Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
5
Zedelijke en maatschappelijke
toestand van Nederland.
M 532.
Elfde Jaargang.
SCHAGER COURA
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN
Voor Schagen f 1,00.
Franco per post door het geheele Rijk t 1,15.
Afzonderlijke Couranten*0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
PRIJS DER ADVERTENTlëN
Van een tot vijf regels0,75.
Iedere regel meerdert 0,15.
De 85 cents zegelrcgt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
Die timmert aaft den wegli
Verwacht gizegh. (Cats.)
TJITO-BEPSTEE WED. I3. J". O ID115IE KNOEI.
BlilEVELT FRANCO
V.
boerenstand geprezen wordenover het algemeen
zijn zijne zeden goed en zuiver en schoon hij te
veel over heeft voor kostbare meubels en kleeder-
dragt is zijn levenswij® matig en eenvoudig. De
Staat heeft geen rustig«r burgers dan de boeren
Met welk een schijnglansrijkdom en goud hunne maar rust is eene lijdelijke deugd de rust is
bezitters mogen omgevenzeker is het nogthans 5 een veel gevaarlijker vijand voor de zedelijkheid
dat zij onbekwaam zijn om een poëtisch licht op dan beweging en strijd.* De gehoorzaamheid, die
de gelukkigen naar de wereld te doen vallen, in
tegendeel vloedt de dichterlijke waaswaarin ar
moede en soberheid eenen stand huldenveeltijds
xds de rijkdom komt. Onze boerenstand moge
daarvoor ten bewijze strekken.
de Staat van zijne burgffs vordertis niet geheel
alleen van lijdelijken aard.
"Wee den mensch als. hij de lijdelijke natuur
der planten in zijn levei geheel wil opnemen. De
groei var, den boom haagt geheel alleen af van
Toen de boeren bij ons nog niet rijk waren omstandigheden waaraan-hij niets kan veranderen,
toen liep de mond onzer dichters over van den als geen licht hem beschijnt, kan hij niet welig
kwistigen lof t dien zij wijdden aan dien stand. groeijonals hij niet t£b noodigB lucht en voch-
De beste versen van Poot en Schim zijn gewijd tigheid heeftmoet hij kwijnen, als de stormen
aan den lof van de boeren Spandau en Wolf en opsteken kan hij hen niet ontwijkenmaar moet
Deken wedijverden om hun lof te prijzen, en) hijzoo hij te zwak isnoodwendig breken; maar
thans, wie kan nu als hij gezeten is in het prach- de mensch kan, als in zedelijkeu zin hem licht
tig gemeubileerd vertrek van een Noord-Holland-en lucht ontbreken ze opzoekenals hij de stor-
acheti boer, als hij alom goud en zilver ziet ten men ziet opkomen kan hij hen ontwijken. Ja!
toon gespreidanders dan met een glimlach op maar hij moet die stormen aan zijnen wil zoeken
■de lippen Poot nazeggen te onderwerpen.
Hoe genoeglijk rolt het leven, De maatschappij mag niet zijn voor den mensch
Des genisten landmans heen, wat de omgeving is voor de plant, wanneer die
Die zijn zaligheid h o e k 1 e e n omgeving niet deugt dan mag hij daarin niet be-
Voor geen koningslot zou geven. rustenhij moet werken en zwoegen tot dat zij
Of als men hoort dat een Groniger boer soms verbeterd wordtwanneer zelfs de blinde natuur-
Voor f 1Ü0000 oliezaad naar de markt brengt, wie krachten op den duur gehoorzamen aan den vas-
.schiet dan niet in den lach als hij Spandaus vers ten wil van den menschhoeveel te meer moet dit
reciteert dan het geval zijn met eene menschelijke maat-
De boer heeft een gelukkig lot schappij, in wier boeijen vrijheid en zelfbewust
zijn stand is waarlijk vrij. zijn heerscken. Voor onze boeren is echter zulk
Want voorzeker ieder zoude wel lust hebben om c een theorie meestal te verheven als hun maat-
de woorden landman en boer te verwisselen met sshappelijke toestand donker wordt, dan klagen
millionair en rentenier.
Van den eenvoudigen boer van voorheen slechts
te vreden als hij zijne vette melkkoeijen hoort loei-
ouzer boeren. Geen wonder dat de woorden der
geestdrijversdie in de ziekte een straf des He
mels wilden zien waaraan men zich lijdelijk moest
onderwerpen gemakkelijk ingang bij hen vonden.
Schoon de constitutionelen regeringsvormwaar
onder "wij leven te weeg brengt, dat het bestuur
van ons zeiven geheel alleen afhankelijk iszien
toch de boeren tegen die regering op, als tegen
iets waaraan zij zelve niets kunnen veranderen.
Bij de verkiezingen komen zij over het algemeen
zeer slecht op terwijl zij denken wat kan. het
ons seheelenof A of B. ons vertegenwoordigt,
wie ook ministers zijn wij moeten ons geld toch
altijd naar den ontvanger,. brengen.
Geen wonder dan dat bij zulk een denkwijze
het ontduiken det-belastingen eene .hebbelijkheid
van den boerenstand is gewordendit gaat zoo
ver dat van de 10 koopactcn er zeker 9 zijn
waarin tot ontduiking van registratieregten een
lagere prijs wordt genoemd dan men werkelijk
bedongen heeft.
Ook hij de andere standen maakt men zich vaak
aan deze schandelijke fraude schuldig, maar als
men de geregtelijke waarderingen raadpleegt, die
ter dierzake zijn gevoerd dan zal men zien dat
vooral de boerende schuldigen in dezen zijn.
De rijke boer maakt over het algemeen niet
dat nuttig gebruik vau zijn geld als hij kon en moest
doen. De rijkdom moest altijd een beschermer der
beschaving zijn, Door het geld kan men voor zich
en de zijnen de sleutels koopen die den toegang
tot de binnenkamers van wetenschap en kennis
gemakkelijk maken. Waar niet blijkt dat van
deze gelegenheid gebruik wordt gemaaktdaar zijn
gouden oorijzers zilveren tafelserviessen mahonie
houten meubels en smirnasche tapijten niets an
ders dan de dingen ter wier aanzien Cats zegt
Al draagt een aap een gouden ring
Hij is en blijft een leelijk ding.
Maar de rijkdom moet niet alleen een bescher-
zij over gebrek aan licht, als de storm opkomt
dan roepen zij help onswij vergaanmaar zij
doen weinig of geen moeite om zeiven het licht
jen in het bochtige dal en in zeven kinderen en op te zoekenof de stormen te overwinnen. Het
een wijf zijn dagelijksch tijdverdrijf vindendekan is geen stand meer eigen over slechte tijden te c mer der beschavinghij moet ook een vader der
geen sprake meer zijn. Het is waar onze talent- klagen dan de boerenstand en bij al zijn vrij- weldadigheid zijn. Is hij dit altijd bij onze boe
volle novellen-schrijver Cremer heeft de Betuwsche heidszucht heft toch niemand zijn oog zoo hoop-ren "Voorzeker waar het den nood van gebrek-
boeren tot zijne helden gekozen. Maar treden [in vol op tot de regering als de boer. Goede wegen, lijdende armen geldt, daar blijven zij niet achter,
zijne novellen niet juist de armen en behoeftigen kanalenscholenalles moet van de regering maar meer nog dan de armendie alleen de he
in het licht en plaatst hij de rijken en vermo- komen. looniug voor de weldaad kunnen overlaten aan God
genden niet bij voorkeur in het donkerouze rij- c Toen de veeziekte kwam wilde de minister Thor- c hebben zij die voor het geld hnn arbeid en zweet
ke hoeren van heden zijn dan ook <^-er het alge beckein vol vertronwen op de goede eigen-c in ruil geven regt op onderstand. En zijn onze
meen weinig poëtische wezens, maar men kan schappen van odzou boerenstand, de verdrijvingr boeren oTer het algemeen mild, jegens hunne
°°k zonder een dichterlijk uiterlijk een degelijk der ziekte voornamentlijk aan hem toevertrouwen.. daglooners en arbeiders? Wie, die de vraag toe-
goed mensch zijn, In vele opzigten moet onze maar hij had niet gerekend op den lijdelijken aard stemmend zal durven beantwoorden! Het waa uit
