen gebouwd, maar er zijn
geen afdoende plannen ter tafel verschenen.
De socialisten toch moesten er voortdu
rend over beginnen. Van Kalh. zijde werd
geen poging ter verbetering aangewend.
Wat belreit den -8-urigen werkdag is het
precies hetzelfde.
Tot een zekere greus stelde spr. vertrou
wen in B. en W. Gij zult mij echter to©
moeten geven, dat aan B. en W. de woning
nood niet is toevertrouwd.
E11-dan de loon en der gemeentewerklieden,
D/a jaar terug ontvingen zij nog sieents
f 14.50 per week. Toen iieb ik er voor ge
ijverd om de loón-en met f2.50 te verüoo-
gen, doch het gelukte niet, zij kregen f2
duurtetoeslag Later echter heb ik toch gelijk
gekregen. Ik heb voorgesteld verder de loo-
wen te brengen op t20, doch B. en W.
stelden voor f 19 met een kindertoeslag van
50 ceml voor dë kinderen boven liet aantal
4later is het geworden f 19 en een kin
dertoeslag van f 1 voor elk kind.
Het Kath. systeem is een stelsel, dat sterk
drukt op de loonen. Hierdoor krijgen d©
groote gezinnen meer als de kleine, doch
het loon is hetzelfde.
De groote gezinnen kunnen geen .woning
bekomen; de gemeente moet voorgaan, maar
men vindt geen steun van Kath. zijde,
„Ons Blad" zegt wel: die schreeuwende
Westerhof, maar ik kom op voor mijn pro
gram en voor het lijdende volk.
Do debater kon niet altijd d© stijl van d©
rede van den heer de Wolf bewonderen.
Hij zeide n.l.:'Alles wat uit den koker der
S. D. A. P. komt, achten zij goed. D© geacht©
spreker moest zoo iets niet zeggen in. een
vergadering <ii© geopend wordt met den Chr.
groet. Ee Involgende keer zal hij waarschijn
lijk verstandiger zijn.
Spr. zegt van socialisatie der bedrijven
kan niets komen,- doch ook in Katholieke
landen zal mein er toe over moeten gaan,
om zoodoende uit den schuldenlast te ge
raken, het is een practische noodzak-clijkheid,
In uw program komt voor do 8-uren-dag cn
de 45-urige w.werk, doch van wie komt dat?
Dil is oorspronkelijk van de socialisLan, tlket
Meimeeting streden wij hiervoor. Ook heit
algemeen kiesrecht komt van ons. Wij heb
ben tot dit alles het initiatief genomen. Wij
zijn om onzen S-urer. !ajg verg e d lol aan
de Ncverebércrivien loo. S.n.7; «iie:: |i.;d leest
men in de Kath. bladen over den 8-uren-dag^
Wanneer we met de Novemberdagen be
reikt mochten hebben, dat de 8-uremdag
doorgevoerd wordt, dan. reeds is dil d© No
vemberdagen waard. Het program geeft <le
stoffelijke en geestelijke belangen aan. Ik
lieb geijverd voor eau kinderüloscoop cn
voor een speelplaats, doch vau Katii. zijd©
kreeg ik geen gehoor. D© laatste keer zou
men hel ernstig in beraad nemen en zoo
spoedig mogelijk uitvoeren, doch wat zien
w,e? De geestelijk© belangen van de arbeiders
zuilen worden verzorgd. Voor hel onder
wijs, de toekomst van het kind, hebban de
Kath. met groote toewijding gewerkt, wij met
groot elan. Maar is het onderwijs goed
(Het half uur is verstreken, doch met de
vermaning, dat hij kort moc.l zijn, wordt
hem nog eenigen tijd gegeven.) Het onder
wijs is slecht. Sinds 1373 is er niets urn
gedaan. Het christelijk onderwijs is volgens
hem nog wat minder goed. T.'ic beeft e..
geijverd voor een 7e en Se leerjaar, wie
is daarmee gekomen; ik, het was ons p.o-
gram.
Dan komt de debater op de mislukte re
volutie neer en wijst op de woord,en van
Troelstra op iict jongste congres te Arn
hem. Hij deelt Troetstra's stand
punt volkomen. De ccaheldsresoluiio
zegt ons veel, wij willen «fcii- ©galen weg bc-
wandelen, wellicht zal een andore weg niet
noodig' zijn. Be Eerste Kamer is 'geel* dciïto.-
cralischo instelling. De démocratie kan zich
niet voluit ontplooien, Als d© revolutiesIrooin
baan breekl zullen we pogen deze te lei
den om <ie liomocralie te 00311 zegevtereu.
Wij willen geen terreur, opr. had niet
over Rusland en Duitsciiiand moeten spre
ken, hij weet, dat het niet waar is. W a n-
n e e r het socialisme over z o u gaan
in het Bolsjewisme, zou ik-cr op
spuwen. Spr. weet evengoed als ik, dut
Kerenski maar een paai- maan don had. Hat
socialisme.hc©17 daaraan n.ets geen schuld. Als
Kerenski de macht had gehóuden, dan was
hel zoo niet gégaaii. In Duitschland bad het
zonder bloedvergieten gegaan, als hel soci
alisme iiad gezegevierd. De aanleiding tot
dezen toestand is de groote hongersnood.
Troelstra yvil geen geweld. Deze regoering
echter spot met uw belangen, zie het be
lastingsysteem. De Katholieken koiüen zelf
hiertegen in verzet. Wanneer de regeering)
zoo doorgaat, zou het kunnen gebeuren, dat
ge aciiter ons kwaamt te sLaan.
Ten slotte wijst de debater' erop hoe in.
Amsterdam de Katholieken met de tsocialcn,
tijdens de metaalbewerkersstaking hebben,
saniengesLreden en d© overwinning .bcuaald.
Slechts een matig applaus beloona© Uch
debater zijn moeite.
D© heer Leesberg wilde, daar ue donaten
over dè Alkmaarsclie toestanden het eenj
en ander gezegd had, hem van antwoordl
dienen.
De debater is doi^r de rede van deu Loei.
de Wolf teleurgesteld, wij bijzonder verrukt.
Hij noemde het debat een mislukking, een
propagandavoor de eigen partij.
Welke parlij zou er momenteel niel kun
nen spreken over den woningnood? Du mate
rialen, de duurl© en de oorlogstoestand heb
ben hierin medegewerkt. Men heeit mep
een Katholieke WoiiiuKhouwvei-eenjging, <io
Kath. dcuan immers niets, maar waar biijtt
die van de S. D. A. P.
Stemmen in de zaaii „Die bestaat, „Keh-
nemerland"!"
Deze kan zich echter nog lang niet meten)
met de Katholieke.
Do debater zeide steeds: „dal heb ik ge
daan doch ik zal zeggen, wat ik nu eensi
niet gedaan heb.
ik heb geen voorstellen ingediend, die zoo
genaamd ook door een ander ondêrteekendj
waren, doch waarvan de debater zelf beide
bandteekeningen had geschreven. (Daverend
applaus.) Ik heb geen gebruik gemaakt van,
den politiekeii toestand.
De 8-uren-dag hadden B. ©u W. reedsj
lang ondernanaeu.
(Stemmen van misnoegen in de zaal.)
Dan had de debater hel over de verdriag-
zaamheid. Hier in den Raad hebben w© 2
socialisten, die elkaar het licht niet in d,J
oogen gunnen. Dat noemt men eenheidspartij,
Dan de Katholieken, die eensgezind optrek
ken voor hun doel. (Applaus.)
En dan heeit hij het over hel ouderwijs.
De heer Leesberg vraagt: wie heeft heU
meest overgehad voor het onderwijs? D©
Katholieken hebben .voor huil onderwijs alk-S
veil gehad. (Donderend applaus)
De heer de Wolf, wederom het-woord
verkrijgend, zegt, dat hij niet weet of de
heer Westerhol wel verstandig gedaan heeflfc
om hem buiten schot te laten. De heep
Westerhof heeft mijn red© niet aangeroerd,-
maar wij durven wel melons Kath. beginsel
naar buiten te treden. (Humoer in de zaal.)
Spr. begrijpt, dat men zich niet rusLig me©p
passeerde 7 Mei Lizard.
gevoelt, doelv waar Westerhof mij straks,
attent maakte op het openen met den i'hr.
groet, zou ik nu willen zeggen, houci n
nu ook aan dien Chr. groet. 25 minuten)
heeft de debater gewijd aan <le gemeentel-,
zaken cn daarna met tusschenpoozen ©en'
6 minuten aan mijn red©.
Spr. zegt, dat ais men uit een anüui'ej
plaats komt, dan kan men niet over de plaat
selijke gemeentezaken spreken. Daarvoor,
zou men e©n kop moeten hebben als een
ijzeren pot.
De debater zag echter geen kans om mijn
rede aan te vallen, bij heeft niet óen punt
aangeroerd, waai* ik niet juist ben. Of men
de arbeiders zal voldoen blijft altijd ©eb
vraag, evengoed als hef de vraag is of dej
S. d. A. P- dö arbeiders zal voldoen,
In Brabant loops-li er niet zooveel achv
ter de S. D. A P. aan.
(Stemmen: „Èn Limburg dan.?")
Men vergeet er bij te zeggen, dat de soci
alisten in Limburg geen zuivere Limburgers
zijn, zij komeu meest uil Duitschland; Als
het zoo goed ging, als men het voorspie
gelde, dan zou m©n niet altijd zoo schel ik ij
op de niet-bewusten van het Zuidenl (Luid
applaus.) J
Wij zijn niet tegen den godsdienst, hoor)
men, maar noem er een die goed gelo<»:
vig is -an toch, socialist. (Geroep: Ds. Bald
kar) Spr. zou die eerst w©l eens wiltaf
zian. En dat men tegen desa godsdienst K
bewijzen wel de plaatjes in «1© „Notenhrw
U-r" Da prii sier en de godsdienst zijn. nu?
tg i*:i stélt X in de „Ngl
