A L G E SI E E
Advertexti e-
13 MIJ.
A 1 E l w s-
L A MtliO l W B L VI).
H
li
ZOKIMG
V T
1 11 A I
J. WINKEL,
Bekendmakingen.
SCHUTTERIJ.
AAN l)E GRENZEN.
Laas, Wijk D, No. 5.
Ahngiite van verhnizinsr.
;\o 1883.
27stc Jaargang
SCHA
M 1171.
Dit blad verschijnt tweemaal per week H oen*-
dat}- en ZaterdagavondBij inzending tot s
middags 12 ure, worden Adcertcntiën in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Ingezonden et uk km één dag vroeger.
UITGEVER:
TE SCHAOEN,
E
PU El I IC ATI F
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Schaden, roe.ti
mits deze opalle zoodanige Ingezetenendie op den len
Januari 1883 hun 25ste Jaar van ouderdom zijn ingetreden,
benevens de zoodanigendie zich van Buitenlandse!» in deze Ge
meente gevestigd hebben, voor zooverre zij nog in een
der Klassen van de Schutterij vallen, om zich tnssehrn 15 Mei
en 1 Juni aanstaande, ter Secretarie dezer Gemeente voor den
Dienst der Schutterij te doen inschrijven, zullende tot ont
vangst van hun aangifte te dier plaatse speciaal worden geva
ceerd op alle werkdagen des voormiddags van 9 tot 12 ure-
Tot nnricht fier befnntfheEtbenilrn dimt:
Dat als Ingezetenen in deze worden beschouwd, allo Neder
landers, in het Rijk hun gewoon verblijf houdende, en alle
Vreemdelingen, in het Rijk woonachtig, welke hun voorne.nen
om zich aldaar te vestigen zullen hebben aan den dag gelegd.
Dat de aangifte tot Inschrijving in alle gevallen voor de
Ingezetenen van de hierboven bedoelde ouderdom behoeven ge
daan te worden, ook dan zelfs, wanneer de belanghebbenden
vermeetien tot de vri)gestel len of uitgeslotenen tot den Schat*
terlyken Dienst te 1 eho» ten, dat zij. die bevonden zullen wor
den zien niet voor den len Junij 1883 te heb en doen in-
Kchrijven, door het Plaatselijk Bestuur ambtshalve word. n
ingeschreven, cn ter zake van hun verzuim in een geldboete
vervallen, terwijl dezelve daarenboven zonder Loting zuil n
worden ingdijfd. En wordt overigenR de Ingezetenen aange
maand om zich tijdig van een Geboorte-Extract te voorzien, er
zich alzoo van hun juiste ouderdom te verzekeren, ten einde
de Inschrijving' behoorlijk geschiede, cn zij alzoo niet komen
te vervallen in de straffe bij de Wet bepaald.
SCHAGENi den len Mei 1883.
Burgemeester en Wel houders voornoemd,
G. LANGENBERG.
De ft^»retarist
DENIJS.
Voor afzonderlijk levende personen door
henzslven.
art: 12.
Overtreding van het vorig artikel wordt ge
straft, met eene boete van een gulden.
Schagen, 8 Mei IS83.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. L»\G EXBERG.
de Secretaris,
DENIJS.
Brijs per jaar/'3.Franco per post f 3.(50
Afzonderlijke nummers f 0.05.
Advertcntiën van één tot vijf regels f 0 75
iedere regel meer ƒ0.15. Grootc letters wor
den naar plaatsruimte berekend.
Burgemeester en Wethouders van Schagen,
brengen, voor zooveel roodig, met het. oog
op het verzuim, betrekkelijk het doen van aan
gifte ter Secretarie, hij verhuizing binnen de
gemeente, der ingezetenen in herinnering, de
volgende artikelen van het politiereglemeut
dezer gemeente, als:
art: 11.
Ingeval van vei huizing binnen de gemeente,
zal daarvan, binnen acht dagen, behooren te
worden kennisgegeven ter Secretarie der ge
meente, op den voet, als hierna is bepaa'd te
weten.
Voor een geheel gezin, inwonende dienst
en werkboden daaronder begrepen, door het
hoofd van dat gezin.
Roman van JOUANNES VAN ÜEff'ALL.
XXX.
Zes en Twintioste Hoofdstuk.
Toen den volgenden morgen graaf Hancke ontwaakte
en Piotr voor zyn bed zag staan, meende hy te droomen.
De gebochelde Piotr nam nu des graven hand en
kuste die.
„Wat duivel!... PiotrGy hier?!" riop de graaf
uit.
Piotr keek eens voorzichtig om zich heen, trad toen
een schrede nader en zeide halfluid en in hot franseh
terwyi hy met de rechterhand oen voolbetoekend go-
baar maakte:
„De genadige freule zendt my, mynheer de graaf;
ik breng de paarden en uwe bagage."
Met een sprong was de graaf hot bed uit.
„Ik breng u ook vele groeten van de andore dames,
van graaf Xaver en van mynheer Garczinski.
Allen bevinden zich zeer wel."
„De paarden! waar zyn ze?" riep de graaf uit,
zonder zich om de groeten bizonder to bekommeren.
„Benoden op de straat; Weidlinger houdt er do
wacht by."
„Weidlinger!" riep de graaf uit, op een toon van
ontsteltenis. Weidlinger was namelyk zyn dienaar,
een keizerlyk Ulaan.
„Hy wilde niet van do paarden scheider, mynheer
de graaf," antwoordde Piotr schouderophalend, .waar
die bleven, daar bleef. Ly ook, beweerde hij, toen
Tk
Ts
OYEll
FEliLOItEiX i: DlXGEN,
TI.
begin mijn tweed opstel met de vraag:
't dan inderdaad wan-, dat het veelvul
dig gebiu'k van ding' n, die vervaardigd moe
ten worden, de menseh"» niet armer maakt?
liet juiste antwoord op deze vraag kan mei
zeer weinig woorden gegeven worden, maar
deze weinige woorden wijken zoo zeer van do
gewone beschouwing der gewone zaken af,
dat ik eencn kleinen omweg moet maken.
't Kan toch wel niet anders, of men zal
moeten toegever, dat de lucifers in de man
nenwereld dezelfde plaats innemen als de spel
den in de vrouwenwereld.
't Is bijna niet te gelooven, hoeveel lucifers,
er door do mannen worden gebruikt, bijna
zou ik zeggen, verspild. Wanneer onze zui
nige voorvaderen eens zagen, hoe ontelbaar
vele malen wij eene lucifer op eenen dag af
strijken en een zoo net bewerkt stukje hout
gedachteloos laten verbranden en menigeen,
dat niet behoorlijk brandt, wegwerpen, dan
zeker zouden hun daarbij de haren te berge
rijzen. Voorzeker zouden ze zeggen, dat de
tegenwoordige wereld dat gezellige mist, dat
de vroegere kenmerkte.
Wat werd er niet een veelvuldig gebruik
gemaakt van vuurslag en tondeldoos! En als
de man zijn pijp wilde aansteken, hoe galant
nam dan dikwijls de vrouw dit werk op zich
en menige kwade bui van den man werd op
eene weldadige wijze daardoor afgeleidMaar
die gezelligheid is in dit opzicht verdwenen
en de zoogenaamde verkwisting heeft de over
nam ik hem medo."
„Ongelukkige wat hebt gy gedaan!"
„Wees gerust, wanneer g\j hem niet houden
wilt, neem ik hem weder mede," antwoordde Piotr
gevat.
„Waarheen beveelt mynhoor de graaf dat de ba
gage gebracht moet worden? Hier is hot wel
wat klein."
„Welke bagage?" riep do graaf uit, terwyi hy het
venster opondo en er buiten keek.
Het eerste wat hy zag, was zijn dienaar. Hy stond
beneden bydo paarden en hield s<herp de wacht, want
er liep een menigto geboefte rond. Hij had de beide
rypaarden by den teugel e:i streelde don hengst.—
De graaf haaldo wedor ruimer adem toon hy zag
dat zyn bediende in burgerkleeding was. Een „God
dank" ontglipto zyne linpen.
Piotr keek hem medelydond aan.
„Mynheer de graaf!" Hy tikte hom eerbiedig op den
schouder; deze keerde zich om. „Hot is misschien niet
noodig, dat uw dionaar u ziet. ik zal wel middrlen
en wegen vinden om hem woder naar Wicclowiec ta
brengen."
Het schaamrood b»d"kto 's gre en wang en toch
keek hy Piotr vriendelyk aan. .Doe dat, en ik zal u
dankbaar zyn. Wacht over." Hy groep in zy.i zak
„Geefdat hieraan Weidlinger; zeg niet dat ik hier ban en
zorg er voor -dat hy zoo spoedig mogelyk by de troepen
teruggekeerd is. Gy kunt zeker voor ray ook wel
oen brief bezorgen Hot schrijven voor den majoor
legdet gy immers in diens kamer?"
„Zoer zeker, heer graaf... dadelijk."
„Zoo ga dan," antwoordde de -.ia Hy schudde h< t
hoofd a -i vilde li ij de zware edm-hieu van zich zet-
I teir; hy had de stap eenmaal gedaan, nu heette het
hand gekregen. Geene huishouding bijna,
waarin niet eiken dag een doosje lucifers
wordt verbruikt, om niet te spreken van zoo
menige andere, waarin men met een doosje
per dag niet toekomt. Honderdmaal, ja zeker
honderd maal per dag wordt er een lucifer
gebruikt en een zoo netjes afgerond houtje,
nauwelijks half verteerd weggeworpen zonder
daarbij te denken aan die poezie der huise
lijke gezelligheid, zonder te berekenen, wat,
het kost. Nogmaals, zonden onze voorvaders
daarbij n'et de haren te berge rijzen, zouden
ze geen wraak roepen over die verkeerde, bc-
dorvene wereld
Hoe is 't daarmede in we Lelijkheid gele
gen? Gaat er door dat verbazend to tgencmen
verbruik van lucifers, phospliorns, zwav len
niet een zeer groot kapitaal aai geld cn ar
beidskracht verloren en moet door ditvcrl e:
de wereld niet voortdurend armer worlen?
Zoude het niet eene weldaad z'jn, wanneer
de Staat zich daarmee eens ernstig bemoeide,
dc lucifers verbood, het gebruik van vuurslag
en tondel aanbeval en bevorderde en zoodoende
voor goed een eind maakte aan d.e ongeluk
kige "erkwisting, waaraan het menschdom zich
tegenwoordig schuldig maakt, en 'iet toene
men der armoede daardoor verhinderde of ten
minste minder mogelijk maakte?
Het lveft niet ontbroken aan Staatsmannen,
die dezelfde vraag niet alleen hebben gedaan,
in ernst hebben gedaanmaar ook middelen
hebben aangewend oni een goed antwoord to
bekomen.
In het koningrijk Saksen heeft men vijf
jaren lang het gebruik van lucifers streng
belet, en verbodenen dat weltoen ze bijna
overal reeds gebruikt werden. Ik hoor u zeg
gen; ffdat was zeker, om dat men zi in d
beginne zoo hoogst gevaarlijk vond." Neen,
daarom niet alleen, maar er werd wel dege
lijk aangetoond, dat het eene staathiiishoiid-
kungfi voorzorg was tegen 't overmatig e i
verkwistend gebruik. Later is dit verbod op
geheven en niet alleen is Saksen in niet armer
geworden, maar 't is eene waarheid, dat niet
alleon in dat land maar zelfs in d; geheels
wereld de rijkdom door 't verbruik van lu
cifers is toegenomen.
voorwaarts terug kon hy nimmormoer. Z'jn blik viel
op hot kruis en het beeld; hij nam zo op e:i drukt»
zo aan zyn lippen. In do ko.for, dio Maria hom gezon
den had, was oen geheel niouwo uitrusting voor hom;
oen volledige uniform voor oen Poolsch ofli ier der
laneiors. Alles pasto hem preies.
In zya nieuwe uniform gekloot, do roolo Czapkv
met den Poolschon adelaar op het hoofd en do prach
tige sabel aan de heupen, reod hij door do ongo straten
der stad en joeg in galop voort. Mot dou dag van
heden begon een nieuw loven mocht God alles tor
beste keeren! Do weg was bedekt met vootgangeis,
wagens en ruiters, tot eiudelyk by het legerkamp
eensklaps alle bewoging een einde nam. Daar werd
hom eensklaps „Stóy" toegeroepen door een paar pos
ten dio hem de blanko loopon voorhielden. Do graaf
trachtte zich aan hon te doon verstaan, waarop ee.i
van hen een fluitje to voorschyn haalde en cr ee i
krachtigen stoot op gaf.
Na een kleine poos veuchonen or een onderofficier
met zes man, die, daar d> ofti ser (graaf Hancke) het
wachtwoord niet konde, hem naar den Luiieaant braeh-
ter, dio; elukkig een weinig franseh sprak.
Toen graaf Hancko hem meded relde dat hy den
generaal wilde spreken, kroeg hy ten antwoord dat
de generaal nu door dienstzaken was verhinderd, doch
dat hij maar over een paar uur terug moest komen;
daar ginds achter do fabriek zou hy oon kro?g vinden,
daar waron nog meer liodon, dio toegang verzocht
hadden.
Toon de graaf daar kwam. zag hij een menigto
vreemdelingen. Zyn binnentroden baan'e groot op"ieo.
Eindelijk komt een voornaam er uitzien i neer op iie.i
toe en stelt zich aan hem vcor als von Worinski
