24
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Elfde Jaargang.
A«. lj&G7.
Staatkundig Overzigt.
-
M A87.
SCHAGER COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DUIK MAANDEN:
Voor Schagen f 1,00.
Franco per post door het geheele Rijk n 1,15.
Afzonderlijke Couranten*0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
nfc Wt iSOi tt if p
Die timmert aan den wegh,
Verwacht gezegh. (Cats.)
UIT3-EEFSTER "WED.
F. J". O- DIDERIOH.
PRIJS DER ADVERTENTlëN
Van een tot vijf regels0,75.
Iedere regel meerder0,15.
De 85 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BRIEVEN PBANCO.
In Frankrijk is de keizerlijke regering nog
immer ijverig bezig met de verdediging van de
voorgestelde wet der legerorganisatiemaar ver
geefs, het wetsontwerp blijft wat het was ten
hoogslen impopulair. De fransche natieschijnt
beter dan hare regering te gevoelen dat er andere
middelen noodig zijn om aau het hoofd van de
Furopescbe volken te blijven staan dan eene
nieuwe inrigting van het leger.
Napoleon III zelf heeft eens de vrijheid de
kroon van zijn werk genoemd, maar hij blijft
immer in gebreke om die kroon op zijn werk te
zetten. Zoolang de keizerlijke regering zich zei ven
ii.oed* illig die kroon onthoudt' zal zij veroordeeld
blijven om eenen ondergeschikten rol te spelen,
liet gaat met de natiën als met de individuen
slechts hij die uitmunt in de zedelijke eigenschap
pen die de heerschende zijn in een zekeren tijd,
kan op den duur de toongever zijner tijdgenooten
blijven.
In de negentiende eeuw is de zucht naar vrij
heid een sterk sprekende karakter-trek van alle
christelijke volken geworden. Een volk dat deze
karakter—trek niet vrijelijk kan openbarenverliest
dus daardoor het vermogen om anderen tot voor
beeld te strekken.
Ondertusschen werd de keizerlijke regering ten
aanzien van de nieuwe legerorganisatiereeds ge-
ged zongen eeu groot offer te brengen aan den
volkswensch zij heeft de bevoegdheid die zij zich
wilde toekennen om nieuwe ligtingeu niet bij de
wetmaar bij eenvoudig keizerlijk besluit op te
roepen moeten prijs geven. Even als de zeeman
om het schip te redden vaak genoodzaakt is een
groot gedeelte vau zijn kostbare lading over boord
te werpenzal ook de fransche regeringwel
verpligt zijnom behalve dien eenen nog veel
andere van hare oorspronkelijke eischen te doen
vallen. Inderdaad zoude de toekeuning van de
magt aan de regering om nieuwe ligtingen op te
roepen eene groote schrede zijn op den weg
Daar het oostersche dispotismus. Zoo men aan
het bestuur de bevoegheid geeft om de onderda
nen bij honderdduizendennaar willekeur te
laten doodschieteu dan wordt elke andere con
stitutionele waarborg een dwaas comedie-spei en
eene ongerijmdheid.
Als men cm ju vorst de magt ia handen geeft
om mij en allen die mij dierbaar zijn op het
slagtveld op de jammerlijkste wijze te doen om
brengen dan noemen wij het dw aas dat men
zoo vreeslijk veel zorgt draagt om mijn beurs
voor den klaauw van het dispotismus te beveili
gen.
In onze materiele eeuw schijnt de beurs in het
oog des wetgevers heiliger te zijn dan liet leven.
Wij geloovendat deae eenzijdige vereering van
de cigendomsregten ook een fout is geweest vau
de duitsche liberalen. Hadden de vrijzinnigen iu
Duitschland sinds 1S4-8 meer moeite gedaan om
aan de gekroonde menschen-slagters de gelegen
heid te ontnemen van te kunnen bot vieren aan
hunne bloedige liefhebberij dan om eeiiige con
stitutionele waarborg'.*--van papier te verwerven
wij zouden zeker veel verder zijn gekomen. Over
het algemeen heeft Duitschland al zeer weinig te
danken aan zijn zoogenaamde liberalen. De alge-
meene verachting, waaronder het duitsche libera-
lismus gaat gebukt is al te seer verdiend. Toen
de liberalen in 1864 den onregtvaardigen oorlog
tegen Denemarken aanmoedigden velden zij hun
eigen doodvonnis.
Toen bewezen zijdat al spraken zij den mi
nister ook in het openbaar tegenzij toch in bet
geheim de grondstelling van von Bismark magt
gaat boven regt huldigden. Van dat tijd
stip dagteekent hunne nederlaag. Geen liberaliteit
zonder regtW ie het onregtin welk een vorm
ook huldigthuldigt het despotismuswant het
laatste is veelal slechts eenen anderen naam voor
het eerste.
Voorzeker is deze ondergang van de duitsche
vrijzinnigheid een ramp voor de liberalen van ge
heel Europa Mant het europesche liberalismus
vormt als het ware een geheel. De liberalen van
geheel Europa moeten in elkander deelgenooten
van ééa bondgenootschap zien. Daarom kunnen
wij goed begrijpendat mengelijk het Han
delsblad onlangs deed in zijne beschouwing over
1866 de houding der duitsche liberalen poogt
te vergoelijken. Maar is zulk eene poging goed
Wij gelooven het tegendeel. Het huldigen des
geweldswaaraan de duitsche liberalen zich heb
ben schuldig gemaaktis een misdaad die niet
genoeg kan gewraakt worden.
In de eerste dagen des christendoms wierpen
de geloovigen de ontrouwe broedersdie geofferd
hadden op de altaren van heidensche afgodenuit
hunne gemeenschap. De openlijke hulde door een
tot het christendom bekeerde gebragt aan eenen
heidensche afgodmaakte hem weder tot heiden,
zoo ook moeten wij doen. Zoo lang de duitsche
liberalen de triomferende staatkunde van von Bismarck
blijven huldigenmogen w ij hen niet laDger als
medestrijders begroeten. In tegendeel moeten wij
wenschendat alle pogingendie strekken om
het geweld in het rustig bezit te doen blijven
van zijn roof mislukken. Even als eens de per-
sische koning Darius zich dagelijks door een ho
veling liet toeroepen gedenk o vorst de Sardiers,
zoo ook moet Europa zich dagelijks in herinnering
brengen dat oorlog in 1866 een gruwel en een
daad des gewelds was en dat niettemin bet on
regt nog immer ongestraft in het bezit van zijn
roof blijft. Thans begint voor Duitschland een
nieuw bedrijf in het staatkundig tooneelspelwaar
van de moraal is zalig zij die geweld plegen cn
onwaarheid spreken. Het nieuwe parlement zal
spoedig worden verkozenals het bij elkander
komt dan zal waarschijnlijk eene andere spreuk
van von Bismarck voor een poos worden bewaarheid
het nieuwe parlement zal het graf ziju van bet
duitsche parlementismus.
Door het nieuwe parlement zal de minister de
magt van het pruissiscbe huis der afgevaardigden
te niet doen. De naijver die er tusschen beide
parlementen zal ontstaan zal hen waarschijnlijk
onbekwaam maken om weerstand te kunnen bie
den aan de overheersching der regering. Voor
een korte poos zal de ontwerper van dat slimme
plan waarschijnlijk zijn doel bereikenmaar wij
gelooven toch dat ten lange laatste de listige man
met beschaamde kaken zal staau. Het geen
sUatsmanskunstenarijen is op den duur de wereld
te regeren. Van het werk der Metternichs en Tal-
leijrands is niets overgebleven en zoo zal bet ook
gaan met bet gewrocht van von Bismarcks staatkunde.
Er zal een tijd komendat de ontgoochelde
wereld zich zal verwonderen over de hulde, die
zij zoo lang aan den goochelaar heeft gebragt
zoolang het geheim der Davenports verborgen was
was het publiek opgetogenzoodra het ontdekt
werd, werden zij uitgefloten. In de staatkundige
wereld gaat het eveuzoo.
