s
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Ao. 1876.
20slc Jaargang.
l\io. 994
VADER CATS.
Gemengde berichten.
3
I takend makingen.
EEN WIT WET SCHA AF
EEN WIT SCHAAP,
EEN WIT SCHAAP,
Dit blad verschijnt op Woensdagavond; doch wordt
met een bijvoegsel bevattende het jongste Schager
marktberigtden volgenden avond verzonden aan hen
die zulks verlangen. Brieven franco aan de uitgeefster
Abonnementen op dit blad worden door alle
Pbijs per jaar 3.Franco per post f 8.60,
Afzonderlijke nummers f 0.07
ADVERTKNTiëx van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder ƒ0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Postdirecteuren en Boekhandelaren aangenomen.
Naar volksheil zonder deugd te dingen
Is arbeid aan een rots te bién.
POLITIE.
GEVONDEN.
EEN WIT SCHAAP (weêr.)
gemerkt met een teerstip op het schoft en een
gat in beide ooren.
Inlichtingen te bekomen ter Secretarie van
Srhagen.
TFRMIST.
gemerkt met een roode O op het schoft en een
roode streep op den neüs.
hebbende vermoedelijk een gat in het linker oor.
Inlichtingen worden verzocht te geven ter Se
cretarie van Schagen. -
Burgemeester Til Wethouders van Schagen, bren
gen bij deze, ten verzoeke van den ltaad van
Administratie der Moll. IJzeren Spoorweg Maat
schappij, ter kennis van belanghebbenden, dat bij
de treksluitboomen aan den Keinsmer-straatweg, en
den Muggenburger-weg, in deze gemeente, als waar-
scliuwingsmiddel aanwezig is, eene helder klinkende
bel, die driemaal moet worden geluid, één minuut
vóór het neerlaten der valboomen.
Schagen den 10 October 1876.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. J. MULLER.
De Secretaris
DENIJS.
XIV.
Busken Huet heeft voor jaren in het bekende
Gids artikel de onzedelijkheid van Cats geschriften
en gedichten zoeken te staven door de aanhaling
van het werkelijk zedeloos verhaal dat Cats ons
in zijn Liefdes Vossenvel, ten beste geeft,
en hetwelk h:er op neerkomt: een jong mensch
dingt om de hand eer.er schatrijke weduwe, maar
krijgt een blaauwtje, getrouw aan den door Cats
op meer dan eene plaats gegeven raad, dat men
zich uiet door het eerste neen I moet laten af
schrikken, houdt de minnaar vol, door list hoopt
hij de vesting, die den aanval heeft afgeslagen,
te veroveren, bij koopt de dienstmaagd om en weet
van haar te verkrijgen, dat zij hem's nachts, voor
den morgen bloost, inlaat en als nu met den mor
gen volk op de straat komt, neemt hij den schijn
aan als of hij des nachts ten huize van het weeuwtje
had doorgebragt, de vrouw kwam daardoor gewel
dig in opspraak en zag zich wel, om er zich uit
te redden genoodzaakt de hand, die zij vroeger
geweigerd had, aantenemen. Het verhaal is, ieder
zal het erkennen niet bijzonder stichtelijk en het
wordt bovendien door Cats op eene wijze verteld
die alles behalve oorbaar voor jeugdige ooren is,
intusschen moet men niet denken dat Cats de
boevenstreek van Taes, zoo heet de bedoelde jon
geling, als een navolgingswaardig voorbeeld heeft
voorgesteld, neenintegendeel wordt in de daarop
volgende samenspraak tusschen Sopbroniscus en
Philogamus dat trouwgeval uitdrukkelijk af-
ifgekeurd Philogamus, die. naar de betee-
kenis van rijn naam altijd bij Cats optreedt, als
de verdediger van het huwelijk, zegt het volgende
Het gaapt als een oven, dat de trek, die Taes hierin
heeft gebruikt onbehoorlijk en misprijselijk is want
hier te willen zeggen Dolos an virtus quis in
hoste xequiret is geheel ongerijmd. Maar de fout
bij Cats ligt daarin dat terwijl de liefdesverhalen,
waaronder van zeer onzedelijk gehalte, zeer on
derhoudend zijn geschreven, de daarop volgende
samenspraken, in welke de stichtelijke toepassing
door verhalen wordt ontvouwd allervervelendst en
laagdradig zijn. Het vergift wordt zoo smakelijk
mogelijk gemaakt en het tegengift daarentegen ons
toegediend in een onoogelijken beker die door de
lompheid van vorm naauwelijk ie te hanteeren. Men
kan tot verontschuldiging van Cats aanvoeren, dat hij
steunt op de gewoonte dier dagen om alles te lezen,
wat in een boek voorkwam en onmogelijk bekend kon
ziju met de wijze van lezen, die velen onzer dagen,
door de lectuur van couranten en tijdschriften zich
hebben eigen gemaakt, om namentlijk over te slaan
wat bij den eersten aanblik niet bevalt, maar dat
neemt niet weg dat hij als mensohen kenner had
moeten bedacht zijn,dat altijd hel kwade en onzedelijke
veel spoediger ingang vindt dan het streng zedelijke
en goede, vooral als het eerste wordt gestoken in
een los'en bevallig gewaad en het laatste in een
ouderwetschen en stijven rok voor den dag komt.
Ook in Cats dagen zal het wel niet twijfelachtig
zijn geweest wien van twecen een jongmensch tot
gezelschap zoude verkiezen, het schoone ligtzin-
nige dametje of den strengen predikant, die men
hem terzelfder tijd tot geleiden, had gegeven. Ook
schijnt Cats niet zonder gewetens bezwaren den weg
waarop hij later zoo doordraafde te zijn ingeslagen,
in de werkelijke schoone voorrede van het vijfde
boek des huwelijks spreekt hij van deze bezwaren:
deze begint aldus: wat ik bidden mag lezer, slaat
wat stiller, 't is noodig dat gij uwe vuile schoenen
hier wat uit doet, immers de voeten een weinig
kuist, al eer in te gaan tot onze beste en binnenste
kamer, gij zijt hier in het rijk der vrouwen. Dat
tegenwoordig werk door Gods genade met spoed
en voorspoed tot hier t06gcbragt hebbende en mijne
gedachten tot vordering van het zelve aangedreven
voelende had ik al reeds de pen in de hand, maar
ziet, in deze gestalte werd ik gewaar, ik en weet
niet wat voor eene huivering die mij de vingers
scheen te verkleumen. Mij kwam in den zin dat
alle schriften niet van alle menschen met een en
hetzelfde oogmerk worden gelezen, veler., die ge
woon zijn, tot ijdelheid meer als tot stichting te
lezen zullen misschien het slangenvlecsch alleen uit
dezen thriakel trekken en liever een goede reden
ten kwade verdraaijen, als een twijfelachtig woord
ten goede duiden. Na dat vader Cats het pro en
contra, ten opzigte van het openlijk bespreken van
zulke zaken heeft uiteengezet, komt hij tot de
conclusie dat hij een nuttig en godeswelvallig werk
doet met de uitgave van een boek waarin over
de geheimenissen des huwelijks wordt gehandeld,
hij eindigt met de aanhaling van de spreuk eener
vrije geest: zijt gij wijs, zoo zijt gij er wijs, zijt
gij een spotter zoo zult gij 't alleen dragen: met
andere woorden zuigt de lezer iets kwaads uit
het geen ik met eene goede bedoeling schrijf zoo
komt dat geheel alleen ter zjjner verantwoording, de
laatste zinsnede moet als van zeiven het laatste
hoofdstuk van Sternes eentimentuele reis in herin
nering brengenmaar daaruit volgt tevens dat hij
Cats niet geheel en al verontschuldigt. De zede-
looze gedachte, die Sterne door rijn uitroep bij de
lezers opwekt, komt, al protesteert hij er uitdruk'
kelijk vooraf tegen, al betuigt hij ook zijn onschuld,
toch geheel alleen voor zijne rekening. En zoo
is het ook gesteld met de goede lange verhalen,
die Cats ons voordicht, dat zulke verhalen op de
lezers niet den stichtelijken indruk maken, dien
Cats er van verlangt is zijne schuld, niet van de
lezers. Beschouwd uit een zedelijk oogpunt had hij
ze moeten achterhouden.
Verleden Zondag werd te Amsterdam, op
Welgelegen bij de Willemspoort een meeting ge
houden van ruim 1500 personen, waarin op niet
zeer gematigden toon afkeuring werd uitgesproken
over het gedrag der millilairen en het misbruik
maken van de gewapende macht. Na een scherp
debat werd een telegiain gezonden aan den Koning:
men verzocht Z. M, om den Burgemeester van
Amsterdam onmiddelijk te ontslaan en zijn «rmede-
plichtigenr gerechtelijk te vervolgen. Tot heden
toe wachten de lui vergeefs op het koninklijk
antwoord.
Donderdag vbbr 14 dagen was de dag,
waarop de schoone dochter van den Berlijnschen
rentenier R. zich in den echt wilde verbinden met
den jeugdigen koopman T. De heugelijke gebeur
tenis werd na afloop der kerkelijke inzegening met
een feestmaal gevierd, na afloop waarvan de bruid
zich verwijderde oin van kleeding te wisselen, eer
zij met haar echtgenoot haar huwelijksreisje ondernam
Intusschen bleven de overige gasten in de feestzaal
bijeen en ledigden welgemoed menig glas op de
reeks van toasten, wilke elkander als kruisten.
Plotseling werd echter de deur opengeworpen en
stortte de bruid naar binnen, roepend: Ik brandt
ik brand! helpt help! Met een oogwenk zagen de
gasten wat er gebeurd was. De jonge dame was
met haar luchtig feestgewaad te dicht bij eene
brandende kaars gekomen en stond tbans in lichte
laaievlam. Terstond wierpen eenige kordate gasten
de brandende bruid op den grond, en trachtten
door haar met jassen, rokken en andere voor de
hand komende kleedingstukken te bedekken en de
vlammen te blusschen, hetgeen ook gelukte. Intus
schen had de bruid toch zoovele brandwonden be*
komen, dat er aan het ondernemen van een
huwelijksreisje niet was le denken. In plaats van
op reis te gaan, moest zij te bed worden gebracht,
en de geneesheer ontboden; men kan zich eene
voorstelling maken van den schrik des bruidegoms,
die zich even naar zijne woning verwijderd had,
toen hijonbewust van het voorgevallene in het
huis zijner bruid terugkwam en het onheil vernam
dat zijne geliefde getroffen had. Gelukkig dat hij
zich kon troosten met de gedachte: het had erger
kunnen zijn!
Waarschijnlijk zal het onze lezers niet om-
verschillig zijn te vernemen dat Professor Faber,
het voornemen heeft opgevat eerdaags tc Schagen
te komen om een voorstelling te geven met de door
hem uitgevonden 8 p r e e k-m a c h i n e.
Deze machine spreekt, wanneer men de toetsen
op de regte wijze in beweging brengt; ze is dus
eigenlijk een individu dat de kenner, als een in
strument, bespeelt.
Wij kunnen onze lezers met zekerheid melden
dat de singer manufacturing-company teNew-York
op de Philadelphia wereld-tentoonstelling is bekroond
met den hoogsten Prijs voor de uitstekende kwa
liteit en de buitengewone geschiktheid barer Naai
machines.
Ook op de Internationale Tentoonstelling gehouden
te Utrecht in Augustus en September jl. werden
de Originele Singer Machines met den hoogsten
Prijs, het Gouden Kruis, bekroond: tegelijkertijd
werd voor opdezelve vervaardigd Naaiwerk aan
de Directrice der Filiale Utrecht Mejufvronw D.
de Knegt het Zilveren Kruis uitgereikt.
Deze machines kunnen, in het magazijn van onzen
plaatsgenoot, den heer G. Meurs, worden bezigtigd
Dat zeker zelden met een schoolboekje
plaats heeft, is vDenken en Schrijven.» Leesboek
in brieven, uitgegeven bij H. ten Brink te beurt
gevallen. Volgens een Antwerpsch blad, wordt
dit boekje in België, voor de scholen zeer aanbevolen
Trouwens het boekje verdient ook algemeene goedl
keuring. De schrijver, R. Julvingh verstaat de kunst
kinderbrieven te schrijven.
