GEYVOAE BERIGTEN.
GEME.\I)E BEUI1TEN.
Nederlandsche Letterkunde.
Burgerlijke stand der gemeente Schagen.
Burgerl. Stand der gemeente Barsingerliorn c.a
Burgerlijke stand der gemeente St, Maarten
spoorwegen op Java en de belofte door den mi
nister de Waal gedaan om door eene reeks van
wettenden maatschappelijken toestand van den
Javaan te verbeteren. Doch de ontkenning van
het regt om de belastingen in Indië op te bren
gen nadat voldaan is aan Indië 's behoeften ten
bate aan te wenden van den Staat in Europa
evenzeer een deel van Nederland als Java is
eene miskenning van den feitelijken toestand en
eene naauwgezcthcid van geweten waaraan een
voorwerp ontbreekt.
In de vorige week heeft te Vocht, een zeer1
brutale inbraak plaats gehad ten huize van den
heer van Hall, med. docter. Men vond des mor- i
gens toen men binnen kwam de ramen van de
tuin- en voorkamer opengeschoven en de denren i
open. In de huiskamer, welke aan de straat is
gelegen was de secretaire opengebroken en lagen i
alle papieren en stokken enz.door de kamer
verspreid evenzoo was dit in de tuinkamer het
geval alwaar men eene lade en kasten had open
gebroken in één woord men kon zien dat alles
zorgvuldig was bekeken en nagesnuffeld wijl geen
stuk zich meer op zijne plaats bevond,
Aan de voorzi«jtige gewoonte welke aldaar in
huis is aangenomen om alles van waarde en
geld boven te bergen is het hoofdzakelijk toe te
schrijven dat de dieven zoo weinig voldoening
van ^ünne onderneming hebben gehad welke klaar
blijkelijk alleen is geweest om goed en zaken van
waarde te stelen zijnde slechts een jas en eeltige
andere onbeduidende artikelen medegenomen. De
politie doet ijverig onderzoek naar de daders
welke een ieder aldaar hooptdat spoedig iu hare
handen znUen eeraken.
Nadat er te Zotphen, den geheelen voormid
dag van Zondag j. 1. zware regenbuijen waren ge
vallen begon het gedurende den vooravond beurte
lings te sneeuwen en te waaiien. Plotseling (het
was ruim 8 utft) zag men eene feilen bliksemstraal
onmiddelijk gevolgd door swaren donder. De
bliksem bleek echter ingeslagen te zijn en wel
in de «pits van den toren der R. *K. Kerk aldaar,
van waar de brand zich spoedig mededeelde aan
eene der zijwanden van den toren. Riunen zeer
korten lijd waren de verschillende autoriteiten uabij
de plaats Hes onneils aanwezigen ook de brand
spuiten lieten voor het meerendeel niet lang op
zich w achten. Aanvankelijk meende mendat er
geene mogelijkheid zonde zijn om den brand
te stuiten daar de hoogte van den toren het
onmogelijk maakte om met goed gevolg van bniten
te spuiten. De burgemeester loofde eene aanzien
lijke belooning uit aan hen die het eerst den toren
beklommen om van binnen te blnsschen en den
voortgang der vlammen te stuiten. Aan drie wakkere
bosaren aldaar in garnizoen bijgestaan door een
schoorsteenveger mogt het gelokken om naar boven
te komen en toen deze mannen later door anderen
werden gevolgdwas men in staat gesteld om den
brand te stnïter. zoodat te 10 uren bet gevaar
geweken en de dreigende ramp afgeweerd was.
Dezer dagen is te Londen het prospectus uit
gegeven van eene ondernem ng welke ten doel heeft
ca» de met goud geladen 8pa»nsche schepen welke
in 1702 door de Nederlandsche en Engelsclie vloot
in de Spaansche haven van ^igo «ijin de grond
geboord, te ligten. Reeds is daarvoor door de
Spaansche regering concessie verleend, en is de
plaats aangewezen waar negen schepen gezonken
zijn. Tot het bereiken van het doel moeten 100,000
pond st. in obligatiën van 5 pond st. geplaatst
worden. De Spaansche regering beeft hare aanspra
ken op de schepen afgestaan tegen 25 pCt. van het
te ligten bedrag.
In Gorrediik woont een jongeling, 18 jaar
ond die eene ziekte heeft, welke men ongetwij eld
tot de zeldzaamheid mag rekenen. Sedert twee jaren
wordt hij om de 8 of 4 weken slaperig en slaapt
dan 10 il 11 achtereenvolgende etmalen. Enkele
malen wordt hij tusscheDtijds wakker wanneer hij
eenig voedsel gebruikt en daarna weder inslaapt.
Zijn de 10 of 11 dagen vervlogen dan keert hij
tot zijn gewonen arbeid terugdien hij met vlijt
verrigt. Na 't ontwaken weet hij letterlijk riets
vati 't geen om bij of met hem is gebeurd doch
zijn uiterlijk bewijst, d*^ die langdnrige slaap zijn
ligch aam ondermijnt. Zijne ouders hebben de be
kwaamste professoren en doctoren geraadpleegd; doch
kwamen telkens terng met den troost, dat het
met den tijd wel zou beteren.
Vondeldichter der Godsdienst-Vrijheid.
VII.
Tot dus verre heb ik den lezer de schoonhe
den der onderdeelen van dit gedicht trachten
duidelijk te maken op twee schoonheden welke
bet geheel betreffen wil jk nog wijzen. De
eerste geldt den schoonen gang der denkbeeldeu
de tweede den uitnemenden vormdie Vondel
voor zijn stoffe heeft gekozen.
Het is bekenddat de groote duitsche criti
cus Lessing in zijn Laökoon het eerste de leer beeft
gepredikt dat alleen een daad en handeling het on
derwerp der poëzy kunnen uitmaken en dat daar
om de dichter de ligchamen alleen in zoo verre mag
schilderen als hun eigenschappen zich openbaren in
handelingen. Dit beweren heeft hij gestaafd door ve
le aan Homerus gedichten ontleende voorbeelden.
Zie zegt hijals Homerus ons wil schilderen
hoe Agamennon is gekleedzoo laat hij dien
koning voor onze oogen zijne kleederen stuk voor
stuk aantrekkeueerst het witte onderkleed
daarna den grooten mantelde schoone laarzen
eindelijk den degen nu is hij gereed en grijpt
hij naar den scepter. Wij zien de kleederen
terwijl de dichter de handeling der aankleeding
voor onze oogen schildert.
Vondel levende meer dan een eenw voor Les
sing was waarschijnlijk theoretisch onbekend met
dien regel der poëzy maar even als een Sopho-
cles de beste treurspelen vervaardigt' lang voor
Volgens eene officiële statistiek waren er op 1
Julij 1868 in Belgie 4,928,814 Roomsch Catho-
lyken 8198 Protestanten en Anglikanen 1522
Israëlieten, 1844 behooreude tot verschillende gods
diensten de jaarwedden der Catholyke geestelijken
beloopen 3,800,000 francs die der Protestantsche
en Anglikaanscbe leeraars 60,000 francs en die
der Rabijnen 25,008 francsmen ziet hiernit dat
bij vergelijking der verschillende eerediensten naar
het getal der belijders de Israëlietische in Belgie
de meest begunstigde is, voor zooveel de bezoldi
ging harer leeraars betreft. LI. Vrijdag is in
de nabijheid vsn Urk gezonken bet vaartuig van
den schipper H. Touwslagergeladen met puin j
de schipper en zijn knecht zijn gereddoch de
vrouw en vier kinderen die zich iu het vooronder
bevonden zijn verdronken.
De spoorweg opziener B. Sleïjste^ is naar
Breda verpUatst. De uitgeefster van liet week
blad 'de Nieuicsbode" te Sittart is schuldig ver
klaard aan laster, gepleegd door het drukken en
uitgeven in gezegd blad van een lasterlijk artikel
tegen een ambtenaar bij de belastingen en dien
ten gevolge veroordeeld tot 15 dagen cellulaire
gevangenis en f 25 boetebehalve de kosten.
De eerste vélocipède is in Schagen gearriveerd
wat hel gebruik van dat voertuig betreft is men
echter nog in de leerdagen het schijnt er mede
te zijn als met een paar schaatsen die liet voor
het eerst gebruikt gaat niet hard voornit. Te
Leipzig is het verboden met vélocipèdes langsj de
openbare straten te Tijden.
In welken berooiden toestand de financiën
van Griekenland verkeeren Van meu uit de vol.
gende cijlers ontwaren Op 25 Jan. toen de nieu
we regering aan het bewind kwam betonden zich
in alle kassen van den staat slechts 710,000 drach
men. Op dienzelfden dag moesten 5$ millioen
drachmen betaald worden. Tot het einde van Junij
zullen de uitgaven bedragen 16 millioen dus met
de hiervoren vermelde schuld 21^ millioen ter
wijl tegen dien tijd slechts knnnen worden opge-
bragt hoogstens 10 millioen zoodat voor bet eer
ste halfjaar uitzigt bestaat op een tekort van 11£
millioen drachmen.
Eenige gewesten van Spanje zijn door een
nieuwe ramp getroffen. Het officiële dagblad be
vat namelijk een schrijven van den minister La-
gasta waarin bekend gemaakt wordt Hat in de
provincie Madrid, Burgos, Valencia, Zamora
Salamanca en Saragossa de typhus is uitgebroken
en de geneeskundige commissiën aangespoord ge
worden om de noodige maatregelen te nemen ter
beteugeling der epidemie. Te Brussel is die
ziekte aan het afnemen.
Ingeschreven van 7 13 Maart 1869.
GEBOREN 10 Maart. Neeltje dochter vsn Leen-
dert Broeiis _en Maarije Koster. 11 dito Elisabelh,
dochter van Anthonie DeJltkom en van Aaltje van
der Fluit. 11 dito. Annadochter van Aldert
Ploeger en Siherta Gieling.
ONDERTROUWD Geene.
GEHUWD Geene.
OVERLEDEN: 9 Maart. Maria Margaretha Bos
oud 53 jaren echtgenoot van Heinrich Micklinghoff.
11 dito. Catharina Nugter oud 5 maanden. -
11 dito. Pieter Kuit oud 88 jaren weduwnaar van
Neellje Baaija Keijser.
i
Ingeschreven van 9 16 Maart 1869.
GEBOREN: 16 Maart. Klaas, zoon van Willem
Groen en van Jantje Schoort.
ONDERTROUWD; Geeua.
GEHUWD; Geene.
OVERLEDEN: 16 Maart. Aafje Muller, echtge-
noot van Pieter Rampeu oud 42 jaren.
Ingeschreven van 3 16 Maart 1869.
GEBOREN 3 Maart. Marianna dochter van Klaas
Koegelberg en Sijtje Houtkooper. 6 dito. Arie,
dat een Aristoteles de regels van het treurspel vast
stelde evenzoo wist Voudel uit zijn aangeboren
schoonheidsgevoel in praktijk de regels der poë-
zv op te delven. In dat dichtstukje hoe schil
derachtig ook alles geteekend zijzien wij niets
dan een opvolging van handelingen.
Zie daar treedt de grijsaard met zijn stoksken
voor onze oogen daar nadert hij het schavot
daar wordt zijn boezem opengescheurd daar
knielt hij neder daar wordt het zwaard opge
heven daar valt zijn hoofddaar stijgt zijn
geest ten hemel daar ziet hij neder op aarde
daar aanschouwt hij hoe zijn lijk mishandeld
wordt. Is dit niet alles handeling En in die
handeling welk een schoone volgorde en welk
een treffende tegenstelling van het woeden en
woelen der wereld met de rust en den vrede der
ziel.
Eerst ziet gij aan de eene zijde het razen
eener godlasterende synode het woeden van een
naar bloed dorstend geregtshof en aan de andere
zijdehet rustig voortstappen van een grijsaard
die zijn hoofd op een schavot moet nederleggen,
en dan weder hoort gij het weeklagen des va
derlands bet jammeren van Europahet tieren
van een graauwdat zijn handen wascht in hel
laauwe en versche bloed en daarboven de verge
vende stem eener in Gode gestorven ziel. Waar
wij den veroordeelden aanschouwendaar zien
wij niets dan licht en grootheidmaar overal el
ders nacht en boosheid.
De andere schoonheid waarop ik nog wil wij
zen betreft den juisten dichtvorm dien Vondel voor
zijn stoffe heeft gekozen. Het dichtstuk bestaat
uit coupletten van vier regelswaarvan de eerste
en derde zoogenaamde Alexandrijnen zijn dat wil
zeggen zesvoetige versen of versen bestaande uit
zes lange en zes korte lettergrepende tweede
en vierde re£el zijn daarentegen versen van drie
voeten of van drie lange en drie korte lettergre
pen het ziju dus eigentlijk halve Alexandrijnen.
In deze maat wordt de statigheid der Alexandrij
nen uitmuntend getemperd door de gebtoken re
gels die er opvolgen.
De Alexandrijn is de statigste van al onze
dichtmaten men kan haar als het ware den ko
ningsmantel der poëzy noemendie deze dan ook
alleen in het hooge treurspel en het heldendicht
het beste kleedt. Doch daarom voegt zij niet bij
bet treurliedware droefheid kan toch niet ge
paard gaan met al te groote statigheid, Ook on-
del zag dit inechter wil hij zijn poëzy uirf
ontdoen van haar koningskleed waar zij het von
nis over een der grootste gruwelstukken ooit door
een volk gepleegd moest uitspieken daar wilde
zij zich in al haar majesteit vertoonen maar te
vens hare diepe droefheid over dien gruw-l aan
den dag leggenzij doet het dooi haren Alexan-
drijnschen koningsmantel van een te scheuren.
Men gevoelt het bij de eerste lezingdat er ie13
ontbreekt aan de regelsdie door het rijm aan
de Alexandrijnen zijn zamengeweefd. En werkelijk
zijn zij niets anders dan door midden gescheurde
Alexandrijnen. Kon Vondel wel een beteren
dichtvorm dan deze voor zijn onderwerp kiezen
(Wordt vervolgd.)
