00HBRBBA8
J 6 0FCKMBKH.
Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad,
De anti-defensie beweging.
M 638.
Dertiende Jaargang.
Ao. 1869.
SCHASER COURANT.
Dit blad verschijnt op Woensdag avonddoch wordt,
met een bijvoegselbevattende het jongste Schager-
marktberigtden volgenden avond verzondenaan hen
die znlks verlangen.
Brieven franco aan de uitgeefster.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Paus per jaar f 3,Franco per post f 3,60.
Afzonderlijke nummers f 0,07|.
ADvaaTENTiës van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder f 0,15. Groote letters naar de ruimte die
zij beslaan.
Naar volksheil zonder deugd te dingen
Is arbeid aan een rots te bién.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
GtMtEME-\FkOMH(iI.\(i EN.
KENISGEVING.
De Burgemeester van Schagen, herinnert de in
gezetenen dat het zoogenaamde nienwjaarwenschen
langs de huizen niet meer zal worden toegelaten,
en maakt hen tevens bekend, dat ook dit jaar de
verschillende armbesturen dezer gemeente zich we
derom hebben bereid verklaard, tot het inzamelen
van vrijwillige giften, ten einde eene bedeeling in
levensmiddelen BBn de min gegoeden te kunnen doen.
Schagen, den 14 December 1869.
De Burgemeester voornoemd,
van Dörnberg lleideu.
Neen 1 dezen naam mogen wij niet geven aan
de vrij algemeene uiting van deu wensch, dat de
kosten voor onze defensie aanzienlijk worden ver
in in derd.
Na het besluit der Provinciale Staten van Gro
ningen om een adres in te dienen, waarbij wordt
aangedrongen op eene inkrimping der oorlogslas
ten een besluit, naar ons inzien eene mis
kenning van het constitutioneel standpnnt der sta-
ten als vertegenwoordigend ligchaam zien wij
door de geheele provincie Groningen heen, ja, tot
in de kleinste dorpen vergaderingen beleggen, door
een belangstellend publiek bijwonen, en tot de
wenschelijkheid eener vermindering van de begroo
ting besluiten. Van Groningen slaat deze adres
manie over op Friesland en Overijssel en reeds
heeft een sporadisch geval zich in Zeeland voor
gedaan. Toch heeft het verzoek om de defensie-
kosten te verminderen, zoolang de weg niet wordt
aangetoond waar langs die defensie op minder
kostbaren voet kan worden ingerigt, naar ons
inzien veel overeenkomst met eene anti-defensie
beweging.
Niet, dat wij het in dit opzigt eens zijn met
den afgevaardigde van Alkmaar, den generaal
Knoop. Wie op bezuiniging bij het leger aan
dringt, geeft geen blijk van geringschatting van
het leger. Wie hierop niet zon aandringenin
dien zij mogelijk ware, zon niet alleen een slecht
rekenmeester, maar ook een slecht vaderlander zijn.
De vraag, waarop het uitsluitend aankomt is deze:
is er bezuiniging mogelijk
Al de adressen die op besnoeijing der begrooting
aandringen, zonder dat zij de gronden aangeven,
die tot de mogelijkheid van een lager cijfer doen
bealniten, brengen de zaak geen schrede vooruit
en zijn nutteloos beschreven vellen papier. Op
zich zelve moge het bedrag van 12 a 14 milli-
oenen uitlokken tot de proef of wij dit door een
adresje niet -zonden kunnen winnenhet geldt hier
onze weerbaarheid en deze is eene door allen te
erkende pligt om aan de proef succes te beloven,
wanneer aan dat succes de weerbaarheid opgeof
ferd moest worden. Wij duchten dit gevolg dan
ook volstrekt niet van de adresbewegingwanneer
de begrooting aanzienlijk verminderd wordt dan
zal men zich niet bepaald hebben tot het gemak
kelijke het is te veel 1 maar dan zullen de mi
litaire specialiteiten in de Kamer en de minister
van oorlog aan het hoofd een overtuigend betoog
hebben gehoord, dat de begrooting ondoelmatig is.
Indien eene belangrijke vermindering der begroo
ting het gevolg wordt van de oppositie der ver
tegenwoordiging tegen de twee oude vestingen
marine en oorlog, wie betreurt dan niet met
ons het treurig zwak der specialiteiten om voor
slechts eene zijde der zaak het oog open te heb
ben Wat zou met hunne medewerking en on
der hunne aansporing spoediger geschied zijn, het
geen thans als het ware hun wordt afgedwongen.
Naar onze meening wordt welligt te weinig iu
het oog gehouden dat een oorlog slechts eene
eventualiteit is. Men heeft het leger tot een
stand gemaakt en dit is niet juist, want de oor
logstoestand, waarin het leger eigentlijk eerst le
ger wordt, is eene afwijking van den gewonen vre
destoestand, die ons thans ongestoord meer dan
30 jaren bewaard is.
Eene jaarlijksche uitgaaf van 12 a 14 millioen
bestrijdt echter niet eene eventualiteit, maar een
dreigend gevaar. Neenalleen de mogelijkheid
bestaat dat wij ons verdedigen moeten, en nu komt
het ons volstrekt niet onwaarschijnlijk voor dat er
doelmatiger en min kostbaarder middelen kunnen
gedacht worden om ons tegen deze mogelijkheid
op eene verstandige wijze te dekken. Welke zijn
na die middelen Eene verlichte en waardige poli
tiek en bovenal de nationale wil om (s lands eer
en onafhankelijkheid ongeschonden te bewaren.
Voor het wakker houden van dit edelaardig ge
voel is een in vredestijd volkomen toegerust leger,
dat zich #het deel noemt des nederlandschen volks
het geen de wapenen voert tot handhaving van
de eer des lands (woorden van den generaal
Knoop) ongetwijfeld eer een bezwaar dan een
voordeel.
Hoe natuurlijk is bovendien de ook in de Sta.
ten-Generaal uitgesproken verwachting, dat de
kosten der defensie een premie van assurantie zijn
voor onze onafhankelijkheid en is het te verwach
ten dat naast dit gevoel van zekerheid, de pligt
om zelf de eer op te houden van ons land luide
spreken zal
Aan den militair moge dit woord premie niet
aangenaam in de ooren klinken, het is onaange
namer voor den borger, dat zijne millioeDen geen
premie in eene zekere assurantie zijn. Er wordt
geen oorlog gevoerd of honderde millioenen vor
men de voor- en achterhoede; geen oorlog of de
geassureerden betalen met hun leven hetgeen aan
de assurantie penningen te kort schoot. Daarom
het budget van oorlog is geen premie maar het
is ook niet eens een premie, waarvoor onze on
afhankelijkheid zou verzekerd zijn. De bewaring
dier onafhankelijkheid berust in de handen des
volks en moge in den oorlog een geoefend leger,
bekwame oversten en sterke positien den uitslag
kunnen dwingen, dit zal niet knnnen geschieden
dan onder voorwaarde dat ieder burger geld en
bloed voor de nationale zaak over heeft. Wij heb
ben in het bekende vhet geld der belastingen is
het bloed der ingezetenen' immer veel overdrij
ving gevonden. Zoo erg heeft een nederlandsche
belastingschuldige het niet die ter naauwernood
opbrengt wat strikt noodig is, daar hij zich niet
schaamt om voor een deel zijner belasting den
Javaan op te ligten. Maar dit is zeker, dat een
naauwkeurig toezigt der vertegenwoordiging op de
uitgaven en een naauwgezet stieven der regering
om toch vooral het noodelooze te vermijden een
dure pligt is. De cijfers voor onze verdedi
ging tegen niemand op de begrooting uitge
trokken, zijn misschien niet hoogwanneer men
die vergelijkt met die van andere Staten, maar
dit alleen regtvaardigt ze niet. Europa zucht on
der zijn legers; onze wapenrusting is te zwaar;
het behoudt van den vrede wordt voortdurend be
dreigd door dat gereed zijn voor den oorlog en
daarom zal onze vertegenwoordiging een weldaad
bewijzen niet alleen aan ons volk, maar aan de
halve wereld wanneer zij een bekwaam en vader
landslievend man als onzen minister van oorlog tot de
burgermeening weet over te halen, dat de orga
nisering van ons land tot een verdedigbaar land
ons niet arm behoeft te maken.
ÜEMEXGDK litlUGTEX.
Gepasseerden Dingsdag avond heeft de heer
J. J. Cremer, in de groote zaal van den kaste
lein A. Knikker te Schagen, eene lezing gehouden.
Hij had tot onderwerp Kruzemuntje en
Jan, Pier en Klaas.
Het eerste was eene zeer aardige en leerzame
novelle, het laatste eene vrij algemeen bekende
anecdote.
jkMen zou dus denken dat het weinig bijzonders
was, maar de spreker schildert naar de natuur,
alles leeft; de door hem opgevoerde handelende
personen, gij hoort ze niet alleen, gij ziet ze;
alles wat hij aanraakt wordtals het warebe
zield.
Men moet hem gehoord hebben om er zich een
denkbeeld van te kannen maken.
Het pnbliek heeft de verwachting dan ook niet
te leur gesteld, de zaal was eivol.
In den Wieringerwaard een gemeente van nog
geen 1300 zielen en waar het onderwijs op een
uitmuntenden voet is ingerigt, is en znlks kzn
voor zndere gemeenten in ons vaderland tot voor
beeld strekken eene afdeeling vzn het school
verbond opgerigt, die reeds meer dan 70 leden
telt; het bestuur is zamengesteld uit de beeren:
A. J. Kaan, VoorzitterA. H. van Iddekinge,
SecretarisA. R. Kaan, PenningmeesterJ. L. T.
Groneman; B. Visscher; D. K. Schenk en Diik
Sleutel.
