Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Bismarck.
**£941
Negentiende Jaargang.
Ao. 1875.
*2
POLITIE.
VERMIST.
Een geel koperen muilkorf klein model.
Gemengde berichten.
Dit blad verschijnt op Woensdag avonddoch worl'
met een b'jvoegsel bevattende het jongste Schager
nvirktberigtden volgenden avond verzonden aan hen
die zulks verlangen.
Brieven franco aan de uitgeefster.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Pitus per jaar 3.Franco per post 3.00,
Afzonderlijke nummer» f 0.07J
ADVKRTRNTië.v van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder f 0,15. Groote letters naar de ruimte die
zij heslaan.
Naar volksheil zonder deugd te dingen
Is arbeid aan etu rots te biêu.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
Zij die hieromtrent eenige inlichting kunnen
geven worden verzocht zich te vervoegen ter Secre
tarie van Schagen.
In de laatste nommers van de Revue des deux
monde» vindt inen een aller belangrijkst stuk, met
het opschrift, twee kanseliers, over von Bismarck.
De schrijver Julian Klasiko, is als genaturaliseerd
Franschman zeker niet gunstig gestemd jegens den
duitschen staatsman, ieder onpartijdig lezer moet
zich er dus voor hoeden ora zich niet te laten
medeslepen door de welsprekende voordragt, men
tr.oet zich slechts houden aan de in het stuk
voor opgestelde, door stukken geconstateerde, feiten
om niet overtuigd te worden dat de dnitsche
groot kanselier een der uitstekendste leerlingen is
geweest, die Machiavelli ooit heeft gehad, men kan
er uitzien dat de staatkunde der negentiende eeuw
in geenen opzichte zedelijker is dan die der 16e.
Eenige dagen voor den slag vau Sedan sprak een
onpartijdig Engelsch staatsmanik wilde als
men mij vraagde om partij te kiezen tusschen
Bismarck en Napoleon III, in deze wereld gaarne
aan de zijde staan van den eersten maar in de
andere wereld aan de zijden des laatsten. Uit
alles blijkt toch dat Napoleon III de dupe van
Bismarck is geweest, 't is Bismarck die aan den
fantastischen franschen Keizer het hersenschimmige
plan heelt iugeblazen, om de kaart van Europa
te veranderen. Napoleou bezweek voor de verzoeking
even als hij twintig jaren vroeger bezweek voor
de verleiding, om een coup d'etat te wagen. Bij
Napoleon lag meer eene fantastische dan egoïsti
sche nationale staatkunde ten grondslag voor zijne
hervormingsplannen. Bismarck liet alleen zich
drijven door de nationaal egoistische zucht om
Pruissen des noods ten koste van Duitschland
te vergrooten. Bismarcks staatkunde is door een
buitengewoon geluk bekroond, maar heeft hij een
duurzaam werk gesticht? Wij roeenen grond te
hebben om dat te betwijfelen, een staatkundig ge
bouw gevestigd op grondstellingen van Machiavelli kan
niet blijven bestaan. Waar waarheid en goede trouw
beschaamd de oogen moeten sluiten, waar stroomen.
broederbloed werden vergooten, waar bezworen
verbonden voor niets golden daar kan men geen
werk verwachten dat tegenover een eeuwig regtvaar-
dig wereld bestuur kan blijven bestaan. Ja! maar
zal men zeggen gij hebt denzelfden zang al voor
jaren gezongen en ondanks uwe profeciet» werd
het Duitsche rijk al grooter en grooter. O ja 1
maar steeg de magt van Napoleon III van 1851
tot 1862 niet onophoudelijk, scheen het wereldrijk
van Napoleon I met onomstootelijk en dat op eeu
tijdstip toen zijn grondvesten reeds wankelden
Ondertusschen plaatst het aangehaalde stuk Diet
alleen de slechte zijden van Bismarcks politiek
iu het licht, ook de goede hoedanigheden van
den staatsman doet hij uitkomen. Duidelijk maakt
hij het ons hoe in deze eeuw van phrases en
woorden een man van energie ziin doel kan bereiken.
De Duitsche liberalen die in het lagerhuis zetelden
waren mannen van schoone phrases. Hunne redevoe
ringen evenaren wat welsprekendheid betreft misschien
die van Mirabeau, Fox en Pitt, maar Bismarck be
schouwde al die mooije woorden teregt al kin
derspel, de liberaliteit is, zeide hij eeu anders
goed kind, dat men spoedig in een hoek ksn
zetten, maar de revolutie is een brutale en sterke
knaap, dien men in zijn dienst moet nemen. Onze
liberalen anti-clericalen zweren, thans bij Bismarck,
maar ik geloof dat hij alle liberalen als kinderen
beschouwt, hun geschreeuw legen Rome en het
ultramontanismus korat hem thans te stade, maar
als het hem begint te vervelen zet hij ze een
voudig allen in een hoek. Uit de geheele houding
van Bismarck blijkt dat hij in den beginne althans
de worsteling tegen de pauselijken hiërarchie voor
een soort vau kinderspel hield, dat goed kon dienen
om de liberalen wat te amuseren, Bismarck is er
trouwens de man niet naar om, als Opzoomcr bij
ons, de natie ten strijde te roepen, tegen een
schim der middeleeuwen, een schim, die zoo weiuig
magt heeft dat zij al hare vereerders in gevan
genissen laat versmachten. De clericale strijd heeft
voor hem een practischer beteekenis. Wat bij in
de clericalen vreest zijn niet de kampvechters voor
de middeleeuwsche begrippen, niet de bestrijders
van den modernen staat, maar de tegenwioeters van
Pruisen» overmacht, als zoodanig moeten zij ver
pletterd worden. Onze zoo scherp ziende liberalen
nemen natuurlijk den duitschen strijd voorgoede munt
op, zij ineenen werkelijk dat Bismarck boreesd
is voor schimmen, eu nu zeggen zij, als zoo'n groot
man bang is dan moeten wij nok bang zijn, zij
vergeten dat Bismarck vele dingen heeft gedaan
om zijn waar doel te maskeren, die bekwame lieden
zijn als de toeschouwers bij een schaakspel. De
meester doet geen zet of zij wanen zijn spel te
doorgronden, zij roepennu begrijpen wij het,
het spel is zoo gedaan, maar de meester zegt Jag-
chend tot de heeren, mijne heeren dat alles is
slechts een voorspel, het ware spel zal spoedig
beginnet).
Omdat de heer W. van Voorst, voornemens
is te Schagen in het lokaal yde kolfbaan op
Dingsdag 19 dezer, eene soirée musicale en litte
raire te geven, achten wij het niet ondienstig uil
de Heldersche en Nieuwedieper courant over te
nemen, hetgeen volgt
Was de verwachting eenigzins hoog gespannen
omdat men wist dat de blinde reiziger in wijnen,
die de uiterlijke welsprekendheid en den zang, als
dilettant beoefeut, in den wedstrijd van vonrdragten,
(Febr. 75) te Schiedam den prijs behaalde, ze werd
in geeneu deele teleurgesteld, want de voordragt
was zoo eenvoudig en Datuurlijk, maar daardoor
ook zoo schoon, dat het publiek deu declamator
met ingehouden adem volgde, en bij 't einde door
een luid applaudissement zijne goedkeuring te ken
nen gaf. Het genre der stukken, die van Voorts
voordroeg, was zeer verschillend: Abd-el-Kader
en Huibert en Klaartje bijv. van ter Haar, waar
hij toonde zoowel iu de eene als in de andere soort
meester te zijn.
Wat nu zijn zang betreft, die overtrof voorzeker
verre de verwachting. Zijn stem was vol en krach
tig. Dat kwam vooral uit iu Die G r e n a d i r e n
eu Der Wanderer, doch zij is ook schoon
en liefelijk, getuige zijn S p i e 1 m a n s 1 i c den
tevens vol gevoel, wat vooral uitkwam in De
Blinde van Keiler.
Wij kunnen den heer Voorst, waar hij zich voorneemt
zijn soirée's te houden, krachtig aanbevelen en
voorspellen hem in zijne onderneming veel succes,
dat wij hem ook van harte toewenschen.
Dinsdag heeft voor het Prov, Hof in Noord
holland terechtgestaan W. de R., oud 27 jaren
kaaskoopersknecht te Hoorn, ter zake van poging tot
moedwilligeu doodslag. De besch. is ter terechtzit
ting bijgestaan door den advo*caat Mr. E. van Lier.
Den 12en dezer zal voor dat Hof terechtstaan
C. B., oud 17 jaren, bakkersknecht te Twisk, ter
zake van: lo. het opzettelijk den brand steken in
gebouwen, waarbij het te voorzien was dat menschen-
levens in gevaar konden gebracht worden, drie
opaal gepleegd; 2o. diefstal bij nacht in de aanboo-
righeid van een bewoond huis3o. dief-lal in de
aauhoorigheid van een bewoond huis met behulp
van binuenbraak; to. diefstal iu een bewoond huis
met behulp van iuklimining; 5. diefstal bij nacht
in een brw-oond huis; 6o. diefstal in de aanhoorigheid
van een bcwooud huis met behulp vau itiklimining;
7o. eenvoudigen diefstal, achttien maal gepleegd.
Den besch. is als verdediger toegevoegd de advocaat
Mr. S. Kats.
De milicien Gonlag, die, zooals men zich
ïerinnert, voor eenige maanden te Arnhem op post
stond bij 't arti'leriep irk en toen eeu artillerist die
in dienst zich op liet voor den toegang afgesloten
terrein begaf, doodschoot, is door den krijgsraad
vrijgesproken van manslag ter zake van onuoozel-
leid. De man bleef zich tot hel laatste toe op
zijn consigne beroepen en kon zich maar niet voor
stellen, dat hij iets anders had gedaan dan ziju
plicht.
De berichten uit Cliilli zijn niet opbeurend;
iet land, dat overigens werkelijk vooruit gaat op
stoffelijk en geestelijk gebied, lijdt onder een der
minst vergeeflijken misdaden: onder struikrooverij.
Hoe erg die kwaal is kan men uit het volgende
staaltje zien
Den 9den deden een 20tal bandieten, op prach
tige paarden gezeten, en met dolken en revolvers
gewapend, eeu aauval op de hscieudo van Agtiirre
en bedreven allerlei onmenschelijkheden. Zij dreigde
elk, die dei. minsten tegenstand bood, te zullen
dooden. Om de boeren schrik in te boezemru
osten zij salvo's uit hunne revolvers. Een jonkn an,
die pas gehuwd en voor zijne vrouw bezorgd was
sloot zich op in zijn huis *u barricadeerde de deur.
Toen de bandieten bij zijn huis kwamen en liet bevel
de deur te openen niet opgevolgd werd, liepen zij de
deur open. De jonge tnan bood alles aan, wanneer
zij slechts ziju vrouw ongedeerd lieten, doelt met
afschuwelijke barbaarschheid doorstaken zij de
vrouw met hunne dolken en verwonden zij den man
zoodat beiden voor dood liggen bieveti.
Met buit beladen verlieten zij Agutrre in de
richting van Santiago, op weg werd een man te
paard, door hunne revolverschoten gewond, naakt
uitgeschud en van ziju paard beroutJ. Zelfs in de
straten van Santiago werd door een dezer onver
laten een heer aangesproken om vuur voor zijne
sigaar, doch «oir d-ze een antwoord kou geven,
ontving hij eeu slag op 't hoofd, eu werd van alles
beroofd.
Een dagblad van Chilli zegt dat wanneer de
regeeriug geen eind aan dit kwaad kan maken,
het tijd wordt de Lijnchwet toe te passen.
Het geld ligt op de straat Men moet het
maar weten op te rapen I Bij ons ziet men niet dat
de menschen zich bezig honden met het verzamelen
van endjes sigaar. In Frankrijk wordt er daarentegen
een beroep van gemaakt, 't welk vernuftige koppen
een groot voordeel verschaft. Zoo is statistisch
bewezen, dat de verzamelaars van endjes sigaar in
Parijs alleen per jaar meer dan 250,000 fraucs
verdieneuora niet te spreken van de sommen,
die gemaakt worden van andere gevonden en mee
genomen voorwerpen. De parijsche verzamelaar van
endjes sigaar staat met de zon op en doorloopt met
het aanbreken van den dag Parijs, speciaal de
Champs-Elysées, de boulevards en de koffiehuizen
de laatste worden echter alleen betreden door de
bevoorregte klasse dezer soort, welke de restantjes
der sigaren van de bedienden koopt. Tegen 7 uur
of al naar 't jaargetijde later, hebben de verza
melaars hun werk afdan haasten zij zich naar
de op de Seine liggende schuiten, ledigen hun
zakken en sorteeren hun waren. De Londres, de
Upiuans, de 24 cents sigaren worden gescheiden,
elke soort vorint eeu afzouderlijke soort tabak. Dan
worden de werktuigen voor den dag gehaald, eeu
klein blok hout, waarop de tabak gesneden wordt,
een mes met daarbij behoorenden slijpsteen en
nu geschiedt het fabriceeren van de verschillende
soorten. Dan wordeu de zoo verkregen waren ver
kocht, die door elkaar ongeveer f 1,05 per pond
opbrengen. Dekoopers Tan dezen iat«k die in de pijp