31 MWL
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
YkY vt w \ns vft
Thorbecke en de cultuurwet.
Jfö £53.
Tiende Jaargang.
HZ
VERKIEZINGEN.
SCHAGER
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN
Voor Schagenƒ1,00.
Franco per post door het geheele Rijk 1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
PRIJS DER ADVERTENTlëN
Van een tot vijf regelsf 0,75.
Iedere regel meerder*0,16.
De 35 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Die timmert aan den wegh,
Verwacht gezegh. (Cats.)
TJIT3-EVEB F. J". O. DIDEBIOH.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BRIEVEN FRANCO.
-
Artikel 100 der kieswet bepaalt, dat de ge
wone verkiezing van de helft der leden van de
Tweede Kamer der Staten Generaal, moet plaats
hebben op den tweeden Dingsdag der maand
Junij. Weldra breekt dus weder het gewigtige
tijdstip aanwaarin het Nederlandscbe volk door
het uitbrengen zijner stemmoet beslissen over
de regering vau ons vaderland. Is die verkiezing
altijd gewigtigin de tegenwoordige omstandighe
den is zij nog belangrijker dan ooit te voren.
Na een vierjarig tijdperk van nooit geëvenaar-
den bloeiwaarin werken werden tot stand ge-
bragt of begonnenzoo groot als Nederland nooit
mogl aanschouwenwaarin bet middelbaar ouder
wijs op een voet werd ingerigtdat ons land
thans inet geheel het buitenland in dit opzigt kan
wedijverenwaarin eene bij ons geheel onbekend
en toch allerheilzaamste gezondheids politie werd
in het leven geroepen waarin met de plaatselijke
accijnsen de laatstebelemmering voor het vrije
binnenlandsche vervoerwerd weggenomen en waarin
de schoonste gebeurtenisdie Nederland sedert
1813 mogt beleven, de vrijverklaring der slaven
plaats hadna zulk een gezegend tijdperk treedt
de liberale partij uit het bewindom plaats te
maken voor personen eener behoudende rig-
ting. Het zij zooMet zelfvoldoening mogen
zij die een deel hebben uitgemaakt vau het
vrijzinuig bewind terugzien op het doorleefde
tijdperk. Door latere geslachten zal h«>t geprezen
worden als de gulden tijd van Nederland.
Maar mogen ook liberale staatslieden aftreden
het Nederlandscbe volk treedt niet af, dat volk
kan de vrijzinnigheid niet prijs geven omdat
het daarin werd opgevoed en omdat het met haar
zijn eigene natuur zoude verloochenen. Nu de
geest der vrijzinnigheid dreigt te wijken uit
onze regering is onze natie dubbel verpligt om te
toonendat zij steeds vrijzinnig wil blijven en
afkeer blijft voedenzoowel van godsdienstige
hoogmoed en sectengeestals van een nationaal
egoïsmusdat in de aan onze hoede door de
Voorzienigheid toeveitrouwde volken niets anders
ziet dan middelen van ons zeiven te verrijken.
De nu op handen zijnde verkiezing geeft ons
eene uitmuntende gelegenheid om te doen blijken
van deze gezindheiddoor te stemmen op den
voor het vele goededat een liberaal bestuur in
het leven heeft geroepenals eene waarschuwing
aan de behoudende regeringdie zal opvolgen
om niet de handen t slaanaan het gene ons
volk voor heilig houdk. Die verkiezing zal aan
duiden dat men hier althars geen begeerte voedt
om met eene verandering onzer onderwijswet de
verdraagzaamheid uit t nze scholen te verbannen
die verkiezing zal bew.jzen dat hier niet de in
standhouding van een stelsel wordt gewenscht
dat de Nederlanders ten koste van de Javanen
verrijkt.
Tegenover den heer OL1VIER staat de heer van
Herwerden als oandida>J. in ons district. Gepro
tegeerd door het dagbiad van 's Gravenhagedat
orgaanvol hartstogt ?n bitterheid van de op de
li
regering beluste fractie der behoudende partij is
hij een vertegenwoordiger zoowel van hendie
de schoolwet wil veranderd hebben als van diege
nen welke de Javanen tot eene eeuwige onmon
digheid willen doemen. Zijne verkiezing zoude de
zegepraal niet alleen van het behoud maarook
van de reactie zijn.
M ij hebben bij eene vroegere verkiezing ernstig
gewaarschuwd tegen de onverschilligheid bij ver
kiezingen die zelfs zoo ver gaatdat men zich
niet eens de moeite wil getroosten om zich te
begeven naar de stembus. Is zulk eene onver
schilligheid altijd laakbaar in de tegenwoordige
omstandigheden zou zij het dubbel zijn. Wie
thansanders dan om gegronde redenenbij de
verkiezing te huis blijft, toont daardoor, dat hem
de toekomst van het vaderland hoegenaamd niet
ter harte gaat en dat hij het burgerregt en den
naam van Nederlander onwaardig is.
Verscheidene dagbladen in ons vaderland heb
ben niet onduidelijk te kennen gegeven dat zij
de ondersteuning, door den heer Thorbecke ge
geven eerst aan het amendement van den heer van
Nierop, daarna aan dat van den heer Poortman
toeschreven aan eenen personel^n wrok door hem
gekoesterd jegens den minister van colonien. Het
Volksblad gaat zelfs zoo ver, dat het als een
straf voor die daadThorbecke onwaardig keurt
onder de groote mannen van het vaderland te
worden opgenomen. Wij noemen zulk eene ver
heer OLIVIER zullen de kiezers van dit district oordeeling nit de hoogte even ongepast als on-
loowel geven een bewijsdat zij dankbaar zijn f christelijk. Wie geeft den heer Bosch Kemper
of andere dagblad-schrijvers het regt om te spre>
ken van opoffering van overtuigingwat regt
vaardigt de booze vreugde die zy aan den dag
leggen nu zij zulk ceu leelijke smet aan een
der edelaardigste karakters van onzen tijd meeneu
te kunnen aanwrijven. Zoo het waar wasdat
een staatsman als Thorbecke, zich zoo ver had
kunnen vergetenom aan eene onedele drijfveer
eene heilige overtuiging ten offer te brengen dan
moest dit niet eenen bedekten vreugde-toon maar
eene kreet van diepen rouw bij iederen regtge-
aarden Nederlander doen opgaan. Zou het dan
geen onherstelbaar vetlits voor ons vaderland zijn,
zoo het in zedelijkeu zin een zijner grootste man
nen voor eeuwig had verloren Zoude het niet
eene smet zijn voor het geheele Nederlandscbe
volk zoo de vreemdeling kon zeggen jaren lang
heeft het zich doen leiden door een manzoo
kleingeestigdat hij zich niet eens kon verheffen
boven eene kleine vete Gelukkig wordt de aan-
tijging door niets gcregtvaardigd. Thorbecke heeft
zijne bedenkingen tegen de wet blootgelegd in
een redevoering door die alle partijen werd
geprezentot nog toe heeft niemand de door hem
aangevoerde argumenten wederlegd, trouwens zij
zijn ook niet te wederleggen. Maar hoe zou daar
de redevoering zoo overtuigend was voor anderen,
zou zij dan niet overtuigend zijn geweest voor
den persoondie ze uitsprak Met het zelfde
regt zou men kunnen beweren Cicero geloofde
zelf niet aan de schuld van Catalinaof William
Pitt verfoeide in zijn hart niet de slavern'j op
wier afschaffing „hij bij anderen zoo sterk en over
tuigend aandrongals dat men Thorbecke kau
beschuldigen dat hij in de nit gesprokene rede
voering zijne overtuiging prijs gaf. Bevat die rede
niets dan sophisterijendan kan een knap man
als Bosch Kemper ze gemakkelijk weerleggen dan
zal het bem ligt zijn om aan te toonen dat
daarin slechts eene opeenhooping van drogredenen
wordt aangetroffen maar zoo lang men in gebreke
blijft dit te doenbetwisten wij aan bem en aan
ieder ander het regt om te spreken van opoffering
van overtuiging. Naar onze meening kau aan
Thorbecke in deze niets worden ten laste gelegd.
Wij gelooven zelfs dat hij èn als minister èn als
lid van de Kamersteeds een zelfde gevoelen heeft
omhelsd.
Het is waar in het afgeloopen najaar verklaarde
hij volle sympathie te hebben voor de bedoelingen
van den minister van colonienmaar ook na
