Ingezonden.
SCHOORSTEENMANTELS.
I
OXPERTUOUWD Gccue.
GEHUWD Geene.
OVERLEDEN 15 dito Sieawert Jonker, echt
genoot van Ariaaatje Mekken, oud 37 jaren.
MXTBERIGTEN.
Behagen 12 Oct. Aangevoerd 14 paarden f 40 a
140, 4 Veulen» f "75 a 119. 6 Ossen f 190 a
2 70, 10 Stieren f 90 a 180, 82 magere Gelde
koeien f 110 a 160, 20 vette ditto f 18Q a 260,
20 Kalfkoeien f170 a 280, 20 Vaarsen f 70 a 90
15 Graskalvereu f 28 a 45, 8 nuchl, dito f 8 ai
20, 25 Rammen f 40 a 80, 400 Schapen f 16
a 24, 559 vette dito f 28 a 34, 200 Overhouders
f 14 a 22, 8 Bokken en Geiten f 1 a 6,30 magere
Varkens f 15 a 30, 50 Biggen f 7 a 10, 30
Konijnen f 0,10 a 0,60, 50 Kippen f 0,40 a 1,75,
80 Eenden f 0,50 a 0,70, 10 Duiven f 0,10 a
0,30, Boter f 1,60 a 1,73, Kaas f 0,35 a 0,45
per kilo^r., 2500 Kippeneieren f 4;50 a 4,60,
500 Eendekeieren f 4 a 4,50 per 100,
Alkmaar 14 Oct. Aangevoerd 7 Paarden f 75 a
225. 10 Koeijen f 135 a 190, 10 nucht. Kalve
ren f 18 a 20, 450 Schapen f 17 a 56, Lam
ineren f a 13 geiten f 4 a 8, 179 Magere
Varkens f 15 a 23, 248 biggen f 5 a 12, Boter
P"r kop 115 a 125.,
Pormerende. 17 Oct. Kaas. aangevoord
stapel», prijs middelb. Gras— f kleine Gras
a hoogste prijs f40 Handel vlug.
Boter f 1.60 a 1.70 per kg. Eeiren Kip- f4.50
a 5.Kenden— f a per 100 stuks.
Vette Kalveren f 0.70 a 0.90 per kilo. nuchtere
dilo f 14. a 30.- per stuk, vette Varkens 58 a 66
cl. per kilo. magere dito f 16.— a 24.— per stuk
Biggen f6.— af 9.—
zeer schcone soorten voorkomen. Het witte M. wordt
thans voor beelden gebruikt, terwijl men oudii^ts
daarvoor ook andere soorteu nam. Vour zuilen,
bekleedingeu, ornamenten enz. gebruikt men da
onderscheidene soorteu.
Zoo ook heeft men, doch eerst op 't laatst der
15 eeuw, het marmer tot schoorsteenmantels gebezigd.
Wij komen dus uu, tol ouze tweede vraag: hoe
zijn we aan onze vuurhaarden eu «cboorsteeneu ge
komen
De dichte glasvensters lieten niet alleen het licht
ongehinderd in de woui-igeu doordringen, maar l
waren ook het middel, .om de zonnewarmte in de
vertrekken af te sluiteu eu te bewaren. Deze warmte
was echter vooral in een uoordelijk klimaat niet
altijd voldoende; uieu moest er dus iu den winter
op bedacht zijn, kunstmatige warmte iu. de woon
vertrekken te verwekkeu. De Grit ken en Romeinen
die slechts eeu klein gedeelte des jaars behoefte
aan verwarming hunner woningen hadden, bedienden
zich daartoe vau metalen bekkeus met gloeiende
kolen gevuld. De vau kolen komende schadelijke
dampen trokken door de niet gesloteue vensterope
ningen in de vrije lucht, Iu ons land eu iu andere
noordelijke streken maakt de koude een veel grooier
deel des jaars eene kunstmatige Verwarming nood
zakelijk. Alen legde daartoe in een kuil binnen in
de wouiiig eeu vuur aau, waarvan de rook door hel
dak uaar builen inoest gaan. Deze wijze van ver
warming ziet men nog wel eens tui platten lande
iu gebruik. Toen men later kamers ui de gebouwen
maakte, verhitte men ze door iniudel van haard
steden. Deze waren eerst gemetselde stookplaatsen,
waarop meu vuur aanlegde, en waarvan ue rook
door middel van een daar boven geplaatsten rook-
trechter in het bovenste gedeelte vau het huis
geleid werd.
en dc Agron, Midinger, Eaudet en r, d. Pijl bo
booien bijna tot de vergetelheid. Niet dat wij v.
d. Hoeven verwerpen, iu tegendeel, niet dat Maat
jes door ons veracht wordt, verre van dat; maer
ValkhotT heeft leveu ia de acbool gebracht, Valk-
hoff heeft de leerlust geprikkeld en zie door eeue
groote schrede voortgegaan om het qnderwij* vrucht
baar te maken.
Die Vslkholfs werkjes eenmaal gebruikt heeft,
wil geen auder boek meer. 't Is altijd nieuw.- 't
Brengt Jeu onderwijzer altijd, al heeft hij het ook
driemaal doorgeloopen, tot nieuwe en frische ge»
dachten om zijne leerlingen al- en niet eenzijdig
te ontwikkelen. Zijne 3 frausche boekjes gijn parelen,
zijne fiausche leesboekjes echte juweeltjes voor da
scuool. Eu nu zijne Duitsche leerboeken.
Valkhoff geeft ons hier twee Duitsche leer- en
leesboeken, die bij bekendheid algemeen zullen
worden, ij onderschrijven gaarne, hetgeen eeu
zekrr öchoolopziener eens zeide Valkhoff heeft iets
friscb, iets bevalligs, iels boeiends, in een woord hij ie
zeer origineel (met vertaald door oorspronkelijk ge
heel, want vele kleine gedachten in dit werkje, zijn
waarschijnlijk uit Duilschen schrijvers overgenumsu;.
Valkhoff weet het hart zoo zeer te treffen, zie
slechts bladz. 9, Guten Pag, lieber Onkel 1 Uast du
uns etwas mitgebiachtOnkel Dn hast etw; s in
der Tasche. enz. bladz. 56 Die traurige geschichte
vurn duimnen hatischeu. Huis en Schoolonderwijs
hebben eeue zeer groote aanwinst gedaan, met deze
3 Duitsche boeken. Om de D. taal grondig te leereu
eu later audere werkeu met vrucht te gebruiken
bestaaii iu ons land, geen betere handleidingen.
Valkhoff heeft er slag van deu kinderen speleude
nuttig en leerzaam in zijne boekeu bezig te houdeu.
Hij verdient den dank van alle beoefenaars def
'vreemde talen.
"Wordt vervolgd.
In eene vorige courant is reeds met een enkel
woord gesproken, over marmeren Schoorsteenman
tels, en wel in 't bijzonder over die der Ileeren
G. eu J. Cool, welke te Amsterdam in 1868, iu
Parijs in 1867 en te Arnhem in J868 met zilver
bekroond zijn. Wij hebben hunne magazijueu te
Amsterdam, Bloemgracht 77 en te Botterdam Wil
lemskade, 12 gezien, en kunnen dus met meer
kennis en meer. overtuiging toegerust, ten wootü
van aaubeling hier nederschiijven.
Of de Ileeren Cool, als werklieden zelf begonnen,
October 1376.
D.
1. Erstes Deulsches Lcsebuch, van J. N
Valkhoff.
2. Die Vorschulc, practischc inleiding tot
de beoefening der Duitsche Spraakleer
door J. N. Valkhoff. Groningen P.
Noordhcff eu M. Smit. 1876.
Onverschillig welk weik ge in handen ntcmf, dat
nit Groningen kemt, van de H.H. Noordhoif eu
Smit, ge kunt rekenen cp helderen druk, duidelijke
letter, goed jspier eu nimmer verkeerd ingenaaid.
Tiouwens die de egden bezitten alle Grcn. uitgeveis
en bovendien rr.tken zij zich bij onderwijzcra eu
cudtrs nog meer IcmiLd, dat zij geen garen noch
nu te Sneek en te A. en te B. aan velen werk en li.m f] aien. Hcllandsehe hoeken zijn meestal
brood verschaffen, geeft U wel de overtuiging dat b
zij oppassende, soliede en ondernemende labnekan-
ten zijn, maar is niet voldoende om U, een dui
delijk begrip te veischaffen, van de 3 volgende
vragen, die ik n ij voorstel L te beantwoordtn.
1. Wat is maiinci?
2. Hoe zijn wij asn onze vuuihaaiden en tekeer
steenen gekemen.
in een paar dagen los en jagen enze Gemcentebe-
stuien spoedig e p oi Lesten. De Gron.bcekhaiidelaren
Itveien geed weik, en wiaiem zij leialen hunne
weiklieoen gced, heiten geen lstt van weikstakin-
gen en woiden docr hunne weiklieden goed Lelaald.
Geld :s de betleem, geld is de sjil, die patroon
en weillui in levegii g leudt. Maar meer, de 11.IJ.
Kooidlcffen Bmit witeu zeer goed, dat geen kundig
Schagcu Wed. DIDERICH.
en 3. Waaitm verdienen de Behoorsteenman-B >p^ t^n ruhtiust of zijne vrije «ogenblikken le-
lels der IJeertn Ceel onze bijzctdeie ranleveliigrt ^jl ten dienste der lieve jeugd, zonder
Majmer duidt ceDe verscheidenheid van oen J ^saneer geide lelconirg ie ontvangen. Én gelijk
kalksteen asn, die zich door laidheid, lijn korre-j Bi111n d e liceitn wel, wint sl die prsatjes: uit
ligheid en geschiktheid cm gepolst te kunntn j;e^e utr de jergd, ten gercege der jeugd enz
worden onderscheidt. Het M. kimt zoowel in de^er7j jt klatejgcud. 't ls cm Mczcs Abrahsms
oude als in de nieuwere lomatieu vcor. De ver- g,aIij,s te deer, cn dat weten deze degelijke uit-
sehillende scorlen heelt men, sar rijnt zsn tLstelliig |JS ctmr gced, daaiem krijgen zij juist de
getracht in klassen te vtideelen, zccsls: le. Ken- S VCC|l;ttjtttc kir detschii/ets. Teze mannen schrijver
voudige M.-scorten; daaiender liei gt ntn het IU n;et ]a 1 Are, neen elk woord worelt rijpelijk
witte M.- b. v. het eenigzints geelachtige 1arischec,(ti,gd, elke zin ovcrdriLt eer men die ter neder-
en het vcor leeldhcuwwtik alliwd tercenue Cant-j utji n jj,u mjj fctt ZCo maken, dat er geen spel-
riscbe M. Ethalve in Opjerllalië wordt Let cck ,jtEpCp tussiken te leggen valt. Neem slechts de
elders gevonden. Het zwatie locde tn gele M., dat werkjes vsn Gccveittar, Hofkamp, Brninr, Bass,
op verschillende plaatsen reorkemt, bekoort ook tot {D gI^eun en ge zult wij moeten toegeven, dat
deze klasse. 2e. Brtccien Al., dat ten detle uit j Ztf 2pn gemis en cordeel naar de vatbaarheid
verschillend gekleurde stukken bestaat, ten dtele c ^£I Rfilirgcn gisckteven. l?cch niet minder neemt
door fijne aderen verdeeld is. (de keer "Nalkbcff ceLe eerste pltata iD, bij de op
3. Zrmergestelde storten, die niet alleen ®it 5 ECe»irg van dcoiwicehte werkjes tij deze Uitgevers
zuiver Al. rcaar cck uit andere dellstcffen, als str* ,fI{tj.|E{D> Sedert etnige jaicn heeft de Heer
penlijp, talk, en dergelijke, beslaan. ;Yailkeff bet asnleeren van vreemde talen zoo ge-
In Savcije, de Pijienttn en op Corsica wordt i gemaakt, dat leerlirgen meer ijver "en
dit Al. gevonden. 4e. Behelpen Al. aldus genaamd
cmdat het schalen van schelpdieren bevat, waaronder
lust tetteren en crdeivrreis meer vrucht zien van
ten werk. Te ziel deedtnde en 't lichaam vermoei-
I
