GEWONE BERIGTEN.
GEfEENTE-AFKOlftlGINGEN.
Nederlaudsche letterkunde.
overmoed heeft zij tot heden veel te roekeloos met
heilige woorden gespeeldal te veel onbekookte
dingen gezegddoch door een tijd der beproeving
die thans voor haar ophanden is zal zij gelouterd
worden en het kermisspectakeldat al te zeer haar
schreden vergezelde, verwisselen met stemmige
ernst.
De drijvers der nieuwe beweging, zullen hier
dus in werkelijkheid een dienst bewijzen. Maar
toch wee degenen die de hand leenen om de
vervolging aan te stoken. Het gaat er mede als
met de ergernissen van welke de Heiland zeide
bet is noodig dat er ergernissen komen inaar wee
degenendoor welke de ergernissen in de wereld
komen. UYat de Heiland verder ten aanzien van
de oorzaken der ergernissen zeidedat het hun
beter ware geweest dat zij met een molensteen
aan den hals in zee waren geworpenwillen wij
niet toepassen op de herauten der nieuwe vervol
ging alleen willen wij de kiezers die hen hebben
afgevaardigd afvragen of zij dan werkelijk ook
eene nieuwe godsdienstige vervolging willen zoo
neen, dat zij dan protesteren tegen de taal hun
ner afgevaardigden, en dat zij in ernstige overwe
ging nemenof hun geweten hen niet verbiedt
bij een volgenden keer weder op hen te stemmen.
gehoord. In Cadix is het tot een bepaalde strijd
gekomen. De opstandelingen zijn 3000 man sterk
met iubegrip van 700 losgelaten galeiboeven en wor
den aangevoerd door zekeren Yunco, die vroeger tot
tot de progressisten behoorde, maar later zich bij de
republikeinen aansloot. De strijd leverde reeds vele
dooden en op raad van de consuls te Cadix hebben
beide partijen een wapenstilstand gesloten voor den
tijd van 48 urenten einde de lijken te knnnen be
graven en aan de vrouwen en kinderen tijd te geven
om te vlugten. liet oorlogsfregat Tetuan en twee
andere oorlogsbodems maken toebereidselen, om Cadix
te bombardeeren, van welk bombardement men ee:i
gunstigen uitslag voor de troepen te gemoet ziet.
De glanzende veeljarige uitkomsten der
Stollwerk'sche Borst-bonbonsdie volgens
voorschrift van den professor in de medicijnen Dr.
Harlkss zijn gefabriceerdhebben dit huismid
del, niettegenstaande alle bestrijding van vijanden
van zekere en spoedige genezingwereldberoemd
doen worden* Tot heden is dit fabrikaat nog
niet overtroffen en verdient alle borstlijders met
allen aandrang te worden aanbevolen.
EM1 GDE BEU 1GTEN.
nier om aan geld te komen.
De raad van het kanton Obwalden in Zwit
serland heeft eene verordening uitgevaardigdwaar
bij met boete bedreigd wordt ieder persoon beneden
de 13 jaren die zich schuldig maakt aan snuiven
of rooken. In de vorige week trouwden te Utrecht
een paar rioof-stommen. De erfgenamen van
Rotschild hebben dezer dagen aan snccessieregt be
taald de som van 10 uiillioen francs, zijnde 1
perc. van het nagelaten kapitaal. Op 5 Decem
ber (St. Nicol aas-feest) zijn 10,800 pakjes met de
Hollandsche spoor verzonden. Een Frauschroan
heeft bedacht stoomsleden in te voeren om daar
mede in den winter, in Rusland op de bevroren
wateren communicatie te onderhouden een loco
motief met getande raderen zoa een trein van sleden
over het ijs moeten slepen. Met 1 Januarij
1869 komen postzegels in werking van 1 en 2
centen ter fratikering van couranten en gedrukte
stukken.
Koningin Isabella heeft dezer dagen met harpn
gemaal en den prins van Asturie de aan de nage
dachtenis van Lodewijk Xt[ cn Marie Antoinette
gewijde kappl te Parijs bezocht. I'e Koningin in
rouwgewaad gekleed heeft de mis op spaansche
wijze, knielende aangehoord. Na den afloop der
mis de kapel in oogenschouw nemende heeft H.
M. eene bijzondere aandacht gewijd aan twee der
schilderijen, die den wand «Ier kapel versieren en
waarvan de eene I.odewijk XVI op het schavot en
de andere het ten hemel varen van Marie-Antoi
nette voorstelt. Koningin Isabella was bij het
beschouwen Hier tafereelen zigtbaar aangedaan.
La Liberté wil weten dat H. M. bet paleis Ba-
silewski in de avenue var. den Koning van Rome
aangekocht heeft (en wel voor de som van ander
half mill. fr.)en dat het koninklijk spaansche
gezin zich iu dat peleis en niet in de Champs Elj ,-ées
zal vestigen.
De toestand in Spanje is alles behalve gnnstig.
Reeds heeft men hier en daar van bloedige botsingen
In den nacht van 10 op 11 dezer brandde te
Zaandam de sociëteit tde tuin der Nederlanden"
en twee aangrenzende perceelen tot den grond af. S
In den Bommelerwaard hebben de landbou-
weis veel last van de muizen. Uit Westevopr- S
de schrijft men dat er overvloed van aardappelen
is en dat de prijzen nog hoog zijn. Het En-
gelsche ministerie is thans geheel compleet.
De koningin van Pruissen is ziek geweest maar
wordt weer beter. In Rusland heeft men thans
600 monniken» en nonnenkloosters waarvan 1
op de grenzen van China. Bij het instorten
van drn ktrktoren te Pntzlar (Proissen) zijn 2
mannen en 19 vrouwen gedood; terwijl nog 26
personen gewond werden.
11. M. onze Koningin heeft f150 geschonken
voor de in 1869 te Utrecht te houden tentoon
stelling van voorwerpen voor de huishouding en
het bedrijf van den handwerkman. In Felix
Meritis zal op Vrijdag den 18 dezer concert wor
den gegeven. Op Vlieland en meer andere
plaatsen van ons landi heeft men op 7 dezer een
ireeind luchtverschijnsel waargenomen; een groote
bul met een staart van circa 2J el beiden geheel
van vuureen regen van vonken achter zich la
tende. De uitge\ er van de Nijmeegsche Nieuws
bode wordt wegens eeltige daarin voorkomende
artikels, door de.n heer Schretlen te Leiden eige-
genaar der gasfabriek te Nijmegen vervolgd wegens
laster en is diensvolgeus door hem gedagvaard
om tut beteritg van het nadeel in eer en goeden
naam geledeneene som van f 25,000 aan hem
te voldoen voorwaar niet dom eene nieuwe ma
die te Amsterdam in zijne nederige woning op de
Warmoesstraat in een treurige neerslagtigheid ver
- -kwijnde, het zij ons vergund in de woning van
V Olldel dichter der Godsdienst-vrijheid (dien dicbier die den uaam van Vondel droeg,
binnen te treden.
Daar zat hij verbleekt en uitgeteerd door een
koorts, durende bijna twee jaren, van de hevig-
De Meimaand des jaars 1619 was een der lief- sie soort. Hij zit daar mistroostig tusschen zijn
lijkstedie men zich kan denken en waardig boeken en staart weemoedig nu eens naar een
NATIONALE MILITIE
BURGEMEESTER en WETHOUDER van Scliagen
Roepen ter voldoening aan art. 19 der Wet van 19
Augustus 1861 (Staatsblad no 72) bij deze op
Alle mannelijke ingezetenen die op den 1 Januarij
1869 hun negentiende jaar zijn iegetreden (mitsdien
alle mnnelijke geboornen van 1 850), om zich ingevolge
artt. 15 en 20 der voorn, wet, in het daartoe gereed
gemaakte register tot de loting voor du Natiouale Mi
litie te doen inschrijven.
De inschrijving begint op 2 Januarij 1869 en moet
afgeloopen zijn deu 31 dier maand behoudens de uitzon
dering bij art. 20 der opgemelde wet omschreven. Tot de
inschrijving zal worden overgegaan in een der vertrekken
van het raadhuis alhier op alle werkdagen der maand
Januarij eerstkomi nde van des voormiddags 9 tot 12 tire.
De verpligting tot het doen der aaugifte berust op
den militiepligtige zeiven; hij ongesteldheid, afwezig
heid of ontstentenis op zijn vader is deze overleden
op den voogd.
Burgermeester en Wethouders voornoemd hebben het
noodig geoordeeld tot regt verstand van het voorstaan
de de ingezetenen opmerkzaam te maken op de
navolgende bij voorsz. wet gemaakte bepalingen, als:
Voor ingezeten wordt gehouden
lo. hij, wiens vader, of, is deze overleden, wiens
moeder of zijn beide overleden wiens voogd ingezeten
is volgers de wet van den 28 Julij 1S50 (Staatsblad
no. 41);
2o. hij die geen ouders of voogd hebbende gedu
rende de laatste 18 maanden voor lo. Januarij 1869
binnen Nederland verblijf hield.
8o. hij van wiens ouders de vangstlevende ingezeten
was al is zijn voogd geen ingezeten mits hij bin
nen het Rijx verblijf houdt.
Voor Ingezeten wordt niet gehonden
De vreemdeling behonrelide tot een Staatwaar de
I. Zieke Kamer.
om door den dichter Camphuizen te worden be
zongen. Ja! in de Datuur was het overal vreugde
en lust, en toch moest de dichter zijn oversciioon
gedicht eindigen met het zoo misantropische slot
Ach waren alle menschen «ijs
En wilden daarbij wel
Deze aard waarons een paradijs
Nu is ze oos meest een hel.
Want zijn eigene droevige ondervinding bad
roos die geplaatst op de vensterbank van de kamer
uit gebrek aan het noodige zonnelichtniet in de
kop wil schieten dan eens naar den blaauwen
hemel die hem tergend schijnt nittenoodigen om
daar buiten de lieflijkheden der lente te genieten.
Ach helaas zwak en afgemat als hij ismag
hij aan 'die uitlokkende roepsttm geen gehoor ge
ven. Doch het is niet alleen aan den invloed
der koorts toeteschrijven dat hij er zoo bleek
dit hem al te zeer gepredikt. Als slagtoffer der en uitgeteerd uitzietook aanhoudende studie en
godsdienstige vervolgzucht en balling moest hij i godsdienstige mijmering hebben daar een groot
over de grenzen van zijn vaderland zijn vrijheid aandeel in gehad. Hij heeft zulk een behoefte
en zijn brood zoeken. Ja in dat Nederland, dat aan rust, maar vooral aan godsdienstige rast.
nog korts geleden zoo bloedig had gestreden voor De godsdienstige beweging en twisten der laat
zijne godsdienst-vrijheid was de godsdienstige ste jaren hebben zijn gemoed ten zeerste geschokt,
vervolging in vollen gang, S als voorganger in de vermaning der doopsgezinde
De Meimaand van dat treurige jaar 1619 was gemeente was hij wel verpligt zich bezig te hon
dus voorwaar geer. tijd van vreugde en rnst voor den met het ernstig bepeinzen der godstdienstige
Nederland. Die Meimaand was belaas de getuige vraagstukken maar welke moeite hij zich ook gaf,
van een der treurigste gebeurtenissenwaarvan de rust bleef ver van hemook de aanhoudende
onze geschiedenis gewaagt, van dien geregtelijken studie heeft zijn krachten ondermijnd, want welk
moord aan Hollands grijzen Staatsdienaar ge- een ontzettende vlijt werd er van hemden man,
pleegd. De Meimaand was ook geen tijd van zonder geletterde opvoeding niet gevorderd om
vreugde voor eenen anderen Nederlandschen dichter, dien bewonderingswaardigen schat van kennis en
wetenschap die in al zijn gedichten uitblonken
op te zamelenwelk een studie werd er niet ver-
eischt om de vaste regelen te vinden voor een
taal die als het ware pas ontloken nog geen
beproefde tolken of bruikbare spraakkunst had.
Ondertusschen was hij in deze studie nirt ge
heel overgelaten aan eigene krachten want hij
had vele geleerde vrienden die hem daarin met
raad en daad bijstonden. Deze zelfde vrienden
bezochten hem getrouw iu zijne ziekte.
Ook thans weder werd hij in zijne mistroostig
heid opgebeurd door het bezoek van een hunner.
Die vriend was Laurens Reaal. Onder de
groote mannen der 17e. eeuw waren er misschien
weinigen, die met dezen in veelzijdige ontwikkeling
konden wedijveren. Uitmuntende beurtelings «Is
koopman en geleerde, als admiraal en als land
voogd van Oost-Indieals gpzant en als dichter
was hij He persoon die misschien nog meer dan
lliigo de Groot mogt aanspraak maken op den
eeretitel van wonder zijner eeuw.
Thans was ziju uitzigt betrokken sombere treu
righeid zetelde op zi;n voorhoofd. Zie naauweliiks
teruggekeerd uit Indievond hij de voor weinige
jaren zoo bloeijende republiek verscheurd door gods-
dienstige en staatkundige twisten, de partij, on'
der welke h:i zijne meeste vrienden telde zag '"J
ten onder gebragtberoemde mannen ea waarach-
tige vrienden van het vaderland zag hij gekerkerd
o gebannen en de grootste staatsman -van zïjf.ea
tjd door benlshanden omgebragt. Watt het won
der dat hij bitter te moede was bij zulk jeen schou**
pelwas het wonder dat nevelen erfet zij0 =e*
