Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
ZONDAG
Ao. 1878.
22stc Jaargang,
INfc* 1138.
24 1OTM1M.
Vrede of Oorlog.
Gemengde berichten.
Dit. blad verschijnt twee maal per week: TVoens-
dag- en Zaturdaq avond. Bij inzending tot 's mid
dags 12 ure worden advertentien in het eerstuitko-
mend No. geplaatst, ingezonden stukken een dag vroeger
Abonnementen op dit blad worden door alle
Prijs per jaar f 3.Franco per post 3.6o
Afzonderlijke nummers f 0.07
Advertentien van een tot vijf regels fogS; iedere
regel meer f o. i5. Groote lettors naar plaatsruimte.
Postdirecteuren en Boekbandelaren aangenomen)
Naar volksheil zonder deugd te dingen,
Is arbeid aan een rots te biên.
Wat wilt ge, lezer: Vrede of Oorlog?
Een enkel woord tot verduidelijking van mijne
bedoeling.
Of de baan die de menschheid in den loop
der eeuwen beschreven beeft, een «cirkelgang,
genoemd moet worden ik wil er mij geen
oordeel over aanmatigen.
Maar vast staat, dunkt me, dat nog altijd de
meeste menschenkinderen ter wereld komen, niet
alleen met goede, maar ook met slechte neigingen.
Slechts één dier slechte neigingen wil ik hier
noemen.
't Is de zucht om, zij 't dan ook door de
■Omstandigheden in meerdere of mindere mate
gedwongen of zelfs maar uitgelokt om onder
zulke omstandigheden onrecht te doen.
Vraagt ge naar bewijzen? Och, lezer,
bespaar me den droevigen arbeid, om eene lijst
op te maken van al het onrecht dat ik gebeuren
zag en nog steeds gebeuren zie. Waartoe zou
het dienen? Die ooren heeft om te hooren, oogen
om te zien, hij hoore en zie oin zich heen, en
de lijst der ougeregtigheden zal aangroeijen tot
bedroevende lengte.
Ja, ik durf het gerust bewerennog steeds
geschiedt er onrecht, onregt op ieder gebied
onregt op iedere plaats, groot of klein!
Berust er in en er is Vrede; verzet er u
tegen en er is Oorlog.
Wat wilt ge nu, lezer: Vrede of Oorlog?
Ziedaar de bedoeling mijner vraag.
't Is een gewigtige vraag, lezer. Zij legt u de
keus voor tusschen twee levensrigtingen. Zult
ge uw leven rigten naar de stem van het Begt,
of zult ge, zonder naar die stem te luisteren, u
tfen weg laten wijzen door gemakzucht, vrees,
eigenbelang
De gevolgen dier keus zijn ligt aan te wijzen
Maar vooraf enkele opmerkingen.
Om onivjgt te doen is magt noodig, 't zij
dan de magt van Betrekking, de inagt van Ont
wikkeling, de magt van Geld. Zij die 't meest
regt plegen zijn dus diegenen die in 't bezit
- -• I 1
onrto
van dergelijke voordeelen zijn. Dezulken hebben
steeds een grooteu aanhang. En verder zijn er
die door luije gemakzucht vóór Vrede zijn, al
is 't ook een onedele Vrede, en tegen Oorlog,
al is het ook een edele Oorlog.
Nu de gevolgen van uwe keus.
Kiest ge Vrede dan zullen de luije gemak
zuchtigen zeggen: een aangenaam rustig mensch!«
En de magtigen zullen zeggen: «een bruikbaar
niensch!. En 't zal u goed gaan in de wereld:
ge zult het vèr brengen, men zal u voorthel
pen (als ge noodig hebt); men zal u zitting
geven in den gemeenteraad en in alle andere
zult het niet ver brengen; men zal u tegenwer
ken; men zal u weren uit iederen raad, waarin
menschen zitten tegen wie de stem van het
Begt een aanklagt is'
Ge ziet, lezer: de keus van den rede heeft
veel vóór.
Maar ook aan de keus van den Oorlog zijn
voordeelen verhonden.
Wilt ge dat uwe regten geeerbiedigd worden
dan moogt ge niet zwijgen hij niet-eerbiediging.
Niet ook, al zijn het de regten van anderen
die geschonden worden: allen die strijden tegen
onregt moeten een of- en defensief verbond
sluiten. Geloof me: er zijn meer goede menschen
dan booze, en ieder goed mensch keurt onregt
af. Toch blijft er onregt geschieden! En dat
is zoo, omdat de afkeuring niet uitgesproken
wordt; men zwijgt, men berust. Hoe geheel
anders zou het zijn, wanneer zij die 't onregt
haten, er telkens hunne stem tegen verhieven
dan zou men geen onregt durven plegen!
Ziedaar een dadelijk voordeel. Maar er zijn
nog andere verder op liggende voordeelen; voor
deelen, die ik, in zekeren ziu^. nog hooger stel,
omdat ze onafhankelijk zijn van 't al of niet
slagen van onze pogingen.
Het Begt Is iets edels; die er voor strijdt
veredelt zich. Het Ouregt is iets onedels; de
oorlog er tegen is een heilige oorlog; die hem
voert wordt reeds daardoor een heter mensch.
Het Begt is het heil der menschheid. 't Is
een kostbare steen, waaruit een weldadige kracht
gaat, de kracht die den zwakke beschermt te
gen den sterke. Dat heerlijke kleinood is toever
trouwd aan den mensch. Het te bewaken is pligt
Die het doet, die het beschermt tegen roof
zuchtige handen die bevordert het heil der
menschheid.
Men noeme u «een onaangenaam, een lastig
een onbruikbaar mensch; een dwarshoofd, een
stijfhoofd, een schreeuwer» -stoor er u niet
aan. Gij zijt iets anders: gij zijt een held!
Spiegel u aan de geschiedenis Zij die onregt
pleegden, die verdrukten, ze worden tot aan
het einde der dagen vervolgd door den vloek
van het nageslacht! Hun daarentegen, die zich
tegen de onderdrukkers verzetten hun is de
zegen van het nageslacht! 't Is waar, geen on
zer namen zal door de gesehiedenis bewaard
worden, maar niettemin kunnen we gelijken
vloek, gelyken zegen verdienen
Wat wilt ge lezer, Vrede of Oorlog?
O, ik weet het! Ge zult als ge Oorlog kiest,
oogenblikken hebben van moedeloosheidoogen-
blikken waarin ge uitroept: «God hebt Gij mij
verlaten?» 't Zal u neerslaan, dat uw strijd,
omdat het een strijd is in het kleine, door nie
mand gezien wordt; cnalsgedan Tan de overwin-
ning niet zeker zijt dan zullen verleidelijke stem
van *t vaderland, ver van vriend en maag het
leven zou laten. De groote veldheer voelde het
hij voelde met zijne soldaten m^ê. Maar zie.
daar valt zijn oog op de pyrainieden, op die
trotsclie gedenkteekenen van eeuwen arbeids. En
hen|wijzend op die indrukwendc gevaarten spreekt
hij zijn strijders moed in door de geniale woor
den]:
«Mes braves, du liaut de ces pvramides qua-
rante siècles nous contempleut
Welnu lezer, hooger dau die pyramiden is
de troon van het Begt; en meerder dan een
veertigtal eeuwen is Zij,die zetelt op dien troon.
Ik roep u toe:
Du liaut de ce tröne, la Justice vous contemple.
Lezer, ik hoop dat ge oorlog kiezen zult
oorlog ten einde toe, oorlog tegen al wat onregt
In het berigt omtrent het te Schagen op
den 19 dezer, plaats gehad hebbende ongeluk,
veroorzaakt door een hollend paard, opgenomen
in ons No. van ar daaraanvolgende, is ver
zuimd te vermelden dat ook de persoon van
J. G. Dutscher te water is gesprongen, om hulp
te verleenen.
De afdeeling Schagen en Omstreken van
de maatschappij tot bevordering der Bouwkunst
vergaderde Zondag jl., in het Noord-flollandsch
Koflijtiuis alhier. Bij deze gelegenheid werden
zeven nieuwe leden aangenomen; waarvan twee
te liarsiugerhorn, vier aan het Zand, (in de Zijpe,)
en een te Moerbeek, (Nieuwe Niedorp), woon
achtig zijn, terwijl nog één lid werd voorge
steld.
Omtrent tecken onderwijs werd besloten aan
liet Zandgedureude dezen winter, een teeken-
school cp te richten; terwijl een lokaal aldaar
met vuur en licht kosteloos tot dat doel afgestaan
en zelfs het uitzicht op eeue subsidie geopend
werd, den leden aan het Zand woonachtig werd
hiervan de leiding zoowel als het iinantieel be
heer toevertrouwd, terwijl voornoemde afdeeling
de moeder lijke zorg op zich nam; do cursus
begint met t3 lecrliugen waarlijk eeu zeer
krachtig bewijs dat de behoefte aan- en be
langstelling in dat onderwijs ook aan het Zand
in ruiuie male bestaat.
Moge. dit prijzenswaardig doel van de afdeeling
voornoemd dien bijval en steun vinden en ook
behouden, die aanvankelijk blijkt te bestaan,
dan zal dit hare helooning zijn en tevens een
prikkel te meer om op den ingeslagen weg te
volliatden.
De begrooling der gemeente Zij|ie voor
het dienstjaar 1879 bedraagt in ontvangst en
uilgaal f28.082.18. De hoofdelijke omslag is daarop
uitgetrokken tot een bedrag van f7000.De uitgave
voor het ond rwijs zijn geraamd op ft 1,525,
en voor het armwezen op f6610.
I11 de Nieuwe Leliestraat te Amsterdam
is eene vrouw, bezig met het uithangen van
goed, uit hel raam gevallen op de binnenp'aats
en onuiiddelijk aan de gevolgen van dieu val
overleden.
raden, waarin zoo'11 vredelievende te gebruiken men fluisterenwaartoe dient het, wat helpt het?
1 Laat ine U, voor zulke oogenblikken, een
deel woord toespreken van bemoediging.
is!
Kiest ge daarentegen Oorlog dan is't oord
Keel anders. Dan zijt ge een onaangenaam, een
lastig, een onbruikbaar menschDan zijt ge een
dwarshoofd, een stijfhoofd, een schreeuwer! En
dan zal u niet goed gaan in de wereld; ge
Gereed 0111 slag te leveren stond Napoleon
met zijne legerscharen in Egypte. Er was iets
eenzaams, iets verlatens in die eindelooze gele
zandvlakten, waarop zoo menige dappere ver
In de omstreken van Sittard begint het
onveilig te worden. Thans is weer een meisje
uit het naburige Einighausen op den openbaren
weg aangerand en van hetgeen zij hij zich had
beroofd.
De bij de posterijen te Berlijn plaats ge
had bebbeude proeven met electrisclie verlichting
over liet geheel genomen, zijn gunstig geslaagd;
