Nieuws uit De Beemster.
Vervolg Nieuws uit de Rijp
Nieuws uit F urmerend,
De Beemster in oorlogstijd
„Hercules" in topvorm.
(B) Op de gymnastiek wedstrijden, Zon
dag j.1. te Oosthuizen gehouden, behaalde
„Hercules" verschillende opmerkelijke
successen. Piet Molenaar prolongeerde zijn
kampioenstitel bij de heren le graad. Me
vrouw MolenaarUbbels plaatste zich
tweede in de le afdeling dames, achter de
kampioene, mej. Pronk. In de 2e afdeling
heren werd Leen Wiedijk no. 1 en in de
2de afdeling dames waren het drie Her
cules-dames die de hogere plaatsen be
zetten, n.1. 1. Bets Waal, 2. H. Hoefman
en 3 Annie Wiedijk.
Dames le gr.: 1. I. Pronk (Middelie)
96 pt., 2. D. MolenaarUbbels 86,3 pt., 3.
M. Beets (Middelie), 4. A. Klinkhamer, 5.
M. Zijp 82,3 pt., 6. J. Koeman 81,1 pt.
Heren le gr.: 1. P. Molenaar 99,9 pt.,
2. P. Koning 98,4 pt., 3. D. Köhne 90,3 pt.,
3. R. Bonte (Edam) 90,3 pt., 4. C. Klink
hamer, 5. P. Koeman.
Dames 2e gr.: 1. B. Waal 47,6 pt., 2. H.
Hoefman 46,8 pt., 3. A. Wiedijk 45,7 pt.,
4. F. Oly 45,6 pt., 5. R. Blauboer 45,5 pt.,
6. B. Pauw 44,6 pt.
Heren 2e gr.: 1. C. Wiedijk 47 p., 2. H.
v. Dijk (Edam) 46 pt., 3. C. Uitentuis
(Edam) 44,2 pt.
Zoals de uitslag laat zien heeft „Hercu
les" in Oosthuizen een uitstekend figuur
geslagen. In de 2e graad dames domineer
de zij geheel. Met prachtige cijfers waar
deerde de jury het goede werk dezer „Her-
cules"-meisjes. Bets Waal en Henny Hoef
man, die de bovenste plaatsen hebben be
zet, komen daardoor het volgehde jaar in
de le graad uit. Ook Chris Wiedijk, no. 1
in de 2e graad heren, gaat over.
Het was jammer dat de dames le graad
niet hebben gewacht met 't ringenzwaaien
tot Oly en Maarten er bij waren; de mo
rele steun, door de zekerheid dat de leider
klaar staat, is niet gering. De onzekerheid,
en daarbij een vreemd ringenstel, heeft
zeker hun prestatie ongunstig beïnvloed.
Algemene vergadering A.N.L.B.
(B) Voorzitter Rus opende om 8 uur de
vergadering in café Jonker. Na het ope
ningswoord geeft spreker het woord aan
de secr. tot het voorlezen der notulen, wel
ke zonder verandering werden goedge
keurd. Als eerste mededeling kwam aan
de orde de samenvatting van het mantel
contract. Hierop werd veel commentaar
geleverd. Hopend dat wij met deze ver
schillende voorstellen succes boeken voor
het mantelcontract 1950'51, werd deze
mededeling afgedaan. Voor de cursus
„Landbouwwerktuigen en Motorkennis"
werden cursisten gevraagd. Leeftijds
grens 18 jaar. Kosten 5.per gehele
cursus. Duur der cursus circa 20 lessen.
Voor dit district zal de heer H. Droog,
van de Jisperweg, de lessen geven.
Omtrent de feestavond was er een klei
ne mededeling, welke door de heer Broer
tjes werd toegelicht. Deze feestavond
wordt 12 Jan. 1950 gehouden. Het Jubi
leumgezelschap treedt op onder de naam:
„De Ghesellen van de Spele". Medewer
kenden zijn: Jan Koopmans, Joh. van El-
burg, Annie van Elburg, Corry van Beek,
Sascha Tamarinoff, Ferry Backers.
Hierna volgde verkiezing van een nieu
we secretaris. Bij stemming werd de heer
K. A. J. de Vries met meerderheid van
stemmen gekozen.
De voorzitter dankte de afgetreden se
cretaris voor zijn bewezen diensten. Hier
na volgde rondvraag. Er werden verschil
lende zaken toegelicht. Nadat nog mede
deling was gedaan omtrent een gratis
bondsinsigne, dat aan de leden zal wor
den uitgereikt ter gelegenheid van het
50-jarig jubileum van de bond, sloot de
voorzitter de vergadering met een woord
van dank en sprak de wens uit dat op de
volgende vergadering de opkomst beter
zal zijn.
Hoog bezoek.
(B) Vlaggen op de gemeentegebouwen!
Wie van het vorstenhuis zou Zijn of Haar
verjaardag vieren, dachten de mensen. Er
was geen jarige. Er was hoog bezoek. De
Commissaris van de Koningin in Noord-
Holland, dr. J. E. baron De Vos van Steen-
wijk, bracht Maandag een bezoek aan on
ze gemeente. Na ontvangst op het raad
huis werd een bezoek, gebracht aan de
secretarie, waar de comïnissaris audiëntie
verleende. Verschillende personen maakten
van deze gelegenheid gebruik. Nadat nog
even een kijkje was genomen bij de toren
restauratie en in de brandweerkazerne,
vertrokken de bezoekers weer.
Uitslag aanbesteding.
(B) Er was Dinsdagmiddag van de zijde
der aannemers grote belangstelling voor
de aanbesteding van de riolerings- en be
stratingswerkzaamheden, behorende bij
het uitbreidingsplan te Midden-Beemster.
Er waren 28 biljetten ingekomen. De
één had het heel wat gemakkelijker be
keken dan de ander. Bij een verschil van
bijna 20.000.tussen de laagste en de
hoogste inschrijver, moeten de mogelijk
heden, in zo'n werk besloten, toch wel
heel verschillend beoordeeld zijn.
Hier volgen de inschrijvingen:
Fa. N. Tol, Volendam, 49.050; W. Jonk,
Volendam, ƒ49.000; G. Pranger, Edam,
ƒ48.800; Bruischaard, Wijk aan Zee,
46.200; Aannemersbedrijf Beitje, Heem
stede, 44.900; A. Westerveld Zn., Am
sterdam, 40.750; J. Wittebrood, Beem
ster, 40.000; Van der Heijden en Bos,
Amsterdam, 38.711; Duijnmeijer Zn.,
Alkmaar, 38.600; P. Bos en C. Kok, Am
stelveen, 38.478; Tuijn en Mastenbroek,
Volendam, 38.250; Offerman Zn., Haar
lemmermeer, 38.000; Fa. Geertsema,
Arnhem, 38.000; R. Wiersma, Sloterdijk,
37.910; Bosman Zn., Assendelft,
35.924. C. Ootes Zn., Schagen, 35.700;
A. R. van der Helm, Leidschendam,
35.400; C. Lampert Zn., Haarlem,
ƒ34.973; fa. Dovano, Uitgeest, ƒ34.900;
Aann. Bedrijf Ooms Zn., Avenhorn,
34.774; J. van 't Hek, Hoorn, 33.728;
Th. Polman, Heiloo, 33.500; Huiberts en
Punt, Alkmaar, 31.800; Aann. bedrijf
Kennemerland, Heiloo, 31.335; C.
Schram, Beverwijk, ƒ31.200; Aann.bedrijf
De Moei en Hermes, Alkmaar, 31.100;
Fa. Krijnvens, Zaandam, 30.000; Gebr.
Van Klaveren, Zaandam, 29.430. De be
groting was 45.536,24. De gunning is
aangehouden.
Burgcrlyke stand.
(R) Geboren: Adriana Catharina, d. v.
Nicolaas C. de Vries en van Afra M. Duin.
Overleden: Jan Tekker, oud 70 jaar,
echtgenoot van A. Smit. Cornelia Bak
ker, oud 76 jaar, weduwe 'van W. Zee.
Bezoek van de Commissaris der Koningin
aan Graft en De Rijp.
(R) Maandagmorgen j.1. bracht de Com
missaris der Koningin van Noord-Holland
een officieel bezoek aan de gemeente
Graft. De Commissaris, dr. J. E. baron De
Vos van Steenwijk, was vergezeld van mr.
M. van Manen, chef der 1ste afdeling van
de Provinciale Griffie. Na een inspectie
van de gemeenteadministratie werd in de
raadzaal, waar de bijna geheel voltallige
raad aanwezig was, een kop koffie genut
tigd. Van de verleende audiëntie werd
slechts door één ingezetene gebruik ge
maakt. Na de bezichtiging van de in staat
van verval verkerende Ned. Herv. Kerk
vertrok de Commissaris voor eenzelfde be
zoek aan de gemeente De Rijp.
Hier werd een glaasje wijn aangeboden.
Van de raadsleden was alleen de 1ste wet
houder, de heer J. P. Poel, aanwezig. Na
de bezichtiging van het raadhuis en de
Ned. Herv. Kerk vertrok de Commissaris
om ongeveer 12 uur naar de Beemster.
Verloren.
(R) Bij de politie werd een mantelcein
tuur als verloren aangegeven.
Ledenvergadering van het Nuk
Het departement De Rijp van de Mij. tot
Nut van het Algemeen vergaderde in ho
tel „De Eendracht". De opkomst der leden
was zeer matig te noemen. In de bestuurs-
vacature, ontstaan door het vertrek van
de heer G. R. A. Meyer, werd gekozen de
heer L. Visser. Verder vonden besprekin
gen plaats over het programma van het
aanstaande seizoen. De eerste Nutsavond
zal hoogstwaarschijnlijk plaats vinden op
Vrijdag 25 November a.s. Als spreker zal
optreden de heer Kief uit Amsterdam
over het onderwerp: Radium. De nieuwe
bibliotheekcommissie wordt gevormd door
de heren K. J. Luder, J. van Tol en G.
Lub. De bibliotheek zal weer spoedig wor
den geopend en wel op Zaterdag 5 No
vember a.s.
Sportieve hulde by huwelijk te Graft.
(R) Donderdagmiddag vond onder zeer
grote belangstelling de huwelijksvoltrek
king plaats van Annie Bruin, voorzitster
van de Gymnastiekvereniging „Bato", en
Siem Hooyberg. Voor het raadhuis vorm
den de meisjesadspiranten van „Bato" met
de leden der handbalvereniging S. D. L.
uit Grootschermer, allen in sporttenue, een
erehaag en huldigden hiermede hun voor
zitster en lid. Onder aanwezigheid van
vele belangstellenden voltrok burgemees
ter Dalenberg het huwelijk en richtte zich
hierna met hartelijke woorden tot het
jonge paar.
Trekking der Floraliaverloting.
(R) Zaterdagavond vond in hotel „De
Eendracht" de trekking plaats van de ver
loting van de vereniging Floralia en Huis
vlijt. Wachtmeester Boerema, die de trek
king zou verrienten, was door omstandig
heden niet in staat aanwezig te zijn, maar
zijn collega, wachtmeester Wessels, stelde
zich direct belangloos ter beschikking van
de vereniging. De trekking der 69 prijzen
had een vlot verloop. De eerste prijs, het
karpet, viel op no. 399 en viel ten deel aan
de heer J. Bos, De Rijp. De keukenuitrus
ting viel op lot no. 230 en verhuisde naar
de Midden-Beemster: de heer C. Mole
naar was de gelukkige. De heer J. Nat,
De Rijp, wont met no. 193 de derde prijs,
bestaande uit een wollen deken. Prijzen
kunnen worden afgehaald bij mevr. Van
Braam, Rechtestraat De Rijp, waar tevens
de trekkingslijst ter inzage ligt.
Bijeenkomst van de Huisvrouwen De Rijp
en Graft.
(R) In hotel „De Eendracht" kwam de
Ned. Ver. van Huisvrouwen, afd. De Rijp
Graft, bijeen. Twee employé's van de
Echfalon-fabrieken gaven een uiteenzet
ting over dit wasmiddel voor wollen en
zijden stoffen. Ter kennismaking kregen
alle dames een pakje Echfalon mee naar
huis. De voorzitster, mevr. Zee, dankte de
heren voor hun uiteenzetting en het ge
schenk.
Na de pauze vertelde mevr. Dalenberg
iets over het leven in Zwitserland, naar
aanleiding van een reis, die zij de afgelo
pen zomer naar dit land maakte. Mevr.
Zee sloot de bijeenkomst en dankte mevr.
Dalenberg.
Tegen drankgebruik.
(R) Dinsdagavond vergaderde de afd. De
Rijp van de Ned. Ver. tot Afsch. van Alc.
Dranken ten huize van de penningmees-
teresse, mevr. Van TolRuiter. De aftre
dende bestuursleden werden bij acclama
tie herkozen en de winterpropaganda is
geregeld. De afdeling boekte twee nieuwe
leden.
Schrik niet!!
(B) Schrik niet als er een sirene haar
gillende stem laat horen op een bepaald
uur, want het is slechts een kleine repe
titie om u met deze alarmkreet vertrouwd
te maken. Maar schrik wel en weest te
vens paraat als u de gilstem hoort op
een andere tijd dan het bepaalde uur.
Dan is er gevaar en bedreiging.
Dat zit zo. Nederland wordt, nee „is"
een onveilig land. Bankroof, inbraak en
moord komen bijna dagelijks voor. En
dat gebeurt niet alleen in de wildernissen
der grote steden, maar ook in de dorpen
op het platteland.
Het wordt zo, dat de besturen der
spaarbanken enz. zich afvragen: „Wan
neer komen wij aan de beurt?"
Echter, een gewaarschuwd man telt
voor twee en kan in verband daarmede
zijn maatregelen nemen. Hoe beter men
voorbereid is op een bezoek uit de onder
wereld, zoveel te sterker staat men. En
nu heeft het bestuur van de Nutsspaar-
bank deze maatregelen genomen. Telefo
nische doorverbinding met de politie. Een
alarmsysteem dat bij onraad uitstekend
werkt.
Om nu de burgers vertrouwd te ma
ken met het alarmsysteem, wordt op een
bepaald uur het apparaat in werking ge
steld. Men weet dan: „loos alarm". Maar
hoort men de sirene op een ander uur,
dan is het geen loos alarm, dan is het
ernst.
Het Röntgen-kwartet komt.
(B) Op initiatief van de Vara zullen
voor de leerlingen van de hogere onder
wijsinstellingen concerten worden gege
ven in de plaatsen die daarvoor in aan
merking komen. Het is in verband hier
mede het hoofd der U.L.O.-school, de
heer Hemmer, gelukt dat op Woensdag 9
November in het Heerenhuis een concert
zal worden gegeven.
Het alom bekende Röntgen-kwartet
zal op deze middag concerteren. Dat
wordt voor de jeugd, die van muziek
houdt„ een prachtmiddag.
Burgerlijke Stand.
(B) Geboren: Anderina, d. v. W. Oos-
terloo en A. M. Rooker.
Overleden: Petronella Cornelia Koning,
30 j., echtgenote van C. v. d. Gulik.
Catharina Köhne, 72 echtgenote van
P. Hoogstraten. Johannes Anthonij
Marinus Haster, 2 j., z. v. A. Haster.
Verloting Floralia te Noord-Beemster.
(B) De eerste prijs, een theeservies, viel
op no. 1047 en werd gewonnen door D.
Roet, Oosthuizerweg, Beemster. Tweede
prijs, no. 553, een broodtrommel, R. Meis-
sen, Oosthuizerweg, N.-Beemster. Derde
prijs, no. 1754, snij bonenmolen, Jb. de
Boer, Noorddijk 14, N.-Beemster. De
overige prijzen vielen op: 1307, 806, 1080,
661, 1097, 965, 1072, 1243, 918, 529, 854,
1346, 450, 638, 802, 939, 577, 716, 927, 801.
1092, 11, 221, 538 645, 516, 67, 996, 574,
553, 1065, 1191, 602.
Floralia te Noord-Beemster.
(B) De volgende bekroningen voor hun
inzending van potplanten op de Floralia
tentoonstelling te Noord-Beemster wer
den uitgereikt aan: Zuster Groot, S. Bol,
G. Huigen, Maartje Bakker. Th. Leegh-
water, J. Finnema, C. Bol, J. Visser, J.
Tromp, C. Doets, J. Bol en S. Klomp. In
de afdeling handwerken B: Mw. Velze-
boerBlauw, mw. GrootHartog. In de
afdeling handwerken A: Mw. G. Regter
—Kloek, mej. T. van Dort, mw. N. Visser
-Reijne, mw. MachielsenPrins en mw.
N. LeeuwVisser.
Jaarvergadering Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling.
(P) Onder leiding van de heer W. Koele-
waard hield de afdeling Purmerend van
het Instituut voor Arbeidersontwikkeling
in „Het Paradijs" haar jaarvergadering.
Besloten werd een ontwikkelingscursus
te organiseren, waaraan dr. De Boer, dir.
der R. H. B. S., zijn medewerking zal ver
lenen. De kosten zullen laag zijn. De no
tulen, jaarverslag secretaris en jaarverslag
penningmeester werden goedgekeurd. Uit
de verslagen bleek dat de afdeling 123 le
den telt en dat er een batig saldo is.
Bestuursverkiezing. Wegens ziekte stelde
mej. A. Nooder zich niet meer herkies
baar en werd mevr. M. MutsDe Boer in
haar plaats gekozen. De heren W. Koele-
waard en J. Klok werden bij acclamatie
herkozen, terwijl het dagelijks bestuur on
gewijzigd bleef en bestaat uit W. Koele-
waard, voorz., M. de Vries, secr. en P.
Boes Jr., penningm. De heren IJ. Kobes,
A. Witteveen en P. Wesselink werden in
de kascommissie benoemd.
Door het instituut werd voor het win-
terprogramma voorlopig één toneelavond
vastgesteld en wel 20 Februari 1950. Ver
der bestaat de mogelijkheid dat de Jonge
Flierefluiters nog zullen optreden, terwijl
nog enkele lezingen en excursies gehouden
zullen worden.
Binnenkort zal worden begonnen met
de actie voor de herbouw van het A. B.
K.-huis, waarvoor litho's van dr. W. Drees
zullen worden uitgezet.
Bij de rondvraag kwam het agenda
bureau in bespreking, terwijl de voorzit
ter mededeelde dat door de Culturele Sec
tie om de vier weken een filmavond zal
worden georganiseerd.
In een gezamenlijke bespreking van het
Instituut, P. v. d. A. en Purmerender Be-
stuurdersbond is te Purmerend een ont
wikkelingsclub opgericht voor leden van
bovengenoemde organisaties. Op deze
avonden, welke eenmaal per week zullen
worden gehouden, zal dr. De Boer be
spreken de betekenis en schrijfwijze der
Nederlandse taal. Dinsdag 1 November zal
om 8 uur in een lokaal der R. H. B. S.
worden begonnen. Men kan zich nog tot
Zaterdagavond hiervoor opgeven bij W.
Kraan, Beukenstraat 18, S. Uitslager,
Hugo de Grootstraat 15, W. Koelewaard,
Bern. Nieuwenhytstr. 66 en F. Beuse,
Tuinstraat 58.
Met „De Spar" naar België.
(P) In de tweede „Spar"-tempo-tempo-
avond, welke zeer goed geslaagd is en
waarbij het Herenlogement tot de nok toe
gevuld was. deelde de heer J. Doetz onder
groot gejuich der aanwezigen o.a. mede
dat de „Spar"-tocht 1950 zal gaan naar
Antwerpen, Mechelen en Brussel.
Voor de Niwin.
(P) In de Niwin-bus op de Kaasmarkt
zijn dezer dagen ruim vijf en zeventig
nieuwe boeken, de meeste in fraaie band,
gedeponeerd voor onze jongens over zee.
Grote Purmerender verlotng.
(P) Donderdagavond vond in de boven
zaal van „Amicitia" ten overstaan van
notaris J. Dirkzwager de jaarlijkse trek
king plaats der 41e grote Purmerender
verloting. De spanning was er bij de aan
wezigen al gauw uit, want bij het begin
der trekking, nadat ongeveer dertig loten
getrokken waren, kwam reeds de hoofd
prijs, de vier beste vette koeien, uit de
bus. Deze werden gewonnen door lot no.
9735; later bleek dat dit lot in Purmer-
land aan een kleine veeboer verkocht was.
De tweede prijs, een koe, kwam al direct
na de pauze en viel op lot no. 6080, ter
wijl het radiotoestel werd gewonnen door
lot no. 8868, de 4e prijs, twee schapen, op
lot no. 5665, viel in de zaal, op de loten
9482, 16952, 6752, 5262, 8657 vielen de rij
wielen, terwijl op de loten 1230, 1637, 10586,
22649, 15685 en 6711 elk een schaap ge
wonnen werd.
Ti.
Kinderen in nood. In deze krankzinnige
wereld staat het l^kid hulpeloos temidden
der vernietiging. In deze hopeloze verwar
ring valt iedere steun, elk houvast weg en
er blijft slechts verlatenheid over.
Kinderen in nood. Honger, ziekte en
verwildering, duistere metgezellen der
jeugd in oorlogstijd.
Uit de straten en stegen der grote ste
den zijn zij opgetrokken op zoek naar
voedsel en onderdak. Begerig vragend, of,
als het niet anders kan, bedelend of ste
lend.
In 't haam voor een kar met bieten.
Koud en nat met een zakje aardappels op
z'n magere schouders. Slapend onder de
blote hemel, onder een oude jas, onder
voed en ziek. Der kinderen kruistocht in
oorlogstijd.
Naakte kindervoeten gaan in tergende
regelmaat, dag in dag uit, over de klinker
wegen. Hongerige kinderogen staren zoe
kend en spiedend rond, onafgebroken.
Groezelige kinderknuisten reiken keer op
keer naar een snee brood.
Beemsterlingen, herinner je dat woord,
die zin, ééns gesproken: „Laat de kinderen
tot mij komen"?
Laat niet in de toekomst de ontstellende
gedachte tot je komen, dat wanneer de
eindstaat van het aantal der door de hon
ger en gebrek omgekomen kinderen be
kend zal zijn, je invloed had kunnen uit
oefenen op de grootte van dat getal. Je
hebt nog een huis, een warme kachel, er
is brood, er zijn aardappelen.
LuisterUit de hongersteden, uit de
puinhopen, uit alle delen van deze waan
zinnige wereld, stijgt een jammerkreet om
hoog. Kinderen in nood.
Wat hebt gij, o mens, gij met rede be
gaafd, verheven wezen, gemaakt van deze
wereld? Duizenden, tienduizenden kinderen
staan op de dorpel van ondergang. Deze
tijd is een trieste étappe in de opgang der
mensheid. Opgang! Is het geen parodie op
dat woord, als het de ondergang betekent
van zovele kinderen, voor wie het leven
nog alles had te geven?
Genoeg! De Beemster is niet achterge
bleven in hulpbetoon. Comité's zijn opge
richt, en in verbinding met betreffende
instanties is de hulpverlening georgani
seerd. Er werd nu niet gevraagd naar ge
loof, naar rang, of stand, ieder heeft ge
holpen. Enige honderden kinderen heb
ben door bemiddeling van comité's of op
persoonlijk initiatief in de Beemster een
tehuis gevonden. Sommigen voor weken,
anderen voor maanden.
Door dit initiatief, door deze daad, zijn
er banden gesmeed tussen stad en land,
die duurzamer en hechter zullen zijn dan
woorden ooit zouden kunnen bereiken.
En ook voor hen, die hebben meegehol
pen om in die droeve periode van het
kinderleven weer gezondheid, vreugde en
zonneschijn te brengen, voor hen zal die
tijd een prachtige herinnering blijven aan
welbestede uren.
De eens zo machtige legers van Nazi-
Duitsland strijden hun laatste wanhopige
strijd, teruggeslagen op alle krijgstonelen,
te water, op het land en in de lucht, vluch
tend op alle fronten, rest hun niets an
ders dan algehele capitulatie. Maar zoals
een ten dode opgejaagd roofdier in zijn
laatste stuiptrekkingen nog poogt te do
den, zo trachten de machthebbers van
Duitsland in een laatste waanzinnige po
ging alles mee te slepen in hun onder
gang.
Arnhem, de parel van Gelderland, in de
greep van het oorlogsgeweld. Helaas, hier
werd de zegevierende opmars der gealli
eerde legers gestuit. Duizenden jonge
mannen van vreemde bodem vonden hier
in wanhopige strijd ter bevrijding van
Nederlandse grond, hun laatste rustplaats.
Arnhem werd in deze geweldige worste
ling een puinhoop. Vliegtuigen en kanon
nen wierpen hun projectielen in deze
prachtige stad, dood en verderf zaaiende.
Burgers stierven, en zij die achterbleven
werden van alles beroofd.
Nederland, op! Arnhem behoeft uw
hulp. Alles is nodig, voedsel, dekking,
huisvesting. En Nederland heeft geholpen.
Ook Beemster had haar aandeel in deze
geslaagde actie. Ook nu weer waren er
mannen en vrouwen bereid om met alle
energie deze hulpverlening tot een be
vredigend einde te brengen. Geld, goede
ren en natura, van alles werd opgehaald,
met wagens en auto's zijn de opgehaalde
goederen naar de centrale verzamelpunten
gebracht.
Achter verduisterde ruitjes, onder vloe
ren, in bouwvallige schuurtjes, in geheime
schuilplaatsen, in al die verborgen hoeken
is leven, jong krachtig leven. Daar woont
een wonderlijk volk, een heel bijzonder
ras. Het is een nieuw soort mens: de on
derduiker.
Het oude gezegde: „Ze groeien tegen de
verdrukking in", werd ook hier tot waar
heid. Hoe groter de druk van het nazi
regiem werd, hoe meer groeide het aantal
onderduikers, en als het zand zo talrijk
werden zij.
Er werd bij boeren en burgers getim
merd, geknutseld, ieder hoekje van een
gebouw werd geëxploiteerd om tot schuil
plaats te dienen. Camouflage was het
richtsnoer van al die veranderingen. Ook
tot de mensen strekte dit zich uit. De in
tellectueel stond in overall op het land
of op de akker, melken en oogsten hadden
de plaats ingenomen van studie en les
geven.
Vaderlandse instanties zorgden voor de
nodige legimitatie- en levensmiddelen
kaarten. De politie wist niets en hoorde
niets van al die onderduikers, die van on
ze polder een maskeradeterrein maakten.
Kortom, de hulp kwam en was er van
iedere zijde. Maar ook van iedere zijde
dreigde gevaar, er was nog verraad, er
was, ook door de lange duur van de oor
log, een soort van „Nou ja, 't komt wel
in orde"-geest over velen van de onder
duikers
„Voetstappen in de nacht. Achter de
verduisterde ramen, in de geïmproviseer
de bedsteden en slaapplaatsen worden
oren gespitst, men houdt de adem in. Voet
stappen in de nacht betekent gevaar,
levensgevaar. Met ijzer beslagen schoenen
kletteren over de klinkerweg. Angstig en
toch op hun hoede wachtten de betrok
kenen op een of ander teken, dat het ge
vaar urgent is. Nu is de grens tussen Vrij
heid en Slavernij, tussen Leven en Dood,
met een paar passen te overbruggen.
Koortsachtig worden de kansen bere
kend. Vlucht in de nacht, over de daken,
door het water, achter in het land, de mo
gelijkheden zijn er. Lang tevoren reeds
zijn ze overwogen; of de uitvoering daar
van gelukken zal? De kogels van de Grüne
of Landwacht gaan sneller dan de vluch
teling.
Daar bonken de kolven der geweren van
de mensen jagers reeds op de deuren der
woning. Reeds hebben ze zich verspreid
over het erf, om de ontvluchting onmoge
lijk te maken. Vooruit onderduikers, het
gaat om je leven, om je vrijheid, om je
Vaderland
Een stralende dagEr peddelt een
jongen langs de polderwegen, hij fluit een
liedje, zo hier en daar brengt hij kort een
bezoek. Heel gewoon, niets opvallend.
Maar 's avonds is er geen onderduiker
te bekennen in de boerderijen of wonin
gen. Dan huizen ze als de kikkers op het
achterstuk langs de sloot, of ze liggen
languit in een broeibak of in een bootje,
want de jonge snuiter die daar 's mid
dags zo onschuldig z'n liedje floot, was
de boodschapper met zijn S. O. S., dat
langs onnaspeurlijke wegen vanuit een
centraal punt al de betrokkenen bereikte.
Boodschapper.... Zoals zovele jongens
en meisjes, schakels in de lange keten, die
wij kenden als de Onderduikersorganisa
tie.
Laat ons niet gering denken over deze
hulp. De dreiging van dood, slavernij en
concentratiekamp was immer nabij, zo
wel voor hen die zich verborgen als voor
hen die verborgen, en tenslotte voor ieder
die aandeel had in deze dingen.
Nooit zullen wij weten hoe groot en vér
strekkend deze hulp is geweest. Wij ken
nen helaas.wel de andere zijde. Maar
zeker is het, dat door deze vorm van
hulpbetoon de Beemster in de oorlogsjaren
haar taak op een eervolle wijze heeft ver
vuld.
BeemsterPolder van schoonheid en
welvaart. Het stemt mij tot vreugde, dat
ik deze bladzijde van je Geschiedenis heb
mogen schrijven.
Mensenhanden en vernuft hebben je ge
maakt, en je bent geworden „Neêrlands
schoonste polder".
Het waren ook mensenhanden en ver
nuft, die tot je ondergang besloten
Luctor et Emergo
Gehavend en gekneusd zijt gij herrezen.
Zo ook je volk
Beemsterlingen, wanneer eenmaal de
schaduwen van deze vreselijke mensen-
worsteling zijn vervaagd en de contouren
van een nieuwe en nobeler samenleving
verrijzen en een gelukkiger mensheid deze
aarde zal bewonen, weet dan o Beem-
sterling dat iedere daad van hulpbe
toon, hoe klein ook, geboren uit zuivere
mensenliefde, iets heeft bijgedragen tot
het scheppen van een betere wereld.
AND. TOL.
