21 H9VMM" Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad. M 530. Elfde Jaargang. TIJDSBESCIIOUWINGEN. SCHAGER COURAN abonnementsprijs voor drie maanden Voor Schagen f 1»00. Franco per post door het geheele Rijk *1,15. Afzonderlijke Courantenn 0,10. Verschijnt iederen Donderdagmorgen. Die timmert aan den wegh Verwacht gezegh. (Cats.) TJITG-EEFSTEB WED. I». J". O IDHDJHIEbXaXX. prijs der advertentlën Van een tot vijf regels0,75. Iedere regel meerder«0,15. De 85 cents zegelregt niet mede gerekend. Oroote letters naar de ruimte die zij beslaan. Bockhandelaren en Postdirecteuren aangenomen. BitXEVElSr ZBER^AXTOO Half eeuwfeest van het protestan- t is mus. Het jolige Duitschland joelt, waar vrome Luther badmet deze weinige woorden heeft onze eenige Da Costa het eeuwfeest der hervorming in 1817 gekarakteriseerd. Welk eene beweging welk een gejubelwelk een rumoer bij dat feest in dat jaaren na half een eeuw, alles even koudstil en doods. Nooit is er treuriger herinneringsfeest gevierd dan thans. ie dacht er aan Lutber wie heeft er nog gedweept met de. hervormingwie durft aan het protestan- tisinus nog een blijde toekomst voorspellen? In onze Nederlandsche kerk althans hecrscht alom de moedeloosheidde leiders der nieuwere beweging zoo als PiersonBusken Iluet en Zaalberg heb ben het slagveld verlatende göe gemeente weet niet wat zij zal doenzij durft de modernen niet verder volgen uit vreeze dat deze haar naar den afgrond d._ ongeloofs zullen heen voeren en zij durft zich niet te werpen in de armen der regtzinnigheiddaar zij weet dat er aan de kou de borst van deze noch heilnoch leven voor hen is te vinden. Daarbij ziet de hervormde kerk veel [harer be lijders aan een volslagen ongeloof ten prooi. Multatuli en de mannen des dageraads prediken een ongeloof veel stouter dan ooit Yoltaire en Helvetius deden en hunne stem vindt een al te gewillig gehoor hij het grootste gedeelte onzer beschaafde jongelieden. In zulk een toestand was het halve eeuwfeest gelijk aan een geboortefeest, dat een teringlijder aan op zijn ziekbed viert. Weenende vrienden en zuchtende bloedverwanten wenschen den kranke gelukmaar terwijl hij hunne heilbeden aanhoort, zien zij in den blosdie zijn vermagerde wan gen kleurt en den koortsachtigen gloeddie er straalt uit zijne oogenhet avondrood van een dagwiens zon ten ondergang neigt. Gelijk de schim van Hektor tot Aeneas sprakzeggen wij onwillekeurigfuit illium't is gedaan met de godsdienst der vaderen. Dangelijk men elkander vertroost bij de lijk baar van een dierbaren gestorvene door elkander te wijzen op het goede dat hij deedzoo laat ons aan ous zeiven met dankbaarheid in herinne ring brengen dat het protestantismus de magt der kerkelijke hiërarchie heeft gebroken en een einde heeft gemaakt aan het phariseïsmus der roomsche kerk. En daarbij laten we ons ook niet overgeven aan een al te groote moedeloos heid. Welke vorderingen het ongeloof ook schijn baar moge makenzijne magt is begrensd. Het geloof aan God en de onsterfelijkheid is den mensch ingeschapen dit 'is een schatdie ja voor een poos in het slijk kan geworpeninaar ons nimmer ontroofd kan worden. De spreuk van Augustiniisde ziel des men- schen is Christinne geschapenwordt door de geschiedenis der eeuwen ïjovc<'io(l en daarom kunnen wij verzekerd zijndat de ziel des men- schen nooit hare natuur zoo geheel zal verloo chenen dat zij voor goed zal ophouden aan de grondwaarheden des Gristentloms te geloovcn, Luther revolutionair. De tijd heeft aan den grooten hervormer dezen eerctitel geschon ken. De vinding was niet geheel nieuw, want als wij ons niet bedriegen dan heeft ook prins Lodewijk Napoleon hem eens denzelfdcn naam gegeven. In den patriottischen tijd kregen 01- denbameveld en de Witt op dezelfde wijze het brevet van patriot en werd prins Maurits natuur lijk voorgesteld al een vijand van het volk. De fransche Jacobijnen in 1793 spraken van Brutus en Gracchus als van confrères en van Julius Cae sar als een onverbeterlijk aristocraat. Zoo worden met miskenning der geschiedkundige waarheid de groote afgestorvenendoor de partijzucht in ge schillen betrokken waaraan zij geheel vreemd waren. Had Luther geleefd in de dagen der fransche omwenteling, hij zoude misschien een harer groot ste tegenstanders zijn geweest. Want niemand die meer dan hij de leer van Paulus: alle ziele zijde magten over haar gesteld onderworpen, handhaafde. Zelf tot overdrijvens toe gehoorzaam aan de we reldlijke magt heeft hij steeds alle verzet tegen haar ten sterkste veroordeeld. Hen doet dus ten eenemale verkeeerd aan Luther een naam te geven, die de mannen der fransche omwenteling in herinnering bragt men mag het woord" revo lutionair alleen toepassen op de zulken die de beginsels welke de uitspattingen van de fransche omwenteling veroorzaaktenhebben gehuldigd. La mort sans phrase. Dit schijnt eene geliefkoosde uitdrukking onzer dagbladen gewor den Onlangs nog lazen wij in het dagblad dat, raad pleegde men de verslagen van het verhandelde in de sectien, het den schijn had als over den minis ter van finantien, 1 amort saus phra se zonde worden uitgesproken. De aanhaling van deze histo rische uitdrukking schijnt ons misplaatst. De uit drukking is afkomstig van den abt Sièijcs.. Bij de stemming over den dood van koning Lodewijk XVI voelden de Girondijnen en gematig den zich niet meer vrijde tribunen waren toch alom bezet met woedende Jacobijnen en bij ieder woord, dat ten gunste vau den ongclukkigeu koning werd, gesproken ontstond er eeu gefluit en geraas. Vele Girondijnen zochten toen door lange rede voeringen hun geweten te paaijenzij zochten daarin zich zeiven cn anderen wijs te maken dat de dood des konings eene noodzakelijkheid was. De abt Sièijes was evenmin een held als de an deren; hij stemde voer den dood, zonder daarbij iets te zeggen. van ue inuunc aftredende zeido hij tot een vriend: j'ai voté la mortsans phrase, als willende hij zeggen: ik heb aan den dwang gehoorzaamdzonder tegenstribbeling heb ik ge daan wat men van mij vorderdezonder omhaal van woorden heb ik voor den dood gestemd. Het was een vijand alleen van Sièijcs die later be weerde dat hij op de tribune het wreede woord la mort sans phrase zoude hebben uitgesproken. Iu zijne ware historische beteekenis heeft de uitdrukking dus geen zin hoegenaamd ale men ze toepast zooals bij ons vaak geschiedt, alleen brengt 5 men te weegdat eene geschiedkundige dwaling dieper en dieper in het geheugen des volks wordt 1 geprent. ©hakespere n. In het vorig nummer mijne lezersdeelden wij u mede den gang van de Romeinsche Julia voor- zeker aan de meesten uwer hekend. Doch wanneer wij nu met vrucht de bijzonderheden willen be- schouwen, waarop ik u wenschte aandachtig te maken is het volstrekt noodig een vlugtigen blik over het geheel geslagen te hebben. Ik zal nu enkele personen uit het drama ne men en die voor u plaatsen. Ik kies daartoe vooreerst de oude min van Julia. Gelijk u ge bleken is speelt deze in het stuk een zeer onder geschikte rol. Julia en Romeo zijn de hoofdper sonen en wanneer men het kunstwerk in zijn ge. heel beschouwtdringen zich deze twee personen op den voorgrond en eischen onze onverdeelde aandacht. Dit is ook, naar mijn oordeel, het aangewezen doel van den dichter. Geenerlei bij

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1867 | | pagina 1