SINT NICOLAAS.
ADVEKTEXTIëN.
Welgemeende dankbetuiging.
MARÏTBERIGTÊN.
BEURSTIJDINGEN.
S. REMPT,
Burgerl. Stand der gemeente Barsingerhorn c. a
Burgerlijke stand der gemeente Schagen.
eender zijn. »De grondwet belooft bescherming
aan de ipaatschappij en hare leden tegen de .gods
dienstige meeningeo." Dit zal wel eene schrijffout
van u weien want er staat in de grondwettegen
de overtreding der strafwet." #Zij laat toe
openbare godsdienstoefeningen binnen gebouwen eu
besloten plaatsen." Volkomen waar en zelfs laat
zij die volgens de 2e al. van art. 167 ook toe
buiten de gebouwen en besloten plaatsen waar zij
tijdens de invoering onzer tegenwoordige grondwet
waren toegelaten.
Alles behoort zooveel mogelijk op zijne geschikte
plaats te worden toegelaten en deze is daar waar
het zonder stoornis der openbare orde en rust kan
geschieden. Denk eens na hoeveel duizend man
b.v. te Amsterdam telkens zouden moeten gere-
quireeid worden om eene R. C. processie te be
schermen die in Madrid weiuig of geen aanstoot
vindten die bescherming zou behooren verleend
te worden indien de Staat daar znlks toetiet. Waar
zou het met ons budged heen moeten P Zou het
redelijker wijzeals zonder noodzaakook vaa
de Protestanten onder de militairen kunnen ge
vorderd worden Men verlange vooral geene
vrijheid waarvan men geen gebruik zou wenschen
te makenwant ik betwijfel zeer of de hier
besproken vrijheid zoude gewenscht worden door
eenig geestelijke, wanneer hij beseft dat de Staat
onmagtig zonde zijn om genoegzame bescherming
te verleenen aan hetgeen hem heilig of dierbaar is,
U vindt het ongodsdienstig dat de grondwet
aan den koning opdraagt-om te waken dat a'le
kerkgenootschappen zich houden binnen de palen
van gehoorzaamheid aan de wetten van dtn Staat.
liet wakeu dat alle kerkgenootschappen zich
binnen die palen houden, wordt door ecuwen van
oodervindingook in bet belang dier gezamenlijke
kerkgenootschappengevorderden wanneer dat
waken dan opgedragen is aau den koning wiens
stnraliuis steunt op godsdienstvrijheid, dan zie ik
onschendbaarheid doch ook tevens een godsdien
stig eerbewijswaar u ongodsdienstigheid ziet.
rVVel verre" zegt u wan een staats-godsdienst
te scheppen houdt zij" (de grondwet) «"integendeel
alle godsdienst op een afstand." Zeker de grond
wet sciiiep nog schept die godsdienst' wauuecr
door scheppen de aloude opvatting van dat woord
bedoeld wordtnamelijk iets uit niets voortbren
gen. Betreurt u het dat alle godsdienst door de
grondwet op eeneu afstand gehouden wordt, ook
ik zoude zulks betreuren, indien dit zoo ware,
doch haar eigen godsdienst behoedt haar daarvoor
eu houdt slechts de overige godsdiensten (gelijk
zij dit ook ouderling doen) op eenen behoorlijken
afstandwat zeer billijk is daar alles zijne be
hoorlijke plaats dient te hebben en daartoe be
hoorlijken afstand noodig is.
U zegt „in ons betoog hebben wij herhaaldelijk
van godsdienst gesproken maar de grondwet spreekt
enkel van kerkgenootschappen. Aan deze wordt be
scherming toegezegd maar van godsdienst spreek-
de wet niet." Antwoord art. 166 der grondwet
luidt: ,,De belijders der onderscheidene godsdiens
ten gemeten" euz.
U zegt verder „de poging om de wet te laten
opkomen als beschermster eener godsdienstige waar
heid "mort mislukken, daar zij en zeer te regt
op het gebied der meeningen niet treedt" Vrij
juistDe grondwet ia de waarheid (eu deze geelt
haar gezag) haren eigen stenn vindende, dient zelve
niet te beoardeelen en mag of kan dos ook niet
beschermen eenige godsdienstige waarheid (als waar
heid) buiten de hareop het gebied der godsdiens
tige meeningen zelve, treedt zij niet, zij beschermt
slechts, voor zooveel dit zijn kan, de bestaaDde of
komende.
U zegt „Wanneer wij zijüe vraag behandeld hadden
zoudeu wij als hoeksteen onzer redenering hebben
gezet, dat onze grondwet geene verschillende gods
diensten kent." Welke vraag die n niet behandelt
hebtvrordt hier door u bedoeld Zekeronze
grondwet, sprevkt slechts van onderscheidene gods
diensten.
Dat de godsdienst (zooals n zegt) door mij
gepredikt (hiermede moet u dus de sta*t?-<jodsdienst
bedoelen) meer waard is dan ik denk" verlang
ik niet tegen te spreken. Wanneer ik hierdoor
volgens nw oordeel eene wijsgerige fout maak
zal dieals dit werkelijk zoo ismij ligt verge
ven worden.
vNaar zijue woorden"' zegt u rmag geen woord
of davd geacht worden uit het geloof te zijn
voor (t?) gekomen."
liet door mj gebruikte woord voorkomen in den
door u bedoeideu zin pag. 9 ieg. 8 v. b, mag
niet omgr-zet «orden in voordekoniu) of voortge
komen. U laat hier tevens weg tnjne woorden
„van gewigligen aard" en wat ik daardoor versta
hebt u dadelijk hieronder kannen lezen.
Doch nu zullen uwe lezers het mij niet euvel
duiden dat ik verdere beantwoording uwer beoor
deeling staak.
Door eene geachte hand is mij lo. de klagt
toegekomendie welligt ook door anderen zoude
kunnen gedaan wordeunamelijk dat ik zoo
kort sprak over school en koloniën. Ik antivoord
hieropdat het weinige dat ik aan het slot
daarover zeide, doet zien, dat het een blik was
op, en wenschen zijn voor, twee terreinen, wier
grenzen ik daarbij (hoewel zij mij niet onverschillig
laten gelijk dit uit mijne woorden blijkt) niet
verlangde te overschrijden. Zonder een erkende
staats-godsdienst en hare eerlijke uitvoering zal
de Staat blijven wat zij nu is, namelijk naar
het goede sturende, met slap zeil, met zwakke*
machine, zonder kompas en telkens door ver-
schillende stroomen medegesleept.
2o. is mij de vraag gedaan „waarom ik slechts
éénen minister voor eeredienst wenschelijk acht"?
Er zijn aangelegenbeden waardoor de kerkgenoot-
schappen met den Staat iu betrekking koinen. i
Deze aangelegenheden dienen onder de verantivoor-
delijkbeid van eeneu minister geplaatst te zijn. i
Zijn daar nu echter twee ministers voor noodig
zoo als tot nu toe gebruikelijk eu wel één voor i
de R. C. en één voor de andere eeredipnsten hoe-1
wel thans door twee andere ministerieele departe-1
meuten waargenomen wordende Twee ministers 1
voor eeredienst is eene anomalie, zoo niet eene,
afwijking van de grondwetwelker godsdienst aan 1
alle kerkgenootschappen gelijke bescherming toezegt. j
Er behooren méér dan twee (en hoevele dan?) of
slechts ééu te zyn. Een minister der staats-
godsdiensttevens minister voor de zaken der
onderscheidene eerediensteu koint mij voormet
de waardigheid vau den Staat en den eerbied
voor die eerediensten overeentestemmen.
Ten slotte kan ik den wensch niet onderdrukken
dat, zoo mogelijk, meer gegronde aanmerkingen
dau de uwe up het iu mijne brochure vervatte
zullen gemaakt worden j doch eene eerste vereischte
zal daarbij wezen eene betere uiteenzetting
dan de mijne, der beteeksuis vau het woord gods
dienst en vau de woorden gelooven iels voor of
als waarheid aannemen van iels overtuigd zijn en
van weten.
Verlangt u in gewigtige zaken slechts het orgaan
te zijn van jongeliedendau kan ik wel niet
verwachten het bovenstaande door u geplaatst te
zien. De hoop echter dat ook de inzigteu van
de onderen vau dagcu door u niet versmaad
zullen wordengeeft mij de gelegenheid deze te
onderteekenen als UEd. dienstwillige
Renkum Bartoct van der Eeen.
14 November 1867.
WJIs
tichagen den 3S Siovember lit>7.
Aangevoerd 126 Paarden f 20 a 250; 25 Veu
lens f 20 a 80 2 Usseu f 20 a 408 magere
gelde KoeijeD f 100 a 120 6 vette dito f 180
a 240 6 Graskalveren f 16 a 36; 6 nncht. dito
f6 a 9260 magere Scliapeu f6 a 14; 610
vette dito f 20 a 24, 180 Lammeren (overhouders)
f9 a 12 6 Bokken en Geiten f 1,50 a 3 14
magere Varkens 110 a 15; 54 Biggen f4 a 6;'
Konijnen 20 a 60 ets. Kippen 30 a 100 ets.
Eenden 30 a 60 ets. Duiven 10 a 25 ets, Boter
82} ets. per kop of f 1,10 per N. U'. Kaas 20
a 45 ets. per N. S. Kip-Eijeien f4 a 4,75 per
100.
Purmerende3 Dec. Boter fl a 1,10 per
N. tC. 26 vette Kalveren 60 a 85 ets. per N.
IC. 48 nucht. dito f 6 a 16, 72 vette \arkens
40 a 48 ets. per N. te. 9 magere dito f8 n
14, 185 Biggen f 1,50 a 4,50, Kip-Eijeren f5
per 100.
Alkmaar29 Nov. Kleine kaas f 30,50
commissie dito f33,50, middelbare dito f34,50
laagste prijs f 20,50 aangevoerd 358 stapels i
wegende 78359 N.
30 Nov. Aangevoerd 6 Paarden f 20 a 80 3
Koeijen f30 a 105; 13 nucht. Kalveren f3 a 8;
405 Schapen f6 a 28 6 Geiten f2 a 4 50
magere Varkens f7 a 12 180 Biggen f8 a 5;*
Boter per kop 67} a 75 ets.
2 Dec. Aangevoerd 3 Koeijen f 160 a 170
11 Kalveren f20 a 631 nucbt. dito f7, '264
Schapen f 15 a 21, 122 vette Varkei.s 36 a 46
ets. per N. ffi.
Broek in Waterland, 28 Nov. Kleine kaas
f30,25 aangevoerd 23 stapels, wegende 4874
N. ft.
Hoorn 30 Nov. Aangevoerd 2 mud Tarwe
f 14,50131 mud Gerst f 7,50 144 mud Haver
f5,50, 72 mud Boonen bruine f 15 paarden
f9, 41 rand Erwten, graauwe f 19 vale f 14,50,
groone f 1650 witte groote f 13,50 op monsterd-
zaad f20, Karweizaad f 21.
28 Nov. Kleine kaas f30,25 aangevoerd 126
stapelswegende 38483 N. tó.
I.ondensche Veemarkt.
Ter Veemarkt waren aangevoerd 3960 Runderen,
21390 Schapen en Lammeren 88 Kalveren 330
Varksns. De prijzen warenRunderen 5, Scha
pen en Lammeren 5 Kalveren 5Varkens 4.
Dingsdag den 3 December 1867.
Amsterd. W. S, 2}pC. 53 SpC. 6-3.
Rusland oude 5pC. 9-3} 1831, 5pC. 68}.
Oostenrijk, Metaliek 5pC. 46} idem A 66}
e idem Nationale 1854 5pC. 52}.
Spanje thans 2}pC. 32 8pC. 82} binl.
Portugal3pC. .38}.
BI. Grieken, 5pC. 11.
Mexicanen 8pC 15
Londen, Wisselk. «igt 11,93,2 m. 11,87.
Parijs57 en 56}.
Hamburg35} v 35.
Bordeaux 15 dagen 65} i v 56}
Metal. Conpons f 23,95}.
idem nationale i 28,25.
Bij de UITGEEFSTER dezer verkrijgbaar
Prentenboeken in soortenonder anderen de
zoo zeer gezochte (3454)
ST. NICOLAAS EN ZIJN KNECHT.
Aan de Heeren M. S. en S. II. M. SWAAB,
Tandmeesters en vervaardigers van Knnsttandcn
wonende te ALKMAAR voor de Heelkundige
behandeling en Mecanieke bewerkingge
durende eenigen tijd bewezen aan mijn Zooutje
waardoor bovengenoemde Heeren SWAAB, niet
alleen bewezen hebben, bekwaam en ervaren in
hun vak te zijn maar allen lof en recommanda
tie verdienenwegens de manier en zachtzinnige
ten uitvoer brenging hunner bewerking aan den
patiënt. De oudergeteekende mecutin het be
lang van die personen, welke eenige hulp in
voornoemd vak benoodigd mogten hebbendat zij
zich aan de Heeren SWAAB, te Alkmaar gerust
kunnen toevertrouwendaar de uitkomst bewezen
heeftzoodanig te zijn als bij den aanvang der
bewerking door hun Edele aan den ondergetee-
kende is toegezegd en verklaard.
(3453) Aannemer te WINKEL.
Ingeschreven van 26 November S December 1867.
GEBOREN 29 Nor. Pieter zoon van Jau Dekker
en van Guurtje Smit.
ONDERTROUWD: Geene.
GEHUWD: Geane.
OVERLEDEN: 29 Nov. Cornelia Kwantesoad
16 dagen.
GEBOREN: 28 Nov, Nicolaas, zoon van Klaas
Blom en Catbarina Berliug. 29 dito. Martha,
dochter van Johannes Kok en Gunrtje Kossem
ONDERTROUWD30 Nov. Arie Molenaarjm.
oud 23 jaren met Codyntje Asjes weduwe vaa Hen
drik Góddeke, oud 37 jaren beide alhier woonach
tig.
GETROUWD Geene.
