Boekbeoor deeling
JAARBOEKJE
geme.m;de bekigten.
onaliteit geweest
Wil onze natie zich staande hondendan moet
alles wat aanspraak maakt op eenigen voorrang on
der de Nederlanders, zich laten doordringen van
den nationalen geesten men moe* geheel vreemd
aan dezen blijven als men geen gemeenzamen om
gang onderhoudt met de groote geesten die in de
Nederlandsche taal hunne gevoelens en gedachten
hebben geopenbaard. En hoe is het in dat opzigt
met de toongevers onder ons gesteld. Helaas 1
aan een ellendige vergoding van Göthe wordt alles
opgeofferd met Göthe en Shakespeare dweept men,
maar onze vaderlandsche dichters blijven in de
kast slaan. Wil men een bewijs? Zie hier een
paar voorbeelden.
Een onzer letterkundigen heeft in den Gids
een stukje geschreven over de apologie van Hugo
de Groot. De schrijver veroordeelt daarinhet
leerdicht i» voert daarbij aan Bilderdijks dichtstuk,
de ziekte der geleerden. Nu kent de man
klaarblijkelijk dat dichtstuk alleen Lij na.m, want
hij zegt dat daarin slechts twee schoone
fragmenten voorkomennamelijk de beschrijving
der pijnen en die der taal ongelukkig is die be
schrijving der taal nergens in de ziekte der ge
leerden te vindenmaar maakt zij een gedeelte
uit van het niet minder schoone dichtstuk d e
dieren. Wat zoude men zeggen als een onzer
letterkundige Handels Lekende alleensprank
toeschreef van Romeo of Othello? Zou hij niet
algemeen voor een onwetende wordeu gehouden
En is dan de door den schrijvers beganen fout
eigentlijk niet even groot? En die beschrijving
der pijnenzou het eenigste schoone fragment
zijn
Even goed zou men kunnen beweeren dat Gret-
chens verzuchting de eenige schoone plaats uit den
Eaust van Göthe is. Als de schrijver het dicht
stuk dat hij aanhaalt kende dan zouden honderd
andere plaatsen hem belet hebben zoo te schrijveD, en
als hij geen volslagen vreemdeling iu de letterkunde
van ons vaderland was, zoude hij zich herinnerd
hebbenwat door Lulofs Collot d' EscurieDa-
vids en Da Costa over dat dichtstuk is geschre
ven. Maar nog een- van Göthe moet men alles
tot in de kleinste bijzonderheden wetenonbekend
heid met Bilderdijk behoort daartegen bij een zeker
s ort van schrijvers tot den goeden smaak. De
zelfde onbekendheid met Bilderdijk blijkt ook uit de
beoordet ling eener vertaling van Göthe's Faust door
een zekeren docter Wolff, deze zegt daarin dat
een Nederlander na de lezing dezer vertaling
zal z ggen Bilderdijks Elpine spreekt toch mooijer
dan Gretchen.
Ook hier blijkt weder dat de schrijver den on
dergang der eerste wereld niet gelezen heeftwant
ia het geheele dichtstuk spreekt Elpine weinig of
niets. Waar de lezing onzer beste dichters zoo
geheel verwaarloosd wordt, mag men daar niet vre
zen dat de nationale zin spoedig bij ons zal kwij
nen en zoude men op vele toongevers van onzen
tijdgelijk Da Costa reeds deed het vers van
Beranger toepasselijk achten
a 1' é'tranger il nouslivra, dat is den vreemde
ling zal hij ons verraden.
der
Maatschappij van weldadigheid voor 1870, uitge
geven geheel ten voordeele dier inrigting.
Amsterdam, D. B. Centen, 1870.
Bovenstaand jaarboekje werd ons ter beoordee
ling toegezonden. Wij kunnen het gerustelijk
aanbevelen, zoowel om het goede en nattige doel,
waarmede het wordt uitgegeven, ais om den rijken
en schoenen inhoud van het boeksken.
Wij zijn overtuigd dat niemand een uutliger
uitgave kan doen, dan die welke men voor de
aanschaffing van dezen almanak zal besteden. De
maatschappij van weldadigheid is ecne der schoonste
inrigtingen van ons land, een ieder die in haar
voordeel iets kan verrigten is ook ten zeerste
verpligt om het te doen. De beurs van menigeen
blijft gesloten, omdat men zoo vaak misbruik ziet
maken van de giften der weldadigheid maar ten
dezen behoeft men hier geen vreeze te koesteren.
De weinige guldens die men voor de aanschaffing
van dezen almanak moet uilgevenzal voorzeker
het hest besteede geld zijn, dat men in zijn uit-
gaafboekje kan noteren. Doch ook om zijn inhoud
verdient lui boeksken ruimschoots aanbeveling
Men vindt er in eene hoogst belangrijke geschie
denis der maatschappij, voorts worden er op populaire
wijze verscheidene gewigtige sociale vraagstukken
besproken. Eindelijk bevat het verscheidene stuk-1
ken, zoo in prosa en poësiuuitmuntende door
even belangrijken inhoud als schoonen vorm. De
dichtstukken zijn van sommige onzer beste levende
dichters, als ten Kate, Laurillard Hasebroek en
Adains van Scheltema. Ook minder bekende dichters
hebben goede stukken geleverd zooals de heeren
Cammenga, Meijs, van Griethuijsen van Nes, van
Hattem en Broens. De vertalingen van dicht
stukken uit het Noorden door den heer P. C. J.
Meijs, schijnen ons al heel goed gelukt.
Wij meenen echter het doawdropje van den
heer L. J. W. Meijs voor het beste stukje uit
den geheelen bundel te mo.en houden, het zij ons
vergunt, dit mede te deelen:
Op den pas ontloken knop
Van een roosje, lag een drop, j
Dauwkristal te trillen
't Bloempje vond het magtig mooi,
't Zou dien schitterenden toji,
Noode missen willen.
't Zag dus in zjjn trotschen waan
Smalend een der rozen aan,
Die iets lager groeide.
Op denzelfden struik geteeld.
Die, schoon niet zoo rijk bedeeld
Er toch lieflijk bloeide,
En het boog zich telkens meer
Naar die, arme zuster neer:
Mogt zij mij benijden,
Wenschte 't wicht, maar voelt, o schrik!
Op het eigen oogenblik
Zich den tooi ontglijden.
Fin het vloeijend dauwjuweel
Viel een andre bloem ten deel,
't Lag er veel geruster.
't Werd uiet telkens opgejaagd,
Om te schittren, niet geplaagd,
't Lag op d'arrae znster.
De dichter van dat overschoone stukje, zal be
speuren, dat wij het tweede couplet hebben weg
gelaten en het derde eenigzins hebben gewijzigd.
Wijgelooven namelijk dat in poesie het overvloedige
altijd schaadt en het tweede conplet bevatte oa. een
te algemeene en dagelij ksche waarheid om in een
zulk schoon gedichtje op zijn plaats te zijn.
C==
Op den 11 Febr. jj. zijn eenige burgers dezer
gemeente ten huize van deu kastelein J. Noe Jr„
zamengekomen, om te spreken over de oprigting
eener afdeeling vau het Nederl. schoolverbond, of
over hetgeen anders gedaan zou kunnen worden,
om het doel van dit verbond«bestrijding van het
schoolverzuim,* ook in deze geineeute te be
vorderen. Nadat de heer Vis Dieperink dit doel
eenigzins nader ontwikkeld en een inleidend woord
gesproken had, werd na eenig zamenspreken alge
meen goedgevonden, zich voor alsnog niet aan het
schoolverbond aantesluiteD, maar liever eerst de
verdere handelingen van het hoofdbestuur en de
vaststelling van het algemeen reglement af te wach
ten. Op eene enkele uitzonderiug na traden echter
allen, ter getale van 50 toe, tot eene vereeniging,
waarvan de leden zich zouden verbinden om, ook
door stoffelijke kracht, maar vooral door zedelijken
invloed het geregeld schoolbezoek van kinderen,
die tot de gemeente Schagen behooren te bevor
deren. Er werd nu eene commissie benoemdom
een huishoudelijk reglement te ontwerpen, waartoe
gekozen werden, de heeren H. F. van Lith, R.
C. deken eu pastoor, A. J. Vis Dieperink, predi
kant, J. Govers, Jb. Slamraes, J. A«jes, F. G. C.
1 lleijiigers en II. B. Voorman. Eenige leden dezer
i commissie hebben op zich genomen, om persoon-
1 lijk de ingezetenen die op deze vergadering niet
tegenwoordig waren, uittenoodigenom tot de ge
noemde vereeniging toetetreden.
i Wij vertrouwen, dat hunne pogingen met een
gunstigen uitslag bekroond zullen worden en dat
1 de vereeniging weldra een aanzienlijk getal leden
zal hebben, daar toch het doel: ubevordering van
geregeld schoolbezoek» door ieder moet goed
gekeurd worden en de contributie, wier bedrag aan
ieder is vrijgelaten, alleen met deze bepaling, dat
zij niet minder dan vijftig cents in liet jaar mag
bedragen, het lidmaatschap voor ieder gemakkelijk
maakt.
De l'ans heeft in de voriue week de tentoonstelling
van voorwerpen, die tot de R. K. godsdienst be
trekking hebben, onder een zeer giooten toeloop
van mensrlien geopend.
Sinds jaren heelt men te Peteisburg zulk een
(achten winter niet gehad als ditmaal, Gewoonlijk
toch is de Newa van hall November af stevig
digt gevroren. Thans echter was het i s eerst na
Kerstmi* sterk genoeg om voetgangers te torscheu.
Zelfs zijn te Kieuw sommige hoornen rppds begon-
neu knoppen te schieten, eu hier eu daar komen
de eerste lentebloemen te voorschijn. Aan dit
ongewoon zacht weder is het voornamelijk toe te
schrijven, dat de cholera in Rusland gedureude den
ganschen winter slepende is gebleven. Te Orel,
Minsk en Moskou deden zich vooral iu den loop
der maand Januarij, verscheidene gevallen voor,
waarvau de meeste doodelijk waren.
De heer Gromof, die bekend stond als de
rijkste koopman in Rusland, is onlangs overleden.
Hij laat, naar men zegt, aan zijn erven een ver
mogen van 22 millioen roebels na.
In de Amerikaansche stad Lewiston hebben
alle jonge dames besloten, en »V8>t« besloten, geen
man te kussen, die het wagen durft tabak te ge
bruiken. De jonge heeren zijn daarentegen over
eengekomen geene dame aan te zien, die valsch
haar draagt. Het is niet mogelijk, zegt een New-
Yorksch blad, betere middelen tegen oveibevolkiug
te bedenken.
Een 7ójarige jonkvrouw te Monroe (Michigan)
daagde onlangs een jongeling van 20 zomers voor
het geregt, wegens trouwbreuk, (lij bad haar een
trouwbelofte geteekend, onder voorwaaide, dat de
aanstaande vrouw hem een nieuw pak kleeren zou
knopen. Aan de voorwaarde werd voldaan, maar
van trouwen kwam niets. De regter gaf de schuchtere
duif gelijk en met Amerikaansche snelheid werd
het huwelijk voltrokken. Toen het paar verbonden
was, verklaarde eindelijk de dame, waarom zij zoo
had aangedrongen op de zaaki 'Hij*, zeide zij
wijzende op haar bruidegom, »hij was mij dood
onverschillig, maar ik had een man uoodig om
hout te zagen.»
Men verneemt, dat een aanzienlijke gemeente
in de provincie Gelderland dezer dagen op alles
behalve aangenam wijze herinnerd is geworden
aan de jongste volkstelling. Zij heeft toch van het
provinciaal bestuur niet meer of minder ontvangen
dan den last, om den geheelen boel weer over te
doen, natuurlijk niet omdat het werk zoo goed
was.
Dezer dagen werd te Milaan een havelooze
bedelaar, die zich uaaunelijks staande kon houden,
van straat opgenomen om naar een liefdadigheids
gesticht te worden overgebragt. Doch de man
die Catanno werd genoemd, verklaarde eene derge
lijke schande niet te zullen ondergaan zeggende
dat dergelijke plaatsen goed waren voor armen,
maar volstrekt niet voor hem, die zich onder de
rijken mogt rangschikken. En werkelijs vond men
bij hem meer dan 100,000 fr. aan goud eu bank
biljetten.
Uit Harlingen wordt ons medegedeeld, d.d.
16 dezer «Eindelijk zijn den bestuurders van het
weeshuis de oogeu opengegaan voor het belang van
het ondeiwijs voor de to-; ust. Zij I .ben a i
den raad verzocht de wee-- udere- ,ie' uUliiiteuJ
meer naar de nrmensciio te moet.-i z- ten, maar
ze over de verschillende lurigtiugeu voor onderwijs
te mogpn verdeelen.
hebr. Op de stoomboot Dolphijn, varende
van aalwijk op Rotterdam, had gisteren morgen