J.
H_KAÜW,
Belan
I
Niemand kan twss fessraa Mm
Petrc
H. KAUW,
Ei ki
mot
Pend
N.V.deË
Fi
■U-1- 1 11 1
i'
tl'v
Vs
I
d.ii
i I
iZekcr schrijver getuigt: „!k ken slechts
wee calegoriën van menscheu dieaangeen!
uod gelouven: zij, die hun verstand nog
niet hebben, en zij, die hun verstand niet
/neer hebben." De dwaas zegt in rijn hart:
vr is geen God.
Ons gezond verstand zegt: waar schep
selen zijn moet ook een schepper wezen, er/
dien schepper noemen wij God. De heme
ten toch en dc aarde en de zeeën ver
kondigen den iet' Zijner glorie. D:: sterren:
boven onze hoofden en de bloemen voor
vu ze voeten roepen luide: „Machtig en
zeer prijze.iswaardig is de Heer!" De vo-
'telen in hun rijke kleurschakeering en
de zilvergOjchubde en goudgeharnaste vis
sollen vertolken den rijkdom Zijner aj'madhl.
En spreekt niet 's Heeren stem uit het
machtig geluid van den ratelenden don
der, wanneer Hij niet zijn strijdkar,ossen
dóór de wolken rijdt, dat het davert, ter
wijl het bliksemend licht onze oogen
dichtslaat?
Wat te zeggeook van den stormwind
die reuzeneiken knakt als riet en de gjolf-
vlocden torenhoog opzweept? Men weet
niet vanwaar hij komt, noch ook waarheen
hij gaat.
Deze door onze redeneering verkregen
'kennis van Qod heet natuurlijke open
baring. Qod echter heeft zich ook gewaar-
digd ons een bovennatuurlijke openbaring!
te schenken door zèif persoonlijk met de
méfischcn {e spreken: O: i middellijke open-
haring; of door tusschenpersoncn, Zijne
gezanten, engeien of mcnschen, Zijne
waarheden en geboden te verkondigen:
middellijke openbaring.
Bij liet licht des verstands komt bet licht
.les getoofs.
lil zijn brief aan de Hebreen schrijft de
M iPaulus: „Meermalen en op velerlei;
wijzen 'heeft God oudtijds'tot de vaderen
gïsproken door de profeten; in den iaat-
sten tijd, in dezo dagen, heeft Hij tot ons
gesproken door Zijnen Zoon." Middelijke
en onmiddellijke openbaring.
Van dien Zoon ïm getuigt do hemelsch'e
Vader, bij de Transf.guratio óf Gedaan
teverandering lop den Tha'bo-r: „Deze is
mijn welbeminde Zoon; in Wier. Ik mijn
welbehagen ih'eb, hoort Hem!"
In het H. Evangelie van den veertienden
Zondag na Pinksteren leert die Zoon van
den Ihemefschen Vader: Niemand kan twee
iifeeren dienen; wanneer zij n.l. tegen
overgestelde bevelen geven, of één tégén-
strijdig doel nastreven. Gij kunt alzoo niet
God dienen en den Mammon.
God ihnkners verklaart: „Zalig de aim en
van geest, want hunner is liet Rijk' der
hemelen, én, wee uwer, gij rijken, want
gij 'hebt uw loon reeds ontvangen. Die
rijk' witten -worden, vallen n de strikken
van Satan en komen tot vele onnutte
begeerten."
De Mammon, de a'fgxxl der rijkdommen,
lokt: Zalig de Rijken, want hunner is
het rijk dezer wereld; geniet en profiteert;
eet en drinkt en maakt goede sier, want
het leven is kort; liét geld regeert die we
reld. :En helaas, zioovelen dansen re-::.*
het gouden kalf en verpanden ziel er«
zaligheid door schraapzucht en woeker
winst en afpersing.
Giëzi, de dienstknecht van Eliseüs, haal
de door zijn hébzucht zich de melaatsch-
held op den hals, voor zich en zijn ge
slacht voor altoos.
'De geldduivel in judas' ziel gevaren
maakte hem tot een verrader zijns Meesters
en tot een verworpeling. De rijke vrek
ligt begraven in de hel.
De H. Gregorius, Bisschop van Utrecht,
noemt de rijkdommen een zoet vergif en
moet mijn stand ophouden. 3k meel mijn
kinderen in mij.rcn stand groot brengen.
Ik kan zooveel kinderen niet fatsoenlijk
onderhouden. Ik meet mijn handel gestadig)
uitbreiden. Een mensch meet om zijn
ouden dag denken en op kwade dagen re
kenen ca dergelijke uitvluchten meer.
En zco kan net lichtelijk gebeuren, dat
de hebzucht en zelfs de gierigheid ons be
kruipt en ons hart sluit voor armen ei
behocifigen en instellingen van liefdadig
heid. De gierigaard gunt anderen niets en
ook zichzelven niet. De gierigaard is zijn
eigen beul.
Versta:: lige en passende zorg echter is
niet verboden, integendeel zij is een ware
plicht. Mia: onze goedertieren Meester
waarschuwt tegen overtollige en al te
groote bezorgdheid en bekommernis: Gij
kunt niet God dienen en den Mammon.
Daarom zeg ik U: Woest niet angsiig
bezorgd voor Uw leven. Wat gij zult
eton, noch voor Uw lichaam, waarmede
gij u zult kkeden.
Volgen we aandachtig de betoogtrant
Jles Heeren, waardoor hij ons tot volte
vertrouwen opwerkt in de Goddelijke
Voorzienigheid van Zijnen Hemelschén Va
der. Hij besluit voortdurend van het min
dere tot het meerdere.
Is het leven niet meer dan Bet voedsel?
.Welnu Hij, die u het leven geschonken
heeft, zal u ook wel hét voedsel verstrek
ken, om dat leven in stand te houden.
Ten bewijze: Aanschouwt de vogelen des
Hemels, zij zaaien en zij maaien niet, en
verzamelen niet in voorraadschureneiij
toch uw Hemolsdi'e Vader voedt ze. Zijt
gij niet veel voortreffelijker dan zij?
Waar er zelfs geen niusch, die slechts
een penningske waard is, ter aarde valt
zonder de toelating des Vaders, hoeveel te
meer zal Hij zorg dragen vooir de men-
sch'en, zijne kinderen? Geen Baar Van ons
Boofd wordt er gekrenkt zonder dén wil
Ses Vaders.
En wie van u kan, met peinzen, aan;
rijn lengte ééne el toevoegen? Dit is een
abort van spreekwoord, waarvaiti de zin
en de béteekenis is, dat angstige zOrg' en
'kommervol peinzen; toch niets blaten. Wij'
moeten al ons ^vertrouwen stellen otp den
Heer, onzen God.
2n wat zijt gij voor Sleeding Bezorgd"?
fc het lichaam niet meer waard dan de
deeding Welnu, Hij u liet lichaam ge
dronken Beeft, zal u ook wel de kleeding
verstrekken, opi dat lichaam te beschutten.,
Ten bewijze; Aanschouwt de leliën des
velds, hoe zij groeien; zij arbeiden en
zij spinnen uiet; en toch' zeg Ik u, dat zelfs
Salomon in al zijn heerlijkffeid niet ge-
kieoa was gelijk een van- deze.
De Meester gewaard! gt zich Bier zelfs
de conclusie te trekken: Indien-nu G*od
het gewas des velds, dat héden is en mor
gen in don oven geworpen wordt,, aldus
'kleedt, hoeveel te meer u, kleingloovigén.
Weest derhalve niet beangstigd zeggen
de: wat zullen wij eten, of wat zullen
wij drinken; of waarmede zulten wij ons
kiceden? Want om dit alles bekommeren
zich de heidenen, die Gads vaderlijke zorg
niet kennen; want uw Vader weet dat gij
dit alies noodig hebt. 'Wij moeten steeds
gedenken, dat God de beste der Vaders
is, die al onze behoeften en al onze
ncouwendigh'oden ként. Wie Onder u ook
als zijn kind om brood vraagt, zal Wem
eon steen geven; of als hij o:n visch vraagt
zal hem een scorpiocn voorzetten? Als,
gij nu, die boos (en zondig) zijt aan uwe
kinderen goedé* gaven weet te geven,
hoeveei te meer dan mijn HemelsCBe Va
der?
Zoekt derhalve eerst het Rijk Gods en
zijn gerechtigheid, en dit afles zal ti boven
dien geschonken worden. Als wij God
getrouw dienen, zal Hij ons ook hét tij
delijke niet laten ontbreken.
Zoekt och,Ier eerst het hétneHsche, dan
keent hét aardscBe vanzelf.
Alkmaar, den 4en Sent 1920.
M. P. A'. OOMS.
D.P.
Er?chusÓ3r;a.
XXIII.
Men sclirij ft ons uit En kite, i zen
Na den slag bij Nieuwpoort leverde de
oorlog weinig gunstig» meer voor cna op.
Na een driejarig beleg gaf z.cn Uatona-c,
de een-go stad der Zuidelijke Ncdenanden
die nog tot de Repub'.iék behoorde, zien
aan den Spaansckca veldh'eer Sptnola over.
Ook 'in 't Coaten van oua land wist deze
©enige veroveringen te -maken ais O.den
-.--ai, Linge cn Groenloo en daartegenowu
had Maurits niet zooveel ovcnvinnmgen
vai.i beteekonis te stellen; e.ixel Grave
ta.i de Maas en Sluis in Zco.and vielen
ia zijn handen.
Was Maurits bekend als de ro rganisator
van het krijgswezen, zoodat zelfs adeihj.;-:
jongelieden uit het buitenland, die latei'
gedurende den 30-jarigen oorlog zich een
groeien naam verwierven, in zijn kamp d:
o^iïiofiskiinst k\vamen loeren, italiaau-
schen veldheer Spinola, die in d.enst d.
Aartshertogen was getreden, mag men
veilig a's zijn evenknie bescnouweu. be
kend is de c enigszins onbescheiden vraag
..Wie is de eerste veldheer van zijn tijd:
.Maurits cf Spinofet?" eenmaal door een
dame jaaa Prins Maurits geste.d, waarop
daze, heel diplomatisch' antwoordde: Spi
nc'.a is dc tweede."
Alteen ter zee handhaafden de Nederlan
ders luui ouden roem, zooals blijkt uit
tie heldhaftige zelfopoffering door Reinier
Claessen in 1603 aan den dag ge.egd
hij de verdediging van een aantal koop
vaardijschepen,"die bij moest convoyeerer,-
maar vooral ook door de scliitierende over
winning bij Gibraltar, waarin echter de
aanvoerder Jacob v. Heemskerk sneuvelde:
Op zijn graftombe in de Nieuwe Kerx
(c Am'stcidam, leest men het 'kernachtige
Heemskerk, die dwars door ijs en ijzer
dorst te streven,
Liet 't Vaderland de eer, hier 't lijf, vóór
Gibraltar het leven1.
Na dezen zeeslag levérde de oorlog geen
feiten van beteaktenis meer op. Van beide
zijden geraakte men uitgeput en 't was
van Ferdinand, dat de eerste pogingen oen
tot een vrede te geraken, uitgingen.
Toen deze afstieten op de eiscnen, dat
de Nederlanders den vaart op Indlë zoiuden
staken en den Katholieken vrije uitoefening
van hun godsdienst zouden geven (het was
ae Franciskaner pater Neijen, dio namens
de aartshertogen optrad bij deze onder
handelingen) kwam1 men met liét voorstel
van een langdurige wapenstilstand voor
den dag. Dit werd gesteund door den
landsadvocaat Jphan van O.denbarnevekl
en1 ook door den gezant Jearinki, namens
koning Hendrik IV van Frankrijk, maar
krachtig bestreden door prins Maurits, die
niet ten onrechte vreesde, dat Spanje zien
dién tijd ten nutte zou makën, om weer
op kiachter. tc komen, en ook duchtte, dat
bij' hét wijken van hét buitenlandsch ge
vaar inwendige onlusten de kracht der
Republiek zouden sloop-en, want de strem
ge Calvinisten en de meer liberalistisch,
gezinnen, de z.g.. U'bertijnen, stonden reeds
éi' die dagen sch-erp tegenover elkander.
Oidenbariieveld cn Zijn aanhangers wis
ten hun wil door te drijVen e:i men mag
hun daarover niet al te hard vallen, als
men nagaat, 'Jat de belastingen hoog waren
opgedreven tengevolge van den oorlogs
toestand en de provincie Holland alleen
meer bijdroeg dan de overige 6 gewesten
samen. Bovendien was dit het voornaamste
h'sndelsgevvest en hadden handel en de
visscherij door den oorlog en vooral de
kaapvaart der Duinkerkers veel te lijden.
Men sloot een wapenstiisauid voor den
tijd van 12 jaren. Al weder dus een aam
leiding tot neg grooter verwijdering tus-
sdven twee mannen, wier eendrachtige sa
menwerk.ng zoozeer gewiensdit was ge
weest: Maurits en Oldenbarneveld.
De eerste had niet misgezien. Een gods
dienstig geschil ontstond, dat weldra tot
een staatkundige kwestie zou uitdjjen, die
het land in groote beroering bracht
Reeds eerder hebben .wij v?rr^a]S'
welk een grooten invloed de Calvinistische
belijdenis op regeeringszakón moest Mit-
oefénen en hoe vooral de predikantenpe-
noeming een twistappel was tusschea de
wereldlijke overheid en de Kerkelijke col
leges. Thans moeten jve 'opmeiken, dat
een godsdienstige belijdenis uit scheuring!
ontstaan, steeds dé oorzaken der verdere
Scheuring en splijting blijft voeden. Wij,
die Pet gpoot aantal protestantsch'e sekten
jt aas land kémien, verwonderen ons clear
niet meer over en betrouten hét slechts
nat een voorizetiuig daarvan ton siolte
tot een algeheel© oaveiscfuil-gheid voor
g.üilsdienstzaken zal leiden. In de 16e eeu w
echter bracht een dergelijke splijtzwam
nog een groote consternatie en deze werd
gevonden in de verschiilende uitlegging
van net leerstuk der praedestinatie of voor
beschikking. Op liét voorbeeld van den
Leidschen professor Gomarus, hingen de
rechtzinnigen de wet tnoosfelooze leer aan,
dat God reeds van alle eeuwigheid weet,
of ecnig sterveling verloren zal gaan ofwel
eeuwig gelukkig zal wezen. Ook da zonde
beroolt den uitverkorene niet vaa zijn lie 11
en ze Lis de grootste deugd baat den ver
worpene niet cum de verdoemenis te ont
gaan. 's Mensscben eigen wil oefent dus
geen invloed uit op zijn toekomstig lot.
Hiertegenover verkondigde de hoogleeraar
Aiminius een mildere en ruimer opvatting
van dit leerstuk, en het geschil, dat aanvan
kelijk zich tot de academie had beperkt
werd later op dc kansels vervolgd on
wera „ten vier, diepe ingbébrant in veter
harten."
Daar de Arminianen zich in een ver
toog (Remonstrantie) tct de Staten van
Holland wendden en daardoor, alsmede
ook in andere opzichten het giezag oen er
wfcrcIdiijke macht over kerkelijke zaken
erkenden, vonden zij steun bij een go»
deel dezer hoeren. Opgemérirt moét édfiér
word tri, dal dit piet unaniem was. Ook
Enkhuizen met Dordredft, Amsterdam,
Edain en Purmerend hadden een stedelijke
regeering; die hoofdzakelijk uit contra-Re
monstranten besto-iid. Deze laatsten wer
den zoo genoemd, omdat ze ook' weldra een
vertoog hadden ïngediond, Hetwelk' zij een
co r. tia-R-emonsi rantie noemden.
Hierin werd geëisdit dat er een Natio
nsie Synode zou worden bijeengeroepen,
.i oves- liet godsidier.slgesdfil te beslis
ii. Zij verlangden dus dat een vergade
rt :g van protestantsclie godgeleerden uit
alle provinciëa zoude samenkomen, doch
Hoflann, voorzi'en|3e dat alsdan de stellin
gen der Remonstranten veroondeelid' zou
den worden en daarmee ook' de zeggings
kracht zijner Staten rrp den godsdienst, wei
gerde daarop in te gaan on stelde voor
een Provinciale Synode, waarbij ze 'dit
gevaar niet liepen.
Ol'denbarneveld en zijn voornaamste aan
hangers waren das de Remonstranlsché par
tij tocgeaaan en dit was voor den prins,
die zich nog heel niet met dsze_ -gods
dienstgeschillen bad ingelaten en zelfs ver-
kteaid' had „niet te weten, of de prae-
dc-stiüatic groen of blauw was".
Aanieiding genoeg, om met zijn geheete
hofhouding zich op een mooicn Zondag
«aar de Kloosterkerk te 's-Gravenh'age te
begeven (er godsdiensrarfening.
Dit was zooveel als con oorlogsver-
kiarlcig aan de tot dan toe in Holland bo
vendrijvende Remonstraulsché partij en had
tevens ten gevolge, dat doze, wier gods
dtensteefemingen belet waren geworden,
hetgeen hier en daar reeds tot ongeregld-
liëdcn aanleiding gegeven had, voortaan
op dj bescherming van Maurits, hét hoofd
dos (legers, zou kun-peu rekenen.
Daa'rd.is nu de vervolging in omgek'eer-
den zin ging, namen de Stalen van Holland
een (betreurenswaardig besluit. Zij stelden
namelijk waal dg elders aan, menschén, ate
tot de gewone burgerij behoorden, doch
in tijd van nood konden worden opge
roepen, om1 als militairen dienst te doen.
Ddt was een der hoofdpunten van de
Siehérpe Resolutie, hét besluit der Staten,
dat aan de voornaamste ontwerpers (Jaar-
van, O.denbarneveld, Hugo de Groot, Hco-
gerbeets on Ledenberg, weldra de vrij
heid, ja, aan den eerste zelfs het leven
kostte.
Het gebeurde.van 1613 was een staats
greep va;t Maurits, gesteund door de Al-
gemeene Staten, waarbij plotseling de
macht der Staatsgezinde partij gebroken
we.nl en die van den Prins omhoog ging.
Men mag hét evenwel met recht betreu
ren, dat aan den grijzen OlüenbarneveM,
die zoovele en gewichtige diensten had
bewezen, in zoo moeilijke tijden, zulk een
gestreng vennis werd voltrokken, waartoe
trouwens zijn houding van in liet minst
niet schuldig te zijn en waarbij noch hij
noch zijn familie gratie wilden verzoe
ken, wel heeft bijgedragen.
(Zooals we reeds vermeldden hield Enk-
huizen zich aan den kant der Contra-
Reimonstranten. Zelfs toon de scberpe Re
solutie tot zulk een onverwacht streng op
treden van den Prins aanleiding gaf, dat
hij! viei zijner tegenstanders te Loevestein
liet 'gevangen zetten en de meeste stédén
van Holland daartegen in protest kwamen,
hte;a Enkhuizen zich daarvan afzijdig.
Dé nationale Synode te Dordrecht, waar
tegen Hottanu z;bh' zoolang gekaart had,
ging nu door. De Remonstrante godsdienst
leeraars verschenen daar meer als aange
klaagden dan als verdedigers hunner leer
en de slotsom was, dat hunne teersteLliTigeni
Veroordeeld werden. De Remonstrantsdié
Dc'miné's werden afgezet, en die hunner
welke ae actie van stilstand ondèrteeken
waarbij ze zich verbonden niet méér te
zulten prediken, behielden althans Bun trak-
teiment. Wie dit niet verkozen te doen,
werden verbannen.
Na deze verooideeling trok de prins
de verschiitende stedeh van Holland af, om
overat ut W-et te verzetten1, d. w. z. waar
hij in de Vroedschap of'bij bürgemeesteren|
aanhangers vond vain dc Remonstrantscho
leer, zette hij die af en benoemde an
deren in hun plaats.
Ook Enkhuizen bezocht 'Bij wei, doch
vona Bier niets voor hém te doen, aange
zien ae béstuurslieden hier de contra-Re-
moiistrantsché richting toegedaan waren.
Het was in die dagen wel de tijd, waarin
godsdienstgeschillen hoog werden opgeno
men. Zelfs de Katholieken van Enkhuizen
'bleven daar niet geheel en al vrij van.
hbawiel hét Ifior meer een persoonlijke
kwestie gold. In Ihtet Nieuw-Nederlalndsch
Biografisch Woordenboek lezen we over
den Jezuïeten pater Thcodorus de Jonghe
geboren 1601 te Enkhuizen, hei volgende:
Hij is de aanleiding, geweest van hef-
tigen strijd tusschén den Ajppstoiischoii
vTcaris Mgr. Rbvenius en de 'Jezuïeten
tot een beslissing uit Ron» den strijd b?
eindigde. Het geval kwam hierop neer
Wegens familiezaken 'had de Jonghe zich
naar Enkhuizen begeven en maakéi van dia
aanwezigheid gebruik om 'tot ue Kathode
kén der plaats een prediking ie hmioVi.
De inwoners verzochten nu, dat hij zou blij
ven an een Jëyukte ;i-statie zou opridi-
ten. De Jonghe bleef derhalve, maar Mgr.
Rcvcnius weigerde hiertoe zijn ioestem-
miog te verleonen, omdat naar zijn meeningi
ae zielszorg reeds vol loerde 'door de seo-
aul'tere geestelijkheid werd waargenomen..
Nu onlstood er verdeeldheid onder de Ka
tholieken, de magistraat bemoeide zich er
mee en verbande den pastoor Aug. Wolf,
die reeds lang ie Enfehaazen werkzaam
was. Velen wenscliten nu, dat de Jongite
gehandhaafd zou blijven, maar de Nuntius
te Brussel besliste., dat de joaigiie te Enk
huizen niet meer de pastoralia mocht uit
oefenen, maar enkel da H. Mis mocht te-
zen (3 Sept. 1633). Een jaar later, 13
November 1634, besliste de prouuntius Si ra
vius dat de Jonghe met vernietiging van
het vorig besluit te Enkhuizen wèl de
pastoralia mocht uitoefenen, maar Roveniys
verbood dit. Nu richtte zich Stravius, -3
Maart 1633 naar Rome om rekenschap var.
zijn besfissiug te geven, maar hij werd
19 Maart 1635 in het ongelijk gesteld; men
moest zich houden aan de concordaten van
1626 en de Jonghe moest vertrekken. Hier
mede was de onveik'wückcüjko zaak voor-
loopig van de baan.
(Dé Jonghe vertoefde eenigen tijd te
Leeuwaidon en to 's-Hertogenbosch. Deer
na te Nijmegen, waar hij, toon hij de pest
lijders in hun laatste oogenblikken bij
stond. zelf door die ziekte werd wegge-
r.ieu'trl
De bewerker van dit artikel, Darks, ver
wijst r.aar Archief Bisdom Ukedit XVBL
9; XXXI, 245; XXXII, 420, 437
Bijdragen Bisdom Haarlem IV, 450; V
152; Bijdragen voor de gesch. van do R. K
Kerk. fRotterdam 188S), 150.
Waarom wij dit feit vermelden?
Niet enkel ómdat het eou Enldiiiizer be
trof. maar meer, omdat het o.i. een kijk
geeft op den kédcelijkon toestand dier
dagen. Een der oorzaken van de kerk
hervorming is wel geweest, do minder
(gunstige toestand der saeculiore geestelijk
heid door oorzaken reeds eerder vermeld.
Het was immers wel mogelijk, dat een
pastoor met heel zijn parochie tot de her
vormden godsdienst overging, en hét is
voornamelijk aan 'de Jezuieten to danken,
dat er teil contra-reformatie ontstoind, welke
maakte, dat eigenlijk do reformatie werd
tot een louteringsproces der Kath'. Kerk
in de Nederlanden. Het is vooral aan de
Sasbout Vosmeer te danker., dat verbeterin
jen o.a. in de opleiding der geestelijkheid
Imet kracht werden ingevoerd. Dat zij daar
bij op tegenstand stieten bij de saeculiere
geestelijken, die in functie waren, laat zich
begrijpen, al willen we in d.t bijzonder
geval niets zeggen, ten nadeele van den
genoemden pastoor Wolf.
Vervolgens willen we er nog op wijzen
welk een groote weldaad voor ons land
geweest is he3(hf€rste! der Bisschoppelijke
hiërarchie in 1853, waardoor geschillen als
de bovenstaande geheel en al tot de onrno
gelijkheden behiooren en kerkelijke auto
riteiten als dc bovengenoemde -nuntii, goed'
ingelicht door een nationaal kerkelijk be
heer, niet Jat zulke elkander weerspre
kende besluiten kunnen komen.
Als derde commentaar willen we nog
vermelden, dat uit de inmenging der Magi
straat blijkt, dat toen reeds de uitoefening
van den Kath. godsdienst oogluikend werd
toegestaan, hóewei deze „Paepscffe Stou
tigheden" heel wat kostten, "die langza
merhand den vorm van belastingen g'mgen
aannemen.
Provinciaal Nieuws
BLOKKER.
BLOKKER. Raads vergadering.
Doncierdag kwam onze gemeenteraad,
bi|cen 's namiddags te half zeven.
Aanwezig waren alle leden.
'De voorzitter opent de vergadering,
waarna ae notulen worden voorgelezei?
en onveranderd goedgekeurd worden.
Ingekomen is o.a.:
De goedkeuring van Ged. Staten der
jaarwedde van het onderwijzend perso
neel.
Twee inschrijvingsbiljetten waren inge
komen voor don afbraak Van het bfaud-
spuith'uisje. n.l. een van de Haan ad
f45, en een van Schut ad f27.25, aan de
hoogste inschrijver werd de afbraak ge
gund. 1 Oct. móet hét Huisje opgeruimd
zfjim.
(Schrijv'en van de Directie der Post
en Jelegrafie naar aanleiding van een v©r-
zoek om een dehde postbestelling in
te /voeren. Dit wordt toegestaan1. Wat
het verzoek der Digewegmewonors be
treft om twee bestellingen daar te doen
plaats hébben daar kan niet aan worden
voiaaan.
Van de Ged. Staten was ook de goed-
kSeiuring ontvangen op de verordening voor
venten langs straat.
Al deze stukken werden voor kennis
geving aangenomen.
{Vaststelling der rekening gemeente
dienst 1919.
De commissie Beeft de rekening onder
zocht en adviseert Baar goed te Beuren
tot een bearag in ontvangst v, f 114.484.20
■en in uitgaaf ran f 116.4üö.83i/j, alZoo een
nadeelig saldo van J 1923.63.
De eenige opmerking, welke de .oom
missie gemeend Beeft fe m-oaten maken
was over de hooge rekfeoingen der vak
lieden.
De Heer Vérberne vroeg nadere ver
klaring omtrent de loonen der vaköeden.
De voorzitter zegt, dat Bet niet gemak
kelijk' te oordeeten is. dodi de commissie
We tilde een opmerking te moeten mekien.
De Beer Wafer spree® in den zelfden
geest.
Dc voorzitter zegt, ofschoon Hj 'dit
niet in het openbaar Bad willen zeggen,
dat de rekeningen wol wat overdreven
waren, ook de. commissie wa# die pee-.'
ning toegedaan, docB in verband met d»
wc-rlizaamhedeij die uitstekend waren afk
gelevcid, bleef hst bij dezo opmerking,
Dc heer Verberne, kan zicB met dit anb
woord niet bevredigen en zegt dat alk
er aanmerkingen worden gemaakt dezél
moeten berusten op vasten grond, be
staat er wél recht voor aanmerkingen)
der commissie? Spr. zou willen laten on
derzoeken door eer. te benoemen, com
missie of deze rekeningen te overdreven
zijri.
De voorzitter antwoordt dat hij aan
den Raad overlaat hierioe te ^besluiten,
doch zelf raadt hij aan hiertoe niet over
te gaan.
De heer Water meent ook, dat dit
visschén is achter het net en wat het recht
betreft van aanmerkingen, wil hij niets
betwisten, de adviseerende commissie vondt,
de rekening te hoog.
De lieer Verberne, de bedragen zijn
verre boven verwachting zegt de heer
Water re:-ds maatregelen moeten wor
den getroffen.
De lieer de Boer wil groote werken uit
besteden en meent, dat het dan voordoeTi-
gsr zal zijn.
De Voorzitter antwoordt hierop, dat
het hier de gewone onderhoudswerken be
treft en vindt dit overdreven om uit te
besteden. Het is hier een kwestie van
vertrouwen; spr. meende reeds een af
doende regeling te hebben getroffen met
hot besluit van 1 Januari 1920 door de
rekeningen binnen de 3 maanden moeten
iflgc.evtrd zijn.
13e lieer Water wil eerst de rekeningen
wigeievera zien en uitbetaling geschiedt
dan niet eerder of controle moet plaat?
gehau hebben.
De heer Verberne vraagt wie kan be-
oordc-olen dat de rekening niet te hoog is,
tlan z,ou hij voorstellen iemand hiervoor
aan te §telien.
De Voorzitter vraagt: Wie moeten we
aaiistc-Iten
De heer Verberne zegt: een architect
voor de gemeente.
De Voorzitter meent dan ook dat als 3
raadsrcden in de Commissie zitting heb
ben or zeker redenen butaan om een op
merking te maken.
De heer Blauw als lid dier Commissie
zegt, dat pertinent niet is verklaard, dat
de rekeningen te Koog waren, alleen een
opmerking was dit.
De Voorzitter noemt dit een e.uetige,
opmerking, doch een Commissie tot on
derzoek te benoemen raadt hij af, da: r
dc nadecjen greofer zouden zijn als cle
voordcelen door de kósten van onderzoek'
'De heer de Boer is van meening, dat
de beer Langer.dijk' hïer altijd is voor toe-
richt.
De heer Verberne wil 1:.. vertrouwen
aan ieder vakman.
Dc Voorzitter vraagt aan den heer Ver-
beiro of hij een voorstel er van wil
maken, daar de heer Vcrbér/ie dit niet
verlangt, wordt de rekening goedgekeurd.
Vaststelling rekening v.an het O. E. B.
De Commissie heeft de rekening onder- v
zocht en 'adviseert haar goed te keuren en
totaal op eon bedrag van f 15335.13 met een
winst van f 2225.77. De Commissie stelt
voor deze winst te reserve eren voor het
bedrijf a's afschrijving.
B. en W. kunnen zich met dat voorstel
vereeaigen, verder zegt de voorzitter was
reeds eerder genoemd f 2175.43, doch dit
bedrag word verminderd met den aftrek der
straatverlichting, 't zij f232.81, de restant
gaat dus naar dienst 1920.
Alzoo besloten.
Aanbieding begrooting der gemeente,
dienst 1921.
De Voorzitter stelt voor een Commissie
te benoemen tot het nazien hiervan, om
het werk te bespoedigen, en wil vooat
deze commissie benoemen de heerén G.
Water, C. Schouten en J. Schouten.
Dc heer Verberne vraagt openbaarheid
voor de op- "en aanmerkingen van deze
begroeting..
De Voorzitter bevestigt dit, en daar de
Heeren zich met de opdracht willen be
lasten, woidl alzoo besloten.
.Verhooging rentevoet van het restant
dor leening ad f 3000.
.De Voorzitter geeft nadere toelichting
en zegt, dat de le leening, groot f 3200J
a 5 pCt. vlot ging, doch de 2e leenuug
groot f30.000 tegen 5 pCt. klaar te krij
gen, ging niet zoo gemakkelijk. Hij had
zich oömiddeiijk gewend tol de Hanzebaux.
In Dec. werden de obligatie's gemeld.
Geruststellend antwoord ontving hij eindi
Januari en daarna een schrijven dat een
bedrag moest betaald worden daar en
kelen zich hadden teruggetrokken, coo- j
doende wordt geregeld een accept getee-
kend van 3 maanden, doch spr. zou liever
een vaste leening willen aangaan. Her
verschil is niet groot, n.l. f45.
De heer Water vraagt naar de voor
waarden.
De Voorzitter had zich toen gehaast,
omdat de rentestandaard steeg en de vroe
gere directeur Daniels, van de Hanze-
bank had gezegd, dat hét wel zou gaan.
Eerst bleek hét bedrag volfeekend, daarna
krees ik bericht dat dit niet.Het geval
was Daar ieder zich ermee kón vereem-
gen, wordt alzoo besloten.
Vaststelling salaris admirustrateui G.u.ts.
De meerderheid der lichtoommissie efl
B en W. stellen voor dat satans te bren
gen .op f2.— P«r aansluiting met eenmt
nimum van f800, ingaande 1 Jpntoój
De minderheid der commissie stelt vox*
het salaris te brengen cp f 2-50
sluiting, met een minimum van llwu ,7
<3
voor uit 9 gemeenten ujt den
Die heer de Boer steunt Bet voorstel öe*
mtoderheddsoommïssie.
De heer Verherne zegt redé wm*.
om hij 11000 voorstelt ml. dat
Beden Uitstrekken tot mrteropnemen, SP»
ophalen en technisch' werlt.
1 (Zie vervolg HoofdbladJs
Door deze
naken, dat onze
.'jjk is verbeterd
De meeat vc
Onder
Peperstraat 126.
Pat
2$fen
Flu^
ed3 Tit
s
o
O)
IQ
n De enorme o;
kwaliteit aan de
OnzeEJoktal
zeesche Tabakki
"O
N
Pr^js
Bij ii
