jlifrev C
ZU1VELF ABRIKANTEN
BERADEN ZICH
P. S. VISSER
Wat van leidende boeren
wordt geëist
Voorzitter Hogetoorn houdt een
interessante openingsrede
Slapende in het
water gereden
Gemeenteraadsverkiezing Beemster
No. 1787 Vrijdag 3 Juni 1949 39e Jaargang"'
G.J.Hoogcarspei,Beemster
Telef. 10, Gironr. 470889
Advertentieprijs:
8 cent per mm.
Bij contract lagere tarieven
op aanvraag
Bewijsnummer gratis
voor De Rijp, Graft, Noordeinde, Oost- en West-Graftdijk, Zuid-Schermer
en Noord-Schermer, Schermerhorn, Seemster en omstreken
Stijgende meikaanvoer bij
stijgend ledental
De bond van Coöperatieve Zuivel-
fabri' ~n N.-H. hield Vrijdag 1.1.
rijn algemene voorjaarsvergadering
in 't "Julden Vlies te Alkmaar. De
voorzitter de heer K. Hogetoorn
Dc, sprak als volgt:
Mijne heren, namens het bestuur
van de Noord-Hollandse ZuiveLbond
heet ik U hartelijk welkom op onze
algemene vergadering. Op bijzon
dere prijs stellen wij de aanwezig
heid van de heer Geluk, secretaris
van de Algem. Ned. Zuivelbond, van
de heer H. K. Koster, oud-voorzitter
van de F.N.Z. en voorzitter van de
gezondheidsdienst, van directeur en
bestuursleden van de C.M.C., van
ir. Verschoor, rijkszuivelconsulent,
van ir. De Waal, directeur van het
Kaas- en Botercontrölestation, van
de heer Van Ammert, directeur van
de ZuiveJbank, van ir. De Vries,
rij'ksveeteeltconsulent, van dr.
Rempt, directeur van de gezondheids
dienst en van de heer Van Oyen van
de Zuid Nederlandse Zuivelbond, die
een inleiding voor ons zal houden.
Wij leven nog altijd in een zeer
uitzonderlijke overgangstijd van zoe
ken en tasten naar nieuwe, betere
wegen. Een overgang van oorlogs- en
bezettingstijd, een tijd ook van puin
ruimen, naar een, naar wij hopen
meer vreedzame tijd van rustige ont
wikkeling en vooruitgang met meer
gezonde, naar menselijke begrippen,
meer normale omstandigheden.
Sedert onze vorige algemene ver
gadering op 10 December 1948 heeft
de arbeid van Uw Bond en van het
Bondsbestuur en ook van onze top-
organisatie, de F.N.Z.. wel zeer sterk
in het teken gestaan van het liqui
deren van door oorlogseconomie ont
stane regelingen, die, noodgedwon
gen aanvaard, dikwijls werden ge
voeld als pijnlijk knellende banden.
Vanzelfsprekend moet hiervoor
iets anders in de plaats worden ge
steld.
De lijn, waarlangs het landbouw
beleid zich in de naaste toekomst zal
ontwikkelen, door de minister van
Landbouw uitgestippeld bij de be
handeling van de landbouwbegroting
in de Kamers der Staten Generaal,
Ten gevolge van oververmoeidheid
en door slaap overmand is de 27-jarige
J. Woestenburg, wonende in de Rijp
Vrijdagnacht ongeveer 3 uur met de
fiets In de Knollendammervaart ge
reden en verdronken.
Na uren dreggen is men er in ge
slaagd Zondagmiddag 2 uur het lichaam
te vinden.
Woestenburg, die in de dag- en
nachtploegen van de N.V. Van Gelder's
Papierfabrieken wer' t, had verleden
week nachtdienst gehad. In verband
met het feit, dat zijn zuster uit een
sanatorium thuis zou komen, had hij
over dag het huis schoongemaakt en
daardoor vrijwel doorlopend te weinig
slaap genoten. Dit heeft zich gewroken.
Want toen hij Vrijdagavond uit Wor-
merveer kwam, waar hij naar een ver
jaringspartijtje geweest was, is hij vlak
'bij het fort Spijkerboor van het dijkje
via de berm in de Knollendammervaart
gereden. Op verzoek van zijn broer
en zusters, met wie hij samenwoonde,
fc de rijkspolitie reeds Zaterdagmorgen
met nasporingen begonnen. Zondag
middag haalde men het stoffelijk over
schot uit de vaart.
een lijn, die overigens ook nog wel
enkele vragen openlaat, zegt ons
duidelijk, dat, door het loslaten van
van bovenaf opgelegde regelingen,
aan de boer en de boerenstand gro
tere wijheid wordt gelaten, maar het
betekent ook, dat de boer en zijn
organisaties een grotere verantwoor
delijkheid op de schouders wordt ge
legd. En het moet ons goed duidelijk
zijn, dat hiermede aan bedrijfsleven
en bedrijfsgenoten een taak wordt
opgedragen, die wij hebben te vol
brengen, een arbeid, die wij hebben
te verrichten.
De uitgebreide mededelingen, die
U voor deze vergadering van het
secretariaat hebt ontvangen, geven
U een, eigenlijk nog maar beknopt
overzicht van het aandeel, dat Uw
Bond neemt in dit werk en van de
vraagstukken die hiermede op ons
terrein aan de orde komen.
Dusdanig intensief houdt deze ma
terie ons bezig, dat U de indruk
zoudt kunnen krijgen, dat het nor
male dagelijkse werk hieronder zou
lijden.
Dit mag natuurlijk nimmer het ge
val zijn en ik durf U de verzekering
te geven, dat dit ook inderdaad niet
zo is. Ik hoop, dat het bestuur in
dezen Uw vertrouwen heeft.
Ledental
U krijgt zo straks gelegenheid be
treffende de verschillende punten
mededelingen vragen te stellen, of
Uw eigen mening daarover uit te
spreken, maar ik neem, nu ik hier
toch zo sta te praten, de gelegenheid
waar nog een enkel punt daaruit te
onderstrepen of aan te vullen.
In de eerste plaats het ledental.
Uit de jaarlijkse enquête is geble
ken, dat het aantal aan onze fabrie
ken leverende veehouders met 384
is toegenomen tot 6816. Een ver
heugend cijfer! Het percentage leden
was 74 Ook een mooi cijfer. Maar
laten wij ons daardoor niet in slaap
sussen. Bedenk bovendien dat dit
een gemiddeld cijfer is en dat nog
verschillende van onze aangesloten
verenigingen hier beduidend onder
liggen. Vooral tot de laatsten: laat
niet af, maar werkt met taaie vol
harding aan de verbetering van het
fundament van uw coöperatieve
zaak.
Studie-commissie
Voorts acht ik het van belang, in
nauw verband met onze reorganisa
tieplannen, U mededeling te doen
van het verzoek, dat het Bondsbe
stuur bereikte van ons lid Aurora te
Opmeer, om een studie-commissie te
willen instellen, welke commissie tot
taak zal hebben, bestuur en directie
van Aurora bij te staan in het zoe
ken van de beste oplossing van de
vraagstukken ten aanzien van de
verwerking van haar steeds stijgende
meikaanvoer.
Dit betekent, dat bestuur en direc
tie van één van onze, zowel technisch
als organisatorisch beste bedrijven,
dat zich heus voorlopig ook zelfstan
dig nog wel zou redden, van mening
is, dat zij, zo mogelijk haar maatre
gelen moet inpassen in het raam van
het plan van de rationalisatie en
coördinatie voor onze gehele pro
vincie.
Deze opvatting is een morele rug
gesteun voor allen, die hieraan thans
werken en moge het een aansporing
zijn voor hen, die zich vooralsnog
t.a.v. deze materie wat schuw voe
len, om nog, eens terdege na te gaan,
of hun standpunt wel het juiste, wel
het meest economisch en sociaal ver
antwoorde beleid is.
Een compliment voor Opmeer en
wijsheid toegewenst aan de commis
sie. Dat uit haar arbeid een advies
resultere, dat tot meerdere welvaart
van Opmeer en tot meerdere wel
vaart van onze gehele boerenstand
zal bijdragen.
T.B.C.-bestrijding
Nog een korte mededeling over de
runder-t.b.c.-bestrijding.
De Frico heeft haar gehele gebied
van 49 fabrieken vrij van runder-
t.b.c. gemaakt en maakt thans recla
me met een t.b.c.-vrij product.
Dit is een mooi resultaat heren.
Dit geeft ons hier te denken. Ik weet
wel, de Friese methode van onder
zoek 1:Jkt ons aanvechtbaar. Ik weet
niet, of de geleerden het daar intus
sen al over eens zijn geworden. Het
oordeel daarover is niet aan ons,
maar aan de wetenschap. Wat ons,
hangende de vraag, niet het recht
ontneemt, wantrouwig te zijn. Toch
is dit een mooi resultaat. Wat voor
ons een aansporing moet zij-n om met
de tanden op elkaar door te zetten.
Fabrieken, besturen en bestuurs:
leden persoonlijk kunnen hier goed
werk leveren. De eersten door maat
regelen, de laatsten door persoon
lijke belangstelling, ©en bemoedi
gend woord.
Uiteindelijk is de boer zelf de man,
die bestrijdt. Maar de Gezondheids
dienst, zult ge zeggen, daar man
keert ook nog wel wat aan! Natuur
lijk wel, waaraan mankeert nu niets?
En kom met Uw bezwaren gerust
voor de dag. De theoretici moeten
rekening houden met de praktijkmo
gelijkheden. Maar tracht niet Uw
moeilijkheden en vooral niet Uw
eigen tekortkomingen af te schuiven
op de Gezondheidsdienst. Wij heb-
V? in de oorlog zo goed geleerd te
gen een of andere instantie aan te
gaan leunen. Die tijd is voorbij.
Wetenschap en gezond verstand
moeten in goede samenwerking deze
zaak tot stand breng©;'. Gij moogt de
Gezondheidsdienst piikkeien tot de
grootst mogelijke activiteit, maar
weet, dat de meest perfecte organisa
tie en methode van onderzoek en de
meest accurate onderkenning van
open lijders en van reageerders niet
zal helpen, als de boer niet serieus
isoleert of opruimt. Wij kunnen en
wij moeten deze slag winnen, anders
geraken wij achter.
Volkshogeschool-cursus
En dan kom ik tegelijkertijd op mijn
laatste punt, een zaak, die de laatste
tijd wel de bijzondere aandacht
heeft en ook moet hebben. Want het
gaat hier om niet minder dan zijn
of niet zijn, to be or not to be. U
hebt uit de mededelingen kennis
kunnen nemen van de Volkshoge
school-cursus, deze winter gehouden.
Een wooi d van dank en van hul
de voor de directeur, de heer Guer-
monprez en niet minedr voor de voor
zitter van onze Coöp, commissie, de
heer Lont, die een week uit zijn be
drijf wegliep, om te Bergen leiding
te geven aan die 40 jonge boeren.
Wij hebben dit zeer nodig. De
wereld heeft het druk. De boeren-
bestuurders niet het minst. Wij heb
ben een -kort aan mensen. Zijn er
te weinig boeren met voldoende ca
paciteit om onze organisaties te be
sturen?
Neen, maar hun belangstelling en
dan vooral onder de jongeren, moet
gewekt worden.
Wij moeten weer tot taakverdeling
kunnen komen. Dan kunnen ook wij
ons gaan specialiseren. Tracht in
ieder organisatorisch verband jonge
boere*. aan te trekken.
Ik kom i.v.h. even op het artikel
van de hee'. mr. L. H. over dit-on
derwerp. Het spijt mij zeer, dat de
heer mr. L. H. hier niet aanwezig
kan zijn, maar ook deze „opperboer"
heeft het druk.
Ik zou anders dieper op deze zaak
zijn ingegaan. Er zijn in zijn artikel
enkele passages, die ik beslist per
soonlijk met hem moet afwerken.
Trch doe ik ook nu een enkele greep.
Leidende boeren
Kunnen de mensen zelf, nu het
leven steeds ingewikkelder wordt en
het terrein steeds moeilijker te over
zien, de leiding houden? Zo vraagt
mr. L. H.
Ik bepaai mij natuurlijk tot de
boeren. De boer kan op dit ogen
blik, ook in de toekomst, zijn eigen
organisaties besturen. Aan welke
eisen moet hij voldoen?
Natuurlijk moet hij over voldoen
de algemene ontwikkeling beschik
ken. Dat moet hij toch om ook zijn
eigen veelzijdig en ook steeds in
gewikkelder wordend bedrijf te kun
nen leiden. In de toekomst zal hij
het ook kunnen. Op ons de verant
woordelijkheid ervoor te zorgen, dat
de ontwikkeling van onze jongens
gelijke'tred houdt met die van de
jongeren van andere maatschappe
lijke groepen.
Maar voor bestuursfuncties is nog
iets anders, iets wat eigenlijk min
stens zo belangrijk is, nodig.
Hoewel het in deze sterk materia
listische tijd soms moeilijk is dit te
erkennen. De bestuurder moet heb
ben het vertrouwen van zijn leden.
Immers de organisatie moet rusten
op haar leden, die zelf hun bestuur
kiezen. Anders is zij als boerenorga-
nisatie verloren.
De boer kiest tot zijn bestuurder
hem, die naast een behoorlijke ont
wikkeling zijn vertrouwen heeft. En
dat zal diegene zijn, die in zijn han
del en wandel blijk geeft goede ka
raktereigenschappen te bezitten. En
dit is belangrijk, neen, dat is het
voornaamste.
En die bestuurder zal ook zijn juiste
medewerker kunnen kiezen, omdat
hij op zijn beurt, diezelfde maatstaf
daarbij aanlegt. En zij zullen samen
in vertrouwen en goede samenwer
king de belangen van de boeren ver
zorgen, want karakter is niet afhan
kelijk van kennis, is niet afhankelijk
van een academische graad, dat kan
ook nog huizen in een boerencor-
pus.
Wij zijn een technische organisa-
tie, zeker. Maar wij zijn toch nog al
tijd een organisatie van mensen,
niet van melkmachines. Wij zijn toch
ook nog altijd coöperatie, met een
ideëel principe „door allen, voor al
len". Bent U van mening, dat deze
Bond eir enkel is, om er de hoogst
mogelijke melkprijs uit te beuken?
Stuur mij en mijn boerencollega's
van achter de bestuurstafel naar
huis. Wij kunnen dat niet. Zet hier
dan eens een stel technische dokto
ren en ingenieurs neer, probeer ar
een te vinden, die Uw melk direct
in goud kan veranderen. Maar be
denk. dat ge als vrije organisatie
van vrije boeren verloren bent, U
wordt een nummer, een slaaf van
een ongebreideld materialisme deft
U moreel en zedelijk zal doden.
Neen, met gezond verstand en een
open, eerlijk hart kunt ge uw eigen
zaak zelf besturen in goede samen
werking met technische specialisten.
Wat ge kunt, durft dat ook. Met
deze spreuk eindigt pater dr. Pijn
appels zijn brochure, waarin hij be
wijst, dat de boerencoöperatie zede
lijk verantwoord is.
Laten wij met elkaar genoeg ge
zond verstand opbrengen, om ze ook
economisch verantwoord te doen
zijn.
Men behoeft geen geleerde te zijn
om de slag van de tijd te zien en te
onderkennen. Als zijn organisatie in
enig opzicht ten achter dreigt te zul
len komen, zal de boer genoeg ge
zond verstand en moed bezitten, om
haar Le reorganiseren, om haar aan
te passen aan de gewijzigde omstan
digheden zich vasthoudende aan het
onveranderlijk ideëel principe. Het
leven is ingewikkeld.
Maar laten wij het vertrouwen in
ons zelf en in elkander niet verlie
zen. En als het ons voor een ogen
blik zou dreigen te overheersen,
denk dan eens aan het woord van
onze Joost v. d. Vondel: „Wanneer
de wereld U den Geest dreigt te ver
warren, O, blik ten hemel op, daar
dwalen nooit de starren".
Mijne heren, met de wens, dat wij
een goede vergadering zullen heb
ben, verklaar ik deze voor geopend.
Mededelingen
Vanwege het secretariaat wordt
medegedeeld, dat de meikaanvoer in
1947 bijna 165 millioen kg bedroeg,
en in 1948 bijna 208 millioen kg; de
Abonnementsprijs:
75 cent per 3 maanden
bij vooruitbetaling
franco per post f 3.40
per jaar
plus incasso-kosten
Losse nummers 6 cent
Verschijnt des Vrijdags
stijging was dus ongeveer 25 pCt.
Het aantal leden klom van 4898 tot
5043, en het aantal leveranciers van
1534 tot 1773; totale vermeerdering
384.
Sedert de vorige algemene verga
dering zijn verschillende kringver
gaderingen gehouden; de besturen
van de fabrieken, behalve die van
Lutjewinkel en Warder, hebben in
beginsel instemming betuigd met de
opvatting van het Bondsbestuur, dat
de grondslag moet worden gelegd
voor een coöperatieve vereniging,
welke alle fabrieken omvat.
Met de N.V. Hollandse Melksui-
kerfabriek te Uitgeest wordt over
leg gepleegd inzake de levering en
de verwerking van de wei.
In de vacature T. van der Meer
(Westwoud) werd tot lid van het
bestuur gekozen de heer M. Sluis te
Schellinkhout.
Mechanisatie
Vervolgens hield de heer M.
Schoone (Assendelft) een inleiding
over „Mechanisatie van het weidebe-
órijf". Spr. memoreert de vrees voor
daling van de prijzen van de pro
ducten; door mechanisatie kunnen
de onikesten zeker worden verlaagd
en de arbeidsprestatie kan sterk wor
den verhoogd, en tevens de op
brengst van het weidebedrijf: de
dikke bossen gras als gevolg van de
bekende mestplakken moeten ver^
dwijnen.
Het weekloon van de boerenarbei
ders komt behoorlijk overeen met
dat in de industrie; het uurloon van
de arbeiders ten plattelande is ech
ter beduidend lager dan dat van de
fabrieksarbeiders. Om de trek van
de arbeiders naar de fabrieken in de
toekomst tegen te gaan, kan het
wenselijk zijn, dat ook op de boer
derij de 50-urige arbeidsweek wordt
ingevoerd. Daartoe zal het aanschaf
fen en gebruiken wellicht coöpera
tief van een tractor met toebeho
ren nodig zijn.
Goed me4ken
De Rijkszuivelconsulent Ir. C. Vei-
schoor (Hoorn) hield een pleidooi
vc.or het verbeteren van de melk-
winning, een onmisbare factor voor
de bereiding van kaas en boter van
prima kwaliteit. In 1948 zijn 44
melkerscu/rsussen gehouden; van de
240 deelnemers slaagde 80 pCt. In
deze zomer zullen 40 dergelijke cur
sussen en 2 cursussen tot opleiding
van voormelkers worden georgani
seerd-
Tevens wordt medegedeeld, dat
het aantal melkmachines, in N.-H. in
gebruik, ruim 100 bedraagt; de ge
bruikers kunnen kosteloos inlichtin
gen ontvangen van het Rijkszuivel-
consvl mtschap.
Kring-coöperatie
Daarna volgde nog de inleiding
van de heer G. Oyen uit Limburg
over: ,,De Coöperatieve Zuid-Neder
landse Zuivelbond als nieuwe vorm
van organisatie in de zuivelwereld."
In 1946 was de kwaliteit van de bo
ter van de talrijke kleine fabriekjes
in Limburg en Brabant matig; de
helft kwam niet in aanmerking voor
het Z.KB.-merk, en de helft van de
ondermelk kwam in de sloten te
recht. Dank zij het werk van een
studie-commissie is in die toestand
snel verbetering aangebracht: de
13.000 leden van de 70 overgebleven
fabrieken (104 kleine bedrijfjes zijn
opgeheven) zijn nu verenigd in één
coöperatie. Het werkgebied is ver
deeld in een 9-tal kringen, die elk
een lid in het hoofdbestuur afvaar
digen; het secretariaat is gesplitst in
5 afdelingen met elk een deskundige
aar. het hoofd. Het melkgeld wordt
per giro via de Boerenleenbanken
verrekend.
Nadat de voorzitter de inleiders
dank had betuigd voor hunne be
langrijke mededelingen, werd de
druk bezochte bijeenkomst gesloten.
s
"T'
Brengt op 8 Juni a.s. Uw stem uit op
No. 1 van Lijst 1
van de P. v. d, A.
De partij die voor het geluk van allen strijdt
