Waar de grondwetgever sprak van ccne zaak,
die sinds eenwen het voorwerp van de haat
en de vervolging van duistcrlingen en tirannen
is geweestdaar vinden wij het lofwaardig
dat hij met ronde woorden voor de veronge
lijkten openlijk partij koos. Die woorden be
helzen eene oorlogsverklaring aan duisterlingen
en tirannen. Wij vinden deze woorden schoon
en verhevenvooral als zij van eenen Koning
uitgaanen te schooner moeten zij geacht
worden naarmate zelfs liberale meuschen de
vrijheid van drukpers langen tijd als een
kwaad hebben beschouwd. Zoo b. v. zegt de
engelsclie schrijver Johnson in zijn leven van
Miltondat het even dwaas is //oin de
drukpers vrij' te latendewijl de schrijvers
later toch kunnen gestraft wordenals om
met öpene deuren te slapendewijl de dief
toch later volgens de wetgehangen kart
worden.// Zoo roept de schrijver van Hollands
roem uit: //(let bandelooze Journalisinus
los gelaten om twisttweedragtoorlogop
roer en verbreking van alle maatschappelijke
banden vrij uit te prediken, zal de zetel
der beschaving eindelijk het onderste boven
keerenen een rijk stichtendat niet dan
met de trekken van een Dante zal kunnen
afgebeeld worden.
In vergelijking dezer gezegden van anders
liberale mannen komt de schoondhcid der in
de grondwet van 1815 gebezigde woorden uit
als helder daglicht tcgonover nachtelijk duis
ternis zij voegde in de grondwet eener natie
die meer dan eenige andere sinds eeuwen
die vrijheid heeft gehuldigd en tot welke een
dichter en staatsman (O. Z. van Haren in zijn
Geuzen) ia een tijd, toen overal de drukpers
aan ijzereren banden laghad toegezongen
O vrije Drukpers toen gebannen
Gij, schrik en geesel der tirannen,
Gij de eersto stem, daar 'tvolk is vrij,
Door Albaas maar alleen te smoren
De dagdie dat verbod moest hooren
Dien dag begon de slavernij 1
In geen enkel opzigt blijkt de vooruitgang
der staatkundige begrippen bij ons volk meer
dan ten aanzien van het volksgevoelen nopens
de vrijheid der drukpers. Terwijl toch voor
•80 jaren de gevoelens daarover verdeeld waren
zijn thans bij ons alle partijen het eens dat
de vrijheid der drukpers de grootste zegen is.
die er ..voor een land kan bestaan. Trou
wens de ondervinding heeft vooral in Neder
land en Engeland de waarheid der door Bo
naparte nis consul gesprokene maar door hem
als keizer geheel veronachtzaamde spreuk be
waarheid: de vrijheid der drukpers is gelijk
aan de speer van Achilleszij heelt elke wonde,
die zij geslagen heeften vooral ten aanzien
van de vrijheid der drukpers hebben de ge
beurtenissen der laatste 20 jaren de waarheid
bewezen van Schillers gezegde beef niet voor
den vrije-, maar alken voor den slaaf, als
hij zijne ketenen verbreekt.
De overtuiging van het nuttigejahet
onmiAare der vrijheid van drukpers .is zoo
vast geworteld in het hart van ons volk,
dat wij niet behoeven te vreezen dat zij ooit
zal wankelen. Geen bewind zal zich staande
kunnen houden, zoo het ooit die vrijheid
zoude pogen te belemmeren. Wij hebben
het daarom steeds betreurddat de minister
van Oorlog voor eenige jaren had gepoogd
de officieren in dat regt te beperken. Wij
hopen dat de Staten-Generaal bij de behan
deling der begrooting van het departement
van oorlogwederom ten sterkste zal aandrin
gen om die besluiten te herroepen. Het volk
heeft regt van eene liberale regering in de
eerste plaats te verwachten, dat zij alle hin
derpalen aan de dierbaarste vrijheiddie wij
bezittenuit den weg neme. Maar van den
anderen kant heeft ook de regering het regt
van het volk te verwachtendat het zich
die heilige vrijheid waardig makeom ook
zonder vrees voor straf vervolgingenalle mis
bruiken te gehuwen, Een ieder die gebruik
maakt van de drukpers om zijne gedachten
te openbarenmoet zich zeiven beschouwen
als een priesterdie een heilig werktuig han
teert. Waar hij zich nederzet om te schrij
ven moet hij steeds zich zclven afvragen
word ik wel bij mijn schrijven door goede
beginsels gedrevenis het liefde voor de
waarheid en de menschheiddie mij be
zielt of partijzucht en liefdeloosheid
Zoo een ieder dit deed, zoo Zoude de
vrijheid der drukpers nog oneindig grooter
zegen zijn dan zij thans reeds is. Dit hou
den wij voor zekerdat ieder Nederlander
wel zal doen door zich de aangehaalde woor
den der grondwet van 1815 te herinneren
namelijk door steeds de drukpers en te be
schouwen èn te gebruiken als een middel
om beschaving en verlichting te verspreiden.
GEWONE ISEUIGTEN
Een grondeigenaar in Oostenrijks hoofdstad
en sints twee jaren weduwnaarhad het
voornemen opgevat te hertrouwen hoofdzake
lijk in het belang van zijne dochter, een
allerliefst meisje en dat vooral op hare jaren,
zij heeft reeds den ouderdom vau 15 jaren
bereikt, behoorlijke moederlijke leiding behoefde.
Hij liet een huwelijksaanvraag in de dagbla
den plaatsen en verkreeg ten slotte een ren-
dez-vous met een der onbekende schrijfsters van
de talrijke brieven op zijne advertentie inge
komen. De weduwnaar bevond zich op het
bepaalde uur in een tuin te Schwarzenberg,
de afgesprokene plaats van bijeenkomst en
spoedig daarna vetscheeu ook de schoone die
niemand anders was dan de dochter des
weduwnaars.
Zekere M. Vignout te Antwerpen heeft
op het Kasteel pleinproeven genomen met
een nieuw bluschmiddeldat inderdaad zeer
zonderling mag genoemd worden. Er was een
houten toestel geplaatstmet teer en petroleum
bestrekendat vervolgens in brand werd
gestoken. Naanwelijks stond het volop in
brand of M. Vignout, welke eene kleine blik
ken kas op den rug droegnaderde den brand
greep den darm welke aan zijn blikken kastje
was gehecht en Spoot eene hoeveelheid van den
iuhoad op de vlammen welke onmiddelijk
werden uitgedoofd. Daarop gaf hij bevel om
het hontwerk op nieuw in brand te steken
maar welke moeite men zich ook gafhet
hout wilde geen vuur meer vatten. Deze
proefneming werd door een groot aantal perso
nen bijgewoond welke in den beginne dachten
dat ei een vuurwerk werd afgestoken.
Opdat de Chinesche reus Chang Woo
Gow en de dwerg Ghung Mow uiet gratis
zonden worden aanschouwdvervoert men hen
van en naar de Egyptiau Hall per rijtuig
doch gisteren wilde het ongeluk dat nabij de
Wenstuiinster 'abdij de vloer der Cab onder de
voeten der Ilemelsche gasten wegzonk en beiden
in den modder lagen te -spartelen. Nadat de
omstanders hen eene wijl om niet hadden
aangestaard, totdat het rijtuig hen weder kon
ontvangen werd de togt zouder verder ongeval
voortgezet.
Een timmermansknechtmet name P. R.
H ed woonachtig te Warplesdon in Surrey
ontving verleden week een brief, waarin hem
werd gemelddat de oom zijner vrouw was
overleden en zij met hare drie zustersalle in
een geringen maatschappelijke!) kring verkee-
rendeten gevolge van dat sterfgevalin het
bezit van 290,000 S St, waren gekomen.
In de nabijheid van Coblentz heeft een
landbouwerwonende in het dorp Metternich
bij het delven van een kuilter bewaring van
aardappeleneen aarden pot gevonden gedekt
met een steen. Bij nader onderzoek bleek het
dat de pot eene groote meaigte zilveren munten
bevatte, geslagen ia de jaren 1532 1558
1554 en 1555. Zij zijn alle volkomen goed
bewaard gebleven.
De dagbladen van Algerie hebben het
berigt aangebragt dat Lalaeen Arabisch
legerhoofd, zich in het zuiden van Daya, met
zijne benden heeft vertoond met het klaarblij
kelijke doel om de bewoners van den Teil te
plunderen. Er zijn echter maatregelen genomen
om dat tegen te gaan. Aan die gebeurtenis
schijnen dus de geruchten te moeten toege
schreven worden die hier in de jongste dagen
omtrent liet uitbarsten van nieuwe onlusten in
bet ruiden van Algerie verspreid waren.
Uit Frankrijk schrijft menDe handel
in de wijnen van het nieuwe gewas is nog
zeer onbeteekenendaangezien de meeste merken
nog niet proefbaar zijn zelfs met het proeven
van de fijne merken zal men nog veertien da
gen geduid moeten oefenen. De wijnen hebben
eene schoone kleur, een zeer geprononceerden
vruchtensmaak en zijn zeer mollig; in één
woord zij vereenigen alle kwaliteiten in zich
van een uitstekend gewas. Er is nogtans veel
keuzeaangezien het geen twijfel lijdt dat er
mollige wijnen gevonden worden. De prijzen
die op het oogenblik besteed worden zijn onge
veer die van het vorige jaarmaar men voorziet
datindien men de kwaliteit beter zal kunuen
beoordeclenzij zeer zullen stijgen.
In de Oeconomische Courant van 21 May
1800 No. 185 leest men onder anderen het
volgende middel tegen de veepest:
Volgens den West-p/taler Anzeü/er van Julij
1798 heeft men in Zweden waargenomen dat
het veein het voorjaar brandnetels gegeten
hebbende des zomers van deze vreesselijke
ziekte verschoond bleef; zelfe wanneer de be
smetting werkelijk in de stallen gedrongen was
bleven die beesteo gezond, welke men vroegtij
dig geuoeg de netels te eten gaf.
(Mogt men ook in andere landen een zoo
eenvoudig en weldadig middel bij soortgelijke
gelegenheden ernstig beproeven
- Toen de erfprins v. Avguslenlurg 's nachts
de Eckernförde doorreed hebben de inwoners
bij het verbod des burgemeesters om te illumi-
neerenhunne glasramen aan de binnenzijde
verlicht en hebben eenige liedenbij monde
van een onderwijzerhem als Landvorst ge
huldigd. Daarop ziju 2 compagnién militairen
die in den omtrek in kwartier lagennaar
de stad verlegd en heeft de pruissche bevel
hebber in Sleuswijk aangekondigd dat dergelijke
demonstratien niet weder geduld en dca noods
door de gewapende rnagt verhinderd zullen
worden mogende alleen hulde bewezen worden
aan den wettigen Landsheer. Aan de ambte
naren heeft hij 3 dagen tijd gegeven om te
verklaren, of zij zich aan deze bepaling on-
werpeu. Voorts heeft de gouverneur den prins
schriftelijk opmerkzaam gemaaktdatindien
hij zich weder zonder 's Konings verlof naar
Sleeswijk begeeft en tich eerbewijzen laat aan
leunen zijne aanhouding niet zal kunnen
achterblijven.
De justitie te Breda hondt zich bezig
met het onderzoek naar eene aanranding op
de eerbaarheidgepleegd onder het gehucht
Zelden Elfengemeente 's Prinsenhageen
wel door een daar in het veld jagend persoon
die tot nog toe onbekend is. Men heeft het
jeugdig aangerande boerenmeisje in het veld
met de handen boven het hoold gebonden ge
vonden. Zij verkeert in levensgevaar en is naar
de gemeente O. vervoerd.
De dagbladen deelen thans bijzonderhe
den mede omtrent de plegtige ter aarde be
stelling van 28 lijkenwelke onder de puin-
hoopeu vau twee ingestorlte woningeB te Ber
lijn Vrijdag jl. zijn bedolven gevonden. Ge
durende de jongst verloopeu jaren heeft men
daar ter stede geene dergelijke plegtigbeid
aanschouwddie zoo zeer de algemeeae be
langstelling heeft opgewekt als met die van
isteren het geval was. Nadat ten 10 ure in
e groote zaal van den Schweitlergarten door
een talrijk koor een psalm was gezongen met
begeleiding van muziek en eene aauspraak was
gehouden door den heer Bnchman©ppercon-
sistoriaalraadzette de stoet zich in beweging.
Vooraan marcheerden twee militaire muziek^
corpsen dan volgde eene deputatie uit d*
predikanten der hoofdstad en achter deze
bevonden zich de president van policie
opperconsistoriaalraad voornoemdde militaire
commandant der hoofdstad eene deputatie
den gemeenteraed en uit het comito ter on
dersteuning van de betrekkingen der veronge
lukten. De met zwart floers omhulde ban»t*
der timmerlieden werd gedragen aan het hoofd
van een zeer groot aantal meesters en gezellen
van dat gild en achter deze weiden 14 lijktistcfl