Inwisseling mionpons
R K. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOLLAND
Schoolverzuim.
N00RDERBANK,
Hlkmaar.
Wat de Pers zegt
BUITENLAND
ilck wat wils
I
No. 310
Zaterdag 8 Januari 1921
13 e Jaargang
j Van 1 tot 5 regels f 1.25; elke regel meer f 0.25; Reclames per
ABONNEMENTSPRIJS
VERSCHIJNT DARELIJKS. ADVERTENTIEPRIJS:
Aan alle abonné's wordt op aanvraag gratis eon polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van t 500.—, f 400.—, f 200.—, f 100.- t 60—f 35.—, f 15.—
■mi-,
ONS ULAI)
per kwartaal voor alkmaar f 2,—, buiten f £50
met geïllustreerd zondagsblad
BU11EN iz.su j ur/\r> at |7"\/f A A O rp_k1 Z ADMINISTRATIE 433. I regel f 0.75; Rubriek „Vraag en Aanbod" bi] vooruitbetaling
o.bo hooger. BureaunUr o> ALKMAAR. 1 eieroon redactie 033. pei pi^ng f om
Schoolverzuim heeft plaats, wanneer oen leer
plichtig kind de lagere school niet bezoekt en
evenmin huisonderwijs ontvangt.
Men onderscheidt ter zake absoluut en be
trekkelijk schoolverzuim.
Absoluut schoolverzuim vindt plaats, wanneer
'een kind niet als leerling eener school is inge
schreven en derhalve de school ook nimmer be
zoekt; van betrekkelijk schoolverzuim is sprake,
wanneer een kind zonder geldige redenen nu en
dan verzuimt, de school, waarbij het als leerling
is ingeschreven, te bezoeken.
Geldige redenen om de school niel te bezoeken
kunnen o.m. zijn ongesteldheid van het kind,
.vervulling van godsdienstplichten, aanwezigheid
besmettelijke ziekte in hel gezin enz.
Tevens kan door den urrondissemenls'school
opziener ten behoeve van werkzaamheden in of
voor de bedrijven van landbouw, tuinbouw, vee
houderij of veenderij jaarlijks voor ten hoogste
zes weken, ongerekend de vacantiën, vergund
>vorden de school lijdelijk niet te bezoeken.
Het zoude intusscben voor den goeden gang
van het onderwijs zeer nadeelig zijn, indien dit
z.g. ,,!andbou\vverlof" op ongeregelde lijden aan
verschillende kinderen werd verleend. Daarom
is bepaald, dat de gemeenteraad bevoegd is, bij
verordening den tijd of de lijden te regelen bin
nen welke, niet uitsluiting van de overige tijden
,van het jaar, de vergunningen, ais in de voor
gaande alinea bedoeld, kunnen worden verleend.
Ook het hootd der school is bevoegd verlof
tot schoolverzuim te verleenen, als hij daarloe
termen aanwezig acht. Dit verlof mag echter
slechts worden verleend voor ten hoogste tien
schooltijden in acht en twintig dagen, tenzij het
is bekrachtigd door den arrondissements-school-
.opziener.
Blijkt den arrondissemeuts-schoolopziener, dat
een leerplichtig kind niet als leerling eener
lagere school is ingeschreven en evenmin huis
onderwijs ontvangl, dan maant hij den voor het
kind aansprakelijken persoon aan zoo spoedig
mogelijk aan de verplichting, hem bij de wet
opgelegd, ta voldoen. Is binnen 14 dagen aan
deze aanmaning niet voldaan, dan geeft de ar-
rondissemenls-schoolopziener daarvan zoo spoe
dig mogelijk kennis aan de Commissie lot
wering van Schoolverzuim. Doze Commissie
toept den evenvermetden voor het kind aan
sprakelijken persoon op, wijst hem op zijne ver
plichting en waarschuwt hem ernstig tegen het
laten voortduren der overtreding. Is de opge-
roepene niet verschenen, dan wordt hem gelijke
waarschuwing schriftelijk toegezonden. Helpt
ook deze waarschuwing niet, zoodat binnen
veerlien dagen daarna daaraan nog geen gevolg
is gegeven, dan wordt het kind ambtshalve als
leerling eener lagere school ingeschreven. Voor
deze inschrijving wordt door den arroudisse-
menls-schoolopziener en de Commissie lot
'wering van Schoolverzuim zorg godragen. Bij de
keuze der school wordt met den wensch van den
belanghebbende, indien daarvan blijkt, rekening
gebonden. Van de inschrijving wordt door den
arrondisscments-schoolopziene'1 aan den aanspra
kelijken persoon kennis gegeven, welke laalsle
heeft to zorgen dat liet kind de school, waarop
het is ingeschreven, geregeld bezoekt. Blijft hij
hierin in gebreke, dan wordt hij zonder verdere
formaliteiten voor het kantongerecht vervolgd.
Ongeveer dezelfde weg, als hierboven ge-
schelst, wordt gevolgd, wanneer een kind wel
als leerling eener lagere school is ingeschreven,
doch zonder geldige reden nalatig blijft in het
regelmatig bezoeken dier schooi. Ook dan krijgt
men eerst eene waarschuwing van den arrondis
semeuts-schoolopziener, vervolgens een oproep
van de Commissie lot wering van Schoolver
zuim en blijft de waarschuwing der Commissie
tot wering van Schoolverzuim zonder .•esulta.it,
wederom een brief van den arrondissecienls-
schoolopziener, dat van verdere overtredingen
proces-verbaal zal worden opgemaakt.
Zooals reeds boven korlelings vermeld, wor
den schoolverzuim-overtredingen berecht voor
het kantongerecht. De kantonrechter kan daarbij
eene geldboete van ten hoogste vijftien gulden
opleggen. Bij recidive (herhaalde overtreding)
binnen zes maanden, kan de kantonrechter straf
fen met eene geldboete van ten hoogste vijftig
gulden. Heeft binnen zes maanden na de her-
haaide overtreding weder eene overtreding
plaats, dan kan in plaats van geldboete hechte
nis van len hoogste zeven dagen worden opge
legd.
Uit het vorenslaande blijkt, dat de procedure
bij schoolverzuimdeliclen Iangwijlig is en de
overtreder met de meest mogelijke voorkomend
heid wordt behandeld. Eerst na bij herhaalde
aanmaning gebleken onwil, komt men met den
strafrechter in aanraking.
De straf is in den regel eene lichte geldboete,
en alleen als men driemaal wordt veroordeeld
binnen een bepaald tijdbestek, heeft men kans,
dat men met liet huis van bewaring kennis
maakt.
Nog een enkel woord over de Commission tot
wering van Schoolverzuim. Zooals wij boven
vermeldden, wordt, wanneer een aanmaning ter
zake van schoolverzuim, gedaan voor den arron-
dissemenls-schoolopziener, zonder resultaat
blijft, de voor liet kind aansprakelijke persoon
opgeroepen door de Commissie tot wering van
Schoolverzuim, die liem tot betere gedachten
tracht te brengen. De meeste delinquenten even
wel zijn zoo vrij om niet voor de Commissie te
verschijnen. Wij zeggen zoo vrij, want-inder
daad, zij hebben alle vrijheid om thuis te blijven,
daar de wet hen niet lot verschijning verplicht.
De eenige reden, dat sommigen compareeren is,
dat zij hoewel ten onrechte meenen, dat
zij bij verscnijniug voor zie Commissie belang
hebben. Zij komen dan vertellen, dal zij een
groot gezin hebben en moeielijk kannen rondko
men en dat hun zoontje al wat kan verdienen,
of dat moeder de vrouw ziek is en het dochter
tje thuis moet blijven om liaar op te passen,
alles in de hoop, dat de Commissie tot wering
van Schoolverzuim er 'wel een mouw aan zal
ivelen te passen en deze er voor zal zorgen, dat
hunne kinderen, zonder dat zij met den strafrech
ter in aanraking komen, de school kunnen blijven
verzuimen. Hebben de overtreders eenmaal in de
gaten, dat de Commissie tot wering van School
verzuim aan hunne zaak niets kan veranderen,
dan wachten zij zich wel aan een volgenden op
roep tot verschijning gevolg te geven. In de
vier jaren, dat wij persoonlijk lid eener Commis
sie lol wering van Schoolverzuim waren, hebben
wij dan ook nimmer iemand ontmoet, die voor
de tweede maal voor de Commissie verscheen.
Er zijn in sommige plattelandsgemeenten ook
Commissiën van Schoolverzuim, die nimmer bij
eenkomen. Zij laten de werkzaamheden die haar
door dc wet zijn opgelegd, over aan den secreta
ris der commissie, gewotfnlijk den gemeente
secretaris of een hoofd der school, die de over
treders der leerplichtwet oproept, hen hoort en
de noodige waarschuwingen doet toekomen, en
die tevens voor de noodige adviezen aan den
arrondissemenls-sclioolopziener zorgt. De zaak
marcheert dan even goed, ais dat de Commissie
bijeenkomt, Dit alles pleit evenwei niet voor het
groole nut der Commissiën tot wering van
Schoolverzuim.
Tot slot vermelden wij, dat in liet ontwerp-
wet tol wijziging der Leerplichtwet, dat bij de
Tweede Kamer is ingediend het z.g. landbouw-
verlof wordt teruggebracht van zes op twee
weken, dal de taak van den arrondissements
schoolopziener wordt overgebracht op den In
specteur van het Lager Onderwijs en dat de
werkkring der Commissie tot wering van School
verzuim wordt gewijzigd in dien zien, dat zij
niet meer rechtstreeks tegen de leerplicht-over
treders optreedt, doch ter zake van gepleegde
schoolverzuimen uitsluitend van advies dient aan
den Inspecteur, en dezen de noodige informatie's
geeft.
DE DOOLHOF.
Het) zuiveringsproces in onze economi
sche maateioh.appij blij it voortschrijden,.
Prijzen ,van artikelen die nog niet ge
daald waren, komen nu aan die beurfa
en bieden geen weerstand, omdat er geen
koopers zijn.
Producenten komen in h,et gedrang.
Productie-inkrimpingen worden voorge
nomen. Bedrijven geaèel oi gedeeltelijk
stilgelegd. Werkloosheid neemt toe. Over
al de symptomen van jhet crisis-proces
dab de toestanden moet idoen aanpassen
aan de beëindiging der ih(Och,-conjunctuur.
„Alleen de arbeid-, .onea en de arbeids
tijden blijven stand houden, in ons land,
tenminste,schriji't de „Metaalbewerker
„Kb. JËloy" weekblad van den Ned. 11,K,
Me fcaalbe werkers bond
i
„Uit Amerika komen reeds berichten
van. verlaging van arbeidsioonen. Ten
onzent .bJLyi't die verlaging nog uit en
angstig kleinzielig klammen bestuur
ders van vakvereenigingen zich vast
aan den achturendag en den hoogen
loonshamdaard. Voorts waken de ala-
gexsknech,tshesturen er voor, dat in de
Kerstfeest- en Nieuwjaars week dc vrije
middag toch niet verloren zal gaan en
proclameeren zij aan welke eisch,en de
patroons hebban te voldoen, om voor
die beide kortere werkweken dispensa,-
tiie te verkrijgen.
Zoo verkneutelt men ziedt, ten onzent
Keel knusjes in het kringetje van klei-
gedoetjes van vrije middagen, en on
derdrukking van dispensatie-tjes van
Vrije uurtjes en ziet men niet do
groote gloedgolf die tli;ans over de
.wereld rolt en wegvagen gaat die regie-
mentemnuur uit taillerlei steenen opge
bouwd, waarmede (the productie belem
merd wordt.
En de werkloosheid dan? Hebben die
kringen daarvoor dan geen oog?
De draagwijdte van dat ontslag op
groote schaal reeds, dringt evenmin door
tot het besef van de ArDoidersi-vakver-
eenigingen. Evenmin als de oorzaak der
.werkloosheid.
Toch staat 't spook ,ook hier voor de
deur. Klopt: Eisch,t toegang.
De vloed van werkloosheid komt aan
rollen en bedreigt.
t
Het blad stelt dan verder de vraag;
t I
„Hoelang zal lipt duren dat men in
werkliedenkringen gaat inzien dat al
leen verlaging van arbeidsloon lipt pro
duct goedkoöper maken kan, nu de
grondstof in prijs reeds daalde. Dat
enkel verlaging van arbeidsloon of ver
lenging van arbeidsduur voor hetzelf
de loon wat identiek is dc arti
kelen brengen kan binnen don kring
der groot-oons.uinptie. Dat onkel ver
laging van .arbeidsloon in welken
vorm ook, de economische wereldr
crisis zeer snel kan beëindigen, die
voortspruit uit consumptie-beperking?
Die auuir oeslist ook over den duur
der economische wereld-crisis. Want op
hetzelfde moment waarop het publiek
zijn consumptie-beperking laat varen,
komen voor groothandel, en groot-indus
trie en groot-cultuur de kanalen weer
vrij die tot nieuwe productie, dienten
gevolge tot ophouden der wertkloos,-
heid voeren, dientengevolge tot nieu
we welvaart1."
Aan het eind van naar betoog geko,-
rnen, zegt de „(Metaalbewerker St. ÉLoy"
dat bot zoo en zoo alleen moet gaan en
dat hoe smeLLer men het inziet, hoe snel
ler hpt proces geëindigd is.
„De .roocte bperen zuilen natuurlijk
weer het antwoord niet schuldig blij
ven op een loonsvermindering of een
verlenging van den arbeidsduur. Doch
dat lis nu eenmaal niet anders. Misstan
den kan men trach|ten te wijzigen, ge
werkt moet er toch worden. En hard
ook. Daaraan is niets te doen. Wie niet
werkt, zal niet eten. Dat geldt voor
eeii ieder in zijn kring."
DE j_0ESTAt\D IN IERLAND
De gemeente Fermoy in Ierland die, zooals
gemeld was, beboet was met honderd pond,
omdat de proclamaties betreffende den staat
van beleg er afgescheurd waren heeft die boele
niet betaald. Daarop hebben gisteren soldaten
bij elk der vier voornaamste bandelaars goede
ren Ier waarde van 25 p.st. weggehaald.
De Home-rulewct.
In bet interview, waarin sir Hamar Green
wood, do minister van Ierland, als zijn overtui
ging ie kennen gaf dat de home-rulewet binnen
zes maanden zoowel in Noord-als in Zuid-Ier-
land in werking zal zijn, heelt bij o a. ook nog
gezegd; liet is waar dal in hel Zuiden veel
Ieren hadden gehoopt op één parlement voor
het gehcele land. De twee Iersche parlementen
kunnen evenwel, zoodra zij dal beide willen,
htm gezag geheel of gedeeltelijk aan één par
lement overdragen.
Bovendien zou geen Engelschc regcering wei
geren tegemoet le komen aan de wenscheu van
een eensgezind Ierland naar een grootore
macht dftn het titans is toegekend.
HET UITSTEL DER CONFERENTIE TE
BRUSSEL.
Naar de Daily Telegraph verneemt zal de
conferentie te Brussel eerst worden hervat na
dat de vergadering van den Oppersten Raad le
Parijs, die den l'Jen deze» begint, lol een be
slissing is gekomen, die hem iö staat stelt nieu
we instructies te geven aan dc geallieerde des
kundigen.
DE ONTWAPENING VAN DU1TSCHLAND.
Ook de Ver. Staten zijn het niet eens met het
Fransclte standpunt in de quaestie der ontwa
pening in Duitschland. Blijkens berichten uit
Parijs, zou het Amcrikaansche departement van
Staat aan de Fransclte regecring hebben mee
gedeeld, dat zij enkel dan bereid zou zijn
Frankrijk te steunen om te komen tot een ge
leidelijke ontwapening van Duitschland, indien
rekening werd gehouden met de Duitsche bin-
nenlandsche aangelegenheden.
DE TOESTAND IN OI'PEEi-klLBZIB.
Uit Oppein wordt gemeld:
Vertegenwoordigers van vakvereenigin
gen van alle richtingen hebben gisteren
in een onderhpud met- de geallieerde com;-
rnissie een uiteenzetting gegeven .van dein
h,uidigen toestand en verklaard, dat de
onveiUg-h|cid in Opper-Silazië ondraaglijke
vormen lpeeit aangenomen. Sedert 1 Seipt'.
zijn volgens hpn in Opper-Silezië 45 moor
den voorgekomen, waaronder in hpt dis
trict Beutlipn alleen 13. Slechts 'in vijf
dezer gevallen li.eeft men de moordenaars1
kunnen aanh,ouden. Ontkend werd, dat
biet bendewezen in eenig verband kon
worden gebracht met bolsjewistische nei
gingen. Van de zijde der Poolschje ver
tegenwoordigers werd uitdrukkelijk de
verscherping der grenscontrole naai- alle
zijden .als noodzakelijk erkend en ge-
wensch,t.
Uit naam der geallieerde commissie bei-
looide generaal Lerend krachtig op te
treden en Instructies te zullen geven, dat
zoowel de justitieete autoriteiten, do
staatspolitie .als de dis trictcointrole tins'
Tli£KI£SXLXXli
O ndej aars-oliebollen,
gin 't duffe schuurtje stonden 'n paar teilen
en 'n tobbe.
Uit die teilen en die tobbe stegen klamme
zeepsop-dampen, zoodat 't schuurtje gevuld
was met 'n dikke, warme mist, die den adem
zwaar werk gaf.
Eu in die mist stond de vrouw.
Deze vrouw, die tevens weduwe was, en
moeder van vier kinderen, stond meerdere da
gen per week in zoo'n mist, want ze voorzag
in haar onuerhoud en dat van de vier kkinderen,
met wasschen en strijken van fijn goed, zooals
overhemden, boorden, schortjes, kindergoed
én wat verder ,ot 'n fijne wasch-inrichting be
hoort,
i Ze stond dus in 't schuurtje te wasschen en
te zweeten.
En dacht over 'n belofte.
Die belofte had ze gedaan aan de kinderen.
Ze zou ter gelegenheid van den Oudejaars
avond oliebollen bakken.
'n Simpele, doodgewone belofte dus, behalve
voor de kinderen, die 't ais een feest beschouw
den. Maar in elk geval 'n iieele gewone belofte
toch, die op datzelfde tijdstip door duizend
andere moeders was gedaan.
Maar de vrouw in de zeepsop-damp dacht
cr met tamelijk wat zorg aan.
Want na meergemelde belofte waren er eenige
dingetjes tusschen gekomen, die 'n huisgezin
van zoo'n weduwe met vier kinderen nogal
tegenhielden in den gewonen, juist afgepasteri
gang. Onder andere voor meer dan vier gulden
aan schoenreparatie, en 'n paar gebroken kloni-
-P-n- in 't ruwe rekende ze uit, dat ze zonder
i'c oliebollen al heel wat moeite zou hebben,
tin de week rond te komen.
aarsciiijnlijk was' 't daarom, dat onder 't
■«'adschen haar. zuchten en zweetdruppels wat
talrijker waren dan anders.
En misschien ook wel, omdat ze meteen
dacht aan 't jongste meisje, dat den laatsten
tijd weer bleeker zag en volger.s den dokter
«eer hoog noodig aan versterkende middelen
öioest. Zoo'n dokter had makkelijk praten, als
je 't alle weken op 'n cent na moest uitrekenen
en dan nog lang niet kreeg wat je noodig had.
De kinderen kwamen thuis van 'n paar
boodschappen en begonnen direct weer over de
beloofde oliebollen te praten. Of moe d'r kren
ten en rozijnen in deed en sucaadjes. En hoe
veel of ze d'r dan ieder wel zouden krijgen.
„Misschien wel geen een," zuchtte de vrouw,
maar niet zóó zacht, of de twee oudsten hadden
't gehoord.
Toen ze de diep-verslagen gezichten zag,
die toch al smal waren, had ze er al weer spijt
van en zei, dat ze haar best zou doen. Of ze dat
toch al niet deed.
Op, den laatsten dag van 't jaar stond de
vrouw bij 'n smoorheet fornuis in 't keukentje
te glanzen en te strijken. Vandaag moest alles
nog worden bezorgden als dan niet veel
klanten de betaling uitstelden-tot Maandag.,
dau zou ze 'r toch maar wat afnemen voor de
oliebollen.
Nou moest ze hard voortmaken, anders werd
't te laat om nog te gaan bakken.
De kinderen waren zeer ongeduldig en 't leek
hun of er veel meer strijkgoed was dan anders
Eindelijk was alles klaar.
Er werd 'n mand vol gepakt daar ging 'n
witte doek over en 'n zeiltje voor den regen.
De mand was groot en de vrouw klein en niet
zwaar. Daar kwam bij, dat ze al moe was en er
een felle wind door de straten gierde, die regen-
slierten tegen de huizen en de menschen smeet.
Verschillende klanten pakten snel het strijk
goed aan en zeiden huiverend, dat 't geld de
volgende week wel terecht kwam. Onder de
zelfde huivering deden ze heel gauw de deur
dicht.
De vrouw sjouwde door.
Ze rook aan alle deuren dat er gebakken werd
en kreeg 'n verdrietige weeheid van die lucht.
Toen de mand leeg was telde ze de ontvangst,
die maar juist voldoende was voor de aller-
noodigste Zaterdagboodschappen. Maar ze
dacht meteen aan de hunkerende kinderen.
Voor den grutterswinkel aarzelde ze nog..,,
maar dan zou ze maar wat minder nemen.
De dikke, vriendelijke meneer van den winkel
maakte op een der zakjes de optelling, 't Was
twee gulden zestien, 'n Nieuwe zilverbon van
'n rijksdaalder, die secuur opgevouwen in de
kleine portemonnaie zat, gaf ze hem in de hand.
Er kwam toen juist ander volk binnen, 'n Paar
dames, die door den grutter bijzonder vriende
lijk werden begroet als goede kennissen. Hij
noodigde de dames uit even binnen te komen,
dat zou z'n vrouw heel aardig vinden. De dames
wilden dat wel even doen. Hij zou hen voor
gaan.
,,'n Oogenblikje, even hier de juffrouw afhel
pen.. Kijk u 's hier juffrouw., da's t.vee-
twintig.. da's twee-vijftig en zeven-vijftig is
tien gulden ik dank u wel."
Hij knikte vriendelijk en verontschuldigend
tot de vrouw en wipte meteen naar achteren,
om de dames voor te gaan.
Toen stond de vrouw alleen en was vuurrood.
De meneer had zich vergist en gemeend, dat
het 'n briefje van tien was.
„Meneer., u doet 't verkmaar de me
neer lachte met de visite en hoorde 't niet.
De vrouw ging haastig den winkel uit.
Toen kwamen er twee stemmen om haar heen
gonzen.
„Maak 't gauw goed," zei de eene.
„De vent is rijk," zei de andere.
,,'t Mag niet, 't mag niet," lispelde de eerste
weer.
„De la was vol geld, hij merkt er niets van,"
haastigde de tweede.
De vrouw begon mee te praten. Ja, 't was
zoo.er lag veel geld in de la. Hoeveel verdien
ste was daar wel niet bij Van één zoo'n dag 1
Hij zou er geen boterham minder door eten,
o-nee. En 't was toch zeker z'n eigen stomme
schuld I Had ie maar beter uit z'n oogen moeten
kijken. O, zóó I Natuurlijk 'n man, die om 'n
paar gulden niet maalt. Anders iiad ie wel se
cuurder geweest. Nou, en dan zoo'n paar rijks
daalders voor zoo'n rijken vent.... hoef je
geen drukte over te maken.
Zou ze nou meteen door maar kousen gaan
koopen voor de jongens, die had ze 't ergste
noodig. Néé, néé, dat nog niet. Verbeeld je,
dat i 't toch 's merkte en haar achterop kwam
loopen. Nee, bewaren nog 'n poosje.
Keken de menschen haar nou allemaal aan
of was dat verbeelding Hè, daar schrok ze
warempel van dien politie-agent. Toch niks
geen man om van te schrikken.
't Werd nog kouder, vond ze.
Thuis werd ze met 'n hoera ontvangen.
Want nu zou 't feest beginnen.
't Oudste meisje commandeerde wijs, dat ze
nou niet allemaal om 't fornuis moesten gaan
staan, dan kon moe niet opschieten.
Ze.gal zelf 't voorbeeld en ging haar zusje
de vragcnles o.verhooren.
Maar de jongens vonden 't bij 't fornuis veel
leuker. Ze keken, hoe moeder 't beslag maakte
en de koekepan in gereedheid bracht. Ze snoven
de lucht op van het meel en de rozijnen en
rekenden vast het aantal oliebollen uit.... en
hoe „immes" ze zouden smaketrr
De vrouw sprak weinig en bleef op de vele
kindervragen meest het antwoord schuldig.
Ze deed erg beverig en de kinderen vroegen,
of moe niet goed was.
Ineens kreeg ze een schok, net of iemand haar
onverwachts 'n stotnp gaf.
Vanuit 't kamertje klonk de lijzige opzeg-toon
van de catechismus-Ieereude meisjes
„Zeg het zevende gebód."
„Gij zult niet stelen."
„Wat verbiedt het zevende gebod
„Het zevende gebod verbiedt stelen, of
iemand op onrechtvaardige wijze in zijn tijde
lijke goe.
„Wat moet dót zoo ineens viel de vrouw
driftig tiit.. meteen stond ze met haar deeg
handen in de deuropening. Haar gezicht was bij
na zoo wit al het beslag.
Ontsteld, met open monden keken de kiide-
ren naar de wilde oogen, die nooit zóó gestaan
hadden.
De vrouw lachte ineens weer. „Nee, nee,
ik dacht, dat jullie ruzie maakten.'
De kinderen lachten mee, maar niet zoo gui
als anders., en de vragenles werd wat zachter
voortgezet.
't Ging niet goed met de ouwejaars-oliebollen.
De eerste zes kwamen zwart uit de pan. De
volgende serie moest er opnieuw ingelegd wor
den omdat de bollen nog half wit waren.
Het duurde lang en de jongens kregen honger.
Toen de oliekoeken eindelijk op tafel stonden
werd er gretig van gesmuld, maar 't ging niet
zoo feestelijk als ze zich hadden voorgesteld.
Want moeder nam er niet een en lachte zoo
weinig., en als ze 'n enkele keer meelachte,
was 't net of ze 'n steek in d'r zij kreeg.
Plotseling stond de vrouw op en kleedde zich
om naar buiten te gaan. De gezichten der in-
deren vroegen „waarom
Ze had nog wat vergeten, zei ze en vloog de
deur uit.
Ze liep erg vlug en struikelde bijna.
Gelukkig was er geen volk in den winkel.
De meneer stond iets op te schrijven.
Met de drie rijksdaalders in de bevende vin
gers ging ze naar binnen.
„Meneerasjeblieft., neem me niet kwa...
hier heb u 't terug.
De winkelier haaide zijn schouders op en
glimlachte verbaasd.
„Ja, meneer.strakkies.te veel terug gege
ven van tien gulden in plaas van 'n rijksdaal
der."
,0, kijk, heb ik me zóó Ieelijk vergist Nou,
dat is aardig van u. Heel mooi. U merkte 't
zeker toen u thuis kwam
„Ja, meneer, of néé., eigenlijk...."
Toen begon de" vrouw heel erg te huilen.
De winkelier begreep 't.
Hij deed 'n paar vragen, die hem gauw op de
hoogte brachten van het tobbende leven der
weduwe.
Hij vroeg of de kinderen al naar bed waren.
De vrouw snikte van néé.
Nou, dan moest ze de jongens nog maar even
tjes sturen. Z'n vrouw had nog al eens kleeren
en zoo, waar ze zoo gauw geen raad mee wist.
Toen de kinderen een uur later geen oogen
genoeg hadden om alles te bekijken, wat °die
lieve juffrouw uit den grutterswinkel hen had
meegegeven, en geen tanden genoeg om de
groote appelbollen te verzwelgen, die dezelfde
lieve juffrouw er had bijgedaan, lachte de moe
der weer even hartelijk als in andere prettige
oogenblikken.
Maar toch vonden ze 't gek dat moeder tel
kens even gauw weg moest naar 't keukentje,
waar 't toch heeleniaal donker was nu. En dat
ze dan terug kwam met natte, roode oogen.
Nog vreemder keken ze, toen moe onder 't
avondgebed ook zóó maar wegliep, net toen
ze waren gekomen aan - „leid ons niet in beko
ring."
Maar met een blij gezicht liet de vrouw zicb
den volgenden morgen door de vier lünderea
„zalig-nleuwjaar" zoenen.
O. N.
i|
