Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Die ,immertdtn *egh' 1 FKBRMMJ.
M 689.
Elfde Jaargang.
Staatkundig Overzigt.
Voor Schagen f 1,00.
Franco per post door het geheèle Rijk n 1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Verwacht geaegh. (Cats.)
TTITG-EEPSTEE WED. F. J\ O-I DIDERICH.
Van een tot vijf regels0,75.
Iedere regel meerder«0,15.
De 85 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die rij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BEIEVEN FFs^TTCDO.
Het jaar 1867 schijnt zich berucht te willen
maken door staatkundige regtsgedingen. In Noord-
Amerika is een strafregterlijke procedure ingesteld
tegen den hoogst bekwamen president Johnson
in Italië heeft de senaat reeds een vonnis uitge
sproken over den grijzen admiraal Persano. Staat
kundige procedures hebben doorgaans treurige ge
volgen. Aan een vonnisin zulk een zaak ge
veld, ontbreekt ook meestijds dat gene wat een
regtspraak eerbiedwaardig moet maken de regt-
vaardigheid.
In den naam van het regt doet dan veelal de
staatkundige partijschap uitspraak. Het regtsgevoel
de* volks kwam ook.hijna altijd in verzet tegen
zulke vonnissen. Staatkundige veroordeelingen
hebben doorgaans het omgekeerde gevolg van het
geen de partijschap er mede beoogde. Zij wilde
er de tegenpartij mede vrees aanjagen en die
tegenpartij werd er bijna altijd sterker door zij
wilde daardoor een brandmerk drukken op het
voorhoofd van eenen gehaten tegenstander en het
werd veelal dezen ten eeretitel. Gelukkig het
volkbij wien het regtsgevoel zoodanig ontwik
keld isdat het alle door partijzucht begonnen
staatkundige regtsgedingen in den kiem weet te
verstikken.
Dit schijnt het geval te zijn in Noord-Ame-
rika, immers wordt dc procedure tegen den pre
sident daar meer en meer inpopulairde magt
der openbare meening zal spoedig de tegenpartij
noodzaken om het daartoe gedane voorstel in te
trekken. Uit alle handelingen van de Noord—
Amerikaansche natie blijktdat zij volkomen voor
zelfbestaan is gevormd. Staatkundige hartstogten
mogen een wijle daar een gedeelte des volks verblin
den en medesleepen eer het te laat isweet het
betere en verstandigste gedeelte der natie tusschen
beider te komen. De Amerikaansche democratie
vertoont zich voor ons oog als eene onstuimige
zeede oppervlakte der wateren wordt van alle
kanten door duizende winden beroerdis aan
allerlei wisselingen blootgesteldmaar inwendig
Dader bij den bodemheerschen kalmte en rust.
an daar die kracht bij zoo groote bewegelijkheid,
van daar de stevigheid van het Amerikaansche
staatsgebouw, te midden van zooveel onrust. Voor
seker kleven aan de Amerikaansche natie groote
gebrekenmaar voor het zelfbestuur is zij meer
eenige andere geschikt; trouwens zij heeft een
langen tijd gehad om zich daarin te oefenen. Want
de Amerikaansche vnjheid dagteekent niet van
den vrijheidsoorlog ook toen de Noord-Ameri
kaansche Staten nog Engelsche colonien waren
waren zij inwendig nagenoeg geheel vrij. Deze
vrijheid heeft hen groot gemaakt.
Even als in alle andere zaken zoo heeft een
volk ook een tijd noodig om zich te oefenen in
het zelfbestuur. Geen wonder dat het in zijne
leerjaren menigen misslag begaat. De Italiaansche
natie verkeert klaarblijkelijk nog in dien leertijd.
De veroordeeling van den admiraal Tersano is
naar ons gevoelen toch een groote staatkundige
misslag. Met eene overgroote meerderheid heeft
de senaat te Florence heslist dat de man die
sinds lange jaren zyn vaderland trouw had gediend
moet veroordeeld worden wegens onbekwaamheid.
De Atheners veroordeelden den veldheerdie een
veldslag had verloren meesttijds ter dood zij welke
zulk een vonnis uitspraken waren daarbij onder
den ontzenuwenden invloed van vrees voor het ge
peupel.
Ook de Italiaansche regering en senaat schijnen
beangstigd te zijn geworden door het volksgeschreeuw.
Men heeft aan den toorn van bet volk een zoen
offer willen brengen en daarvoor den ongelukkigen
admiraal gekozen. Gelijk het met zulke vonnissen
doorgaans gaatblijft de ware schuldige ongestraft.
Wie toch anders dan de regering kan aansprake
lijk worden gesteld voor de nederlaagdie de i
Italiaansche vloot heeft geleden Deze toch heeft
de verbazende geldsommen die zij kreeg voor
de verbetering der marine, zoo goed besteed, dat
de vloot die de beste van heel Europa heette te
zijn in werkelijkheid slechter bleek dan die van
een verouderde constructuar. Meer dan waar
schijnlijk is een groot deel der gelden overgegaan
in de zakken der leveranciers.
De regering had daarenboven den admiraal wiens
onbekwaamheid door den senaat thans is uitgemaakt,
aan het hoofd der vloot gestelddaar hij langen
tijd den staat had gediend, moest zij weten op
welke hoogte hij stondwist zij dit niet dan
mogt zij hem zulk eene betrekking niet toever
trouwen. Hoe men de zaken ook neme de re
gering alleen was de ware schuldigewant niet
de lasthebber, maar de lastgever mag aansprakelijk
worden gesteld voor de slechte uitvoering van een
lastals het blijkt dat de laatste kon weten dat
gene daarvoor niet de noodige bekwaamheid bezat.
Immers is het een gewoon menschelijk gebrek
dat men zijn eigen verdiensten en bekwaamheden
te hoog schat. Wie zal dus iemand durven ver-
oordeelen die misleid door het vertrouwen op
zijn krachten een taak aanvaardde die later voor
hem te zwaar bleekmaar wie zal eene regering
durven vrijsprekenzoo zij iemandwiens onbe
kwaamheid, zij had kunnen weten, daarvoor aan
wees? Gelukkiger dan in die staatkundige pro
cedure .schijnt de Italiaansche regering te zijn iu
eene financiële operatiedie zij wil ondernemen.
Deze operatie mag onder de meesterstukken van
staatkunde worden gerekend. In 1859 en 1860
heeft namelijk het Italiaansche bestuur een groot
gedeelte der geestelijke goederen tot staatsdomein
verklaard. Nu heeft liet hij de volksvertegen
woordiging een wetsontwerp ingediendkrachtens
het welke die goederen zullen teruggegeven worden
aan de geestelijkheid onder voorwaarde dat deze
gedurende zes jarentelken jare 100 millioenen
livres aan den Staat Letale en wijders verpligt zij
om zorg te dragendat binnen 10 jaren al die
goederen, op uitzondering van eenige landerijen, bij
de geestelijke huizenverkocht worden. De ge
zegde G00 millioenen zullen geleverd worden door
den bekenden Belgischen financier den graaf La-
grand Dumonceau (den man der grond-crediet-
vereenigingen) die daarvoor eene provisie van
10J zal genieten. Wij noemden dit plan het
welke het eerste werd uitgedacht door eenen staats
man van roraeinsche afkomst, genaamd Minghett,
een meesterstuk en wij gelooven niet te veel te heb
ben gezegd.
Gelukt toch dit plan dan zal het voor Italië
de heilzaamste gevolgen hebbenvooreerst zal de
Italiaansche schatkist met 600 millioen livres
worden gebaatten tweede zullen de nadeelige
gevolgen van het bezit van een groot gedeelte
des lands in de doode hand worden weggenomen,
ten derde zal de zoo schadtlijke tweedragt tus-
tchen regering en geestelijkheid ophoudenterwijl
eindelijk de belegging der koopprijzen te weeg
zal brengen dat de Italiaansche fondsen aanmer
kelijk zulleft rijzenwant alhoewel om de geeste
lijkheid te believen de wijze van belegging vrij is
gelaten, zoo mag men toch aannemen dat een
groot gedeelte der gelden zal besteed worden voor
den aankoop der thans zulke hooge renten gevende
Italiaansche effecten.
Hoe schoon echter dat plan ook zijtoch is
het lang niet zekerdat het de noodige goed
keuring erlange van de volksvertegenwoordiging
SCHAGER
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN I
PRIJS DER ADVERTENTlëN