28
rJK &96.
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Elfde Jaargang.
Het nationaal eergevoel.
.5
AV;186?
SCHAGEE COTJEAN
abonnementsprijs voor drie maanden
Voor Schagen f 1|00.
Franco per post door het geheele Rijk 1,15.
Afzonderlijke Couranten0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Die timmert aan den wegh,
Verwacht gezegh. (Gats.)
TTITO-EEPSTEB WED. F. J\ GM IDUDEïblOHI.
PRIJS DER ADVERTENTlëN
Van een tot vijf regels0,75.
Iedere regel meerder0,15.
De 85 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BRIEVEN IFIR^ISraO.
Aan de orde van den dag zijn volkswapenin
gen legerorganisatiëndiscussiën over budgetten
van oorlog en marinemonitors en ramschepen
fortificatie-liniënachterlaadgeweren. Onder de
nationale eigenaardigheden van sommige volken
behoort de eigenschap in dergelijke zaken vermaak
te scheppen. Men bemint ze niet om haar nut
maar om haar zelve. Het vertooning maken met
militaire krachthet pogchen op krijgsroem ecne
zekere kitteloorigheiddie om het minst of ge
ringst de hand aan den degen slaatmogen ech
ter karaktertrekken van sommige volken zijn
aan het Nederlandsche volk zal dit niet ligt ten
laste worden gelegd. En wij mogen ons gelukkig
prijzen dat dit niet het geval is. Praalhanzen en
twistzoekers zijn de regte mannen niet en bij al
het schitterende dat genoemde eigenschappen voor
den oppervlakkige» blik vertoonen danken zij haar
bestaan voor een goed deel aan praal- en twist
zucht.
Bovendien zijn zij niet altijd dienstig om de
kracht van een volk te verhoogen. Terwijl in ge
wone dagen een belangrijk gedeelte der staatsin
komsten er voor in beslag moet genomen worden,
leveren uitgaven van dezen aard geen ander voor
deel dan om op een af ander oogenblik een Don
Quichotten rol op zich te kunnen nemenwaar
van de ellendige gevolgen voor een volk zich on
misbaar binnen korten tijd doen gevoelen. Einde
lijk wordt de weerbaarheid van een volk dan slechts
er door verhoogdwanneer een regt ontwikkeld
nationaal eergevoel ten grondslag ligt aan den
militairen zin.
Onder de latere militaire natiën bekleedt Frank-
rijk ongetwijfeld eene eerste plaats. Ieder fransch-
man is soldaat en de militaire stand put uit de
sympathie des volks het voonegt van door allen
geëerd te zijn.
Indien wij echter naar de oorzaak dier sympa
thie zoeken twijfelen wij niet of wij komen op
praal- en twistzucht terug. Yerpligtingen heeft het
fransche volk aan zijn leger niet. De weidsche
lijfstoet van Bodewijk Xl\ heeft Frankrijk ver
armd. De oorlogen van den eersten Napoleon
mogen het fransche hart nog van bewondering
doen trillen rij hebben niets anders voor
Frankrijk opgeleverd dan de mogelijkheid der
stoutste reactie. Vernederd stond het in IS 15
daarberoofd van allen regtmatigen invloed met
vreemde legers op zijn bodemgedrongen binnen
engere grenzen dan ooit; in rouw over het ver
lies van zijn dapperste zonen; verstoken van vrij.
heidde eenige zaak die een volk fier maakt. En
toch behoudt het leger in Frankrijk de eereplaats;
roemzucht vult de gelederende zonen nemen de
plaats in der vaders en met zelfverheffing wijst
het volk op zijn millioen soldaten. Nog eens
waarom "Wat oorzaak schept dit verschijnsel
Wat schittert trekt de menigte aan. De
groote natie genoemd te worden is een onweer
staanbaar lokaas,
Overwinnaar te blijven in de vreeslijke tour-
nooijendie men oorlogen heetis het nationaal
verlangen en geen grooter geluk voor een fransch
hart dan het wapengeluk zijner natie door de
geheele wereld te hooren uitbazuinen.
Er ligt hierin iets edelaardigs maar toch ook
iets kinderlijks. Het is nog het soldaatje spelen
van het kindhelaas I op grooter schaal maar dat
trots al het kinderlijke iets aantrekkelijks heeft
voor het oog, De zorgeloosheid waarmede men
alle hoogere belangen van zich afzetwaarmede
men zich de grootste opofferingen getroost om
een niets heeft iets dichterlijks. Uit die stof
worden de helden gemaakttoch ziet een kalm
nederlandsch hoofd slechts bedrogenen in die
slachtoffers der eer.
Het staat toch geschiedkundig vast dat mili
taire overwinningen een volk armer mazen. Armer
aan vrijheid want zij leggen de brug voor het
despotismeregtstreeks door het eigenaardige van
elke militaire hiërarchie en zijdelings door dat zij
het bloed en de talenten van de edelste zonen des
lands voor zich eischen.
De groote zaak waarop het voor een volk aan
komt is de wil en het vermogen om weerbaar
te zijn. Die weerbaarheid staat voor zoo ver het
vermogen er toe betreft voor een groot gedeelte
in verband met de militaire organisatie. Niets
natuurlijker dan de zorg om ten deze op de hoogte
te blijven van de eischen des tijds.
Maar de hoofdzaak voor de weerbaarheid van
een volk blijft de volkswil om zich te verdedigen.
De beste legers rijn verloren gegaan omdat het
hieraan ontbrak. Daarentegen kan een volk niet
verloren gaanwaar de wil om zich te verdedi
gen bestaat. Onze geschiedenis is daarvan het
sprekend bewijs. Alle gevaren die ons nationaal
volksbestaan hebben bedreigdhebben wij niet
door legers verslagen maar hoofdzakelijk overwon
nen door het uitstekend persoonlijke dat ons volk
eigen is.
Daarin moeten wij ook voor het vervolg onze
kracht blijven zoeken. Wij zijn een natie en
daarom staat onze nationaliteit vaster dan veron-
dersteld kan worden uit de geduchtheid onzer
I verdedigings middelen. Vergeten wij echter niet
dat in den loop der tijden het wezen, 't geen wij
eene natie noemen aanmerkelijk zich gewijzigd,
heeft.
Geschiedenis, ligging, vorstelijke genealogiën
vormden vroeger een volk. Maar dit alles moet
slechts beschouwd worden als de reeks van om
standigheden waaronder een volk geboren wordt.
De nieuwe leer der nationaleteiten leidt in hare
toepassing tot zulke vaak zonderlinge gevolgen,
omdat rij in een veel vroeger tijdperk uit de ge
schiedenis der volken te huis behoort. Thans
worden er geene volken meer geborenrij zijn
volwassen geworden en moeten zich handhaven.
Een zelf bewust nationaal leven is de eenige
aanwijzer van een volk en geene geschiedenis uit
het verledenhoe roemrijk ook baatwanneer
het tegenwoordig oogenblik geene bewijzen levert
van een krachtig nationaal leven. Al het geen
den volwassen mensch regt geeft op een onaf-
hankelijken door ieder geërden toestand zijn thans
voor een volk de noodzakelijke voorwaarden tot
zelfbehoud. Deze liggen voor het individn slechts
voor een gering gedeelte in de bescherming der
wet. Onafhankelijkheid is een goed dat men zich
zeivenverschaft vooreerst en allermeest door de
achtingdie men voor zich zeiven heeft en door
de handhaving van een onberispelijken naam. Zoo
ook stelle Nederland rijn kracht in ongeschonden
nationale eer. Deze noopt tot liefde voor het
vaderland en geeft óns als burger een doel. Dit
is eene zaak der verdediging waard en te gelij
ker tijd de hoogste kracht.
Alle voorwaarden om sterk te rijn worden daar
door vervuld. Want waar men eerbied als cijns
kan vorderen, is men sterker dan waar men vrees
aanjaagt.