11!
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad,
Is de wereld geschiedenis
altijd wereld gerigt
Een Vliigteliiigsleven.
M 365.
Achtste Jaargang.
Au. tötii
SCHAGER COURANT.
2fi&t
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN
Voor Schagenf 1,00.
Franco per post door het geheele Rijk *1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
TJITG-EVER ~F>. CT. Ck DIDERICH.
wegh, y
PRIJS DER ADVERTENTlëN
Van een tot vijf regelsf 0,75.
Iedere regel meerder#0,16.
De 35 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
w.
BRIEVEN FRANCO.
In het zoo schoone dichtstuk van Schiller
die resignation, komt de zinsnede voor
die welgeschichte ist das weltgericht.
Deze regel van den duitschen zanger in
den mond der beschaafde wereld, als het ware,
spreekwoordelijk gewordendoor velen is hij
beschouwd als een orakelspreuk wier onfeil
baarheid aan geen twijfel onderhevig is. Ook
wij hebben in onze artikelen reeds een paar
malen dien regel aangehaald desniettemin
achten wij het toch niet ongepast om de
waarheid dier zoo vaak aangehaalde spreuk,
aan een onderzoek te onderwerpendaar toch
het zweeren bij de woorden van anderen, nooit
ons zwak wasen wij duswaar wij die
woorden aanhaaldenons voorbehielden om te
onderzoeken, in hoe verre zij waarheid behels
den.
Vooreerst zij opgemerktdat de duitsche dich
ter zelve aan die woorden eene geheel andere
beteekenis hechttedan de wereld er aan
heeft gegeven. Gewoonlijk vat men dien regel
opals zoude hij beteekenende wereldge
schiedenis leert onsdat het kwadedoor
vorsten en volken bedreven gestraft en het
Eerste afdeeling.
Het verraad.
I.
De twee Ministers.
De minister zette zijne wandeling door de ka
mer onafgebroken voortliep eenige malen naar
een lessenaar en bragt met eene zilveren pen
vlugtig eenige woorden op papier,
Eene kostbare tafelpendule loonde aan dat het
kwartierunr verstreken was en zwijgend vertoonde
de kamerdienaar zich weder.
De minister wenkte hem met de hand waarop
de bediende terug trad om een fijn gekleed heer,
met schrander uitzigt en eenige ridder-orden ver
sierd te laten binnentreden.
Welk nieuws brengt gij mede vroeg de mi
nister.
Een brief uit Zurich nwe Hoogheid.
Ah, van den baron von Eibe.
Ja
Noemt hij zich ook niet Alban waarde Z.
Dezen naam draagt hij onder de vlugteliogen,
Ik geloof echter dat deze beide namen niet de
echte zijn.
Nu dit daar gelaten wrat schrijft hij f
Vergunt uwe Hoogheiddat ik den brief
voorlees.
Wanneer hij niet te lang is.
Hij is niet lang.
Na lees hem dan.
De Secretaris las
Hoog geëerde beer
Uwe Hoogheid heeft in langen lijd geenc tijding
—"O
aan
goede door hen gedaanbeloond wordt. In
verband met de overige regels moet er echter
eigentlijk eene geheele andere beteekenis aan
worden gegeven. Nadat .namelijk de dichter
ons heeft geleerddat liöt eene dwaasheid is
om aardsche genietingen cp te offeren alleen
in de hoop om hier uainaals er heter voor
in ruil te ontvangen voert hij een genius
sprekende in welke uitroeptTwee bloemen
zijn er op aarde te vinden, die hoop en geluk
heeten. Wie nu ééne van die bloemen geplukt
heeftbegeere de andere niet. Ilij die niet
gelooven kansmake aardsche genoegens
maar wie kan gelooven doe roet vreugde af
stand van die genietingen. Deze leer is eeu
wig als de wereld, en de wereldgeschie
denis is het wereldgerigt. Hier kan
dus dit niet anders beteekenen, dan: de ge
schiedenis heeft bewezen dat de wereld on-
,*:o -- uUI \'A sienoetren en geloof
li hare kinderen te schenlTen.
Men beeft echter aan dezen regel een ge
heel anderen zin gegeven, en terwijl de be
teekenis die de dichter er aan hechtte, als
het ware vergeten ligt in een hoek van het
in vele opzi-ten duistere dichtstuk, zweven
de woorden met de hun door anderen geleen
den zin op de lippen van duizenden. Wij
willen dan thans onderzoeken of die woonlen,
van mij ontvangen. De reden er van isdat er
niets bijzonders voorvielen ik u met de alle
daagscbe gebeurtenissen der tegenwoonhge vlugte;
lingen niet durfde lastig vallen. Heden heeft er
intusschen eene gewigtige gebeurtenis plaat, ge-
haddie ik uwe Hoogheid, volgender wijze, moet
mededeelen.
Eeu der gevaarlijkste medeleden der mtgeweke-
ne staatkundigen is de student Bosner waarover
ik Uwe Hoogheid reeds vroeger geschreven heb.
Hü staat niet alleen bij hen hoog aanzien
maar ik heb steeds meer grond te «rmoeder
dat hij tot het groote, door bijna alle boden,der
wereld verbreid europeesch revolutie-comité behoort.
Deze mensch nn heeft rich sedert eenige dagen
op eene zonderlinge wijze teruggehouden ik ben
daardoor op hem opmerkzaam geworden en heb
langs die weg ontdektdat bij byua gelyktyd.g
brieven uit Parijs Londen Berlyn Tnryn, Na
pels en Home ontvangt, dat bij eenen nieuwen
bijzonder sterken dolk besteld en een paar zak-
pistolen gekochten zich van vele reisbenoo-
digdheden voorzien heeft.
Door een toeval ben ik eindelijk op het oogen-
blik er achter gekomen dat hij voornemens is
eene geheime reis naar Italië te doen j en slechts
op een brief uit Parijs wacht, om die reis aan te
vangen.
Ongetwijfeld is hij door het revolutie comité
tot de uitoefening van een staatkundigen moord
uitgekozen.
Het komt mij derhalve dringend noodzakelijk
voor dat die gevaarlijke mensch in het geheim
op zijnen togt gevolgd en naauwkenrig in bet
oog gehouden worde.
Indien uwe Hoogheid van hetzelfde gevoelen
in de laatste beteekenis, een onfeilbare waar
heid bevatten.
Daar men van ouds beeft geloofd aan een
regtvaardig wereldbestuur, zoo heeft men ook
steeds in bet ongeluk een door de vertoornde
Goden gezonden straf gezien. Toen Job ligt
gekromd onder de overmaat van lijden, was het
aan zijne vrienden maar niet uit het hoofd te
pratendat hij zich aan geheime grove zonden
moest schuldig gemaakt hebben. Toen Jezus
met zijne discipelen eens langs een blindgeborene
gingvraagden zijn jongeren hemRabbi
wie heeft er gezondigd dezeof zijne ouders,
dat hij blind zoude geboren worden Eu al
hoewel Christus dat dwaalbegrip immer in de
zijnen heeft te keer gegaan, is nogtans ook in
christelijke landen het ongeluk, bijua altijd,
als de straf van zonden beschouwd. Vooral
bij onze voorouders, in de 17e eeuw geldt dit
bijua als een onfeilbaar geloofsartikel. Nog in
UCT toitge AAI*.. - O
weeshuis, op den muur van eene ziekenkamer
met groote letters geschreven de regels
Gelukkig weesje heb geduld
"Want niemand lijdt er zon der schuld.
De oorzaak waardoor de mensch tot zulk
een dwaalbegrip komt, ligt voor de band.
Met het kind uit van AJphen 's versje, gevoe
len wij immersdat wij voor geluk geschapen
W
mogt zyn wil ik my gaarne met die zending
belastenen bid u alsdan onderdanig mijzoo
mogelijk «enig voorschot voor de reiskosteu op
gewone wijze te doen geworden.
Uwe Hoogheid onderdenigste dienaar
H. von Eibe.
Dit had de secretaris van Z. den minister voor
gelezen.
Het voorname en uitgestreken gelaat van den
minister bad ondertusschen zachtkens geglimlacht.
Hy mag reizen zeide de minister vervolgens
even zacht, toen zijn secretaris geëindigd had.
Zend hem vijfhonderd gulden,
Is dat niet wat te veel, Uwe Hoogheidbe
merkte de Secretaris.
Zoo het berigt waar is niet
Doch
Gij «Ut zeggendat het niet waar is.
Ik zie aan het gelaat uwer excellentie dat u
ook twijfelt
Ah lachte de minister, gij leest iets in myn
gexigt f Dan moet te oordeelennaar hetgeen
men van mij zegtbet tegendeel waar zyn. Doch
gy kunt gelijk hebben. Dat verandert intusschen
niets. De mededeeling, hetzy die waar of onwaar
zijheeft toch hare waarde. Zorg slechtsdat
zij morgen aan alle hoven bekend wordt; daardoor
kan een doeltreffend resultaat worden verkregen
en eene zekere excellentie die deze arme met
honger kampende revolntie-menschen geen rustigen
nacht laat bijna in oomagt doen vallen. Ik
geloofinderdaad dat de wereld door domheid
geregeerd moet worden.
AIzoo handelde de minister, in eene andere
gToote residentie, die geene excellentie, maar eene
Hoogheid waA
