XXVIII.
eif de (^ei/e/eae//e.
0§0—
ii e c ii w.
Vervolg.
De Zwitsers waren zonder hun Alpenge
bergte, zonder de gevaren en bezwaren, die
hunne bergen hun veroorzaken, dat dappere,
ondernemende, moedige en zellstandige volk
niet. De sneeuw speelt in die kantons een
groote rol en nadat wij de sneeuw in het
hooge noorden beschouwd hebben, willen wij
haar op de hooge Alpen onderzoeken en ons
naar Grauwbunderland, dat land der bergen,
begeven. Wanneer het in het lager, dieper
gelegene Zwitserland nog maar gewoon sneeuwt,
is 't op het gebergte reeds aan 't insneeuwen
en men moet den winter in zulk eene
streek doorgebracht hebben, om de ware be-
teekenis van dat woord te verstaan.
Het insneeuwen op het hooggebergte heeft
gewoonlijk in het begin van September plaats;
daarentegen valt de sneeuw in de laagste,
zuidwaarts gelegene dalen, zelden voor kerst
mis. Het verdwijnen of liever 't smelten der
sneeuw', zooals de Zwitsers het noemen, heeft
op de hooge bergruggen, die 6000 voet en
hooger boven de oppervlakte der zee liggen,
tegen het einde van Mei of in 't begin van
Juni plaats; in de lagere dalen zijn de velden
in t midden van Februari of in 't begin van
Maart van sneeuw bevrijd. Waar dit beschut
tend deksel in den winter ontbreekt, dringt
de vorst eenige voeten diep in den grond door,
verhinderd het ontkiemen der planten, tast
vooral den wijnstok aan, en beneemt aan de
wortels der vruehtboomen hunne kracht, ter-
wijj de mensch de koude veel sterker schijnt
te gevoelen. Duidelijk vertoont zich die snecuw-
beschutting in het gedijen der planten in die
hooge dalen, waar de velden gewoonlijk niet
voor Mei van sneeuw ontdaan zijn, maar dan
ook dadchjk met het schoonste groen prijken.
Het is alsof het tcedere gras onder de sneeuw
al zijne krachten heeft verzameld, want nainv-
dat toch de concessie strekt tot verlichting
der gemeente met gas gedurende een tijdvak
van twintig jaren, en alzoo gezegd tijdvak is
aangevangen met den dag, waarop die gasver
lichting voor het eerst is uitgevoerd, geenszins
met den datum van de onder teekening van het
contract, noch met eenigen anderen willekenrigen
datum, vóór het tijdstip waarop concessionarissen
tot het leveren van gas in staat zijn geweest,
of dit werkelijk gedaan hebben;
dat de verlichting der gemeente is aange
vangen primo October 1S00 zes en zestig,
dat art. 25 der concessie-voorwaarden luidt:
Ingeval van verschil over liet recht
..verstand, de uitlegging, toepassing of uit
voering van de in deze concessie bedoelde
werken en verplichtingen van de concessio-
narissen, zal voorloopig de beslissing van
'.burgemeester en Wethouders dezer ge
beente moeten gelden, en door de conces
sionarissen opgevolgd worden, zonder-eenige
'„rechterlijke formaliteiten, ten deze in acht
'„te nemen, onverminderd de bevoegdheid
„van de concessionarissen, om later de
"uitspraak van do te benoemen esperts in
'„te roepen, mits die inroeping niet 111 strijd
„zij met deze of gene positieve bepaling
„in dit contract";
dat alzoo tusschen de gemeente ter eene
en den concessionaris ter andere zijde verschil
bestaat over het tijdstip waarop de bedoelde
concessie eindigt, welk verschil o.a. loopt over
do toepassing en uitlegging van de artt. 1 en 7
der gezegde concessie
dat Burgemeester en Wethouders geroepen
zijn dit verschil te beslissen, aan welke beslissing
de concessionaris gehouden is zich voorloopig
te onderwerpen, totdat daaromtrent door de
bevoegde autoriteit definitievelijk zal zijn beslist
Besluiten
ci. Het verschil tusschen de gemeente Schagen
en den concessionaris Adriaan Willem
Gezellen in dier voege te beslissen, dat de
concessie eindigt met primo October 1886
h. dit besluit ter kennis te brengen van den
concessionaris, met last om op de wijze en
onder de bepalingen van voorschreven
concessie de gas te leveren en de verlichting
op zich te nemen tot en met 30 September e.k.
Aldus gedaan te Schagen den tienden
Februari 800 zes en tachtig.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. LANGENBERG.
De Secretaris,
DENIJS.
m winter vcorbij.of hot vcrbcftzM. mo- j
lijk boven den grond en is spoedig geschikt,
om gemaaid te worden.
Evenzoo weldadig als de sneeuw op den
bepaalden tijd werkt, evenzoo nadeehg .<an zij
ook zijn, wanneer zij ontijdig valt. Dan gebeuit
het somtijds, dat het koorn, hetwelk 111 de
warmere dalen reeds hoog opgewassen is, in
weinige uren ter nedergedrukt op den groncl
licrf,, en de veel belovende takken der boonien
en wijnstokken voor het gewicht der sneeuw
moeten bukken; dat bet vee op die Alpen,
hetwelk reeds op de groene landen vroohjk
weidde, op eenmaal van zijn voeder beroofd
wordt en met groot nadeel dikwijls geheele
dagreizen ver naar dieper liggende dalen ge
voerd moet worden. Staat de wijnstok in bloei,
dan is alleen de aannadering van een sneeuw
storm, die zich een uur verder ontlast, na
deelig, en in Zwitserland zegt men als een
spreekwoord wie slechts een zak met sneeuw
rondom den wijnberg draagt, doodt den wijn-
stok.
In de natuur bestaat geen licht zonder
schaduw. Even als de sneeuw do bronnen
spijst en zorgt, dat in den zomer de
weiden, de berg en liet dal frisch blijven,
wanneer de zon haar kracht uitoefent,
evenzoo gebeurt bet ook dat, bij den aanvang
van 't warme jaargetijde, het sneeuwwater
eensklaps in overvloed van de bergen naar
beneden stroomt, en tuinen, akkers, wegen en
woning dreigt te vernielen. De schade is
evenwel gering in vergelijking van het nut.
Zoo is 't ook in een ander opzicht. De sneeuw
maakt door de sledebaan bet vervoer der koop
waren gemakkelijker, maar aan den anderen
kant verspert zij dikwijls de wegen. Niette
genstaande dit alles geven de sneeuwbanen
den menschen groote voordeelen, en wel de
volgende
Daar, waar 't smalle karretje slechts met
groote moeite over de lage wegen
der zijdalen heenkruipt, daar, waar dit
armzalige voertuig over de meeste bergpassen
niet bruikbaar is en daarom de menschen of
paarden datgene wat gekocht of verkocht is,
moeten voortslepen, daar biedt de sneeuwbaan
in den winter een gemakkelijk en niet ge
vaarlijk middel van vervoer aan.
Dan spannen de voerlieden uit St. Gallen
en van den oever der Bodenzee hunne vier
paarden niet voor een enkelen wagen met 00
tot 80 centenaars beladen, maar voor 6 of 7
aan elkander gebonden sleden, op welke zij de
lading verdeelen. Deze inrichting geeft het
voordeel dat de voerman op steile of moeic-
lijke plaatsen den last naar believen kan afla
den, door een aantal sleden te laten staan,
totdat de eerste baren weg vervolgd hebben
en dan de anderen gaat halen. Er wordt even
wel veel vereischt, om een goede sneeuwweg
te maken. Vooreerst koude, opdat de sneeuw
een barden grond vindt en is de noodige
sneeuwlaag gevallen, dan moet de koude ver
der de noodige vastheid geven.
Wil men nu op deze hoogte eenen bruik-
baren sneeuwweg maken en onderbonden, dan
moet men alle krachten inspannen en den moed
niet verliezen wanneer alle pogingen verijdeld
worden. Om deze wegen te openen, be
dient men zich van ossen, omdat dezen
beter den rechten weg houden dan een
paard. Teneinde de hooge sneeuw te breken,
spant men den os voor een tamelijk beladene
slede. Zulk een doorbreken van de hooge
sneeuw kan slechts met éénen os te gelijk
gedaan worden, omdat twee trekdieren naast el
kander onophoudelijk elkander trappen en hin
deren. Somtijds worden deze paden in Tyrol en in
andere bergpassen door menschenarbeid eerst
zooveel broeder gemaakt dat ze door eene slede
met twee ossen afgewerkt kunnen worden. Deze
arbeid moet in den winter dikwijls herhaald
worden, en dan nog gebeurt het bij een hevige
sneeuwstorm somtijds, dat de kundigsten ver
dwaald raken. Om dit zooveel mogelijk te voor
komen plaatst men, zoodra de sneeuw hooger
wordt, overal staken om dc richting aan te
geven, en toch is 't meer dan eens gebeurd,
dat deze staken hoewel 10 voet boven den
grond staande, onder de sneeuw begraven wer
den en door een tweede rei moesten vervan
gen worden.
Het verwaaien of verstuiven van den weg
is ook een bezwaar en gebeurt dikwijls daar
waar de weg in een diepte ligt, of waar hij
langs een helling zoo in de sneeuw wordt
ingedrukt, dat hij aan de bovenzijde een
sneeuwmuur vormt.
Deutinchem. B. van dc Velde Mz.
H in n en Jan 'is ch J\' ianvs
S c. li a g c n. 13 F c b r u ar i
In zijtje vergadering van Vrijdag 1.1, d
de Kerkcraad der Hervormde GcmeeiUli
hier, niet nlgemeene stemmen tot hot bon,"
eencr nieuwe Pastorie.
Donderdagavond omstreeks ten 0
woedde er een verschrikkelijke brand op
Stroet, in de gemeente Sint Maarten, j
nette boerenwoning met het daarnaast ge]!
voor schuur gebruikt wordend perceel,
den landman IJ. Bwerd letterlijk k
ascli gelegd. In nachtgewaad zijn de bcvr011(
't gevaar ontvlucht cn juist bij tijds, daar allej,
inéén oogwenk één vuurgloed was. 10
werden in de vlammen veitierd, van h|]
inboedel is niets gered kunnen worden;
3 koeien, 1 paard en 1 varken inet de kifl)l
bleven gespaard. De oorzaak is onbeke;
Alles is, naar men denkt, verzekerd.
De Haagscbe briefschrijver der
Crt.", deelt de volgende, naar hij zegt,
maar in allen gevallen vermakelijke aneedt
mede, over het aankoopen van vogels n
prinses Wilhelmina:
„Ren bekend, zeer eenvoudig koopman
vogels werd daartoe ten paleize ontboden,1
man wist niet hoe spoedig hij er heen j
komen en'. hij liep er maar in zijn hc
pak, dat er niet bijzonder voordeelig uife
heen.
„Niettemin ontving de koning hem pers»,
lijk en Z. M. had veel schik in den 4)
eenvoudigen man, die geheel verbouwen
was en die den vorst aansprak als „Excellent
Geheel van streek, liet hij verschillende voo
uit de kooien vliegen en, hoe knap hij
anders ook mee was, 't gelukte hem niet
weer te vangen.
„Excellentie" zeide hij ten slotte
„mag ik mijn knecht even laten binnenkomer
Het werd hem toegestaan en men kans
voorstellen hoe deze dienaar er uitzag.
„Het grappigste was echter, dat, terwijl:
baas den koning nog 't prnedicnat van
lentie gaf, de knecht binnenkwam en mis
rement salueerende, Z. M. begroette niet»
eerbiedig „Weleerwaarde!""
Men schrijft uit 's ITage.
Gij kent hem wel, lezers en lezers»
dien Duitschen ketellaper, die menig»
onze buizen afschelt om op fatsoenlijkewi
een beete broods te verdienen voor hen
zijn oude moeder van 70 jaren. Bit oir
hebt ge nooit gezien, neen, want de krom:
stakkert bleef als de brood verdiener uit
in den wagen achter, die aan een ofande:
vergelegen uithoek van de stad, liefst biii
de grens der gemeente, werd geplaatst. 1
zat ze daar heele dagen te wachten of
eenige waarop zij kon bouwen iets medebn
om den honger te stillen en 't hoofd st:
onder den blooten hemel althans niet e
ledige maag neer te leggen. Ja, zoo gin?
dag in dag uit: ook in dezen harren tijd
„Dag moeder, ik ga er op uit."
„Goed jongen, maar blijf niet lang weg*
ik voel mij in 't geheel niet goed."
„Dag moeder, en dn zoon drukte een1
op 't stramme gelaat."
't Was de laatste
Het stramme gelaat was verstijfd,
toen de brave zoon gisteren tot den
aan den Waalsdorpschen weg wederte
met brood en welbcht met eene kleine
versterkingtoen was moeder in dej
steling tegen armoede en gebrek bezw>
Zij was uit haar lijden
De politie zorgde voor haar bcgrafeft
de zoon leidde baar ter laatste rustplff
Van eene boerderij onder Voorhof-
gestolen 400 lijnkoekenwaarschijnlijk^'
de dieven hun buit per schuit vervoerd
Te Deursen is in den nacht van 8$
een landbouwerswoning afgebrand, Be"1'
ners, waaronder 8 kinderen, konden ziek sk®
met veel moeite redden, een moest zclö
een raam springen. De brand ontwikf
zich zoo snel dat er hoegenaamd nie^
redden viel. De geheele inboedel, 7 k'
cn 3 varkens, benevens do geheele v0(!r'
hooi, koren en tabak, werden eene p1'0,01
vlammen. Slechts gedeeltelijk wasdeeipf
verzekerd.
Dezer dagen overleed te Dif teloor
weduwe die gedurende haar geheele t
gestotterd had. In do laatste oogcnbliv
