Iets over den roman en
het romanlezen.
Purmerende28 April. Boter f 1,05 a 1,12$
per N. ft. 96 vette Kalveren 80 a 100 ets. per
N. ft. 60 nacht, dito f4 a 110 51 vette Varkens
46 a 54 ets. per N. ft. 36 magere dito f 13 a 19,
290 Biggen f4,50 a 6,50, Kip-Eijeren f2,50
Eend dito f2,75 per 100.
Amsterdam bij gerijvci) als voren b. Pools.
f495, Brunswijker f 460 beide per 2400 kilo.
Petroleum f 22 a 23.
Burgerlijke stand der gemeente Schagen.
Burgerlijke staud der gemeente St, Maarten.
Burgerl. Stand der gemeente Barsingerhorn c. a.
BEURSTIJDINGEN.
Portugal 3pC. 88$.
BI. Grieken, 5pC. 11$.
Mexicanen 3pC 15
Londen, Wisselk. zigt 11,88,2 m. 11,83.
Parijs, 57 565.
Hamburg8.c>! 35.
Bordeaux 15 dagen 65 1 1 56$
ME\fiFL>YERfi.
f60 a 80 66 magere gelde Koeijen f 80 a 160,
14 vette gelde dito f200 a 240; 24 Kalfkoeijen
f125 a 180; 18 Vaarzen f70 a 125; 11 Gras-
kaKi-ren f 45 a 70 30 nacht, dito f 2,50 a 4,50;
380 ma *ere Schapen f 12 a f 22 38 vette dito
f20 a 26; 22 magere arkens f12 a 17; 89
Biggen f 6 a 8 9 Hokken eu Geiten f 1 o 5
Konijnen 15 o 55 ets. Kippen 60 a 120 ets.
Eenden 40 a 90 ets. Duiven 10 a 30 ets. Bo
ter 85 ets. per kop of f 1.13 per N. ft. Kaas
20 o 25 ets. per N. ft. Kip-Éijreu f 2,30Eend
dito f 2,65 per 100.
Alkmaar, 24 April. Kleine kaas f 30 com
missie dito f 33 middelbare dito f 33,25 laagste
prijs f 15 aangevoerd 281 stapels, wegende 53763
N. 8.
25 April. Aangevoerd 3 Paarden f 20 a 40
10 Koeijen 75 a 10; 63 nacht. Kalveren f4 a
8; 527 Schapen f 4 a 25 24 Lammeren f4 a
8; 6 Geiten f3 a 5 10 Hokken 25 a 40 ets.
100 magere Varkens f8 a 20; 216 Biggen f4
a 8 Botpr per kop 72$ a *<0 ets.
27 April. Aangevoeld 1 Koe f 150 136 Kalve-
ver f30 a 80 18 nncht. dito f3 a 6 4 Scha
pen f 25 61 vette Varkens 40 a 48 ets. per ft.
Rogge in loco tot verlaagde prijzen aan con-
snmtie verkocht Galatz f 285 o 290 dito f 276
contant zonder korting, Petersb. f 278 283,
285, dito f278 contant zonder kortingNicolajeff
f283, Taganrog f278 Galatz bij partij 1 277
alles per 2100 kile. Op levering merkelijk lager,
Mei f 266 265 264, 263 262. Junij f 263
261, 260, 259 258. Julij f 258 255, 254,
253 252 251.
Boekweit onveranderd 142/2 ft Nijkerker f282
per last, 122 a' Rijn f 270 per 2100 kilo.
Lijnkoeken f 12 a 14$.
Londensche Veemarkt.
Aangevoerd 4010 Runderen, 271)40 Schapen en
Lammeren, 179 Kalveren, 340 Varkens. De prij
zen waren; Runderen 5 sh. Schapen 4,10, Lam
meren 4.2, Kalveren 5,6, Varkens 4 6.
Ingeschreven van 20 26 April 1868.
GEBOREN 20 April. Autje dochter van Cornelis
W u en Eluabeth Denijs. 26 dito. Willem Cornelis,
en Heiidricus Adrianus (tweelingen) zoons tan Pie-
ter Raap en Jantje Adriana Buddingh.
ONDERTROUWD: 26 April. Jacob Dekker, jm.
oud 22 jaren, wonende te Schagen met Trijctje Koa,
jd. oud 21 jaren wonende te Zype. 26 dito.
Klaas Kistemaker jm. oud 24 jaren .wonende te Ha
nngcarspel met Maartje Dekker jd. oad 20 jaren
wonende te Scbagen.
GEHUMD: 26 April. Jacob Kant, jm. oud 28 ja
ren wonende te Schagen met Maartje Goversjd.
oad 22 jaren wonende te St. Maarten. 26 dito.
Pieter Vries jm. oud 24 jaren met Jannetje Borst
jd. oad 22 jaren, beide wonende te Schagen.
OVERLEDENGrietje Viltenoud 1 jaar en 7
maanden. Theodora Margaretha van Oostveen oud
ruim 1 jaar. Trijntje Borstoud ruim 5 maanden.
Jan Vink oud 10 jaren.
Ingeschreven van 20 27 April 1868.
GEBOREN24 April. Breeitta dochter van Dirk
Pronk en van Maartje van Djjk.
ONDERTROUWD: Geene.
GEHUWD Geene.
OVERLEDEN 23 ApriL Gerrit Roos oad 6 we
ken.
Ingeschreven van 21 28 April 1868.
GEBOREN24 April. Plennzoon van Kornelis
Johannes Middelkoop en Tan Katharina Sch uitman
25 dito. Bregje, dochter van Jacob Piefier en van
Gnurtje Zeeman.
ONDERTROUWD: 25 April. Louris Strijder, jm.
en Jeltje Maatj I. beide wonende te Barsingerhorn
25 dito. Pieter Slikker, jm. en Antje Timmerman
j I. beide wouendg te Barsingerho-n.
GEHUWD: 23 April. Pieter Jougejan, jm. oud 29
jaren en Grietje Ruig jd. oud 18 jaren beide wo
nende te Barsingerhorn26 dito. Willem Groen
jm. oud 32 jaren en Jantje Scboorl, jd. oud 23 jaren
beide wonende te Barsingerhorn.
OVERLEDENGeene.
Dingsdag den 28 April 1868.
Amsterd. W. S. 2$;C. 63J: SpC. 68J.
Rusland, oude 5pC. 92J; 1831 5pC. 78$
Oostenrijk, Metaliek 5pC. 46 idem A. 61$
idem Nationale 1854 5pG 51
Spanje, thans 2JpC. 34$; 3pC. 82$
Metal. Coupons f 24,6)
idem nationale 1 28,20
- - 1
door J. II. S. V.
I.
In een zeker gezelschap werd eens de vraag
gedaan, welke naam het bost zoude voegen aan
de eeuw waarin wij leven. Die vraag werd al
op zeer verschillende wijzen beantwoord. De eene
wilde haar noemen de eeuw van den stoom een
tweede de eeuw der gelijkheid, een derde weder
de eeuw van het onderzoek maar eindelijk stond
er een op zeggende: nng een beter naam dan de
reeds opgenoemde» zoude men haar kunnnen ge
ven, men zoude haar kantten noemen de eeuw
der roman 11 en.
Zoude hij, die zoo sprak wel zoo groot on
gelijk hebben gehad Ik geloof het niet. Be
zwaarlijk zoude men toch iets kunnen opnoemen
dat een grooter rol hpeft gespeeld en het nog
doet dan de romaniels dat meer algemeeu be
kend en bemind is, iets dat zoo gemakkelijk
zich een weg weet te banen tot allen tot jon
gen en oudentot aanzienlijken en geringen
niets zou men kunnen opnoemen dat een grooter
iuvloed heeft gehad op kunsten en wetenschap
pen in den huisselijken kring, ja zelfs op poli
tiek gebied niets dat meer aandeel heeft gehad
in de vorming der karakters van de meesten on
zer. De roman is in de 18e en 19e eeuw de
toongever der mode en de beheerscber der hoo-
gere standen gewordenwas hij in vroegere
eeuwen voornamentlijk de sjieelnoot der jeugd
in onzen tijd heeft hij veelal het karakter aange
nomen van leermeester, priester, soms zelfs van
koning der beschaafde wereld. Ja enkele malen
plooit hij om zijne schouderen den gewijden pro
fetenmantel en verkondigt hij luide aan de angstig
luistereude volken de bevelen des Allerhoogsten.
Geen der lezers van deze couraut zal het
daarom hoop ik in mij w rakendat ik hen een
tijdlang met den roman en het romannenlezen
ga bezig houden. In korte trekken hoop ik te
ontvouwen op wat wijze door het verloop der
eeuwen, de roman is geworden wat hij thans is,
en op welk een voet wij met dien geheimzinnigen
gast, die door sommigen als een dnivel en door
anderen als een engel wordt afgeschilderdmoe
ten leven om uit onzen omgang met hembe
hoorlijk pari ij te trekken.
liet is gemakkelijk eene defenitie van den ro
man te gevenwant ieder weet toch, dat men
onder die benamiug verstaat elk uitgebreid aan
eengeschakeld verhaal, waarin de verdichte lot
gevallen van denkbeeldige personen worden ver
teld. Sommigen beweren dat de naam van roman
aan zulk een verdicht verhaal gegevenzijn oor
sprong dankt aan de omstandigheiddat de
ineest algemeen gelezen ridder—romansdie voor-
1. «menlijk dagteekenen van de 13e en 14e eeuw,
oorspronkelijk werden gedicht in de romanische
taal welke taaleen mengelmoes van oud Gal
lisch en verbasterd Latijn ten dien tijde werd
gesproken in het zuiden van Frankrijk en wel be
paaldelijk in Provence. Daar vond men te dier
tijde de door geheel Europa beroemde troubadours
of trouveres die zich met het maken en recite-
1 ren der roinannen(want zij waren in versen
1 geschreven) meest onledig hielden. En daar al-
zoo de meest bekende en schoonste verdichte
verhalen in het romanisch geschreven waren zoo
werden in het vervolgnaar men beweertalle
1 verdichte verhalennaar die taal genoemd en
.zulks om dezelfde reden waarom wij nog heden
1 ten dage soms aan zakendie bij deze of gene
1 natie bijzonder in zwang zijn den naam van die
natie geven.
1 Ofschoon die afleiding welligt niet ongegrond
is schijnt mij de volgende toch wel ruim zoo
1 natuurlijk en eenvoudig. In de meest gelezen
1 ridder-romans speelt namelijk de naam der stad
Rome een hoofdrol. Dit geschiedde voornament-
1 lijk met het doe! om te werken op de verbeel-
ding der lezers of hoorders. Rome was toch aan
'allen, ook aan hen, die anders hoegenaamd niets
1 van de aardrijkskunde wistenbekend.
Van dat Rome, eens de roemrijke hoofdstad
der heidensche wereldlater het tooneel van de
hevigste vervolgingen tegen de Christenen en
eindelijk de zetel van het hoofd der catholieke
Christenheid sprak men tot elkander als van de
groote stad der wonderen. Die stad der wonde
ren sprak tot de verbeelding der volken. Niet
vreemd dan dat de schrijvers der middeleeuwsche
romans voornamentlijk uit Rome hunne helden
namen. Bijna in ieder roman uit dien tijd komt
dan ook de een of ander romeinsch persoon voor
nu eens is het een keizer of een prins van Rome
dan weder een toovenaar of een wijze uit die
stad welke er een belangrijke rol in speelt.
Jahet strekte tot aanbeveling zoo nieu in den
aanvang kon zeggendat er van Rome in zoude
worden gesproken.
üet is geloof ik aan deze omstandigheiddat
de naam van roman zijn oorsprong ontleent.
Trouwens het is bekend dat onder den titel
van gesta llomanoruin d. i. daden van Ro
meinen ren verzameling van verdichte verhalen
bestaat wier lezing gedurende het laatste tijdperk
van de middeleeuwen bijna in geheel Europa
aan de monniken ter uitspanning verstrekte.
Dan hoe het ook gelegen zij met de aflei
ding van het woord roman, zeker is dat de ro
man lang bestond voor dat hij dezen naam droeg,
zoo ver toch als de geschielenis der menschheid
reikt vindt men ook gewag gemaakt van verdich
te verhalen, en geen wonder.de meusch bemint
toch van nature bijna uiets zoo zeer als de
verdichting.
Als kinderen toch luisterden wij immers met
nimmer verzadigde ooren naar de mooije vertelsels
en schoone sprookjesdie wij hoorden uit den
mond eener moeder eener oudere zuster of een er
dienstbode. En wij luisterden te gragerboe
meer onze nieuwsgierigheid werd opgewekthoe
meer ons medelijden voor de personen in dat
verhaal werd ingeroepen, hoe meer onze verbeel
ding door een zekere mate van vrees of schrik
werd bevangen. De zelfde oorzaken die ons als
kinderen zoo gaarne deden luisteren naar die
vertelselsdoen als volwassenen de romans met
zooveel genoegens lezen.
In den roman toch wordt onze nieuwsgierig
heid geprikkeld, ons gevoel aangedaan, ons me
delijden ingeroepen onze verbeeldingskracht door
een zekeren schrik bevangen en dat alles zonder
dat ons verstand zich onder het lezen bijzonder
behoeft in te spannen. En hierdoor heeft de
roman zijn heerschappij door de wereld verkre
gen doch het zij mij vergund in een volgend
nnmmer deze oorzaken van de populariteit der
romannen nog wat dieper nategaan.
