Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
**\o 1878,
22stc Jaargang,
E
iilMU.
Bekendmakino-en.
politie.
Nalezing uit het bijblad
De Oorlog,
i\o. 1058,
Dit blad verschijnt op Woensdagnvonddoch wordt
met een bijvoegselbevallende hel joegsle Schager
^marktberigt den volgenden avond verzonden aan hen
die zulks verlangen. Brieven franco aan de uitgeefster.
Abonnementen op dit blad worden door alle
Prijs per jaar f 8.Franco per post f 8.60.
Afzonderlijke nummers f 0.07J
Advkrtknticv van een tot vijf regels f 0.75 iedere
regel meer f 0.15. Groote letters naar plaatsruimte.
Naar volksheil zonder deugd te dingen
Is arbei I aan een rots te bién.
Postdirecteuren en Boekhandelaren aangenomen.
Ter secretarie van Schagen zijn inlichtingen te
IgÉomen betrekkelrk een op de markt van 18 De
ermber 1. 1., te Schagen achtergebleven RAM,
(or/.ien van een blaauw merk, terwijl aldaar zoo
•gelijk opgave wordeu verzocht omtrent een op
Melfden datum op de markt vermist VET SCHAAP
j rkt met een blaauwen stip op den kop.
GEVONDEN:
Een blaauwe kiel.
De eigenaar kan zich ter terugbekoming aan
melden ter secretatie van Schagen.
Burgemeester en Wethouders van Schagen, noo-
digen bij deze belanghebbenden uit, die over den
jare 1877 van de gemeente iets te vorderen hebben
hunne rekening vóór of op den le Februarij a.s.,
ter plaatselijke secretarie inteleveren.
Schagen den le Januarij 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. J. MULLER.
De Secretaris,
DENIJS.
gaan. Als dit een bewijs heeten moet van pariij- streken plegen te geschieden,
digheid van de zijde der regeering, zou zij daarin De minister Kappeyne.
eerder een bewijs hnrer zijds van Nederlandschen
De minister Kappeyne.
Het schijnt, dat men aan gene zijde van dbii
Moerdijk op een nieuw lid niet gesteld is, want juist
tegen het district Zevenbergen gaan de
zwaarste verwijten op.
Men zegt: bij de wijziging der kiestabel moet
niet altijd van het noorden begonnen worden
men begint uit het zuiden. Ik ben uit het zuiden
begonnen en heb eerst beproefd een enkel district
Maastricht te inaken. Maar dit zou, tengevolge
van de smalle strook vau Limburg langs de Bel
gisehe en Duiische grenzen, tot zoo veelvuldige
opschuiving aanleiding hebben gegeven, dat het
bouleversement te groot was. Ik moest dus op
schuiven uit het zuidoosten en uit bet zuidwesten
naar hei noorden, en zoo ben ik gekomen aan de
rivier en verkreeg daardoor van zelf het district
Zevenbergen. -
zin durven zien. Wanneer rij moet zorgen dat de
minderheden niet onderdrukt worden, zeer zeker
mag zij niet willen dat, wanneer er in Noordbra-
band eene Protestantsche minderheid is, deze door
het overige gedeelte dier provincie onderdrukt zal
worden in de vrije uiting van baar gevoelen.
Of het zoo is, weet ik noglans niet. Toen ik tot
mijne ergernis in het voorioopig verslag die opmer
king la«, heb ik aan het hoofd der afdeeling
statistiek aan mijn Departement gevraagd of
men kon opgeven hoeveel Roomschen en nnroom-
schen er in dat district waren, doch men kon
daaromtrent geene officiële opgaaf doen. Het eenige
wat inen heeft, en dit is niet zeer betrouwbaar, zijn
de uil komsten de.' vijfde tienjarige volkstelling. Ik
heb die inedegebragf, niet om ze zelf te raadplegen
maar om elk lid der Kamer die in die becijferingen
lust mocht hebben in de eelegenheid te stellen ze
te maken. Maar als dan de uitkomst mogt zijn dat
in het nieuwe district Zevenbergen het meerendeel
Protestant is, dan zal ik mij verheugen dal district
te hebben gemaaktniet uit onverdraagzaamheid
j'-gens eenige godsdienstige belijdenis, maar omdat
ik niet wil dulden dat verschil in geloofsbelijdenis
ondeischeid zal maken in bet burgerregt en de
Kegeering zich bij dergelijke regeling zou gaan
afvragen hoe in eenig district de verhouding is
tussclien de godsdienstige gezindten. Als dat in
ons land in aaniherkrng moet genomen worden bij
het herzien der kiestabel, is het met onze vrijzin
nige staatsinstellingen gedaan, en ook met den
viede in ons land.
De heer des Amorie van der Hoeven.
De minister heeft gezegd, en ik moet op die
woorden terug komen indien werkelijk Zevenbergen
een protestantse!) afgevaardigde stuurt, dan zal mij
dat genoegen doen, omdat dan de kiezers gestemd
zullen hebben als vrije mannen en niet door gees
telijken naar de stembus zullen gedreven zijn.
Het feit valt niet te ontkennen dat zich in ons
vaderland eere katholieke partij als staatspartij
tracht te vestigen.
Wanneer dat gebenrt, ja dan wordt het eene
gewetenszaak, om daar tegen vooral zich te verzetten,
wanneer wij onze grondwettige beginselen liefhebben.
Ik zal niet met den geachten afgevaardigde
strijden over de vraag, of de geestelijkheid zich
al dan niet met de verkiezingen moet inlaten,
maar ik twijfel of wanneer de geestelijkheid zich
met de verkiezingen bezig houdt, iu onze dagen
de raad, dien zij geeft, een raad zal zijn alleen
in het belang vau het land en niet in een ander,
in hare oogen, misschien liooger belang. Ik wil
daarop niet aan den g<a:hten afgevaardigde het
antwoord vragen, want ik ben zijn biechtvader niet,
maar ik kan niet nalaten, mijne eigene overtuiging
daaromtrent uittedrukken, dat wie zich door de
geestelijkheid laat leiden in de uitoefening van
zijne politieke regten, zijn geweti n elders dan in
eigen boezem heeft nedergelegd.
Zitting der 2e Kamer van 20 December 1.1.
Wat er van 't oorlogstoo irel te berichten valt
is van geringe beteekenis. De winter, die op ge
duchte wijze Bulgar^ë is binnengetrokken en zijn
lust bot viert ir. sneeuwstormen en zware vorst(
maakt de kiijgsoperstien onmogelijk. Zoowel Rus
sen als Turken hebben van den gemeenschappelijke»
vijand te lijden. Verschrikkelijke tafereelen van lij
den en ellende worden door correspondenten vau
verschillende dagbladen medegedeeld. Vooral de in
de gevechten der laatste weken gewonden hebben
veel te verduren en menigeen, wiens wonde niet
onherstelbaar was, bezwijkt toch door de felle win
ti-kun. Hier komt bij, dat beide partijen zich 't
lot dier ongelukkigcn niet zoo aantrekken, als de
Deze woorden hebben mij zeer leed gedaan, [ndfen plicht van eke beschaafde natie is. Iu plaats vau
er heden woorden gesproken zijn, die niet moesten de eerste plaats te denken, ontvangen
geuit worden iu het Nederlandsche parlement, dan
zijn het deze.
Ik houd vau de waarheid te zeggen, vrij van
allen diplomatische)) omslag. Waar is het, dat de
Welke bedenkingen beeft men daartegen Dat geestelijken in Braband invloed uitoefenen op de
het district is lang en smal Het is met de di- verkiezingen.
stricten als met de menschen, men heeft lange
en smalle en korts en dikke. Is ergens een model
van kiesdistrict vastgesteld
De ingezetenen stemmen in hunne gemeenten en
de stembus wordt overgebragt naar deu hoofdzetel.
Kan men zeggen dat in bet district Zevenbergen
het overbrengen van de stembus naar' den hoofd
zetel moeielijker zal zijn dan elders
Maar, zegt men, dit district beslaat uit gemeenten
die geen verband met elkander hebben, en verder
hierin ligt de grootste beschuldiging de
beuoners van dit district vormen, wat honne gods
dienstige belijdenis betreft, eene zeer gemengde
Waarom zonden die algemeen geachte en eer
biedwaardige mannen niet evenwel regt hebben om
invloed uitleoefenen, als de eerste de beste, die
zich daartoe opwerpen wil in etne kiesvereenigiug?
Zeker staan zij het werkelijk belang der ingezetenen
voor, zij die voor zich zelf geen eerzucht hebben;
ook zelfs wanneer zij verkeerd begrepen belangen
inogteu voorstaan of in hun geloof en opvattig mng-
ten dwalen, meenen zij inderdaad niet anders te
handelen dan iu het ware volksbelang.
Waarom is het dan minder goed den raad van
die mannen op te volgen, dan dien vau an lere
mannen, dikwijls niet meer dan schreeuwers, uien
bevolking. l>e laatste bedenking weeispreekt de het dikwijls alleen te doen is om hunne ambitie
eerste, want indien het feit al waar is, wat bewijst
het Pat juist de strook, die het district Zeven
bergen zal uitmaken, ofschoon tot Noordbraband be-
hooreude van oudsher, historisch een eigenaardig
karakter gehad heeft, en meer door gewooute en
traditie vereenigd is geweest met Holland dan met
het overig gedeelte van Noordbraband. Het feit
blijft dus alleen dat men in Noordbraband een
district maakt, waarvan men laat mij het ronduit
bevredigd te zien of hunne bijzondere belangen
door te drijven? Ik veroordeel hel niet dat zi),
die er kracht in zich toe gevoelen, als vol!.- op
leiders optreden; laten zij het doen, want zonder
leiding, zouden de volksverkiezingen weinig betee
kenen. En indien nu ook iu Noordbrabant en
Limburg door geestelijken aan d e leiding deel
genomen wordt, dan kan ik daar geen kwaad in
zij datgene wat na verzorging der dienstdoende
manschappen overblijft. Die handelwijze doet ons
denken aan liefhebbers va i hanen— en stierenge
vechten, die 't hunne «oor den strijd bestemde
dieren aan niets laten ontbreken, zoolang zij nog
niet in 't strijdperk zije geweest, maar hen na den
sirijd, die hen verminkte en voor 't gevecht onge
schikt maakte, 8riet onverschilligheid bejegenen. Zij
kunnen gten dienst meer presteeren, derhalve
wat zijn zij nog waard
Harde woorden moeten heide regeeringen hier
over in de pers hmren en vooral Rusland, dat
zich immers altijd .zoozeer geïnteresseerd heeft voor
een tnenschelijke behandeling dier ongelukkigtu in
den oorlog en thans nog bovendien den krijg voor
't beginsel der humaniteit voert. Harde woorden,
te meer omdat beide partijen hunne eigene vlekken
onzichtbaar trachten te maken, door met groot ge
schreeuw op die van hunne tegi npartij te wijzen.
Ook bij hen is de geschied*nis van den ba'k en
den splinter, de wereld nog niet uit. Suleimans Pa-
cha is met zijn leger over d*n Balkan teruggetrok
ken, in de vestingen Rustschuk, Schuinla, Varna
en Silislria, een voldoend garnizoen ter verdediging
achterlatende. Eindelijk dan (maar nu 't vreezen
wij, te laat is) dat men, wat o. i. (zie *t vorig
overzicht] reeds in Oclober door Osman—Pacha had
gedaan moeten worden, in plaats van zich in Plew-
na te laten opsluiten, waar hij ten slotte 't kind
van de rekenning worden moest. En ware 't toen
zien, zij doen d*n wat zij bevoegd zijn te doen
zeggen vreest dat de kiezers ter stembus zul- als kundige, energieke, eerlijke mannen zij doen
len opgaan als vrije Nederlandsche staatsburgers dan eenvoudig hetzelfde wat ook in Amsterdam en gedaan, dan had Rusland niet met zulk een macht
en niet als eene geestelijke kudde, die er heen Rotterdam gedaan wordt door de mannen, die zich over den Balkan kunnen trekken, als waarover 't
wordt geleid. daar ni^kle verkiezingen bemoeijen. "u beschikt, omdat 't in dat geval Su'.einan met
I" I veldleger voordurend in 't oog had dienen te
Men-vreest dal daar des Woensdags een candidaai Het reeft mij daarom zeer leed gedaan dat de zij
ah benoemde uit de stembus zal komen, wiens Minister een onverdienden blaam geworpen heeft houden. 1 hans echter behoeft 't benoorden
geboden des Zondags te voren niet kerkelijk zijn ge-op de verkiez ngen, zoo als die in Katholieke Balkan slechts een betrekkelijk geringe macht
OLD
