NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOL? ANB Bo 26ö FEUILLETON I? Verschijnt dagelijks. Bureaux: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: re?actieR633E 433' Het witte huis. Woningtelling en won ngnood. VÖEDZAAM HEERLIJK VOORDEELS® i5e zegemnoen dsr Revolutie![deei.1 BUIT£NLAi*D. OIVSJ BLAD uibonnementsprijs: Per k-wurfaaiper agent t 2.15; met geïllustreerd Zondagsblad 1 2.60; Iranco per post t 2.50; franco met a ill ustreerd Zondagsblad 1 2.95; afzonderlijke nummers van de courant 5 ct.van het Zondagsblad 5 ct. S— 15.) Mevrouw Traumbacli zat op zekeren tmorge* druk in hot gesprek met den predikant van bot dorp, die, niet onkun dig van den lijdenden toestand waarin ziiji voortdurend bieef verkeeren, bet tot zjjn plicht rekende haar nu en dan eens te komen bezoeken, en, natuurlijk alleen tot haar welzijn zioh adlo moeite gaf, om de Oorzaak harer kwaal op te sporen. Hot nu toe had de goede man zich deerlijk In den uitslag zijner pogingen vergist; da,a.r hij, na al de moeite, en inspanning iwelke hij zich gaf, geeu enkele schrede nader aan zijn doel was gekomen. Hij wilde de beklagenswaardige dame in haar zielelijden troosten, maar daartoe was het noodig de oorzaak te kennen die kwaal teweegbracht; en hoe hij1 mevrouw Traumbach ook aanzocht toch geen geheimen voor hem te hebben, daze hield vol dat zij lijdende wjas, zonder eenigszins te kunnen gissen, wat in haar vroeger leven daartoe de aanleiding was geweest. Toch bezat de dominee genoe0* levenservaring en zielkunde om niet t© begrijpen dat hem de waarheid verzwegen „5 u'j bepaalde cr zich dus bij eeni- 4 va-aoQ..lende teksten uit den bijbel Dit Jodendom' werkt met dezelfde mid delen als de vroegere Tsarenregeering; ge wapende macht, geheim politie. En de trage, wantrouwige, niets ondernemende Russen zijn niet in staat het ondraaglijk juk af te schudden. Er is in Rusland thans niets dat ook maar in de verte op communisme gelijkt. Eerstens omdat de ejgen Russische be volking, die ontzaglijk logge massa, dat stelsel niet begrijpt, tweedens omdat het niet past in het systeem1 van niet-contro- leerbare verrijking der vreemd-inheem- sche heerschers van dit oogenblik. In plaats van communisme heerscht er vernietiging. Het Bolsjewistisch regiem weet niet van opbouw maar alleen van ver nieling. Vernieling van de wetenschap: middelbaar- en hooger onderwijs zijn een voudig overal afgeschaft; dat was alleen goed voor den „bourgeois". Tucht en on derwerping op de lagere school zijn heen; de kinderen worden vroeg gedrenkt in het sop der „vrijheid" en bolsjewistische be grippen. De kunst wordt gekneveld en met e'en plompen voet der soldaterij vertreden. De godsdienst, natuurlijk, wordt grondig uitgeroeid. Intusschen, zelfs de Bolsjewiek is gedwongen in het fatalistisch Rusland behoedzaam en sluw te werk te gaan, waar het aanvallen op den godsdienst betreft. We zullen hier even langer bij stil staan. Onze zegsman vertelde er o.a. het volgen de ,van: Het is zeker volmaakt overbodig hier in den breeds uiteen te zetten, hoe weinig ontwikkeld de orthodoxe godsdienst is, in vergelijking tot die der westersche kerken. D:at is de zaak niet; het Russi sche volk staat zelf op een lagen trap van geestelijke ontwikkeling, dus zijn religie evenzeer. Maar. zooals die dan een maal is, is zij den Rus noodiger dan wat ook ter wereld. Veel minder dan andere volkeren van Europa bekommert zich het Russische om' oeconomische of zuiver-redelijke za ken. Allereerst en voor alles is den Rus zijn innerlijk gevoelsleven van belang. Het is hem1 minder erom te doen, véél te drinken dan zich den durf tot gemoeds- uiting te drinken, minder erom met spel véél' te winnen, dan wel snel opeenvol gende en vooral stérke indrukken te on derdaan. Hij stelt het materieele leven ni zoo hoog, maar voelt de voortduren de noodzakelijkheid de bewegingen zijner obscure ziel te volgen en "tot uitdrukking te brengen. Den Rus is dus religie een noodzakelijkheid, de eenige wijze waarop hij de rede kan volgen en reden weet te verstaan. Zonder religi/ valt hij der bes tialiteit ten prooi. Trapsgewijze, met alweder duivelsche wreedheid, wordt hun die steun ontnomen. Zoo begint men met een besluit het ver gulde beeld des Heiligen Michaël van den geveltop der Doema te verwijderen. Dat besluit wordt niet uitgevoerd', omdat zeer sterke tegenstand wordt ondervonden, én zelfs van een pogrom wordt gemompeld. Bij een of ander „rood" feest wordt het schitterende symbool met doeken omwon den en zoo aan het oog onttrokken. Bij een volgende gelegenheid worden staket sels om het beeld gebouwd en in de cou ranten de vraag besproken van de kosten der verwijdering van de „groote pop". Nog' verder gaat men; bij een nieuw „re- vciutionnair" feest, ter gelegenheid waar van de stad wederom in het trieste rood wordt gesopt, waarvan men ginds het re cept heeft, krijgt de aartsengel een roode vaan in de vuist. En op een kwaden dag verdwijnt het tóch en kost het zelfs den directeur van het plaatselijk museum aan te halen en haar vooral te wijzen, op een gelukkiger leven hiernamaals. "Me nigeen in ^ij'ne plaats evenmin een gunstig gevolg van zijn bemoeiingen zien de, ware weggebleven en had da lijdends aan zioh zelve overgelaten, doch de pre dikant bezat een te goed hart om zioh onverschillig te toonen, wanneer zijn -vrienden in droevige omstandigheden ver keerden; ©n daar verstrooiing en afleiding volgens 's doktere uitspraak, do beste me dicijnen voor haar waren, meende hij', ook uit dat oogpunt zijn wokélijksche bezoeken niet te mogen nalaten. Zoo was hij dan weder een uur zonder vrucht met mevrouw Traumbach bezag geweest en maakte zich gereed om te vertrekken, toen hij' opstaande aeide: „Do kwaal waaraan gij lijdende zijt, is niets dan een zielsziekte, welk© haar ont staan aan de een of andere gebeurtenis in uw leven te danken heeft. De medi cijnen welke de dokter u mét de beste bedoelingen voorschrijft, zullen u weinig baten, zoo gij den moed niet hebt de geheimen van uw hart voor mij te ont sluieren: want dan eerst wordt het moge lijk u met goede raadgevingen van dienst te zijn", „Zie eens aan", sprak mevrouw Traum bach, zou men niet zeggen, dat gij' rnijii biechtvader waart; welke vrouw ontsluiert naar geheimen, gesteld dat zij bestaan, zoo in eens aan den eersten man den hoste dien zii ontmoet groote moeite het brons uit sluopers han den te redden en verlof te verkrijgen het te bergen, want van tentoonstellen kan nu nog niet sprake zijn; dat gebeurt iater wel. Telkens wordt erover gesproken dat de kerken tot cinema's moeten worden verbouwd en tot gaarkeukens ingericht. Mogelijkerwijze heeft jnen zelfs hier of daar het stoute stuk reeds durven bestaan. Toen een dergelijk voornemen ten aan zien van den zeer heiligen Michaël-mun- ster te Kieff, op een meeting, werd ter sprake gebracht, kwam een heter-daii- gewoonlijk geïnspireerde Russische roode- soidaat ertoe den Jcodschen redenaar te vragen, waarom men het dan toch immer op de christenkerken had voorzien, die meest nauw en donker zijn waarin gewel dige dikke pilaren overal het gezicht en de circulatie belemmeren, in stede van een proef te nemen niet een synagoge. Be halve dat die gebouwen toch gebouwd zijn voor groote vergaderingen van men- schen die elkander willen zien en hooren, bevatten zij nog een zeer voldoende voor raad banken, zoo voor trilbeefdpaleis als voor maagvullingsinstituut onontbeerlijke zaken, terwijl zitplaatsen bij de ortho doxen gieheel ontbreken en hout onnoeme lijk schaarsch is. Die opmerking werd ge weldig kwalijk genomen. Woorden werden heftig, vuisten vaardig en vuurwapens zelfs geweldig. Er moeten, bij die gelegen heid een veertigtal min of meer ernstige gewonden gevallen zijn. (Slot volgt). telling en woningnood, ze hebben voor- loopig met elkander nog niéts te maken. Later, heel later of wanneer er stel selmatig gewerkt gaat worden dan zul len de resultaten der woningtelling pas in aanmerking genomen mogen worden om te zien, of er niet te veel gebouwd wordtl ..i.Jt'lrtliiDii.M Iii de Memorie van Antwoord op de Algemeene Beschouwingen over de Staats- begrooting voor 1920 zegt de Regeering betreffende hare houding ten opzichte van het woningvraagstuk o.a.: „Zijn de resultaten van de woningtel ling bekend, dan hoopt de regeering vol doende gegevens te hebbe.n om meer stel selmatig te kunnen werken en de krach ten samen te trekken op die plaatsen, waar bepaalde nood bestaat." Wij zijn ervan overtuigd, dat de woning nood „de voortdurende 'aandacht van de regeering" heeft; de regeering heeft trouwens gedaan wat zij kón, om het bou wen van woningen ter voorziening in den woningnood toch maar zoo ge makkelijk en zoo aanlokkelijk mogelijk te maken. En wij kunnen het ons wel verklaren, dat de regeering de resultaten der woningtel ling afwacht alvorens meer stelselma tig te gaan werken. Als men uit een en ander echter maar niét afleidt, dat doortastende maatregelen tot woningbouw op de resultaten der wo ningtelling behooren te wachten, uai kan de bedoeling van de regeering niet zijn. Ook zónder woningtelling immers weten wij heel goed, dat er allerwegen een schrik barend, een onduldbaar tekort aan huizen is, wij behoeven heusch niet bang te zijn, dat we ons over-bouwen zullen, en dat we na bekendmaking van de resul taten der woningtelling tot onszelf zul len moeten zeggen: daar zitten we nou met tevéél huizen! Heusch! we zullen niet gemakkelijk te véél woningen zetten Integendeel! Al wilden wij het ern stig, dan zouden wij naar onze meening op 't oogenblik niet eens in staat wezen om1genoeg huizen te bou wen! Laat de woningtelling de voortvarend heid bij den bouw van woningen toch niet in 't minst intoomen; woning- Advertentiept Yan 1 5 regels 1 1.elko regel meer i 0.20; Renames per regel f 0.52H I Rubriek .Vraag en aan bod" per plaatsing f O.bU. Aan alio abcnné's wordt op aanvraag gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, f 103,—, f OO^Tf"ssT—"Tïs"™ li zuchtig en tevens tuk op persoonlijk voer- DE WAARHEID UIT RUSLAND. J~ ~'CJ~ Al zijn de berichten uit Rusland nog al tijd erg verwarrend, zoodat niet het ware aetreffende het Bolsjewisme eruit opge maakt kon worden, toch weet het publiek er wel zooveel van, dat de gruwelen der anarchie een diepen indruk hebben nage laten. Het is daarom vari belang, eens wat meer en precieser van de Bolsjewistische methodes te vernemen. We zijn er in ge slaagd, gegevens daaromtrent te krijgen uit de eerste hand. We waren in de gelegen heid een Hollander te spreken die de el lende in Zuid-Rusland meemaakte en nu vóór een paar maanden van daar is terug gekeerd. Hij stelde zich gaarne beschikbaar am over den gruwel in te lichten. Aan dc hand van zijn uitlatingen geven we hiereeu Aaneengeschakeld relaas. Zooals men weet, dient vóór alles, als het over het Bolsjewisme gaat, de aan dacht er op gevestigd te zijn, dat we met Russische Joden te doen hebben. Voor ons (Westerlingen is de toestand ginds niet te begrijpen maar hij wordt toch eenigszins helder, als we letten op den aard van het Russische volk. Traagheid en fatalisme zijn er hoofdfactoren en die zijn oorzaak, dat de Rus niet geschikt is voor handel of 'pok maar voor iets, waarvoor organis.eerend italent noodig is. De Joden, die daar zoo bijzonder in thuis zijn, hehben van dien karaktertrek steeds misbruik gemaakt en overheerschten den Rus net zoo lang, tot er hier of daar een pogrom uitbrak, en aan 'de uitbuiting tijdelijk een eind kwam. Ook hinds het Bolsjevfüs.ueheerscht, komt dat fatalisme den Jc i hulp. Voordat men i; Sovjet-meesters Reeft kennis gêmaa'rt, Tan men meenen, Wat nu nogi nagenoeg iedere westersche socialist en pagenoeg ieder ander schijnt te gclooven, dat in geheel Rusland een Socialistische democratie bestaat, en dat door Russen, op groote schaal, een proef wordt genomen met de toepassing van Socialistische of marxistische denkbeel den. Die meeningi is geheel onjuist, en ver dwijnt zoodra men de sovjet-autoriteiten Aan het werk heeft gezien. De bestaande anarchie begeleidt geenszins een alge- meenen revolutie-toestand, met name niet in Moskou-Petrograd en het Rusland der Rooden; de proefnemers, de leiders 2ijn (met uitzondering van hoogstens 2 pCt.) niet Russen, d.i. Slaven, maar in Rusland geboren en wonende Joden, d.i. Semieten. Mogen al zeer enkelen der buitengemeen Scherpzinnige opperste leiders het typisch Duitsche geestesproduct dat Marxisme Sieet, begrepen hebben, zij moeten zich dan tevens hebben duidelijk gemaakt dat de ijverige gehoorzaamheid-, het ijzeren zelfbedwang die het, in de praktijk ver langt, den Russischen werkschuwen praat graag nimmer zouden kunnen worden bij gebracht en bij ondervinding weten, dat öe lagere leiders aan iets anders dan op bouw van een persoonlijk fortuin zich niet gelegen laten liggen. Uit den aard der zaak hielden de vreemdelingen zich buiten de Russische revolutie; dc .omstandigheden brachten de brutaalste Russisch-joodsche fortuin zoekers naar boven. Zij hadden den han del gedeeld met vreemdelingen, omdat de goedaardige, genotzoekende Russen niet in staat waren zelf handel te drijven. Zij weren zakenmenschen geweest, terwijl de Russen te kerke gingen of dronken, va gelijk droomerig redeneerden of lachend en dansend luierden. Z ij kenden organi satie, kenden de Russen; zij waren eer- WEEK-OVERZICHT. Wereldschokkende gebeurtenissen, huive ringwekkende feiten, mogelijk geworden on mogelijkheden, zo vallen uit de ai'geloopen week in tegenstelling met toen 't nog „frisdie, fröhlicho Krieg" was niet te vermeiden. Als mén tenminste niet moer zoo „klein zielig" is om slakinkjes van ettelijke dui zenden, ettelijke inillioeiien arbeiders onder een der hierboven genoemde categorieën Ja rangschikken! De mijnwerkersstaking in Amerika; - tis opmerkelijk, hoe doodkalm die verloopt, waarschijnlijk doordat de regeering van meet af aan zoo krachtig is opgetrokken. De staking heeft tot op heden nog zóó wei nig effect gehad, dat de mijnwerkers zich alreeds bereid verklaard hebben onmiddel lijk met de werkgevers over de looneischeu tc beraadslagen, als de verordening-tcgcia- de-staking van den Attorney-general Palmer maar weer ingetrokken wordt, wanneer ze er per slot van rekening dus weer niet oen der vóór staan, als toen zij begonnen te sla ken. Nuchter zouden wij willen vragen: waarom is men dan in staking gegaan? Waarom is or niet beter onderhandeld, alvorens do mijn werkers door hun staking de regeering ertoe dwongen, de voor dc stakers ietwat onprct- ligo verordening uit te vaardigen? We leven irv dagen van herdenking. Her denking van victorie, -»erdcuking van nederlaag! Omdat het laatste een mindor prettige her denking is en omdat 'n meusoh nu eenmaal liever jubileert dan her-treurt, is men onder de .Niedergeschlagenen" zoo, verstandig in plaats van de „nederlaag" de „revolutie" ter herdenking aan tc hevelen. Dc koning van Engeland heeft een procla matie uilgevaardigdi; waarin het Eiigeische voik wordt uilgenoodigd op den tien Novem ber des ochtends 11 uur, het uur waarop'de wapenstilstand werd geteekend, allo bez:g- ueden. aile werkzaamheden, allo vermaken, twee minuten stil te zetten ter herdenking van dc bevrijding der wereld ca ter her innering aan de roemrijke dooden, die dio bevrijding tot stand brachten. De treinen, hel straatverkeer en alls pu blieke diensten zullen twee minuten slop ge zel worden. Dat is victorie-herdenking In Duitschiand dc herdenking van de ne derlaag... o neen! van de revolutie! Héél do week reeds wekken do Berlijnsch-; communisten in grooLe aanplakbiljetten de arbeidersbevolking op, om den 7den Novem ber, den verjaardag van de revolutie, te vieren, omdat deze voor de neeto arbs.ders- v/cr'eid van beleekenis is, en zo hebben daar toe tat van groots vergaderingen belegd. Intusschen treden de regeeringstroopen krachtig op om elk begin van oproer den kop in to drukken. Zij hebben cerg.steroch- lend om vier uur een geheime vergadering der Spartacislen overvallen cn de deel no uiers in hechtenis genomen. 't Schijnt de bedoeling (geweest) te zijn, hij die gelegenheid tevens oen knus algemeen slakinkje op touw te zetten, waarbij eventueel natuurlijk de traditioneele onlusten niet mochten onlbreken. De voorgenomen algemeene staking is ech ter bij hel begin al mislukt Do gevreesde verkeersstakiug is niet uitgebroken. En do burgerlijke pers constateert reeds een groote beslissende nederlaag der radicale ophitsers let slaking en stelt piet voldoening vast. dat zelfs de leiders der vakvereemi- gingen duidelyk erkenden, dat zij geen besluit konden nemen tegen de publieke opinie in. Laat men editor op z'n hoede zijn! Dc centrale commissie der burgerweor yan het ministerie van binnenl. zaken achtte zich immers verplicht tot de Berlijnsche burger- weer de volgende mededeeling ta richten: Volgens ingekomen beriditen zijn de radi calen van plan gedurende de dagen van G lot 11 November do wapendepóts der bur- gerweer leeg te plunderen. De leden der bui-gcrweer worden erop attent gemaakt, dut zij zich gedurende dezen tijd gereed hehben tc houden, ont bij alarm spoedig ten plavtsc te zijn in andere lierlijnsohe kringen is een heela vertooning op touw gezet om deneder laag te herdenken! Wij bedoelen het verhoor van Von Beth- mann-Hoilweg en Zimmerman (en wie nog volgen zullen) voor het enquête-gerecht Wij wezen er reeds op, dat de vroegere rijkskanselier in deze yertooning een tamelijk slap looneelist is Eerst verklaarde hij tegenstander van den onbeperktcn duikbooloorlog te zijn geweest, maar hij kon niet op tegen de miliiairo auto riteiten. Nu weer zegt hij, dat er een noodtoestand bestond, waaruit geen andere uitweg was te zien dan die schepenvernieling. En de openbare meening achtte elk middel leger, den vijand geoorloofd; daarom kon hij ei- zich niet tegen verzetten. Waarom hij de partijleiders niet over Wil son's actie tot vrede had onderricht? Ja, omdat de militaire autoriteiten toch. zwaarder wogen dan de Rijksdag. Van de stellige belofte, dat Engeland binnei' enkele maanden tot vrede zou worden ge dwongen, wist hij niets. En oen telegram van Helfferich ter waar schuwing had hij maar niet aan den keizer laten zien, daar het rapport aan Z, M. reeds klaar was! Soms weet de voormalige kanselier niets, van de belangrijkste zaken, voordat hij in zijn papieren heeft gekeken. „Ho, ho", antwoordde de dominee, „de eerste man- de beste, ik ben to-ch ook niet iedereen, gij' ziet toch in mij een. geestelijke". „Dit moge waar zijn", hernam zij, „maar wat zijt ge, als - 't op vertrou wen aankomt;, meer dan een leek? Waar om zou ik u vertellen wat ik een ander weiger?" „Mevrouw, gij' behandelt mij! te hard", zeide de prediker, „bedenk toch dat de neiging om uwe hartsgeheimen te ontdek ken niet uit nieu-wsgierighefd van mij nen kant ontspruit, maar alleen uit de zucht om u van dienst te wezen, en, zoo het kan, door mijn rami uw lijden te verzachten". „En zoo er dan werkelijk iets in miijto vroeger leven gebeurd ware, waaraan de ze kwiaol haar ontstaan te danken heeft, wat zou mij uw raad, uw troost kun nen dienen, zoo dat treurig voorval niet uit mijn levensgeschiedenis kan geschrapt worden?" „Wat gebeurd is, kan natuurlijk niet ongedaan gemaakt worden, maar er "is veel waarin men niemand raden kan; on dan maig men nooit aan de barmhartig heid Gods wanhopen: 't berouw schenkt vergiffenis van al onze misgrepen en de genade Gods vult. het onvolmaakte in onze boetplegingen aan." „Indien ik miij dan aan iets schuldig «mocht- maken, zal ik trarhter berouw te gevoelen,- dit is dan het eenige wait mij; t-e doen staat". „Gods genado is alles," sprak de pro- testantsolie leeraax, „alleen door zjjn ge nade worden wij zalig; liet is voldoende als wij daar maar op hopen". Mevrouw Traumbach, die zonder er ooit iets va-n te zeggen, haar doch tor met be wondering had gadegeslagen, wanneer zij haar door haar godsdienst vertroost zag in de beproevingen des levens, ri-ep met een glimlach. „Dat is tooh zeer gemakkelijk, dominee want dan kan men doen wat men wil en wordt toch zalig. Nu, dan hebben de roomschen 't wat moeilijker. „Mevrouw, iaat ons daar niet over spreken", viel de predikant haar in de rede, niet zonder zijn ergernis te verra den. „ik zie u toch te verlicht aan, om een enkel oogenblik te verwijlen bij' een geloof dat, zoo het al geen afgoderij1 vei> oorlooft, eigenlijk niets dan een poppen spel is". „Ik zou ér eerst meer van moeten we ten, dominee, voor ik u dat gewonnen gaf Zijt ge zelf wel geheel en al op de hoogte van den katholieken godsdienst, om u ziulk een oordeel aan te matigen? Mijn dochter bezit een tamelijk gezond verstand, en ik meen zeker te weten, dat zij' zich volstrekt niet met bouzelingen op zou houden; daarbij1 zie ik haar vertroost door haar godsdienst in de moeilijkste omstan-| digheden. van het leven en altijd oo„e ruimd en vroolijk Ik heb reeds lang ge dacht, er schuilt hier een geheim achter, dat wij, protestanten, niet kennen, en hetgeen nog meer is, dat wij ons niet de minste moeite geven te ontdekken. Met vele dingen kan ik mij niet ophouden, ails de gemeenschap der heiligen, de aflaten, de belijdenis Zijner- zonden aaih een menscli". „God vergeeft alleen dc (zonden en aan Hem moeten wij zo ook belijden", riep de protestantsche leeraar indrukwekkend door zijn plecht-stadig beid, zijn rechter wijsvinger omhoog heffende en met cal vinistisch vuur in zijn oog en „En toch, mijnheer", vervolgde de slecht onderwezen en weifelende protes tantsche dame, „en toch, er is volgens mi.ijn begrip zeer veel goed in de biecht". „'t Kan zijn", sprak de andere onver» schillig „maar ik heb 't er nooit in ga zien. Luther zegt: „de belijdenis onzer zonden is volstrekt niet noodig, da,ar wij1 ze toch niet onthouden kunnen". „Dat vind ik al heel flauw van Luther gezegd; mijns bedunkens had de geleerde monnik van zijn protestaintsch gebied voel betere argumenten kunnen aanvoeren neen, dat vind ik flouiw". ÏWpJtft ,vörvt>Jgd,I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1919 | | pagina 1