Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
13 JüPRMe
Eerstgeboorte regt.
De steen der wijzen.
M 394.
Negende Jaargang.
A°. 1(565,
B fTl T\Y Yt Y5 YY ïf j/r$ Die timmert aan den wegh
v.
SCHAGER COURANT.
abonnementsprijs voor drie maanden
Voor Schagenf 1»00.
Franco per post door het geheele Rijk n 1,15.
Afzonderlijke Couranten*0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
X&mii Verwacht gezegh. (Cats.)
UITG-EVEB IP. J\ Gk DIDEEIOH.
PRIJS DER ADVERTENTlëN I
Van een tot vijf regelsf 0,75.
Iedere regel meerder0,15.
De 85 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BRIEVEN FEANOO.
In de vorige week is er in de wetgevende
kamer in Frankrijk eene vraag behandelddie
waarlijk wel de algemeene aandacht trekken
mag. Het gold de uitbreiding van het regt
der huisvaders om over hunne goederen bij
uitersten wil te beschikken. Een der hoofd
beginselen namelijk van het fransche burgerlijk
regtookgelijk men weetschoon eenig-
sints gewijzigdhier te lande geldend is de
gelijke verdeeling van de goederen der ouders
tusschen de kinderen. Niets schijnt ook meer
gegrond op de uitspraak van het menschelijk
gevoel. Gelijke verdeeling eener ouderlijke
nalatenschap en gecne bevoorregtiging van den
eerstgeborene boven den jongeregeene uit
sluiting van vrouwen door mannen schijnt te
strooken met de gelijke liefdedie de ouders
aan hunne kinderen toedragen. Dit beginsel
is dan ook zoo zeer opgenomen in de heden-
daagsche maatschappijdat aan eene ophef
fing niet meer te denken valt. Welk eene
omwenteling zou het dus niet ten gevolge
hebben zoo het regt van eerstgeboorte in zijne
prerogatieven weder werd erkend Inderdaad
er is hier sprake van eene der grondslagen
waarop het maatschappelijk leven thans berust,
en daarom is het wel bevreemdenddat zoo
Toen Henry te huis kwamvond hij Frits
inweerwil het negen ure in den morgen was
nog te bed en met de koorts. De oogen der
jongelieden schitterden als diamanten en dat
ten gevolge van zeer uiteenloopende oorzaken.
De denkbeelden van Henrv zweefden in de
gewesten der verwezentlijkte wonderendie
van Frits in de oorden der verschrikking zon
der naam. De Duitscher stak zijnen vriend
eene bevende hand toe.
Zijt gij daar eindelijk
Arme Fritsgij zijt ziek. Hoe is dat
gekomen
En gijhoe gaat het m et u
Bijzonder goed.
Is n niets overkomen Gij schijnt
in uw schik te zijn.
Wel zeker, en niet weinig ook.
Gij zult mij immers niet verlatengij
zult bij mij blijven
Ongetwijfeld den ganschen dag, heden
avond moet ik u echter weder alleen laten.
Dat nooitzoo waar ik leef, ik zal u volgen.
Maarbeste vriendgij znlt daartoe
de kracht niet hebbengij zijt lijdende.
Dat doet niets ter zake. Waar gaat gij heen?
Ik... ik ga naar het kasteel.
elnu zoo veel te beterals mij bij
den markgraaf overkomt, wat mij bij den jood is
wedervaren indien ik flaauw val als eene vrouw
eenvoudig weg die maatschappelijke revolutie
wordt voorgesteld.
Dat wij hier spreken van het eerstgeboorte
regt terwijl het voorstel in de Fransche ka
mer gedaan slechts eene uitbreiding beoogde
van het regt der huisvaders om over hunne
goederen bij uitersten wil te beschikken ver-
wondere niemand want ongetwijfeld heeft dit
voordeel deze strekking. De uitbreiding van
het regt tot beschikking heeft eene inkrim
ping ten gevolge van het aan aan alle kinde
ren toegestane wettelijke erfdeel en het doel
dat men zich dus voorstelt is bevoordeeling
van het eene kind door benadeeling van het
andere. Politiek heeft de stelling minder al
gemeen doen zijnmaar als tegen het wette
lijk erfdeel der kindereu gerigt, heeft men
het volle regt in het voorstel eene poging te
zien tot het weder in het leven roepen van
het eerstgeboorte regt, na niet langen tijd
weder gesteund door fideï-commissen en ma
joraten gelijk dit was in de goede dagen
van vóór de groote fransche omwenteling.
Men heeft het voorstel dat verworpen is,
trachten te verdedigen door'te wijzen op de
groote versnippering van kapitaalbij gelijke
verdeeling van het ouderlijk vermogen tusschen
alle kinderen. Men stelde, dat hierdoor het
welbegrepen belang van den Staat werd tegen
zal men mij weder met rijtuig te huis brengen.
Wat meent gij
Jagister-avond ben ik u gevolgd ik
ben bij Manasses geweestik heb Wilhelmina
gezienen men heeft mij weder hier gebragt
twee uren later, bijna geheel buiten kennis.
Het zij zoode markgraaf met wien
ik sedert een half etmaal zeer bevriend ben,
heeft mij heden avond familiair ten zijuent
genoodigd zoodat ik geloof, zonder onbe
leefd zijnu te zullen kunnen medenemen.
De Duitscher zuchtte.
Mijn waarde Frits, gij schijnt zoo neerslagtig.
Dat komtHenry, omdat gij zoo vro
lijk wordtdoch wij zullen zien maar
zult gij niet een weinig rustengij moet
vermoeid wezen gij hebt den ganschen
nacht gewaaktis het niet
Zoo is hetmaar ik heb geen lust om
nu te gaan slapen.
Zeg toch eensHenryis het de liefde
die u beheerscht
Och ik dacht er niet aan maar
toch het kan zoo wezen.
Frits zuchtte
Neen, 't is de duivel!
Markiesik ben zoo vrij geweest een
gast mede te brengenzeide van Thernier
tot zijnen nieuwen vriend de millionairte
midden eener uitgestrekte zaal, waarin zij
binnen geleid waren.
gehouden en voerde daarvoor aan dat, wijl
ieder burger als het ware genoodzaakt was om
telkens van meet aan te beginnen de vor
ming van groote kapitalenzoo nuttig en
noodzakelijk voor een land verhinderd werd.
"Wij vereenigen ons met deze beschouwin
gen in geenen deele.
Vooreerst is het niet waardat in onzen
tijd geene groote kapitalen meer bestaan. De
vorming van kapitaal gaat veel sneller dan
vroeger door de veel grootere hulpbronnen
die men thans boven vroeger vooruit heeft.
Zelfs in ons vaderland is het niet zeldzaam
dat goed overlegde arbeid bekroond wordt door
een vorstelijk fortuin. Bovendien wordt de
versnippering van groote kapitalen ook dikwijls
tegengehouden door vererving in de zijd-linie
en herstelt zich somtijds door aanhuwelijking
spoedig de verbrokkeling door vererving in de
regte lijn veroorzaakt. Indien er dus een
voordeel verbonden is aan de opeenhooping
van kapitaal in éón hand bewijst de onder
vinding genoegzaam dat dit niet onmogelijk
wordt door het van meet aan beginnen.
Maar is de Staat wel bevoordeeld door be
langrijk rijke burgers? Wij gelooven ook
dit niet. Rijkdom maakt ons niet tot een
verdienstelijk burger. Rijkdom brengt enkele
voordeelen, maar brengt ook groote nadeelen.
Gij zijt altijd welkom gij en uwe vrienden
en voor heden breng ik u zelfs mijnen har-
telijken dank want Mijnheer Frits is geenzins
een vreemdeling voor mij.
Naauwelijks waren de beide vriendendoor
den markgraaf tot plaats nemen uitgenoodigd
toen zich weder nieuwe gasten lieten aanmel
den zes heeren en vier prachtig gekleede
dames traden de zaal binnen. Toen trapte
de milionair op eene soort van veer; als door
een tooverslag opende zich het midden van
den vloer en eene tafel verrees van onder
den gronddeze tafel met mozaïk blad en
zilveren pooten was bedekt met een zilver-
verguld servies; de talrijke door tafel-komforen
verwarmde schotelsverspreidden eenen heerlij
ken geur.
Frits beschouwde dat alles met wantrouwend
oogte meer daar Henryin dat vreemde
huiszoo zeer op zijn gemak scheen. Men
zette zich aan tafel en de spijzen verdwenen,
inweerwil de geregtenwaarschijnlijk zich in
de tafel bevindende valluikjes van tijd tot tijd
vernieuwd werdenzonder er dienstboden
zigtbaar waren. Het aantal ledige flesschen
werdeven als de vrolijkheidsteeds grooter
en grooter en de vier bekoorlijke jonge dames
werden hoe langer hoe verrukkerder hetgeen
Henry aan zijne eigen—waarde toeschreefook
Frits die overigens zijne stroefheid bewaard
hadboog zich achter eene der damesdie
hem van zijnen vriend scheidde ten
einde hem zaehtkens te vragen waar blijft