A L G E M E E IV
A»VEltTEST!E-
DOADERDAG
i\ i e i w s-
lasdboi w b l, a l).
De Vlaamsche Vesper.
JUM.
Ao. 1886.
J. WINK
Nationale Militie.
30ste Jaargang.
TE SOHAGEN,
Gemeente Schagen.
Bekendmakingen.
I T Ij A M,
twee ILaïïimercn (Tesseiselie),
III. Op Donderdag den 27en Meij, 1. een
MimtSïïIjet van tien dulden.
bloedkoralen Kettinkje met
gouden Slootje
Onderzoek van Verlofgangers
te lande.
BEggESgggfe-Saga
J\o 1990
8 C H A G g:
li IIA X T.
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woens
dag- en Zaterdagavond. Bij inzending tot 's
middags 12 ure, worden Advertentiën in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Ingezonden stukken één dag vroeger.
UITGEVER
Laan, Wijk D, No. 5.
POLITIE.
VERMIST:
Op Donderdag den 13en Mei j. 1., drij
vende van hier naar Tuitjenhorn, een
rood gemerkt boven den staart.
EI. Op de markt alhier van 27 Mei j.
gemerkt met een teerstip op den kop en
twee onduidelijke teerstipjes op den rug.
Inlichtingen omtrent het bovenstaande wor
den verzocht ter Secretarie dezer gemeente.
Ter gemeentesecretarie zijn inlichtingen te
bekomen omtrent een
in deze gemeente gevonden.
Historische novelle van MORITZ LILIB.
12.)
VII.
Zachte, heldere zonneschijn verwarmde en ver
kwikte de oude Hanzestad Brugge, maar het opge-
gewondetie, woelige leven der bevolking was op
zeldzame wijze in tegenspraak met de vreedzame
natuur. De moeielijke uren van den strijd in den
verstreken nacht, iieten de bewoners nog niet. tot
rust komen, de straten waren met r-neusclien gevuld
en wanneer bekenden elkander ontmoetten, schudden
z:j elkander blijde de band en wenschten elkander
geluk dat zij nog tot de levenden behoorden. On
der de burgerij heerschte een opgeruimde stemming,
want zij had het gehate Fransche juk afgeschud en
was weder vrij. Meer dan drieduizend vijanden
lagen verslagen in hun bloed, mnr ook de burgers
hadden bijna vierhonderd dooden te beklagen, want
waar de Franscheu gelegenheid hadden zich te ver-
dedigen, vochten zij met vreeselijke woede. Overal
op de straten lagen de lijken der Frinsehen, zag
men grootc bloedplassen en nog al tij 1 droeg men
de gedoode vijanden op straat, om ze op karren te
laden en buiten de stad op bet braak veld te Iren-
gen, waar reusachtige graven gedolven waren, om
ze er in op te nemen.
De stroom van menschen ging naar bet raadhuis,
uit welks gevel sedert langen tijd, nu weder de
landsvaan met den Vlaamseben leeuw wapperde. Daar,
in de groote vergaderzaal, zaten de raadshecreu met
de oudste» der burgerij en de aanvoerders in den
laatsten strijd, om een besluit te nemen omtrent
betgeen er moest gebeuren. Men wist, dat bet met
de verdrijving der Franschen uit Brugge niet ge
daan was, dat geheel Vlaanderen moest opstaan,
zou de overwinning vruchten dragenwant
ongetwijfeld zou Philips de vierde liet rijke graaf
schap met geweld der wapenen trachten terug te
krijgen, wanneer niet de steden eendrachtig pal
stonden.
Wederom was het Peter Koning, de voo.z chtige
aanvoerder en leider van den opstand in Brugge,
die belast werd met de opdracht, in de ovrrige ste
den des lands de revolutie te organiseeren. De steden
Ipern, Nieuvvpoort, Deinze, Dijksinuiden en anderen,
vooral echter het rijke en machtige Gent, moeste i
Burgemeester en Wethouders vau Schagen,
brengen ter kennis van de in die gemeente
verbiijfhoudende Verlofgangers der Militie
te land, behoorende tot de lichtingen 1882,
1883, 188é en 1885, voor zooverre zij vóór den
len April 1886, in hot genot van onbepaald
verlof waren gesteld, dat zij zullen hebben tegen
woordig te zijn bij het onderzoek hetwelk zal
plaats hebben te Schagen, op Woensdag den 9en
Juni 1886, des voormiddags ten halftien ure,
ten Raadhuize aldaar.
Wijders worden aan belanghebbenden in her
innering gebracht de navolgende bepalingen uit
de Wet op de Nationale Militie van 19
Augustus 1861 (Staatsblad No. 72.)
Art. 130. Het Crimineel Wetboek en het Reglement
van Krijgstucht voor liet krijgsvolk te lande zijn op
do manschappen dor Militie to land, die zich onder
de wapenen bevinden, van toepassing en met opzicht
tot do verschiliondo gevallen van doserlio op al de
bij do militio te land ingelijfden.
Die manschappen worden geacht onder do wapenen
te zijn
lo. zoolang zij zich bij hun corps bevindon
2o. godurendo den tijd, die bet in art. 138boloold
onderzoek duurt
3o. in het algemeen, wanneer zij in uniform zijn
voor de zaak der vrijheid gewonnen worden, en
hiertoe was niemand beter geschikt, dan de van
vurige vaderlandsliefde bezielde en onzelfzuchtige
oppermeester van het hkenweversgild.
Met een schaar uitgelezen strijders brak Koning
op, nadat hij van de zijnen op de hartelijkste wijze
afscheid had genomen. Overal in de plaatsen, waar
een kerk stond, liet hij storm luiden en deelde hij de
bijeengestroomde landslieden mede, dat het uur dei-
bevrijding geslagen was. In blijdsclr.p sloten zij
zich bij hem aan en spoedig bad hij zulk een flink
leger bij elkander, dat bij het wagen durfde, zich
tegenover de Franscheu in een open veldslag te
plaatsen.
Maar de vijand ontweck hem, blijkbaar wachtte
deze op versterkingen uit Frankrijk. Het kwam
slechts tot kleine schermutselingen, in welke bet
Vlaamsehe leger, aan welks spits intusschen graaf
Jan van Namen was getreden, steeds overwinnaar
bleef. Zijn onderveldheer was nog altijd Peter Koning,
aan wiens bekwame leiding bet gelukte, de Fransche
troepen te verdrijven uit alle plaatsen, die zij nog
bezet hielden. De stadhouder graaf Dunois, had
zich met den markies van Chatelet en de overige
voorname hoogwaardigheidsbekleders in de vesting
Korlrijk geworpen, om daar zijn strijdmacht te
verzamelen en in vereeniging met de uit Frankrijk
te verwachten versterkingen, het Vlaamsehe volks
leger te vernietigen.
Dit laatste had zich gelegerd voor Kort rijk, doch
kon de vesting niet innemen, daar deze rijkelijk van
levensmiddelen was voorzien. Intusschen hoopten de
Vlaamsehe veldheeren toch nog op een goeden uit
slag, hetzij door honger of openlijken strijd. De
stad Gent had zich lang aan de zijde der Fr.in-
schen gehouden, en het versmaad, hare landslieden
te ondersteunen; maar eindelik zegevierde de liefde
voor vrijheid en vaderland, en zij zond het leger
een groote schare dappere strijders, evenals de
mannen van Brugge voor liet groolsle gedeelto
bestaande uit lakenwevers.
Daar verbreidde zich in de Vlaamsehe steden
het gerucht, dat de Fransche graaf Robert van
Artois naderde met een geweldig ontzettingsleger.
Spionnen, die door de Vlamingen waren uitgezon
den, bevestigden dit bericht, hetwelke door do
burgertroepen met vreugde werd ontvangen, want
nu was er aan het verihoeiende soldatenleven een
einde to zien en mocht men een eindbeslissing
Prijs per jaar f 3.Franco per pos 3.GO
Afzonderlijke nummers f 0.05.
Advertentiën van één tot vijf regels /O.
iedere regel meer 0.15. Groote letters wor
den naar plaatsruimte berekend.
gekleed.
Art. 140. Do verlofganger verschijnt hij hot onderzoek
in unilorm gekleel. en voorzien van do klooding- en
uitrustingstukken, hem bj zjn vertrek met verlof
medegegeven, van zjn zakboekje en van zjn verlofpas.
Art. 141. Behoudens hot bepaalde in art. 130 kan
een arrest van twee tot zes dagen, te ondergaan in
do naastbij gelegen provoost of het naastbj zijnde huis
van bewaring of arrest, door den militie-commissaris
worden opgelegd aan den verlofganger
lo. die zonder geldige reden niet bj het onderzoek
verschijnt
2o die, daarbij verschonen zjndo, zonder geldige
reden, niet voorzien is van do in het voorgaand artikel
vermelde voorwerpen
3o wiens kleeding- of uitrustingstukken, bj het
onderzoek niet in voldrenden staat worden bevonden;
4o. die kleeding-of uitrustingstukken, aan een ander
behoorende als de zjno verioont.
Art. 142. Is de verlofganger, wiens krachtens het
voorgaand artikel arrest is opgelegd, bj hot onderzook
tegenwoordig, dan kan h j dadelijk onder verzekerd
geleide in arrest worden getracht.
Is hij niet togonwoordig en onderwerpt hj zich niet
aan do hem opgelegde straf, dan wordt hij, op schrifte-
ljke aanvrige van den militie-commissaris, to richten
aan don burgemeester der woonplaats van dien verlof
ganger, aangehouden en onder verzekerd geleido naar
do naastbj golegon provoost of het naastbj zijnde huis
van bewaring of arrest overgebracht.
Art. 143. Onverminderd do straf, in art. 141 vermeld,
is do verlofganger verplicht, op den daartoe door den
militie-commissaris to bepalen tijd en plaats en op de
in art. 140 voorgoschrevon wjze, voor hom to vo
spoedig verwachten.
Het was op den lOen Juli van het jaar 1302,
dat in het late namiddag-uur de eerste vaantjes der
nader rukkende Franschen zichtbaar werden, van de
wallen met stormachtig gejubel begroet. Dadelijk
namen de graaf van Namen en Peter Koning de
voorzorgsmaatregelen voor den slag; het leger werd
in twee linieën gesplitst, waarvan het eene tegen
den naderenden vijand, het andere tegen de vesting
gericht was, omdat men met zekerheid met den
aanval der Franschen, een uitval uit Korlrijk ver
wachtte. Intusschen verliep de dag kalm; de vijande
lijke legers hadden beiderzijds hunne maatregelen
te nemen, voor den op handen zijnden strijd.
Bloedrood steeg op den morgen van den II Juli
de zon in het oosten op, als vermoedde zij, welk
schouwspel zij heden zou hebben te beschijnen. De bei
de Vlaamsehe veldheeren lieten hunne legerscharen
nederknielen en met ontbloote hoofden tot den bestier
der der slagen om verleeuing vau de overwinning bid
den. Spoedig daarop vernam men uit da verte
tromgeroffel en hoorngeschetter; de vijandelijke co
lonnes zetten zich tot den aanval in beweging.
Bedaard wachtte Jan van Namen den vijand af,
en eerst toen deze op een boogschot afstauds nader
gekomen was, beval hij, langzaam voorwaarts te
rukken, terwijl Koning in zijne stelling bleef. Vreese-
lijk was de eerste schok, want de Franschen dron
gen met zulk een geweld op de Vlamingen in, dat
-deze niet dan met de uiterste moeite hunne stellin
gen konden behouden. De speeren der vijanden wa
ren langer dan die van het Vlaamsehe volksleger
en de eerste waren daardoor in het voordeel; deze
omstandigheid dreigde vcrdervelijk te worden voor
de vrijheidsstrijders.
Maar de graaf van Namen verloor de tegen
woordigheid van geest geen oogenblik; hij zag het
gevaarlijke van zijn toestand in, en nam daarnaar
zijne maatregelen. Eensklaps verdeelde zijn leger
zich in tweeën, beide helften marcheerden met
gezwinden pas links en rechfs af, en de Frmsche
troepen omsingelende, vielen zij dezelven in de
flanken. Deze beweging was zoo schielijk uitgevoerd
geworden, dat de vijand geen tijd had, ze te
verhinderen, des te minder, daar hij geloofde, dat
do Vlaamsehe troepen zich wilden terugtrekken.
Te laat ontdekten de scharen van de.i giaaf van
Artois, dat zij door list waren verschalkt, terwijl de
burgers er met hunne bijlen, zwaarden en morgeu-
X
