Keoordeelingen.
Eerlijke wensclien enz. door Dr. J. van Violen.
mode onwederstaanbaar en ieder volgt, de eene
vroeger, de andere later, hare wet Men
moet er dan ook maar over heen en men is er.
Het kost een besluit en de groote hoed maakt
plaats voor het zwaluwnestje, doch minder gemak
kelijk is het om indien het mode is geworden van
Shakespere te spreken over Shakesperc te kunnen
spreken. Ik voor mij beken althans dat mij dit niet
gemakkelijk valtdoch omdat ik mêe wil doen,
tracht ik er naar.
Van de groote Shakesperiaansche taart eet ik
dagelijks een stukje en langzamerhand gewen ik
aan de spijs en begint ze mij te smaken. Ik heb
liet laatst gesnoept aan Julia of liever aan
Romeo en Julia en bid u om een goedwillig
gehoor pleitende op mijn goed regtdaar ik
naar de mode spreek als ik mijne spreekbeurt1
gebruik om met u het drama vau den grooten 1
dichter nog eens na te lezen.
Ik zal u voor zoo ver dit noodig is, de ge-1
schiedenis vlugtig in uw geheugen terugroepen.1
liet stuk speelt iu Yerona. Men denkt nu aan 1
den Vierhoek, wanneer men dien naam noemt.1
Toch heeft Verona meer te danken aan S. dan 1
aan de Oostenrijksche Ingenieurs. Terwijl deze1
vun de stad eene ware vesting hebben gemaakt
die nu reeds heeft uitgediend, heeft gene haar
eene eeuwige jeugd geschonken door haar als stad
der liefde te kroonen. Twee maglige fainilien
die der Capulets en der Montagues betwistten el
kander den voorrang en deze ijverzucht tot haat
gewassen, deed van vader op zoon een bloed igen
familiehaat overgaan.
Iu het eerste tooneel brengt de dichter nne i n
het midden van den strijJ. Reeds op de tweede
bladzijde suruvclt eeu bediende der Mont:igucs
door de hand van een der dienaren van de Capu-
letten. Bijkans de gansche familie komt hierbij
te pas en de vorst zelf verschijnt om door zijn
gezag de tuist te beslechten. Doch het is niet
alleen straatrumoer en burgertwist, waarmede de
dichter ons bez:g houdt, al spoedig bemerkeu wij
dat de oude heer Capulet in het bezit is eener
zeer sclioone dochter, naar wier hand de ook zeer
schooue Paris dingt. Doch Julia is nog wat joug,
eerst 14 jaar. Ook met Romeo, eeu Mantaguc
hebben \nj reeds kennis gemaakt.
Het straatgevecht heeft ook hij bijgewoond, maar
zonder veel deelneming. Hij is verliefd. Men
heeft hem reeds dikwijls 's morgens vroeg iu het
veld zien dwalende morgendaauw vermeerderend
met zijn tranen. En dit zijn, naar het oordeel
van Shakespere, gewisse kenteekenen van verliefd
heid. Een vriend geeft hein den raad niet meer
aan haar te deuken. Hij vraagt dien vriend 't
geheim om 't denken af te leeren. Zoo zie met
open oog naar anderen schoonheid, vriend! Dan
bleek mij slechts hoezeer zij den voorrang ver
dient.
In een woord, dit blijkt uit alles,hij is schrikkelijk
verliefd, doch belooft om des vriendschaps wil eene
partij bij te wonen gemaskerd ten huize van den
Capuletwaar bij zijne schoone en al wat erona
verder aan schoons bezit bij elkander zal zien.
Daarop beluisteren wij een gesprek tnsscken Ju
lia hare moeder en haar minwaarbij de can-
didaat Paris aanbevolen wordt. Eindelijk wonen
wij het feest zelf bij, waar wij ook Romeo en zijn
vriend ontmoeten. Een Capulet, Tybalt, de woedende
Tybalt, de neef van Julia, herkent hem en met
moeite voorkomt de gastheer onaangenaamheden.
Plotseling staan Romeo en Julia tegen over el
kander en een kunstig gesprek waarop ik straks
hoop terug te komenmaakt uit hen twee gelie
ven tot in den dood.
In het tweede bedrijf zien wij Romeo in het
duister sluipen rond de woning van Julia. Zij
zelve opent hare vensterdeur verschijnt op haar
bordes mijmert en denkt over Romeo. Een al
lerliefst gesprek volgt hierop zij op haar balcon
in het lichthij in het duister op den platten
grond. Hij vordert goed en de twee spreken een
geheim hnwelijk af dat door den priester Lorenzo
zal worden gesloten. Na deze afspraak natuur
lijk een geheim tracht men Romeo tot een ge
vecht te drijven met Tybaltdoch met voor ons
zeer verklaarbare onverschilligheid behandelt hij
deze zaak daar hij volstrekt niet strijdlustig ge
zind is en in het allerminst geene geneigdheid
gevoelt voor een tweegevecht met den neef van
Julia. Aan het slot van het tweede bedrijf heeft
ook werkelijk de echtvcreeniging plaats.
In het derde bedrijf slaagt men er inderdaad
in dc kloekheid vau Romeo te overwinnen. Een
twist tussehen Tybalt en een der Montagues opent
het tooneel. Romeo tracht vergeefs dezen bij te
leggen en toen zijne poging mislukt, verwijdert
hij zich. Tybalt doodt daarop zijn tcgenstaander
en Romeowien dit dadelijk ter oore wordt ge-
bragt verliest zijne bedaardheid en doodt Ty
balt waardoor een groote woelwater van het
tooneel raakt. Intusschen brengt deze gebeurtenis
heel Verona in rep en roer. De prins verschijnt
weer (loet regt en verbant Romeo. Hierop volgt
een gesprek tussehen Julia en hare min waarin
de laatste (ie verbannfég meaeaeeit. (Jij kunt u
eene voorstelling maken van den verschrikkelijken
toestand van Julia. Getrouwd, pas getrouw met
een verbannen man. De min zal trachten de zaak
nog in orde te brengen en snelt naar den altijd
raad wetenden Loienzo. Daar hebben wij reeds
vroeger Romeo ontmoet die mede zijn nood heeft
geklaagd. Door tussehei komst van de min zal
Romeo dien nacht zijne Julia opzoeken. Intus
schen verzegt Papa en Mama Capulet de hand
van Julia aan Paris. In de kamer van Julia wo
nen wij de ontmoeting bij der twee geliefden. Nooit
1 is een gevaarlijker loonei dichterlijker beschre-
1 ven.
1 Naauwclijks heeft Romo hare kamer verlaten
1 of wij zien dc gravin Ca ulet binnen treden die
al weder over 1'aiis spreek, echter voor doove ooren.
De oude heer komt op ei is woedend wegens het
verzet zijner dochter, Dte belooft raad te zul
len vragen aan Lorenzo c het bevel van dezen
heiligen man te zullen ofolgen.
In het vierde tooneel «iden wij in Lorenzo's j
kluis, Paris en Julia. Dc erste vertrekt bescheiden
zeer spoedig en Julia oivangt in hare liefdes j
Licht den volgenden raad Geef uwe toestemming j
in het huw elijk met Paris neem vóór uwen trouw-
dag dezen drank in; hij bedwelmt u 42 uren
leng en maakt u schijndoc Men zal u-bijzetten
in het familie graf. Ik zi zorgen dat Lorenzo
op het oogenblik van uw itw aken bij bet graf
is om u te verlossen. Alles»eschiedt diensvolgens, j
i Het huwelijk wordt vastgesldmaar zie op haar
i huwelijksdag vindt men Ju dood in haar bed. j
i Eene prachtige lijkrede va Lorenzo. Een tus- j
scbenspel van muzikanten, ie voor een bruiloft}
gevraagd eene begrafenis bijwouen.
In het vijfden en laatsten bedrijf vinden wij
eerst Romeo, wien de dood van Julia wordt me
degedeeld, echter niet door Lorenzo, volgens af
spraak maar buiten afspraak door een ander zij
ner vrienden. Hij houdt haar dus voor werkelijk
dood, wordt wanhopend, koopt vergift en snelt
van Mantua, werwaarts hij gebannen was, naar het
kerkhof. De verbeelding des dichters schept hier
een ontzettend tafereel, Op de begraafplaats ge
huld in het duister van den nacht waart ook Pa
ris rondbiddende voor de ziel zijner beminde en
bloemen strooijende op haar graf.
Een gevecht ontstaat tussehen hen waarin Pa
ris gedood wordt. Romeo opent dc groeve en
ziet Julia. Ja, zij is dood en hij wil dood zijn
met haar. Hij vergeeft zich. Naauwelijks is dit
geschiedt of Lorenzo komt op, wiens boodschap
niet tot Romeo gekomen is en Julia ontwaakt.
Deze ziet Romeo dood neven haar liggen, trekt
zijn dolk en doorsteekt zich. Nieuwe verschijning
van alle belanghebbenden en slot.
De heer van Vloten duide het ons niet ten
kwade, dat wij misschien langer dan wel met de
beleefdheid iu overeenstemming was, hebben ge
wacht met hem onzen dank te betuigen voor de
toezending van bovengemelde brochure. Het is
ODzen lezers waarschijnlijk bekenddat met het
uitspreken dezer redevoering het in vele opzigtcn
lachverwekkend treurspel van het ontslag des
verdienstelijken hoogleeraar is begonnen.
"Wij hebben ons gevoelen over het ontslag van
aen neej van Vloten reeds vroeger medegedeeld
thans willen wij die zaak liever laten rusten, al
leen w illen wij voor hen die deze redevoering
alleen kennen uit de door partijzucht uit het
verband gerukte uitdrukkingen welke vootkwainen
in het ook door de Haarleinsche Courant mede
gedeelde besluit van den gemeenteraad waarhij
de hoogleeraar werd ontslagen, enkele fragmenten
mede deelen waaruit zij zullen kunnen ontwaren,
dat des schrijvers hart vol is van liefde voor het
vaderland en van afkeer voor elke godsdienstige
vertooning die tegen de eerlijkheid strijdt. Zoo
zegt hij o. a.
Knapen en jongelingen met den geest der
nederlaudsche taal en het merg der ncdelaudsche
letterenin hare welsprekendste gewrochten
doorvoed en in de geschiedenis van haar land en
volk, als in die van hun eigen leven 'thuis,
loopen geen gevaaromgelijk wij thans zoo
veelvuldig zien voorkomen de deerniswaardste on
verschilligheid omtrent hun onafhankelijk en zelf
standig volksbestaan ten toon te spreiden. Zij
zullen integendeel het denkbeeld eener ontbinding
van dat bestaanmet dat van hun eigen per
soonlijke venietiging gelijk stellen en althaus bij
hun eigen leven zulk eene ontbinding nimmer
dulden. Het kan daarbij hun leus zelfs niet zijn,
ook na den kloeksten strijd levende te zwichten voor
eene overwichtige meerderheid. Zij zullen naar
de proefhoudende spreuk hunner vaderenslechts
weten te overwinnen of te stervenNeerland 's
dammen en dijken eerder door te steken en het
der baren ontwoekerde landje den baren weder
prijs te gevendan er immer den voetstap eens
nitheemschen overweldigers te duldenof den