15 MITOHM
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Gemengde berichten.
851.1
Achttiende Jaargang
Ao. 1874
Advrrtkntiö.v van een tot vijf rogcis f 0,75; ledore
regel meerder ƒ0,15. Qroqtc lettere naar de ruiintc dit
zij beslaan.
c
ERRATA.
Bekendmakingen.
van Bevervoorden.
Nationale Militie.
Maatschappij tot Nut van
"t Algemeen.
GEVAARLIJKE ARTSEN.
EEN LANGDURIG ZIEKBED.
KINDERLIEFDE.
SCHAGER COURANT.
Dit blad verschijnt op Woensdagavond; doch word
met een bijvoegselbevattende het jongste Schagcr-
arktberigtden volgenden avond verzonden aan hen
die zulks verlangen.
Brieven franco aan de uitgeefster.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Pm/s per jaar f 3,-—. Franco per post f 3,60.
Afzonderlijke nummers f 0,07).
Naar volksheil zonder deugd te dingen
Is arbeid aan een rots te biên.
Boekhandelaren eu Postdirecteuren aangenomen.
In de Schager Courant van 8 Januarij 1871
staat aan den voet van de Verordening van
den Raad
«ren is hiervan afkondiging geschied enz. den 28
irNovembcr 1873 moet zijn: den 0e JANUARIJ
1874.
Burgemeester en Wethouders van Schngen, noo-
digen bij deze belanghebbenden uit die over den
jare 1873 van de gemeente iets te vorderen heb
ben, hunne rekening vóór of uiterlijk op den len
Fcbruraij aanst. ter secretarie deze gemeente in
te leveren.
Schagen den 5 Januarij 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
G. J. Muller.
De Secretaris,
Burgemeester en Wethouders der gomeente Scha
gen maken aan belanghebbenden bekend, dat het
inschrijvings-register voor do Nationale Militie,
Ligting 1874, en de daaruit opgemaakte alpbabe-
tische naam lijst, ter inzage zijn nedergelegd op
de Secretarie dezer gemeente en aldaar zullen ver
blijven tot den 20 Januarij aanstaande.
Tegen register en lijst kan, op de wijze bepaald
in art. 99 der wet van 19 Augustus 1861 (Staatsblad
No. 72), en binnen den boven omschreven tijd
van nederleg^ing, bezwaar worden ingebragt bij
den Commissaris d«s Konings in deze Provincie.
Schagen den 12 Januarij 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. J. MULLER.
De Secretaris,
VAN BEVERVOORDEN.
Ten vorige jaren voegden wij onze stem bij zoo-
velen, die zich verhieven tegen de uitgave van
H u g e n h o 11 z's godsdienstig huis en school
boek. Naar ons voorkwam liet het Hoofdbestuur
der maatschappij tot nut van 't al
gemeen zich bij de uitgave van dat boekske
voortdrijven op den stroom van ongodsdienstigheid
en materalismus De staking der uitgave van
dat wertcje, waartoe het Bestuur door de verrezene
oppositie werd gedwongen, bewees dan ook dat
het inzag welk een font het had begaan
toen het zulk eene verdachte lading onder
de vlag der maatschappij in volle zee zond.
Maar is het Hoofdbestuur na de erkenning van
den begane» misslag voorzigtiger en verstandiger
geworden, heeft de maatschappij haar grootsche
roeping a]s opvoedster des volks beter begrepen
Wij vreezeu van neen
De Volksalmanak voor 1874 dezer dagen aan
alle leden der maatschappij uitgedeeld bewijst toch
helaas! het Wij vreezen toch dat velen
aan den inhoud van dezen almanak zich ten zeerste
znllen ergeren, wij vreezen dat de godsdienstige
tegenstanders der maatschappy uit den inbond van
dat werkje afdoende bewijzen znllen vinden om de
wettigheid van hunnen feilen tegenstand te staven.
Ziet, zullen de ijvcraars voor Rome en Dordrecht
zeggen, daar hebt gij nu de maatschappij, die zich
opweipt tot leidsvrouw des volks op den weg der
verlichting en beschaving, daar hebt gij haar ont
daan van den sluijer der humaniteit en godsdienst
boven geloofsverdeeldheid, daar bobt gij iiaar zoo
als zij waarlijk is.
Komt gij allon, die met haar dweept vangt dc
woorden op, die van hare lippen vloeijen. Veel
heel veel kunt gij van haar leeren, maar voor alles
dat de mcnsch een wezen is, dat in de aller eerste
plaats een wezen, is, dat zieli moet wasschcn en ba
den, zich in acht moet nemen voor besmettelijke
ziekten, in nette kamers en huizen moet wonen,
zich moet oefenen om goed te zien, maar al dat
gene wat daar boven ligt moet laten voor het gene
het is. De hoogcre en fijnero gevoelens van gods
dienst, liefdo en eerbied van de ouders, van geloof
en deugd in liooger leven, o I die waren goed in
vroegere tijden maar thans weten wij heter, begint
niet met uw hart en geweten, maar met uw huid
zuiver tc houden. Zoekt eerst naar het Koningrijk
der Hemelen moge de leer van Christus zijn, wij
predikenzoekt in de eerste plaats naar goede en
gezonde woningen en al het andere zal van zeiven
komen. Heilige, op hooger leven doelende gezeg-
den, als b. v.
Wandelen met God, zoeken naar
het eeuwige leven, een geloof heb
ben dat bergen kan verzetten, daar
mogen onze vaderen eerbied voor hebben gekoesterd,
in onze dagen moeten wij als opvoeders des volks
den onzin aantoonen, die zulke gezegden noodwen
dig moeten hebben in het oog van den veretan-
digen materialist; den spot drijvende met zulke
godsdienstige spreuken vinden wij bijval bij de J
toongevers der linkerzijde, wil men gei ]k vinden j
bij het volk, dan moet men begiunen met het tc j
vermaken en welk vermaak is gemakkelijker en j
goedkooper verkregen dan ten koste van godsdienst
en hooger leven Zoude deze aanklagt t gegrond
zijn Men sla den almanak open, en wat vindt
men Naast een aantal stukken, den uiterlijke»
tnensch betreffende, eenige weinig beteekende ge-
dichtjes en verhalen, waarvan het meerendeel de
strekking heeft de godsdienst in een belagchelijk
licht te plaatsen.
Wij zullen er de voornaamste van mededeelen
en doen daarbij aan iedere onpartijdige de vraag
is dat een gezonde lectuur voor het volk, moeten
de oogen der mannen die zulk een kost aan dc
natie voorzetten, niet verdonkerd zijn door den nevel
van het materialismus, dat zij het schadelijke der
spijzen niet eens meer bemerken
Zijn dat nu verhalen, die den zin van het edele
bij de natie kunnen versterken Zij mogen waar
zijn of niet, zeker is het dat zij sinds lang der I
vergetelheid ten prijze moesten zijn gegeven.
Wat zal men toch zeggen van het volgende
verhaaltje
Nicolaes Tulp en Aernout Tolings, schoonvader
en schoonzoon, beiden doctoren in de medicijnen
en aller naaste buren, zijn schoone troosters voor
krenken, zei iemand, waarom vraagde een ander,
wel de Droes, mogt hopen van onder hnn handen
weer op te komen. De een schrijft boven zijn
deurwandelt met God en de andere
zoekt het eeuwige leven.
Voelde de mededeeler van deze aardigheid niet al
het zouteiooze dat er in ligt om znlke gezegden
I in een matarisllstischen zin optevatten P Moest dan
de in de geschiedenis der vaderlansche letteren e»
kunst zoo beroemde naam van Tulp hier al
leen dienen om een flauwe profanie te dekken
Nog geestcloozer is het volgende verhaal
Drie zondagen aan één had Dotninó een ver
volgstof behandeld over Matheus VIII 14 en ge
komen zijnde in het huis van Petrus zag hij zijn
vronwsmoeder te bed liggen, hebbende de koorts.
Een paar dagen later liepen eon paar van zijn ge
meenteleden langs 't kerkhof en hoorileu de klok luiden,
wel, zeide de een, voor wien zou dat wezen Ik
weet het niet, antwoordde de ander, maar ik denk
haast voor de vrouwsmoeder van Petrus, want die
heeft al drie weken ziek gelegen.
Het moge gebenrd zijn of niet, dat het lid der
Alkmaarsche vroedschap Bronwer aan Prins Maurits
den raad gaf om den Ilondsbosch bij Petten aan-
tcvallen door een wagen te nemen en daarin to
zetten een Paap, een Gereformeerde, een Luthe
raan, Armiuiaan en Menist predikant en rijden
met hen naar Schoorl's duinen, en wie dan
van hen allen het ware geloof had moest de duineU'
in de Hondsbosch kunnen doen wandelen, zoo had
den wij 't regte geloof eu 't gat weder gestopt,
want er is iminere geschreven dat het waarachtig
geloof bergen kan verzetten.
Het laat zich begrijpen dat zulk een profane kwink»
slag, geuit als hij werd onder een fikschen roemer
wijns, aardig werd gevonden, maar is hij waardig
om na twee en een halve eeuw den volke al»
een stichtelijk gezegde te worden verkondigd
En wat te zeggen van de volgende
Een tooverheks, die naar den brandstapel uit
geleid werd, zag haar zoon onder de omstanders
en vroeg bem om wat te driuken. Neen moeder,
zei hij, 't zou u kwaad doen, want hoe droger u
is des te beter zal u branden.
Heet dat niet op een uitnemende wijze de pióteit
by het volk opwekken Moeten wij door de
opvoedster des volks in ruwheden van zeden en
gevoelens drie eeuwen achteruit worden gebragt,
om den lachlast voor zulke aardigheden optewekken P
Wee de opvoedster des volks, die hare taak op
zulk een ligtzinnige wijze vervalt. Wij voor ons
erkennen het volmondig, liever hebben wij te doen
met een volk, wiens haid niet ieder dag wordt
gewasschen, maar dat zijn ziel niet door zulk een
onreinheid laat besmetten, liever te doen met een
volk, dat in minder sierlijke kamers en woningen
hnist, doch dat een afkeer heeft van zulke ruwe
aardigheden, dan met een volk, levende naar de
eischen van de tegenwoordige materiele wetenschap
maar een geloten oog heeft voor alles wat niet
met de handen getast en op de schaal gewogen kan
worden, ons Nut schijnt van ons volk zulk een
volk te willen maken.
Voor de verkiezing van een lid voor de pro
vinciale staten in het hoofd kiesdistrict Schagen,
zijn ingekomen 726 geldige billetten; de stemmen
waren verdeeld als volgt, op: de heeren Th. J.
Waller 342, Jonkh. Mr. D. van Foreest 834,
A. F. van Wijngaarden 19, H. Rezelman 10,
H. Koomen 7 enz. Zoodat vermits geene vol
strekte meerderheid is verkregen er eene her-
