GEWONE BEIUGTEN. bekwaam veronderstelde. Volgens ons staatsrrgt rust het regt van volksvertegenwoordigers te kie zen op eene veronderstelde bekwaamheid. In het belang van allen bepaalde de wetgevers de uiter lijke voorwaardenwaaraan die veronderstelling van bekwaamheid zoude worden gehecht. Het beginsel waar onze wetgever van uitging was dns volkomen juist, maar ongelukkig was de mcening dat de betaling van belasting een vermoeden tot het bezit van zulk .eene bekwaamheid wettigt vaak geheel onwaar, gelijk trouwens de ouder vinding aan iedereen kan lecren, Wij vragen toch aan een ieder bewijst de omstandigheid dat een tapper ten platten lande f 20 voor het patent betaalt dat hij genoegzame kennis heeft oin op te kunnen treden als kiezer geeft het toeval, dat eenen armen schooijer eenige landerijen, waarvan hij f 20 grondbelasting moet opbrengendoet ervenhem eensklaps de noodige inzigten om eene verstandige keuze te doen Ondertusschen stemmen wij gaarne toedat men in den regel meer ontwikkeling mag verwachten bij den gegoeden stand dan bij hen die niets bezittenen dat dus het vermoeden van bekwaam heid min of meer met het geldbezit soms mag gepaard gaan maar wij komen op tegen de uit sluiting van alle andere omstandighedendie even goedzoo niet meer het bezit der noodige be kwaamheden moeten doen vermoeden. Voorwaar de aanslag voor eene zekere som in de belasting mag niet in het oog des wetgevers de eenige zaak zijn die bekwaamheid doet veronderstellen of wettigt het bezit van sommige waardigheden of betrekkingen niet evenzeer dit vermoeden? Mag men in den regel meer bekwaamheid ver wachten bij den landbouwer, die f 20 belasting betaalt, dan bij den onderwijzer die het niet doet Wij hebben in de hoofdplaats van een onzer arrondissementen een president van de regt ba nk gekend, die de vraagbaak van geheel den omtrek was en die bij de eerste verkiezing van leden voor de Tweede Kamer der Statcn-Generaal dan ook met nagenoeg algemeene stemmen tot volks vertegenwoordiger werd gekozendeze man be taalde geen belasting genoeg om zelf kiezer te kunnen zijn. Bewijst dit niet dat in menig geval ons kiesstelsel eene ongegrondheid is Het zoude zulks niet zijnzoo men in der tijdnaast den census ook nog aiideru vermoedens van bekwaam heid had aangenomen. In het ontwerp der grond wet van 1848 was voorgesteld om aan de doc- ters in de regteu ook zonder den census het regt om te kiezen toe te kennen, deze bepaling vond bij de Tweede Kamer teregt veel tegenkanting omdat men daarin een ongrondwettig bcvoordcelen van eene bepaalde klasse van personen zag. On gelukkiger wijze trok de regering in plaats van de bewuste bepaling aannemelijk tc maken door haar eene zoo veel mogelijke uitbreiding te ge ven haar voorstel inzoodat de census alleen over bleef. Wij gelooven echter dat de natie vroeg of laat terug zal keerenop het padwaarop het den eersten voet reeds had gezet, maar dat zij ongelukkiger wijze al te spoedig verliet. Vroeg of laat zal men het door de Spaansche kieswet gegeven voor beeld volgen en zal men het kiesregt toekennen niet alleen aan hendie eene zekere som in de belasting betalenmaar ook aan dengenen welke eene betrekking bekleedendie niet zonder ontwikke ling des verstands kan verkregen worden. £ven als men in 1843 de kiesbevoegdheid wilde toe kennen aan docters in de regten zal men dit voorzeker later doen aan allen die eenen ontwikke ling vereischenden stand bekleeden, zoo als daar zijngegradueerdennotarissen ingenieurs, officie ren onderwijzers ambtenaars van registratie en belasting, landmeters, enz. Door deze uitbreiding van ons kiesstelsel zou bet getal der kiezers misschien wel met de helft vermeerderd wordenen deze nienwe soort van kiezers zoude zeker het meeste gewigt in de schaal leggenwant daar zij allen de noodige bekwaam heid zouden hebben om hunne verpligtingen te kennen, zouden zij de meest onafhankelijken zijn. Er zoude nog een groot voordeel uit deze wijzi ging van ons kiesstelsel voortvloeijendaardoor zoude het groote verschik dat er thans tfcn aanzien van het getal kiezers in de verschillende distric ten bestaatmin of mcef worden weggenomen. De hooge aanslag, die in de groote steden wordt gevorderd, brengt namelijk te weeg, dat in zulke steden op .r>0 inwoners een kiezer is. terwijl men in kleine welvarende gemeenten op 15 inwoners een kiezer vindt, Daar nu het grootste getal van de nieuwe kiezers waarschijnlijk zoude wonen in die groote stedenzou die onevenredigheiddie min of meer in strijd is met de grondwettige gelijkheid, grootcndeels worden weggenomen. Uit een goede bron vernemen wij, dat door de heeren Mouthaan en Gezellen te Amsterdam dedoor den raad onzer Gemeentegestelde voor waarden, betrekkelijk de ©prigting eener gasfabriek alhier, zijn aangenomen. Nu eerst mogen wij met grond verwachten dat met lo. October, (wij gelooven dat die tijdsbepa ling tot de conditiën behoort) de gemeente Scha- gen met gas zal verlicht zijn. Op de 3de dezer heeft er op de linie van Nord-Eastern een zonderling toeval plaats gehad; doch dank aan den moed van eenen machinist heeft hetzelfve geen ernstig gevolg gehad. Omtrent 2 of 3 uur stqnden een stoomtuig en zijn tender aan de vertakking van Leamside op de linie van het centrumterwijl de stoker en de machinist in de werkbnizeu gebezigd werden. Op dit oogenblik verscheen er ecu koopwarcotrein en de stokerdit ziende, snelde naar het stoomtuig om het vooruit te doen gaan doch de trein liep op de machine en door het geweld der opeen- looping werd de stoomklep geopend. De machine liep toen met volle snelheid op de linie van Newcastle. De beambten van Leamside, voor de mogelijke gevolgen van dit toeval verschrikttelegrafeerden liet feit aan al statiën vr' jdca weg. Het stoomtuig reed door en de machinist wachtte eenigen tijd toen hij met een expresse locomotief op het tweede spoor hetielve inhaalde voor het op een centraal station waar bet schrikbarende ongevallen had kunnen veroorzakenaankwam. Zijne snelheid niet gevoed nam af. De machinist sprong van zijne locomotief op de andere over en deed deze stilstaan terwijl zijn helper de zijne stopte. Nabij het station van Jemelle ligt een stuk grond van omtreut 2 bunders en een half, door de ingezetenen aangeduid ouder den naam van moru-litof bed der dood en. De grond draairt zijnen naam goedwant 't is een uitgestrekt kerkhof, dat dagteekeut van den eersten inval der Franken iu Bclgisch-Gallië. Men heeft er dezer dagen eene menigte geraam ten uitgedolvenalsook aarden potten wapens enz. Die potten stonden tusschen de knieën van elk geraamteen bevattei noch munt, noch asch. De lijken op 2$ voet diepte geplaatstzijn als 't ware ouder 4 of b groote steenen verpletterd. Al de geraamten zijn in dezelfde rigtiog gelegd het hoofd naar de Noordzijde. De putten zijn op 4 of 5 voet van elkander gegraven. In de nabijheid vau bet station van Jemelle zijn ook twee grotten waarvan de eene bewoond is geweestnaar men meeutten tijde der invallen van de Noordsche barbaren in de Xde eeuw. Boven deze grotten rees een kasteel opwaarvan Dog eenige sporen wordea aangetroffenen dat men voorgeeft tot den Gallischen tijd op te klim men. Daar regtover ziet men puinen van een Romeiosch kasteelwelks geweivea uit lava zijn gebouwd. Volgens de laatste optellingheeft Londen eene bevolking vau 2,803,034 zieen. Het mid- dencijfer der sterfgevallen per week is 1300, dat der geboorten 1800. Men telt er 378,000 bewoonde luizen 852 kerken en kapellen; 150 zieken-en Tefdadigheids gestichten 40 geregtshoven 14 geraigenhuizen ,- 81 museums23 schouwburgen51 liubsen 12 kazernen en 24 marktenalles verdeel! op 12000 straten en stegen en 70 wijken. Om te voorzien in de behoeften der bewoners van Londenbezit de stad 30,000 bakkers, 40,000 kruideniers, 24,000 kleermakers, 42,000 naaisters, 29,000 schoenmakers en 470,000 koks, kameniers en dienstboden, 13,000 koeijen voorzien in de noodige melk. Jaarlijks worden er heen gezonden 36,000 var ken 20,000 kalveren250,000 ossen cn bijna 2,000,000 schapen. De hoeven van Engeland en die van den vreemde leveren 4,651,000 mud koorn235,000,000 eijeren cn 5,000,000 stuks gevogelte. De wouden, bosschen en parken brengen 6,000,000 stuks wild op. De visschcrs voeren in de haven aan 3,000,000 zalmen en een onberekenbaar getal vissollen van allerlei aard. Londen verbruikt daarenboven nog 2,000,000 vaten porter, 950,000 vaten sterken drank en 2,600,000 vaten wijn, elk van 100 Ned. kannen. De straten zijn verlicht door 400,000 bekken gaz, die op 24 uren 122 kubieke meters verbranden ten prijze van 4£ schellings de dnizend Eugelsche kubieke voeten. Iu de haardsteden verbruikt meu omtrent 6,000,000 ton steenkolen. Er wordt in de diplomatieke wereld veel gesproken over een geval in het Vatikaan op nieuwjaarsdag. Ziet hier hoe de dagbladen dit medeelen. De heer Meyerdorffafgezant van Rusland kwam, even, als de andere ambassadeursden H. vader zijne hnlde op dien dag brengen. In plaats van met eerbied het antwoord van den Paus aan te hoorenliet de heer Meyerdorff bittere beschul digingen hooren tegen de lagere en hooge geeste lijkheid in Polenen betreurde dat de H. stoel zoo slecht was ingelicht over de volgens hem «■gewaande" vervolging der katholieken. Pias de IX antwoordde kalmmaar met die fijnheid met dat doorzigthem zoo eigendat behalve de bijzondere berigten in bet Vatikaan outvangen de Keizerlijke ukasen genoegzaam die vervolgingen bewezen en inderdaad hoeveel van die willekeurige wettenopzigtens de ongelukkige Polenzyn er niet reeds door de dagbladen van alle tkleui aan gehaald en afgekeurdDe heer Meyerdorff voelde zich geslagen doch in plaats van het hoofd te bukken liet hij zich driftig ontvallen»het ka- tkolicismns is de revolutie." Pius IX getroffen door zooveel onbeschaamdheidliet er met eene krachtige stem op volgen »Ik eerbiedig den czaar als monarchmaar ik verzoek zijnen ambas sadeur zich onmiddelijk van hier te verwijderen." De juiste opgaaf van het gebeurde zou aan 't hof van Petersburg keubaar zijn gemaakt. Wat is er van dit alles waarheid. Dat zal de tijd leereu. In eene gemeente van het district Eccloo is een vader zijne drie zonen komen aanbieden om dienst te nemeu bij het pauselijk leger. De man betreurde dat zijn vierde zoonuit hoofde van ziekelijkheid voor de krijgsdienst ongeschikten hij zelf daartoe te oud geworden was. De vermaardste der Belgische schilders Lonis G&llaitis voornemens eene episode te achildereu uit het dramatisch einde der twee gebroeders Jan en Cornelis de Witt Ten einde op de plaats zelvo alwaar de feiten gebeurd zijnstadiën te doen heeft de schilder van Egmont en Hoorn en van zoo menig ander meesterstuk zich voor eenigen tijd naar 's Gravenhage begeven. Het schijnt dat hij kostbare aanduidingen heeft gevonden in de collectien prenten van dien tijd, toebehoorende aan de heeren van Sijpestein en Wintjes en dst die heeren zieh gehaast hebbendie ter beschikking van den groo« ten kunstenaar te stellen: Men schrijft nit Amsterdam 18 Jannarij. Een groot publiek en een buitengewoon getal leden der regterlijke magt en advocaten woonden de correc tionele teregtzittiug der arrondiss.-regtbank van heden bij. Onder de daar behandelde" zaken be hoorde namelijk die tegen Eduard Douwes Dekker als schrijver bekend onder den naam van Mnltatuü beklaagd van op 1 December 1865, in de salon des anetes van den heer Dnport aan tweo personen moedwillig slagen te hebben toegebragt. Zij die zich gevleid hadden de verdediging van den beklaagde zeiven te hooren werden zeer telenr gesteldvermits dezeofschoon een gernimen tijd in de getnigenkamer tegenwoordig zich verwijderd- hadvoor dat de zaak werd uitgeroepen. De zaak werd dns bij verstek behandeld. Nadat zes getuigen gehoord waren die voor het meerendeel het toebrengen van slagen zonder bekende oorzaak bevestigden rekwireerde de substituut—officier van justitie, jhi. mr, C. H. Backerde scliuldigver-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1866 | | pagina 2