Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
26 NOVEMBER,
.li 322.
Zevende Jaargang
GEMEENTE AFKONDIGINGEN.
Oorzaken van Nederland's vernetlering,
van 1810 1813.
GEWONE ltEIUGHTEN.
18^3.
SCHAGER
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN
Voor Schagen1.00.
Franco per post door liet geheele Rijk. 1.15.
Afzonderlijke Couranten0.10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
UITO-EVEE JP. J". O. DIDERIOH.
PRIJS DER ADVERTENTlëN
Van een tot vijf regelsf 0.75.
Iedere regel meerder„0.15.
De 35 cents zegelrecht niet medegerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
BRIEVEN FRANCO.
m
Burgemeester en Wethouders van Schagen,
brengen hiermede, naar aanleiding van art. 72
van het politie-reglement voor deze gemeente,
ter kennisse der ingezetenen, dat de straten
vóór en langs hunne percelen zullen behooren
te worden geschrobt en dat de schouw daar
over zal plaats hebben op Zaturdag den 28
November 1863 des namiddags ten 4 ure.
Schagenden 23 November 1863.
l)e Burgemeester
11. Ii. DE MEÊR,
I)e Secretaris
A. J. VAN CANTFORT.
Bij de feestviering van Nederland 's vijftig
jarige onafhankelijkheid is het voorzeker niet
ongepast te onderzoeken aan welke oorzaken
de onderdrukking, die ons Vaderland van
1810 tot 1813, moest ondergaan voornament-
lijk moet worden toegeschreven': In de veler
lei geschriften, welke, ter zake van het ge
vierde feestin de laatste dagen, bij ons zijn
uitgekomenis ten dezen aanziennaar ons
voorkomt niet altijd met de vereischte onpar
tijdigheid te werk gegaan. Gedreven door
eene overigens zeer prijzenswaardige ingeno
menheid met het huis van Oranje, hebben
namelijk de meestcu, die thans over dit onder
werp hunne gedachten hebben ontvouwd de
schuld van onze diepe vernedering al te zeer
op de tegenstanders van dat huis geworpen.
Aan de patriotische partij wordt al het kwaad,
dat geschied is, toegeschreven en de binnen-
landsche tweespalt, die van 1784 tot 1795,
in ons land, heeft gewoed als de eenige bion
onzer ellende beschouwd. Deze voorstelling is,
naar ons gevoelen, ten eenemaal onwaaren in
strijd met de geschiedenis. De patriotische
partij heeft gewis grovelijk gedwaald, toen zij
waandedat bij eene niet aan zelfregering ge
wone natieals de onze toen waseene staats
hervorming door het volk zelf met goed gevolg
kon tot stand worden gebracht, maar de dwa-
ling was voorzeker, niet alleen aan hare zijde.
Ook de prinsgezinde partij dwaalde, toen zij
de herstelling van zoo vele gebreken welke den
staat dreigden te slopen telkens uitstelde. Ook
mag de patriotische partij geenzins worden
voorgesteld als een partijalleen bestaande uit
wargeesten en heethoofden. Tot die partij
behoorde het grootste gedeelte van onzen bur
gerstand een groot deel van onze patricische
familiesja zelfs een gedeelte van den adel.
Vooral onder de geleerden en schrijvers
vond die partij een sterken aanhangtot haar
behoorden o. a. Stijl, Feith Bellamy Xienw-
landvan der Palm KantelaarCornelis van
Lennep, M. C. van Hall en wie wij wel het
eerst hadden mogen noemen de twee baronnen
van der C'appelle. Het is dan ook meer door
gebrek aan ervaring, dan verkeerde drijfveeren,
dat de patriotische partij zoo ongelukkig in haar
pogen is geslaagd. Men moet haar dan niet
te hard vallenmaar het veeleer opregt be
treuren, dat eene gebrekkige staatsregeling,
welke het volk ongeschikt had gemaakt voor
zelfregeringde oorzaak werd dat zoovele
edele mannen hunne pogingen tot verbetering
van 's lands bestuur, zoo deerlijk zagen schip
breuk lijden. Ook doet men verkeerd om de
binuenlandsche tweespalt als de eenige bron
onzer ellenden te beschouwen.
Binncnlandschc tweespalt is voorzeker een
groot kwaadmaar waar zij voortspruit uit
eeneal zij het ook verkeerd toegepaste, doch
altijd lofwaardige liefde voor het algemeene
welzijndaar is zij voorzeker te verkiezen
boven die vrede en binncnlandsche rust welke
alleen het gevolg zijn der onverschilligheid. De
patriotische burgertwist was het einde der
sluimerzicktewaarin onze natie gedurende de
18de eeuw was gezonken. Ingesluimerd op
de stapels van het geerfde goudhad ons volk
de geestkracht der vaderen geheel vergeten.
Onze regenten, volgden met betrekking tot
het buitenland eene lafhartige en vaak eerver
geten staatkunde, binnenlands deden zij hun
best om aan onwaardige gunstelingen en bloed
verwanten landsbedieningen en ambten wegte-
aohenken.
Onze kooplieden misten ondernemingsgeest;
onze dichters en kunstenaars gloed en oorspron
kelijkheid, men besteedde den ontzaggelijken
grooten rijkdom, die men bezat, niet voor bet
algemeene welzijnmaar alleen om zich zeiven
genoegens te verschaffen. Bij al dien rijkdom
is in de geheele 18de eeuw geen enkel groot
werk van algemeen nut tot stand gekomen.
Wij zeggen dan zeker niet te veelzoo wij bewe
ren dat de levenskracht geheel uit ons volk
was geweken. Gedurende den derden Kngel-
schen oorlog ondervond men de treurige gevol
gen van die verslapping der krachten.
Gelijk het gewoonlijk gaat vond men echter
de oorzaak van het ongeluk niet aanstonds.
Aan de slechte regering schreef men toewat
men bij het volk had moeten zoeken. Ziedaar
de oorzaak van de patriotische burgertwist.
Hoe betreurenswaardig zij ook op zich zelve
beschouwd mogt zijnleverde zij tevens het
bewijs, dat een nieuwe geest in den boezem van
het volk ontwaakte. Als zoodanig was zij een
verblijdend teeken.
Hippocrates heeft met betrekking tot 'smen-
schen ligchaam geleerd dat alle ziekten gene
zing isdat namelijk de natuur door de ziekte
een in het ligchaam gekomen stoornis der ge
zondheid zoekt wegtenemen en het gebroken
evenwigt tracht te herstellen. Doch gelijk een
patiënt veeltijds te zwak is om eene operatie
doortestaan en onder de kunstbewerking sterft,
zoo gaat het ook met het ligchaam ten aan
zien van de ziekten. Veeltijds is dat ligchaam
te zwak om zulk eene genezing beoogende
ziekte door te staan. Ook op het staatsleven
is die spreuk van Hippocrates van toepassing.
Zoo de ziekte van binnenlandsche twist en
tweedrngt zich voordoet in eenen krachtigen
staat, dan zijn haar gevolgen meest heilzaam.
Zoo volgde op de godsdienstige burgeroor
logen in Frankrijk, de roemrijke regering van
Hendrik IVzoo op de twisten der Frondes,
de bloeitijd van Lodewijk XIVzoo op dc
fransche revolutie, dc heerschappij van Napoleon,
en om uit onze vaderlandsche geschiedenis
een voorbeeld te nemen, zoo op de twisten
der remonstranten en contra-remonstranten, het
roemrijke tijdperk van Frederik Hendrik. Maar
in het laatste der vorige eeuw was, ten gevolge
van de langdurige sluimerzickte, onze staat te
zwak geworden, om de ziekte der binnenland
sche tweedrngt doortestaanhij bezweek dan
ook en een algemeen verval was het gevolg
er van.
Uit dit oogpunt moet men naar wij geloo-
ven, de patriotische tweespalt beschouwen, mrn
vermijdt daardoor de dwaling, om de schuld
der geleden ellenden onregtvaardig aan eene
partij te wijten in plaats Van haargelijk het
behoort, op rekening van het gthcele volk te
stellen.
De roemvolle November dagen van 1813 die
het liebt der vrijheid op nieuw mogten zien aan
breken na ettelijke jaren verduisterd to zijn ge
weest, worden thans na vijftig jarendoor geheel
Nederland met blijdschap en dankbaarheid herdacht
en ook wij, geachte Lezers, zijn niet achtergeble
ven deze dagen feestelijk door te brengen met
name den 17den November, den dag waarop het
symbool van Neêrlands innige verbintenis met
ons Vorstenhuis de geliefde Oranjekleur voor het
eerst weder in het opeubaar, in 'sGravenhase op
kleederen en hoofddeksels prijkte, was te dezer
plaatse daartoe gewijd en wij hebben gemeend
dat een verslag onzer gehondene feestviering
als een hulde aan allen die daartoe hebben medege
werkt en eene herinnering voor allen die haar
hebben bijgewoondonzen lezers niet onweldom
zoude zijo.
Reeds vroegtijdig wapperden van de meeste
gevels van publieke en particuliere gebouwen de
aloude Nationale, meerendeels roet Oranjewimpels
versierde vlaggen.
Ten 9} ure verzamelde zich eene aanzienlijke
menigte in de beide kerkgebouwen ODZer plaats,
waar door de voorgaogers der gemeente, uit vrye
keuze eene toepasselijke feestrede tot opening der
feestviering van dezen dag werd gehouden.
Ten 11 ure werd onze schooljeugd die zich
reeds dagen te voren met de geliefde Nationale en
Oranjekleuren, in allerlei vormeD, sierlijk had niU
gedosebt in het schoolgebouw feestelijk onthaald
zij had dit te danken aan de zorg van ons ge
meente bestnur daar ook zij en te regt, moest
deeleo in de feestvreugde van dezen dag; nadat
de Onderwijzer vooraf der jengd bad opmerkzaam ge
maakt op de gedenkwaardigheid van deze dagen,door
haar kortelijk een geschiedkundig overzigt van het
herstel van Ntderlauds onafhankelijkheid te geven,
ten slotte werd aan alle de kinderen eene