Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Staatkundig Overzigt.
'M &S5.
Elfde Jaargang.
A°. 1!
SCHAGER COURAN
abonnementsprijs voor drie maanden
Voor Schagen 1»00.
Franco per post door het gehcele Rijk n 1,15.
Afzonderlijke Couranten«r 0,10.
"Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Die timmert aan den wegh,
Verwacht gezegh. (Cats.)
prijs der advertentiön
Van een tot vijf regelsf 0,75.
Iedere regel meerdern 0,15.
De 35 cents zegelregt niet mede gerekend.
Grootc letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
TTITGtEEFSTEB; W ~F~!ID. 3?. <X_ Gr> TDIDEIR/IOH.
BRIEVEN
In het laatste staatkundige overzigt zeiden wij
dat de zaak van de vrijheid en het regt in Eu
ropa te vaak de nederlaag moest lijdende laatste
gebeurtenissen in Spanje hebben de waarheid van
dat gezegde weder al te zeer bevestigd. De pre
sident minister Narvaez heeft een coup d'état
gewaagddie gelukt ishij heeft de volksver
tegenwoordiging niet ontbondenmaar uit een
gejaagdsommigen der afgevaardigden zijn gear
resteerd anderen gevankelijk naar straf-colonien
gevoerd. De oorzaak van deze daad des gewelds
lag in eene door de voornaamste leden der Cor
tes gehoudene vergadering, op welke men was
overeengekomen om het ministerie te doen vallen.
De stoutmoedige ministerdie reeds vroeger had
bewezen dat hij voor niets terugdeinsde is de
beraadslagende vergaderiug voorgekomen. Tot he
den hebben de besluiten der Cortes bijna nimmer
eenigen invloed gehad op de aftreding of omver
werping van een bewind.
Zelden of nooit treedt in Spanje een minister
af anders dan gedwongen door een zoogenaamd
pronunciamento, dat wil zeggen door een
oproer van het leger tegen het bestaande bewind.
Het leger heeft in Spanje het lot van het minis
terie geheel alleen in handen. De Spaansche re
gering staat dus tegenover het leger in nagenoeg
dezelfde vernerende houding als eertijds de ro.
meinsche keizers tegenover de praetorianen en de
Turksclic sultans vroeger tegenover de Janitsaren
stonden.
Het behoeft niet gezegd te worden dat zulk
eene houding aller ongelukkigst is en bij het volk
■alle eerbied voor het gezag moet wegnemen. De
natie kan in de ministers toch niet anders zien
can gelukzoekers en geweldenaarshet moet haar
onverschillig zijn wie aan het bestuur isdaar
onregt alleen de oorzaak van de verheffing en
alleen onregt de oorzaak van den val is. Dit is
het treurige en noodzakelijke gevolg van de coups
d'état.
Zoodra eene regering den weg des regts en
der wettigheid heeft verlaten staat zij in zedelij
ken zin geheel weerloos tegenover ieder onregt
en onwettigheid. Nimmer kan een coup d'état
de magt der regering vergrooten. Een gewelde
naar moge de heilzame bandendie de wet hem
1 aanlegt, kunnen verbrekenhij wordt er niet
vrijer noch magtigcr doorin plaats van die J
heilzame banden voelt hij zich welras gekneld
door de vernederende kluisters des onregts. De
Spaansche ministersdie zich van de heilzame
controle der wettige volksvertegenwoordiging willen
vrij makenvervallen daardoor in de onteerende
dienstbaarheid van het leger, van de regtbank,
die bestond uit huns gelijken en die bevoegd was
om een oordeel uit te spreken wilde zij niets
wetenmaar de regtvaardige Nemesis stelt tot
straf van hun onregt hun lot in de handen van
hunne minderen en onbevoegden.
De staatkundige schokken blijven dus in Spanje
voortdurenongelukkig land dat zoo weinig van
zijnen vroegeren roem ei; oude grootheid heeft
overgehouden. Met schande teruggetreden uit
den kamp met de Zuid-Americaansche republie
ken zonder eeuig financiële vertrouwen inet een
ondermijnde troononophoudelijk geteisterd door
staatkundige schokken is het welligt op dit oo-
genblik het rampzaligste rijk van Europa. Welligt
breekt er voor Spanje geene genezing aanvoor
dat het een ander vorstelijk stamhuis krijgt. De
laatste regerende tak der Bourbons schijnt het
zelfde lot beschorendat de zusterstakken in
Frankrijk en Napels wedervoer.
De geschiedenis moet een streng vonnis der
veroordeeling uitspreken over de Spaansche Bour
bons. Gesproten als het ware uit de lenden van
den grijzen Lodewijk XIV heeft het Spaansche
vorstenhuis al de gebreken van dezen koning op
zijn ouden dag, geërfd en naar het schiereiland
medegebragt. Doch gelukkig voor de menschheid
is geen geslachtboom zoo ontaard of hij brengt
nog somwijlen edele vruchten voort; de Spaansche
Bourbons kunnen wijzen op een Karei III, in den
donkersten tijd der 18e. eeuw brak dus op eens
een stralend licht voort, en zoo kan het ook
zijn dat de Bourbons ook in deze eeuw een man
voortbrengen die de redder van Spanje zal zijn.
In duizende voorbeelden leert de geschiedenis ons,
dat wij nooit aan de verbetering des menschdoms
moeten wanhopen. Onder de dikke sneeuwlaag
blijft het zaad langzaam schoon onzigtbaar voort-
kiemen te midden van de winter-koude zwellen
de knoppen onmerkbaar aan de boomen.
Zoo ook wint de zaak der vrijheid, des regts
en vooruitgangs ook bij uiterlijken tegenspoed lang
zaam aan in krachten en bloei. "Wie goed zoekt
kan de kiem reeds zien, kan de knoppen reeds
zien zwellen. Als wij scherp luisteren kunnen
wijbij het lezen der couranteneiken dag uit
ieder rijk stemmen hooren die van vooruitgang
spreken en den triomf der goede zaak voorspellen.
Naar ons gevoelen mag men in de spoedige vol-
tooijing van den spoorweg van St. Petersburg naar
Móskow een voortceken van dezen triomf begroeten.
In een vroeger in deze courant opgenomen dicht
stuk hebben wij reeds ons gevoelen over het nut
der spoorwegen uitgesproken.
Wij hebben toen gezegddat de meerdero
materiele welvaartdie spoorwegen aanbrengen
dan alleen als een zegen is te beschouwen als
zij vergezeld gaat door cencn christclijken geest.
Er bestaan echter redenen om voor Rusland meer
dan voor andere landen van den spoorweg heil
te verwachten, liet grootste gedeelte van Rus
land heeft tot heden alleen de slechte zijde van
de beschaving gezien. Door het verleggen der
residentie van Moskow naar St. Petersburg heeft
Peter de Groote Rusland in een Europeesch rijk
herschapenmaar tevens heeft hij zijne heer
schappij gehuld in een vormdie in openlijken
strijd is met het karakter van het Russische volk.
Op het voetspoor van de Fransche koningen
streefde Peter en zijne opvolgers naar eene magti-
ge militaire heerschappij. Deze militaire heerschappij
is de vloek van Rusland geworden. Zoo er een
volk bestemd schijnt om uit te munten in de
werken des vredesdan is het de Russische natie.
Geen zachter, gemoedelijker en onderdaniger we
zen van natuur dan de Russische boer. Het
volkskarakter spiegelt zich doorgaans het beste af
in de geliefkoosde volksdranken en spijzen.
De geliefde russische volksdrank nu ia thee.
Bij de Russen bestaat dan ook een innerlijke
afkeer van den militairen stand. Hun instinct
schijnt hun toe te roepen dat landbouw en nij
verheid voor hen de beste wegen zijn om roem
en grootheid te verkrijgen. Hunne uitgestrekte
en vruchtbare akkersgevoegd bij de korte zo
mers en lange winters van hun klimaateischen
veel handen om ze te bebouwen. De wijze Voor
zienigheid schiep overal den aard der bewoners
in overeenstemming met de eischen van den bo
dem, waar zij wonen maar de menscnelijks
dwaasheid en heerzucht handelde bijna overal hier
mede in strijd. Voor het Russische volk zal dan
alleen de dag der waarachtige welvaart aanbreken
als de regerigg de bevolking in ruste en vrede
hare akkers laat bebouwen.
Naar ons voorkomt zal de aanleg van den
