Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Tiende Jaargang.
Een Volksblad?
M 45G.
SCHAGER COURA
abonnementsprijs voor drie haanden
Voor Schagenf 1,00.
Franco per post door het geheele Rijk n 1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iedcrcn Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
B0B0BBBA
Die timmert aan den wcgli
Verwacht gezegh. (Cats.)
UlTGhEEPSTEE WED. JP. T. O. DIDEBIOH.
PRIJS DER AOVEUTENTlëN I
Van een tot vijf regels 0,75.
Iedere regel meerderv 0,15.
Do 85 cents zcgelrcgt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
21 mmj.
BEXEVEN ZFE^A-USraO.
In het Volksblad van de vorige week lezen
wij de volgende regels
«Wij danken de redactie van de Schagcr
«Courant voor de beleefdo toezending van een
«nommcr harer Courant.
«De mccningcn over staatkundige edelmoedig
heid en grootheid van karakter kunnen verschil
len. Intusschen berigt het Schager Weekblad:
dat het in het vorige jaar reeds van
algemeene bekendheid was dat THOR-
BECKE en VAN DE TUTTE in een belang
rijk punt, ten aanzien van decultuur-
wot, verschilden."
«Het Scliagcr Weekblad zal ons zeer verpilgten
dit punt op te noemen. De zaak kennisdie een
Weekblad openbaart, geeft den maatstaf aan
waarnaar zijne oordeelvellingen moeten geschat
worden."
Deze woorden hebben een onaangenamen in
druk op ons gemaakt. Niet zoo zeer om bun
inhoud of beteekeniswaut deze is geringmaar
om het weinig llollandsche in den vorm der
gedachte uiting. De lezers van het Volksblad
worden door dien vorm genoopt om heel weinig
zaakkennis toe te schrijven aan ons bladdit
enkel is het doel dat de schrijver zich voorstelt
en dit bereikt hijterwijl hij dit doel reeds in
de gedachte heeft door als een fatsoenlijk man
eerst aan onze redactie zijnen dank te betuigen
voor de beleefde toezending van een nommer
onzer courant.
Wij stellen vooral voor het volk beleefdheid
op hoogen prijsmaar indien het Volksblad nog
duizend jaar wekelijks blijft verschijnen, betwijfe
len wij het of eene beleefdheid van deze soort
aan ons volk zal kunnen zijn ingescherpt. Het
zou kleingeestig van ons zijn, zoo bij wijze van
uitzondering door het Volksblad deze beleefdheid
was aan den man gebragt. Wij zonden er dan
geene beschuldiging op kunnen bouwen. Maar
het behoort tot de taktiek van het Volksblad
eene zoodanig beleefdheid voor op te zetten om
als de ooren gespitst zijn er eene beleediging in
te blazen. Waarlijk, er is te veel verband tos-
scben de woordvoeging en den gedachtengang om
zoodanige praktijk te veroorloven in een Volks
blad. Men zou er het volk niet beleefd door
maken maar valsch. En daarom waarschuwen
wij ieder lezer van het Volksblad voorde beleefd.
heiddie het verkoopt. Men neme altijd geen
de minste notitie van dc loftuitingendie het
toezwaait aan zijn vijanden. Onder het gras ligt
altijd dc adder.
Zekerons zal het Volksblad ditmaal althans
een verwijt van dezen aard niet durven toevoegen,
Wij kunnen ook onmogelijk een: pater peccavi
vernachtenmaar dit hopen wij in het belang
der goede zaak dat het Volksblad zal trachten
zich los te maken van deze tweede natuur. Zeker,
zaakkennis is voor een Weekbladecu uoodig
iets. Zij geeft dikwijl den maatstaf aan, waar
naar zijne oordeelvellingen moeten geschat worden.
Maar zaakkennis is niet altijd te bewijzen. Zij
wordt meestal vertrouwdgeloofd. En geloof en
vertrouwen volgen dry Vrij en lafheid niet.
Nadat het Volksblad voor ons de bedoelde
buiging gemaakt heeft, zegt het, dat dc mee
ningen over staatkundige edelmoedigheid en groot
heid van karakter kunnen verschillen. Ziedaar
eene tweede eigenaardigheid. Hoe deftig staat
deze periodeWelk een groote woorden Wat
eene zaakkennis moet die man hebben die dus
spreekt! En toch, woorden, woorden, woor
den! roept Hamlet, wanneer men hem vraagt
wat hij leest, en hier ook staan niet meer dan
woorden, woorden, woorden! Was het
de bedoeling van den schrijver om te constateren
dat er tusschen ons verschil bestond in meeuing,
en dat er (aldus) verschil tusschen ons kon
bestaan in meening. Er ligt geen de minste be
doeling in. De woorden zijn gebruikt om gedruisch
te maken. Geen enkel lezer van het Volksblad
heeft er de waarde van kunnen begrijpendaar
de schrijver hem geheel onkundig liet van wat
er eigentlijk in ons blad had gestaan.
Behoorlijk toegelicht zou dc ziu ziju verstaan
baar geworden. Tlians schijnt hij gerigt tot een
geest, en wel tot een van de ongeloovigste soort,
tot een die ontkentdat er verschil in meeninir
kan bestaan.
Maar toch ligt er in dien zin eenige conces
sie aan ons. Er schijnt toch uit te blijkendat
wat dan ook onze meening mag geweest zijn
men ons liefst niet van dwaling betichtmaar het
veiliger vindt om maar tusschen beiden te laten
wie gelijk heeft en in het algemeen te zeggen dat
er verschil kan bestaan over de vraag of er vast
land is aan de Zuidpool en dos ook over de
vraag, die ons bezig hield. Want inderdaad,
even weinig als inen met de Zuidpool te malran
heefteven weinig komt hier te pas dc vaststelling
van het verschil in onze meening.
Straks liooren wij toch, dat wij cr niets van
weten en vervalt dus geheel dc concessie, die
schijnbaar aan ons scheen gedaan. Nadat toch is
medegedeeld dat de meeningen kunnen verschillen,
haalt men eene zinsnede aan uit ons blad.
Wij zeggen daarin, dut liet reeds in het vorige
jaar van algemeene bekendheid was dat Thorbccke
en van dc Putte in een belangrijk punt ten aan
zien van de cultuurwet verschilden. Deze stelling
past geheel in ons redebeleid. Waarom, zeiden
w ijmaakt men er thans Thorbccko een verwijt
vandat hij nu in mcening verschilt met van dc
Putteals men verleden jaar reeds wist dat dit
het geval was. Een groot man, zoo schreef het
Volksblad, verandert zijne zienswijze met
naar de omstandigheden. Thorbccke ia bier
van zienswijze veranderd (natuurlijk als gevolg
van de omstandigheden) derhalve is Thorbeckc
geen groot man. Nu beweerden wijdat Thor
bccke reeds verleden jaar naar het algemeen ge
rucht zeiin een bclajigrijk punt met van de
Putte verschilde en dat men dus de verandering
der zienswijze van Thorbccke kon tegenspreken uit
de bladendie thans van de verandering een ver
wijt maakten. Wij ziju niet gelukkig genoeg een
volledig exemplaar te bezitten van het Volksblad.
Waarschijnlijk heeft het ook gebruik gemaakt van
de geruchten die van een verschil spraken in
den boezem van het Ministerie; die van een ge
sprek wisten dat Thorbecke te Dresden had ge
had.
Maar hoe ookhet feit door ons gesteld schijnt
zoo vast tc staandat het niet eens weersproken
wordt. Althans dit doet het Volksblad niet en
terwijl onze stelling dos ongedeerd daar staat dat
het reeds in het vorige jaar van algemeene bekend
heid was dat Thorbccke en van de Putte in een be
langrijk punt ten aanzien van de cultuurwet ver
schilden vergaat de kwaadspreker van Thorbecke
niet van schaamte, maar doet hij de onnoozele
vraag, in wat voor punt? Het Schager
Weekblad, vervolgt hij, zal ons zeer vcrpligten
dit punt op tc noemen. Welk een belagchelijke
vertooning maakt schrijver hier! Wij hebben niet
beweerd dat w ij wisten in welk pont de beide
groote mannen verschilden. De gansche kwestie
loopt niet over dit punt, maar over de vraag of
het Volksblad ontkent of aanneemt dat er verle
den jaar reeds verschil bestond tusschen Thorbecke