30 MMMM. Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad. ONZE ROEPING. J» 540. Twaalfde Jaargang. A. 186§ SCHAGER C0URAN9 ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN: Voor Schagen f 1,00. Franco per post door het geheele Rijk 1,15. Afzonderlijke Couranten*0,10. Verschijnt iederen Donderdagmorgen. Abonnementen op dit blad worden door alle PRIJS DEK ADVERTENïlëN Van een tot vijf regel0,75. Iedere regel meerder0,15. De 35 cents zegelregt niet mede gerekend. Groote letters naar de ruimte die rij beslaan. Naar volksheil zonder deugd te dingen Is arbeid aan een rots te biên. UITO-EEFSTER "WED. F. «J. O- DIDERICH. Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen. BEIEVEN FIR^HSTOO De verkiezingen zijn afgeloopen. Laat ons ho pen dat de strijd der partijen daardoor beëindigd zal zijn. De dagbladpers zal er veel door win nen in gehalte en nuttigheid en naauwkeuriger staan op het standpunt dat zij bereikt heeft. Althaus dit is onze overtuiging en de aanleiding, die bij het begin eener nieuwe orde van zaken thans voor ons vaderland aangebrokenons de pen op nieuw in de hand doet nemen. Wij ineenen ver- pligt tc zijn aan onze lezers een programma aan- te bieden,- omtrent wat wij beschouwen als de roe ping der dagbladpers. Opheffing en veredeling van het volkver spreiding van ruimer begrippen omtrent de maat schappelijke toestanden, voorlichting omtrent soci ale vraagstukken ziedaar wat op onzen weg ligt, maar bestrijding van een regering' of verdediging van een bestuur ligt daar buiten. Wij hebben dit programma steeds trachten na te komen doch de getrouwe naleving er van was moeijelijk door den heftigen strijd, die op het staatkunkig gebied om ons voorviel. Dikwijls heb ben wij getracht buiten dien strijd te blijven door de aandacht onzer lezers te vragen voor schijn baar aan het vaderland ganseh vreemde belangen, maar op den duur zou het ons moeijelijk geval len zijn, bij eene voortduring van den oppositiestrijd steeds aan onze overtuiging vast te houden dat een dagbladschrijver niet de regering maar het volk te maken heeft tot het voorwerp zijner be schouwingen. Thans na den strijd hopen wij op een nieuw tijdperk van geregelde ontwikkeling ook voor de dagblad-litteratuur en vinden wij het oogenblik geschikt onze denkbeelden omtrent de roeping der pers kort niteen te zetten. kV ij dan hebben oppositie te voeren tegen na tionale gebreken en in bescherming te nemen alle volksbelaugenmaar de strijd tegen of voor de personenwelke toevallig de regering vormen ligt buiten 's volks belang en buiten onze roeping. Och 1 Indien de pers dit nimmer vergeten hadde, hoeveel edeler zou zij zijn 1 Een dagbladschrijver heeft in de eerste plaats voor oogen te honden ver betering van het volk en», niet verbetering van het bestuurwant is het volk beter dan wordt de regering van zelf beter. Daarom moet eene regering van welke kleur ook zoo weinig mogelijk worden bekampt, want de wijziging in regeringsbeginselen is eerst gewettigd bij eene wij ziging in het volk, dat geregeerd wordt. Zelfver betering is de groote les, die aan het volk ge predikt moet worden en de vrije drukpers voort komende uit den boezem des volksis de daartoe bij uitnemendheid gezalfde.. Wat brengen uit dit oogpunt gezien de ellen dige kibbelarijen tusschen dc verschillende politie ke bladen bij tot de ontwikkeling van ons volk P Personen strijd is schering eu inslag van hetgeen gedurende de laatste tijden de dagbladen ons le verden en door de hartstogten opgezetkomt de altijd neder op wederkeerige verguizingwaardoor het zedelijk gevoel der natie gekwetst wordt. In zonderheid onze groote mannen moeten ons bei- lig zijn, want zij zijn de levende voorbeelden waar op wij het volk te wijzen hebben voorbeelden gekweekt en geworden uit liefde voor ons vader land op onzen bodemonder onze wetten en welke verdiensten blijven onaangetast bij een strijd als wij om ons hebben zien voeren Voor het volk is naar onze overtuiging in den loop der tijden de roeping van een dagblad geworden. Aanvankelijk hielden de couranten slechts nieuwstijdingen in. Allengs werden zij echter in Frankrijk bij de twisten der F ronde en in Engeland in den strijd tegen de Stuarts gebezigd tot bestrijding van het gouvernement. Doch de vorsten wisten van geen genade tegen over de arme dagbladschrijvers. In Engeland sneed men hun neuzen en ooren af, in Frankrijk zette men hen in ijzeren kooijen. Men kweekt daardoor geene vrienden en de regeringendie aan de pers de volle vrijheid gelaten hebben hebben zich slechts zelden daar over te beklagen gehad. Dat de pers echter be strijding der regering zich heeft gesteld als doel is het werk van absolute regeringen en van be dorven volkstoestanden. Toen van 1770 1780 in ons land de dagbladen voor het eerst eene politieke kleur aannamenkozen zij allen de patriotische zijde. Geen wonder, dit toch was het gemakkelijkstehet vaderland was ongelukkig en de regering daarvan natuurlijk de schuld. De meest bekenden dier couranten waren de post van den Neder Rijn, de politieke blixem en de politieke kruijer. In allen werd het bestuur op de schandelijkste en gemeenste wijze aangevallen. Het volk was braaf, maar de regen ten waren het uitvaagsel van het menschdom. Aan volksverbetering werd er natuurlijk niet ge dacht de regering immers maakte die onmo gelijk. Na 1815 waren alle dagbladen in het begin op de hand van het gouvernement. Willem I was zelf de oorzaak dat dit anders werd. Na 1880 hief de Arnhemsche courant het eerst de oppo sitie vaan op inet het uitsluitend doel van be strijding des gouvernements. De tijden waren donkerde belastingen werden hoogergeen wol}- derdat de regering weder uitsluitend de kwade man was. Zwermen van kleine bladen overdek ten het land. De toon van den Ekster eu de Hij dra was naauwelijks beter dan die van den politieken blixem. Tegenwoordig is het gehalte der dagbladen over het algemeen beter, maar toch is het ongetwijfeld naar, dat zij nog te veel voor oogen hebben bestrijding of verde- diging van bet gouvernement. Het oude zuur- deessem zit er nog in en bewerkt onder omstan digheden als wij beleefd hebbendat wij plotse ling het oude gekef en geschreeuw tegen bestuur en bestuursleden hooren. 'i Dit is intusschen zeker dat de oppositie vorm, de verouderde vorm is en de ware kinderen van hun tijd slechts die couranten zijnwelke in de eerste plaats volksverbetering op het oog hebben. Schoon wij iu onze betrekking tot dit blad steeds daarnaar hebben gestreefdhebben wij gemeend nu door den afloop der verkiezingen alle oude persoonlijke twisten zijn gedoofd en voor de dagbladlitteratuur de ellendige bronnen zijn ge stopt, waaruit persoonlijke aanvallen opborrelden, op nienw ons beginsel voorop te zetten, als pro gramma voor de toekomst aan te kondigen en gesterkt door de goedkeuring, die van menige zijde ons deel mogt zijn, onverdroten voort te gaan met de toewijding onzer krachten aan de ontwik keling en bloei van het vaderlanddat ons zoo dierbaar is. In verband hiermede hebben wij ook het motto onzer courant gewijzigd daar in het «Wie timmert aan den wegh, "Verwacht gezegh.* te veel de oude vorm der dagbladrigting sprak, en voor bet eerst prijkt thans aan het hoofd van ons blad de spreuk van onzen dichter F e i t h een spreuk, die de grondgedachte zal uitmaken van ieder woord door ons tot onze lezers gerigt - Naar volksheil zonder deugd te dingen Is arbeid aan een rota te biên. Schagen Yeritas. Januarij 1868. I. H. S. V.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1868 | | pagina 1