Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
M 543.
Twaalfde Jaargang.
A. 1868.
'20 FEBRUARI*.
Ingezetenen van Westfriesland!
De verkiezingen en de zede
lijkheid.
SCHAGER COURANT.
abonnementsprijs voor drie maanden
Voor Schagen 1,00.
Franco per post door het geheele Rijk 1,15.
Afzonderlijke Couranten 0,10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
PRIJS DER ADVERTENTlëN:
Van een tot vijf regelsf 0,75.
Iedere regel meerder«0,15.
De 35 cents zegelregt niet mede gerekend.
Groote letters naar de ruimte die zy beslaan.
Abonnementen op dit blad worden door alle
"V "AT Y\ VT VJi Vnl' ff IHt Xaar volksheil zonder deugd Se dingen
Is arbeid aan een rots te biên.
TJITGr-EEFSTER WED. F. J". O IDXIDEIblOS:.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BRIEVEN PBANOO
Aan ons zijn toegezonden twee uitnoodigingen
1. Eene van de commissie voor een gedenkteeken
ter herinnering aan den slag bij Heiligerlee.
2. Eeue van de commissie ter vorming van een
fonds te Brussel, waaruit tegen een kleinen in
terest voorschotten zouden worden gedaan aan be
hoeftige Nederlanders te Brussel.
Beide commissien stellen zich de verhooging
voor van ,den Nederlandschen naamde laatste
bovendien een philantropisch doel.
Terwijl wij u tot deelneming daaraan uitnoodi-
gen slellpn wij u voor
lo. Het totaal der bijdragen za! als afkomstig
van Westfriesland aan ieder der commissien
worden toegezonden.
2o. Het maximum van ieders bijdrage is f0,25.
Ous doel daarmede is den naam van West-
friesland door de medewerking van allen West
friezen te verbinden aan de uitvoering van beide
inderdaad nuttige en nationale plannen.
De Alkmaarsche en Heldersche couranten gelie
ven dit voorstel te ondersteunen door hare mede--
werking. De oprigtiug van plaatselijke commis
sien komt ons ter bereiking van het. doel het
geschikst voor.
De Redactie.
Dat de schrijvers der hoofdartikels in onze
staatkundige dagbladen het ons niet ten kwade
duidenmaar bij het lezen van al de jeremiades,
die door sommigen hunner werden aangeheven
over de verregaande onzedelijke middelendie er
door hunne tegenpartij zouden zijn aangewend om
hare candidaten er door te krijgenmoesten wij
onwillekeurig denken aan een tooneel in zeker
blijspelwaarin eenige bejaarde vrijsters worden
voorgesteldklagende over het diepe zedebederf
der tegenwoordige wereld. De eene zuchtnooit
is de boosheid zoo hoog geklommen als in onze
tegenwoordige dagenwant zie mijne dienstmaagd,
een meisje van 18 jarenis reeds zoo bedorven,
dat zij eene grove leugen heeft bedacht om een
wandeling met haren vrijer te kunnen doen.
Eene tweede jammert met de oogen ten He
mel geslagenniemand is tegenwoordig meer vrij
voor den hemeltergenden laster, zelfs de goede
naam van onzen dierbaren leeraar wordt niet meer
gespaardin het publiek heeft men van hem
verteld, dat hij een modern is geworden, terwijl
hij toch een zuiver Groninger is gebleven. Een
derde weeklaagtde weeldrige brooddronkendheid
onzer dagen kent geene perken gisteren nog zag
ik een diaken, die in een rijtuig gezeten de armen
ging bezoeken.
Waar kwamen al die klagten over de bij de ver
kiezing gebezigd onzedelijke middelen op neer
Dat men in eene advertentie de kiezers wat op de
mouw had gespelddat men in een strooibillet
aan dezen of genen candidaat eene mindere heusche
qualificatie had gegeveudat men eindelijk de
kiezers per rijtuig naar het stembureau had laten
brengen. Dit nu waren de gruwelenwaaiover
enkele dagbladen gedurende 14 dagen het wee
en och 1 hebben geroepengruwelen die volgens
hunne getuigenis in geen land ter wererd hunne
wedergade vonden gruwelen die gewis een nieu
wen zondvloed noodig maken om ze af te spoe
len. Voorwaar indien er bij de verkiezingen geen
erger dingen waren te berispen, dan zouden wij
bij het gewagen van deze fouten wel lust hebben
met den liberaal en Bilderdijks bekende satire uit
te roepen:
De vroomtjes doen het meê,
Zoo daar een land om moet verdrinken
Dan wordt geheel de wereld zee.
Het is verre van onsdat wij dat jokken en
schimpen in advertentien en strooibilletten willen
verschoonenmaar als wij bedenkendat er in
onze maatschappij zooveel wordt gelogen geveinsd
en gelasterddan noemen wij het onregtvaardig
dat men deze fouten bij de verkiezingen als dood
zonden gaat bestempelen. Zij die op dit punt
zoo teder van geweten schijnen te zijn zullen er
welligt weinig in vinden dat iemand aan een
klerk dien hij gaarne kwijt wil zijneene aan
beveling geeft voor eene betrekking waarvoor hij
volstrekt niet geschikt isdat men iu de maand
Mei voor de personele belasting een schoorsteen
of wat minder opgeeft dan men werkelijk in ge
bruik heeft of dat men in een koopakte den koop
prijs eenige honderden of duizenden guldens lager
stelt dan hij werkelijk bedroeg.
Al dat jokken en schimpen bij de verkiezingen
toont voorzeker aandat de zedelijkheid bij onze
burgerij nog geenzins op een hoogen trap staat,
maar wie oogen heeft om te zienbehoeft dit
niet uit de verkiezingen te leerenhet dagelijksche
leven predikt dat ons met luider stemme op ieder
uur van den dag. Over het algemeen getuigen
die advertenties en strooibilletten meer van bekrom
penheid en onverstand dan van boosheid en ver
regaande onzedelijkheid meestentijds spreken zij
ook van wansmaak en gebrek aan vindingzoo
zagen wij onder anderen waarachtig weder het
wansmakelijke kiezers past op uw keuzen,
herhaald. Professor Buysdie in eene minder op
gewekte bui zich die flaauwe nabootsing van Span-
daus geestige» dichtregel heeft laten ontvallen
moet zich voorzeker genoeg gestraft voelenals
hij die mislukte aardigheid telkens weder voor oogen
ziet. komen.
Bij het beoordeelen van de uitwerking der ver-
kiezingnn op de zedelijkheid moet men dus o. i.
niet te veel letten op de advertenties en strooi
billetten ook zelfs niet op uitdrukkingen voor
komende in de hoofdartikelen der couranten, deze
toch worden doorgaans in groote haast geschreven,
terwijl de schrijvers zelfs onder den invloed der
verkiezingskoorts verkeeren. Daar trouwens van
beide zijden in al deze zaken wordt gezondigd
kan men zoo men regtvaardig wil zijnze moei-
jelijk op rekening van eene partij stellen. Slechts
voor die fouten kan eene partij aansprakelijk wor
den gesteldwelke zij als het ware systematisch
heeft begaan en welke door de goedkeuring, welke
de leiders haar hebben gegeventer harer ver
antwoordelijkheid zijn gebragt. Als wij nu deze
Wij bedoelen Spandaus verswaar hij spre
kende van den man uitroept
Hij draagt in al zijn levensdagen den stempel
der afhankelijkheid,
Kind moet hij aan den leiband loopenman
wordt hij bij den neus geleid.
Het bij den neus leiden, is naar ons
voorkomt eene uitdrukking van bijbelschen oorsprong,
In 2 Koningen XTY 28 vindt men o. a. de uit
drukking ik zal mijnen haak in uwen
neus leggen.
Assur wordt daar voorgesteld als een stier,
welken men een ring door den neus boort om
hem daardoor gemakkelijk te kunnen besturen.
Spandaus regel is dus regt geestig als hij den
man voorstelt als geleid door een slim vrouwtje,
gelijk een os door een knaapwaarheen zij wil.
Ook minder figuurlijk opgevat is de regel van
Spandau bevallig, want een lief wijfje, dat haar
echtgenoot bij den neus leidt is geene onaardige
vertooning, maar een onzigtbare hand, die hon
derd duizend kiezers naar den neus grijpt, levert
eene walgelijke voorstelling op. De lezer vergeve
ons deze uitweiding. Wij achten het van onzen
pligt om ook te waarschuwen tegen al wat den
goeden smaak kan bederven.