Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Ao. 1876.
20ste Jaargang.
No. 997
DRIE SCHAREN,
TWEE SCHAREN,
Gemengde berichten.
Nutslezingen.
Pil blad verschijnt op Woensdag avond doch wordt
me* een bijvoegsel bevattende het jongste Schager
m irktl*rigtden volgenden avond verzonden, aan hen
die zulks verlangen. Rrieven franco aan de uitgeefster
Abonnementen op dit blad worden door alle
Naar volksheil zonder deugd te
Is arbeid aan een rots Ie biên.
Prijs per jaar 3.Franco per post f 3.60,
Afzonderlijke, nummers f 0.07$
Anvr.RTr.NTiëN van een tot vijf regels f 0,75; iedere
regel meerder /"0,15. Grootc letters naar plaatsruimte.
Postdirecteuren en Roekhandelaren aangenomen,
dingen 6^ jHÖC ÏT\ W VVei 3 V.t'
POLI T I B.
TERMTST op Donderdag 26 Octb. 1876,
gemerkt met een roode stip bij den straat.
GEVONDEN op Donderdag 26 October 1S76,
zonder merk.
Inlichtingen omtrent dit vee worden verzocht
te geven en kunnen worden verkregen ter Secretarie
van Schagen.
Pe lijd der Nutslezingen is weer aangebroken.
Over het geheele vaderland verspreid, vereenigen
zich de leden der verschillende afdeelingen in af-
zonderlijke centrums en komen bij elkander om
enkele winteravonden onder het gehoor van een
spreker door te brengeii. Langzamerhand naderen
wij den tijd dat het Nut eene eeuw zal hebben
bestaan. Met heeft zeer te recht zich een grooten
t mm verwiirvrn als nationale instelling. Afgescheiden
van «Ie verdiensten, die het op schoolgebied toekomt,
op het schoolgebied iu olie richtingen, van de
bewaarschool af tot de hoogere burgerschool toe,
vindt het alleen reeds een titel van dankbare
erkenning in hetgeen het gedaan heeft voor de
zaak der spaarbanken. Bijna uitsluitend zijn die
opgericht door de Departementen. Hunne bes'uren
beheeren die en voor zoo ver er in Nederland
sprake kan zijn van spaarinriclitingen, heeft men die
aan het Nut te danken. Doch op velerlei gebied
heeft de door van Nieuwenhuijzen gestichte Maat
schappij zich laauweren verworvenzijn er ook tijden
haar over her hoofd gegaan, waarin stormen dreigden
zij is pal blijven staan op hare grondvesten en
heeft een ruime toekomst nog altijd voor zich.
Eene der middelen waardoor de Maatschappij ook
grooten invloed heeft uitgeoefend op de ontwik
keling van het volk, bestaat in de lezingen, waarover
wij thans eenige woorden in het midden wenschen
te brengen. Ook zij hebben hare dagen van bloei,
van tegenspoed, van verlating gekend, maar ook
zij hebben zich weten te handhaven en van 1876
op 1H77 zal het Nut door het geheele land in
allerlei vormen weder tot het volk spreken. Laten
wij enkele punten noemen waardoor zich onze
bijeenkomsten van alle anderen onderscheiden.
Zij zijn veel meer dan eenige andere uit den
gegoeden middelstand der maatschappij samenge
steld en vormen daardoor eene v -reeniging, die hel
meest van alleen de verschillende standen tot
elkander brengt.
Zij ondersteunen niet alleen, maar leiden eene
goede eigenschap van on» volk, die tot vereeniging
noopt en dat onder eenvoudige en burgerlijke
vormen.
Zij geven op vele plaatsen de eenige gelegenheid
om de menscten tot elkander te brengen en door
het gezellig verkeer het levenageuot van allen te
verhoogen.
De nulslezingen zelf dragen grootendeels het
karakter van haren tijd. De tijd der oude ver
handelingen, die der bespiegelingen over afgetrokken
onderwerpen, roeesial va- wijegeerigen aard is voorbij.
De tijdgeest wil kortheid, duidelijkheid, onder,
houdendheid. Het ligt voor de hand dat niet ieder
Nut in de ge'egenheid is in eigen boezem de
sprekers te vinden, die aan deze eischen voldoen.
Die eischen zijn dan ook niet zoo gemakkelijk te
vervullen, maar waar men de volle maat niet kan
krijgen, moet men zich met wat minder tevreden
stellen.
Maar, zie daar 1 een nienw voordeel nit deze
instelling geboren en krachtig gesteund door de
nieuwe omstandigheden, waaronder wij leven, grootere
departementen noodigen bekende sprekers uit, klei
nere maken van diezelfde gelegenheid gebruik en
bijna iedereen heeft tegenwoordig de gevierdste
sprekers gehoord, alleen omdat hij lid was van
zijn departement.
Niettegenstaande de zaak dpr lezingen dus graeh'
kan worden in de bes'e handen te zijn, blijft eene
ontsiering zich zoo zeer van| alle anderen onder
scheiden en in strekking en doel eene zoo bppaalde
bestemming behouden, dat zelfs groote vernuften
niet gemakkelijk als nuts redenaars voldoen. Een
paar wenken mogen hier voldoende zijn.
F.lke lezing moet van liefde voor het volk
spreken en moet eene schrede doen op den weg,
die de ontwikkeling van het volk wil door het
volk. Rij dit programma laat zich elke stof ge
bruiken, maar worden een paar richtingen zonder
mededongen afgesneden, aan welke echter niet
zelden hulde wordt gebracht door de sprekers.
Vooreerst die welke buiten alle verband staan
met liet Nut en daardoor ongeschikt zijn om den
band der leden nauwer toe te halen.
Te vaak wordt, n»ar mij voorkomt, uit het oog
verloren, dat hij die op het Nul spreekt, eene
bepaalde taak heeft, iviet z ij u werk verricht,
maar voortbouwt op dat van anderen. Menige
rede, die ik met het grootste genoegen elders
gehoord zou hebben, hoorde ik minder gaarne np
het Nut, omdat zij den stempel der eigenaardig
heid miste.
Maar eene tweede reeks van lezingen moet vooral
worden nfirekeurd. Dat zijn Tlie, waarin met on-
nadenkenden ijver, nieuwe theoriën worden aanbe
volen en met groote eenzijdigheid aan eene enkele
waarheid de alleen zalig makende kracht wordt
toegeschreven. Men moet niet vergeten dat het
Nut eene Nederlandsche instelling is. De aard onzer
natie is behoudend; zij mag vrijheid willen, maar
dat met orde; zij deinst niet voor den strijd terut?,
maar is vredelievendzij is niet bang voor het
nieuws maar waardeert het oude hoog. Dat is hare
kracht, dat is hare eigenaardigheid. Voor revoluti
onaire denkbeelden, voot alles wat naar heftigheid
riekt, wat naar onverdraagzaamheid zweemt, heeft
zij een instict matige vrees en hare afspiegeling, de
Maatschappij tot Nut voor het Algemeen heeft
daarvoor ook in haar midden, geene plaats, doch
te vaak, ik herhaal het, wordt ia nutslezingen door
sprekers, zrlfs van erkende bekwaamheid en alge-
meenen naam, wellicht noch hel eerste door hen,
als kinderen bij uitnemendheid onzer eeuw, verge
ten, dat er geene plaats is minder geschikt voor
ijverende eenzijdigheid dan de katheder in een
Xutszaal.
De gemeente Winkel was jl. Vrijdag in eene
feestelijke stemming, daar de heer II. Kezelman
zijn 25jarig jubilé als secretaris der gemeente raogt
vieren.
Uit tal van woningen wapperde de nationale
driekleur als blijk van hooge ingenomenheid met
dezen feestdag, en niet ten ouregte: want ia het
altijd een voorregt voor een gemeente, wanneer een
bekwaam ambtenaar 25 jaar zijn betrekking vervuld
heeft, hoeveel te meer stof tot vreugde is er dan,
wanneer het, zooals hier, een jubelaris betreft, die
door zijne belanglooze diensten der gemeente be
wezen, door zijn minzaamheid en voorkomendheid
zoowel jegens den minsten als voornaamsten burger
zich aller achting en genegenheid verworven heeft.
In eene, 's avonds ten 5 ure gehouden raads
vergadering, werd de jubelaris door den burgemeester
uit naam van den Raad gefeliciteerd e i hem tevens
bij monde van den beer R. C. Sloos Jr., uit naam
van eet.ige ingezetenen met een gepaste aanspraak
een prachtig schrijfbureau als souvenir aan dezen
dag aargeboden. -
Eene serextade met fakkellicht verhoogde het'genot
van het feest, dat, opgeluisterd door de degelijke
muziek der Alkmaarsche schutterij, onder directie
van den heer J. Ültu, tol laat in de avond voort
duurde.
Te N'Pttwe Niedorp heeftin tegenwoordigheid
van Dijkgraaf, Heemraden en Hoofdingelanden van
de Niodorperkoffge en van vele belangstellenden
met uitmuntend gevolg de voorloopige proefmxling
van het stoomst rijk gemaal plaatsgehad. Dit stoom
gemaal, werkende met eenen geheel uit ijzer vervaar
digden vijzel van 2.60 m. middellijn, eene hoeveel
heid aan 120 kub. meter water per minuut ter
hoogte van 1.20 meter opvoerend, bleek van solide
constructie te zijn en ten volle aan de verwachtingen
e beantwoorden. Machine, ketel en vijzel zijn
vervaardigd door de MaatschappijIjzergieterij *de
Prins van Oranje,* te 's Gravenhage, terwijl de
gebouwen zijn gesticht volgens het plan en onder
toezicht van den Heer J. Goldberg, architect te
lazerswoudc.
- Tot Zptters voor 's Rijks directe belastingen
zijn benoemd: te St. Maarten de hh. J. Peetom
en C Bos.
Parijs. De Keizer van Brazilië geeft alhier in
de Portugeesche taal zijne reisbeschrijving uit.
Graho. In het kanton St. Gallen. Minderja
rige jongens mogen hier niet rooken. Oudera of
voogden kunnen daarvoor boete betalen.
Tiendeveen. (gem. Beilen.) Een kind bij de
haard verbrand.
Gouda. G. J. van Baaien en G. de Bred,
werden verheugd met dc geboorte van 3 zonen,
allen levend.
Neuwied. De verblijfplaats onzer beminde
rinses Marie; de Lutersche kerk totaal afgebrand.
De klokken zijn gesmolten.
's Hage. FI. M. de Koningin is voor eenigen
tijd naar Pau vertrokken. Z. K. H. Prins Hendrik
naar Luxemburg en Z. K. H. Prins Alexander zal
ook voor eenige dagen naar Luxemfturg bij II. D.
oom op visite gaan.
Zwolle en Woerden, Er waren op de markten
alhier veel paarden en veel hoornvee aangevoerd.
Nieuwku'rk. L. van der Lee alhier heeft een
arend geschoten.
Drost. Wegens ongehoorzaamheid bij eene
oefening met de brandspuit zijn 23 mannen elk d
f 3.— boete veroordeeld.
Londen. Eene vrouw van 75 jaren is den hon
gerdood gestorven, liet kerspel wilde niet meer
bedeelen.
Joure. Ondertrouwd, Een weduwnaar van 78
tnet eene weduwe van 75 jaren.
- Deventer. Wonderlijk. Een meisje van 16
en een jongen van 10 jaren tot 3 dagen celstraf
veroordeeld, omdat zij eeu handje vol hooi hadden
genomen.
Pau. Dr. A. Knijper zal hier nog eenigen-
tijd verblijven, tot herstel zijner gezondheid.
Schijndel. Een I5jarig meisje door eene koe
doodgestoken.
Moerdijk. Het is een leugen zegt men, dat
hier gevaar is geweest aan de Spoorwegbrug.
Zeist. Zes 25jarige huwelijken worden hier
gevierd. Men verwacht, dat die 12lui, botje bij botje
zullen doen, om allen in één schuur feest te vieren
Haarlem. In onze stad is een nienw blad »de
Boodschapper# verschenen.
In weerwil van alle aanvallen, die van tijd
tot tijd door geïnteresseerde personen tegen Dr.
Airy's Natuurgeneeswijze worden gebezigd, heeft
dit uitmuntende populair—geneeskundige Werk en
de daarin behandelde geneeswijze, steeds nienwe
aanhangers gekregen, en in steeds grooter kringen
een gunst-gc ontvangst genoten, hetgeen reeds daar
uit blijkt, dal het in verschillende vreemde talen
moest gedrukt worden en er meer dan 68 oplagen
van verkocht werden. Wij mceuen derhalve gehee-