van de Eijp
Land- en
T uinbouwkroniek
familie -- dtuUwzcli
No. 1705 Zaterdag 23 Augustus 1947 38e "Jaargang
A A
Tlifru Couwtot
voor de Rijp, Graft, Noordeinde, Oost- en West-Graftdijk, Zuid- en Noord-Schermer,
Schermerhorn, Beemster en omstreken
Uitgever
Drukkerij G. J. Hoogoarspel
De Rijp, Telefoon 1
Abonnementsprijs:
50 cents per 3 maanden bij vooruitbetaling
franco per post f 2,40 per jaar
plus incasso-kosten
Losse nummers 5 cent
Verschijnt wekelijks
Advertentieprijs
10 cents per galjard regel, minimum f 1.—
Inzenden tot uiterlijk Donderdagavond 6 uur
„Er is maar één „de Rijp"
en dat heb ik lief, meer
dan ik me ooit heb kunnen
voorstellen".
De zon schijnt schoon en
fel over het Damplein en slaat
recht op de nieuwe ruiten van
„Het stadhuis van Amsterdam".
De gordijnen zijn half dichten
door de spleet werpt een bundel
zonnestralen haar gouden licht.
Rust rond de middag. De grote
damkiok wijst bijna twaalf uur.
Haastige mensen stappen over
de dambrug, want thuis wacht
het eten.
En we zitten rond een der
tafeltjes in de cafézaal. Dr. P.
Kleft, een oud-Rjjper en onder
getekende en we laten het lief
en leed van de Rijp de revue
passeren.
Hij heeft me verteld uit de
historie, zware archiefstukken
hebben zo juist de achtergrond
gedrapeerd en nu heerst er stilte.
Di°p daler we beiden 2? 'n hef
land der herinneringen, want
van veel, wat des mensen Is, blijft
niets anders dan herinnering
En dan plots
Wij delen U mede, als dat
hedenavond door de artisten-
kring van circus Amicitia een
openluchtvoorstelling wordt
gegeven...
De stem stentort door. Beiden
hebben we een gedachte.
Stille Romantiek op dit Dam
plein: alsof er geen eeuwen lig
gen tussen de middeleeuwse
proloogspreker van b.v. De Bus-
kenblaser en deze omroeper.
Weg de stad met het dravig
gedoe van haastige mensen, het
mondaine rusteloze gedoe der
aardwormen. Weg de jacht langs
autostrada's en de sensatiezucht
der stranden.
Wij, beiden, we hebben elkaar
aangekeken en toen we even
later op de Dam stonden en
spraken over vele zaken, over
gebrandschilderde ramen, over het
torentje op 't dak van schilder-
buur A. Schipper, hetwelk een
afbeelding moet zijn van de oude
Damtoren van de Rijper Kerk,
toen, toen wisten we belden.dat
de Rijp ons zeer lief was, dat
we de Rijp nooit vergeten zullen
en dat er maar èèn de Rijp is
in Holland.
Toen schaamden we er ons
ook niet over, beiden die koste
lijke, vrije dagen der vacantie
hier te hebben doorgebracht in
een zaüg nietsdoen, in een dolce
far niente, ver van de wereld
van rusteloosheid, problemen en
politiek gekrakeel.
BIJ EEN KORENVELD
Prachtig staat het rijpe graan
I tussen groene landen.
Machtig rijst de gouden vlam
van zijn zuiver branden,
Tegen 't zachte zilvergrijs
van de lage luchten,
Die op 't brede windgebaar
naar het Westen vluchten.
Veilig, als in warme schoot
zwelt de vrucht der aren
Die haar als een zoet geheim
stil in zich bewaren,
Tot het oogstlied klinken zal
en 't zich prijs zal geven
In een stroom van glanzend goud,
bron van alle leven.
Zo in rijen opgesteld,
schoon gerichte aren,
Klinkt als zomerse muziek
't zingen van uw snaren.
En 't beloftevol gebaar
van uw blonde hoofden
Stemt ons hart deemoedig, daar
't niet vergeefs geloofde.
J. KOSTELIJK—BOM.
(Nadruk verboden)
de toegangsprijs bedraagt
slechts 50 cents. Twee uren
van hoog circusgenot
Kleine kinderen staan verbaasd
rond de omroeper en zijn clown.
Poezelige handjes grijpen in 's
mans ruime pyamabroek.
Beiden zijn we zwijgend naar
binnen gegaan en in het halletje
hsbben we beiden iets haastig
weggeslikt, iets dat kriebelde in
onze keel en dat we voor el
kander niet weten wilden. En
toch wisten we het van eikander.
Weggespoeld met een glaasje
Oudt Bruyn, hebben we elkaar
daarop de hand gegeven, wetend,
dat we ieder een vriend rijker
waren op dit ondermaanse leven.
Qemaakt klonk daarna die
eerste lach, want een diepe snaar
van emotie was er geraakt en
die trilt het schoonst in algehele
stilte en eenzaamheid.
de Rijp, ik heb U lief, vaar
wel en... tot later.
Jos van Oemert Jr.
De aardappeloogst
nadert
Nu de graangewassen binnen
zijn, is er nog één belangrijk ak
kerbouwgewas, dat voor de oogst
zeer veel tijd en arbeid vraagt: de
aardappel. Wel zitten er nog knol
len of voederbieten e.d. in de
grond, doch deze zijn van niet zó
groot, algemeen belang als de
aardappel, die letterlijk overal
wordt geteeld. En dus wordt het,
algemeen gesproken, nog éénmaal
spannen op de akker, voor de win
ter alles stil legt.
Het aardappelrooien heeft zijn
eigen geschiedenis.
Nadat in de 18de eeuw de aard
appel was ingeburgerd, ontwik
kelden zich streeksgewijs zeer uit
eenlopende rooiwijzen. In de ene
streek werden alle knollen netjes
op een rij gelegd om te drogen,
vóór ze werden geraapt in an
dere streken werden alleen de pol
len opgestoken", zodat hier de
raper het meest te doen kreeg.
Wij zullen er niet over twisten,
welke methode de beste is. Een en
ander hangt immers af van de
eisen, die men stelt: het land
schoon maken, de knollen laten
opdrogen en gesorteerd oprapen
of niets van dit alles.
Maar in de nieuwe tijd, toen
het woord efficiency óók op het
land betekenis kreeg, fnoesten
nieuwe wegen worden gezocht.
Het zware en tijdrovende hand-
rooien moest worden vervangen
door machinaal werk. Jarenlang
stond dan ook een premie, uitge
loofd door de Veenkoloniale Boe
renbond, op het construeren van
een deugdelijke aardappelrooi-
machine.
En hoe is het thans? De vraag
is belangrijk, want
is er een goede rooier,
dan kan b.v. bij gezamenlijke aan
schaf zéér veel werk en loon wor
den bespaard. Welnu, het is zo:
Er zijn goede rooiers, die door
Officiële bonnenlijst
voor het tijdvak van
24 Augustus t.m. 6 September 1947
Tabakskaarten enz. QA, QB, QC 707
K—81 Tabak 1 ranis. sigaretten of
kerftabak
K—82 Tabak 1 rants. sigaretten of
kerftabak
—85 Tabak
2 rants. sigaretten of
kerftabak
Voor
naar
DRUKKERIJ
HOOGCARSPEL
de Rijp
middel van een werd-rad de knol
len op de grond werpen. Er zijn
ook andere typen, b.v. de Rou
lette. Zij geven 20 arbeidsbe
sparing, doch er zijn daarbij vele
rapers noai£.
Daarom wensen velen machi
nes, die de knollen in de zak wer
pen. Zijn die er? Ja! De Firma
Terborg en Mensinga te Appin-
gedam kan ze maken. De capaci
teit is 1 ha per dag. De machine is
echter alleen bruikbaar voor fa
brieksaardappels, omdat bescha
diging daarbij geen rol speelt.
Van hetzelfde type is de Johnson-
machine, een Engels fabrikaat.
Door rubberbekleding geeft zij
minder beschadigde knollen. Zij
kost echter plus minus 10.000,
terwijl ze 5 man bediening vraagt.
Gevolg: moeilijk rendabel te ma
ken.
Zo kan onze
conclusie
niet anders zijn dan: voorlopig bij
de gewone rooiets te blijven en de
rooitijd uit te smeren over Sep
tember en October.
Wie geen rooier heeft, kan ge
bruik maken van een lichter, die
meestal twee-rijig is. Hij geeft in
derdaad arbeidsbesparing, maar
het grote voordeel is vooral, dat
menselijk werk doör paarden
wordt vervangen. Daardoor is hij
aan te bevelen. Een dorpssmid kan
hem maken en hij is aan een ge
wone ploegboom te bevestigen.
Wie geen paard bezit is aange
wezen op handwerk. Doch ook
hier zijn vlugge werkwijzen.
Bij ruggenbouw gaat het uit
strooien van de gehele pol het
vlugste. Een aardappelgreep met
drie platte tanden is het beste ge
reedschap beter dan spade of
schop.
Afwisselend rapen en rooien
geeft verder meestal de hoogste
prestatie.