Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad. Ö0i: 11 0€TÖBKB. De ontbinding der 2e. Kamer. M 472. Tiende Jaargang. tjitg-eefstee wed. !p. j". g- diderioh. beieven eeanoo. Ivoning Lear. SCHAGER ABONNEMENTSPRIJS VOOR DEIK MAASDES Voor Schagen f 1»00. Franco peT post door het gcheele Rijk 9 1,15. Afzonderlijke Couranten*0,10. Verschijnt iedcren Donderdagmorgen. Abonnementen op dit blad worden door alle Die timmert aan den wegh, Verwacht gezegh. (Cats.) PRIJS DER ADVERTESTlëS Van een tot vijf regelsf 0,75. Iedere regel meerder0,15. De 33 cents zcgclrcgt niet mede gerekend. Groote letters naar de ruimto die zij beslaan. Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen. Tegen 30 October e. k. is het Nedcrlaudsche volk opgeroepen oin nieuwe leden te kiezen voor eeue Kamer, waarvan de helft der leden nog niet drie maanden geleden gekozen is. Bij die keuze wordt door het Miuistcrie eene beslissing uitgelokt, niet over ecnig beginsel, maar de goedkeuring ge vraagd eener door ieder veroordeelde regerings- haiidrlieg. Zij zelve waagt het niet zich te ver dedigen maar verschuilt zich achter de bcleedigde Majesteit. De kiezers zullen volgens haar goed of af te keuren hebben de verkorting van een ko ninklijk prerogatief. De koning zoekt regt bij zijn volk tegen eene vertegenwoordiging die de Grond wet geschonden die de koniuklijke regten ver kracht heeft. Door eene groote meerderheid in de Kamerniet wegens een verschil van gevoelen maar wegens eene onwaardige handeling veroordeeld, Onder ons volk wordt thans veel werk gemaakt van Shakspere. Wij mogen dit slechts voor een zeer klein gedeelte op rekenieg brengen van de mode. Eenigzius hangt dit wel daarmede zamen. Alles heeft zijn tijd en dit strekt zich zelfs uit tot de bepaling van wat schoon is. Echter wordt de kunstzin ook door een hooger instinct dan dat van navolging geleid en wanneer wij in onze da gen Shakspere gewerd zien als niet slechts schoon voor zijn tijd, maar voor alle tijden ligt de oor zaak daarvan wel degelijk in het onovertrefbaar schoon zijner werken, Wij willen in dit opstel een paar opmerkingen omtrent koning Lear aan bet oordeel onzer lezers onderwerpen. Kamer verslagen en oogstberigtcn zijn ongetwijfeld zaken van hoog belang, maar de behoeften van een volk gaan dieper. t an een dag en weekblad mag gevorderd wor den dat het volk er den toetssteen in vindt der gedachteuwaaronder het leeft. Om daaraan eeui- germate te gemoet te komen leiden wij onze le zers van tijd tot tijd ook op een ander gebied dan staatkunde rond. Wij vestigen ditmaal de .aandacht op een van Shakspree's tooneelstukken ook met het doel om de aandacht onzer letterkundigen te vestigen op het tooneel. Geniën bestaan maar zij zijn zeldzaam. Daarom is het niet waarschijnlijk dat kunst stukken als die van onzen dichter vooreerst zullen wor den geschapen maar aan kunst, hartstogt en waarheid kan ons tooneel oneindig winnen voor het met .dat van Shakspere is gelijk te stellen. En toch ia voor het volk niets wenschelijker dan het bezit een goed tooneel en de smaak om er van te genieten. De vraag: op welke wijze moet het volk zich vermaken is eene vraag van den "ao en wanneer wij daarop antwoorden moesten zoudea wij wijzen op het tooneel. Ook zou het heeft het de vermetelheid van dit vonnis appel aan te teckenen en dit in 's konings naam. Als of het volk aarsclen kon in de herkiezing van mannen die 's volks waardigheid hebben verdedigd tegen in trige als of de krenking van het koninklijk gezag ergens anders kon leggen dan bij een mi nisterie dat door de vertegenwoordiging des volks overtuigd wordt den koninklijken naam misbruikt te hebben. Indien het geëerbiedigd hoofd van ons volk door de omstandigheden ooit verpligt werd een beroep te doen op de liefde en den steun zijner onderdanen, indien er over ons sints zoo lange jaren vredig en gelukkig Nederland bange tijden in aantogt zijn en het volk tot verdediging van eigen eer en goed wordt .ingeroependan zal de hoop der toekomst zeker gevestigd zijn op dit mi nisterie regerende buiten de meerderheid der Ka mer naar beginselen vreemd aan den uitgedruk- tooneel zelfs aan waarde winnenwanneer de schrijver wist het volk als toeschouwer te hebben. Wat is in onze dagen een- koning voor zijn volk Het constitutionalisme heeft in dit opzigt veel kwaad gedaan. Brak het aan de eene zijde de raagt van den koningvan den anderen kant, kan niet ontkend worden dat het ook zijne waarde als mensch verminderde. In het constitutioneel begrip is de koning een naam, een gefingeerd wezen, dat ter wille van het algemeen bestaat, niet bij vrije keuze maar uit noodzakelijkheid. Hij is een gedeelte van eene machinevan de staatsmachine, de veer van het uurwerktuig, de spits vau een kerk. Zijne verhouding tot het volk wordt door de noodzakelijkheid bepaaldoverigens i s hij niet; het schijnt dat zijne onschendbaarheid zijn bestaan heeft opgeheven. Voor de koninklijke magt sid dert men niet meer, maar men heeft haar ook niet meer lief. Zijne beteekenis als hoofd van den staat heeft zijne hoedanigheid van natuurgenoot weggenomen. Hij doet wel als koningvermaakt zich als koning, heeft als koning zijn aardsche taak, maar meer dan koning is hij niet voor het volk. En tochzoo moest het niet zijn. Tusschen koning en volk moest een innige band van genegenheid bestaanrustende op wederkeerige achtingge grond op de kennis van elkanders karakter. Hij moest het dagelijksch gebed zijn van ieder burger en als burger dit verdienen. Dat de koning een hart heeft moest eene door het volk nooit verge ten waarheid zijndat hij gevoeltgenietlijdt als wij, moest als bij aanschouwing ons duidelijk zijn. Als middel om dit gevoel bij het volk op te wekken bevelen wij de lezing aan van Shakspere's koning Lear. Dit is wel een koning, met majesteit in blik en houding, maar toch ook een mensch voor ieder begrijpelijk. Wanneer wij den trotscheueigenziunigeu jaonaisch in zijne meu ten wil des volkssteunende op de verkrachting van het regt onzer Oost-Indische broeders en be schuldigd door eene verpletterende meerderheid van verwaarloozing van 's lands zaak. Wij voor ons zoeken dc kracht van volk en koning in de meerderheid der volksvertegenwoordigingin de vrijzinnige beginselen die onder ons volk leven in een christelijke behandeling van den Javaan in een eerlijk overleg tusschen regering en Staten Generaal. Wij voor ons zijn dus zoo anti-mini»- trieel mogelijk en verbeiden wat gevraagd is eene veroordeeling van de regering door het volk. Men spreekt van de krenking van een koninklijk regt en tracht de kiezers in den waan te brengen dat er een toeleg bestaat om het koninklijk gezag bij ons te ondermijnen. Eene motie uitgegaan van een liddat tot een der meest Oranje gezinde familiën in den lande behoorteene motieonder steund door de groote meerderheid der vertegen. schelijkheid zien gekwetst, verraden door bewel- dadigde dochters verlaten door ieder, behalve door eene hondentrouw als die van Kent, en eindelijk uitgeput en afgetobt zien opgenomen duor de dochter die hij verstooten heeftdan beginnen wij te gevoelen voor een koning en walgt ona onze constitutionele onverschilligheid. Men heeft aan het stuk van Shakspere woest heid verweten. En zeker de schilder der harts- togten heeft ons den eik voorgesteld in den storm. Doch aan het onwedcr ontbreekt ook niet de zachte regen. Tegenover de eigenliefdede kracht de onbescheidenheid van Lear staat de nederigheid, de liefdelijkheid, de zachtheid van Cordelia. Wan neer hij haar vraagthoezeer zij hem lief heeft, heeft zij geen antwoord daarop. Gelijk bij baar, uit zich waarachtig gevoel niet in woorden en wat geven ziellooze klanken terug van de warmte der liefde van een echt kinderhart Gewoonlijk trachten wij door verheven woorden, verhevenheid aan onze denkbeelden bij te bren gen. De dichter geeft ons hier eene les van keurige wijsheid. Stil en bescheiden verbergt zich wezenlijke waardezij is gelijkaardig aan de goedheid rap den Schepperdie overal goed doet, zonder dat wij hem bemerken. Goed te spreken is voorzeker eene groote kunstmaar het waar achtig gevoel is boven het gebied der kunst ver heven. Daarom past bij het afscheid een traan, bij het welkom een handdrukbij het gebed een blik van vertrouwenmaar nergens vorm noch woord. Ons ministerie heeft zeer ten onpas aan de Ne- derlandsche natie de vraag gedaan of zij haren koning lief heeft. Beantwoorden wij die vraag niet met woorden, maar met eene daad door over eenkomstig ons geweten, in het belaDg van het vaderland te handelen, overtuigd dat dit h,et be lang des kouings is. UJ

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1866 | | pagina 1